مالیات بر درآمد املاک و مستغلات و نحوه محاسبه و پرداخت آن

در هر جامعه‌ای، تأمین منابع مالی برای تامین نیازها و اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های دولتی امری بسیار حیاتی و حساس است. یکی از ابزارهای قدرتمند که دولت‌ها برای تأمین مالی از آن بهره می‌برند، مالیات‌ها هستند. مالیات‌ها به عنوان مؤلفه‌ی اصلی سیستم مالی یک کشور، نقش حیاتی در توازن اقتصادی و اجتماعی دارند و انواع مختلفی از آن‌ها وجود دارد که هرکدام به عنوان یک ابزار مالی متفاوت در جامعه اجرا می‌شوند.

یکی از انواع مهم مالیات که تأثیر بسزایی بر اقتصاد و زندگی اجتماعی افراد دارد، مالیات بر درآمد املاک است. این نوع مالیات به عنوان یک مالیات مستقیم، متمرکز بر درآمدهای حاصل از املاک مسکونی و تجاری، نقشی حیاتی در تأمین منابع مالی دولت ایفا می‌کند. همانطور که افراد و شرکت‌ها به‌طور گسترده املاک خود را به عنوان منبعی از درآمد به اجاره می‌دهند، دولت نیز از طریق این مالیات تلاش می‌کند تا به‌طور منصفانه از این منابع مالی بهره‌برداری کند. در ادامه این مقاله به بررسی جامع مالیات بر درآمد املاک می پردازیم.

مالیات بر درآمد املاک چیست؟

• مالیات بر درآمد املاک یکی از مهم‌ترین انواع مالیات است که دولت از آن به‌عنوان یک منبع عمده درآمدی بهره می‌برد. این نوع مالیات به دو دسته‌ی مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌شود که هرکدام نقش ویژه‌ای در کسب درآمد دولت ایفا می‌کنند.
• مالیات مستقیم، نتیجه‌ی مستقیم درآمد شهروندان است. در این حالت، مالیات بر اساس درآمد شخص محاسبه می‌شود و معمولاً از حقوق و درآمدهای حاصل از کسب و کارها و… کسر می‌شود.
• در مقابل، مالیات غیرمستقیم از طریق مسیرهای دیگری از جمله قیمت کالاها و خدماتی که به شهروندان ارائه می‌شود، بدست می‌آید. به عبارت دیگر، شخص مالیات را به‌طور غیرمستقیم پرداخت می‌کند که از آن می‌توان مثال‌هایی نظیر مالیات بر ارزش افزوده (مالیات مصرف) را نام برد.
• به‌عنوان یک نوع از مالیات‌های مستقیم، مالیات بر درآمد املاک و مستغلات نیز در جامعه‌ها به‌عنوان یک راه‌حل معمول جهت کسب درآمد اجرایی در نظر گرفته می‌شود. این مالیات به‌صورت مستقیم از شهروندانی دریافت می‌شود که املاک خود را به‌عنوان منبعی برای کسب درآمد اجاره می‌دهند. بنابراین، فردی که یک ملک را اجاره می‌دهد، موظف است مبلغ مشخصی از درآمد حاصل از اجاره ملک خود را به‌عنوان مالیات بر درآمد املاک پرداخت کند.
• موجران املاک اداری، تجاری، مسکونی و سایر انواع املاک به‌ویژه موظف هستند تا مقدار مالیات بر درآمد ملک خود را به‌طور منظم پرداخت کنند. اگر این مالیات پرداخت نشود، شخص مالک ممکن است جریمه مالیاتی شود که می‌تواند برای او هزینه‌بر باشد.
• ماده ۵۲ قانون مالیات‌های مستقیم تا ماده ۸۰ قانون مالیات‌های مستقیم در ایران به مالیات بر درآمد املاک اختصاص دارد و در این مجموعه مواد، جزئیات و ضوابط مرتبط با محاسبه، تعیین و پرداخت مالیات‌های مرتبط با درآمد املاک مورد بررسی قرار می‌گیرد. این مواد به منظور بهبود و عدالت‌بخشی در فرآیند مالیات‌گیری و تنظیم نحوه محاسبه مالیات بر درآمد املاک تصویب و اجرا شده‌اند.
• مالیات بر درآمد ملک ها یکی از روش‌های مستقیم کسب درآمد دولت است که از شهروندان دریافت می‌شود. این مالیات از مهمترین منابعی است که دولت‌ها از آن بهره می‌برند و با استفاده از آن خدمات عمومی به جامعه را فراهم می‌آورند.

Please select another listing to show to avoid recursion.

پیشنهاد مطالعه:

پیشنهاد مطالعه:

جرایم غیر قابل بخشش مالیاتی

انواع مالیات بر درآمد املاک کدامند؟

مالیات بر درآمد، یکی از گسترده ترین مباحث مالیاتی است و انواع مختلفی از مالیات بر درآمد املاک وجود دارد که در ادامه به بررسی جامع آنها می‌پردازیم.

1.مالیات بر درآمد اجاره

• اجاره‌بها به‌عنوان یکی از روش‌های کسب درآمد برای مالکان املاک به شمار می‌آید و در نتیجه قانون درآمد، این درآمد مشمول مالیات قرار می‌گیرد. در واقع، اجاره‌دادن املاک به عنوان منبعی از درآمد، مشمول پرداخت مالیات بر درآمد املاک و مستغلات است.
• بر اساس ماده 52 قانون مالیات‌های مستقیم، هرگونه درآمد حاصل از واگذاری حقوق مالکان به املاک در ایران، پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون، مشمول مالیات بر درآمد املاک خواهد بود. به‌عبارت دیگر، هر شخص حقیقی یا حقوقی که درآمدی از اجاره دادن املاک خود به دست می‌آورد، موظف است مالیات مربوطه را پرداخت کند.
• این نوع مالیات بر درآمد اجاره املاک، برای هر نوع اجاره‌دهنده و هر نوع املاکی که واگذار می‌شود، اعمال می‌شود. بنابراین، چه شخص حقیقی و چه شخص حقوقی که درآمد حاصل از اجاره‌ی ملک خود را به دست می‌آورد، مکلف به پرداخت مالیات بر درآمد املاک خواهد بود.

2.مالیات نقل و انتقال املاک

مالیات نقل و انتقال املاک، یکی از انواع مالیات‌های مستقیم است که نرخ آن بر اساس قانون مشخص و معافیت‌های مالیاتی آن نیز پیش‌تعیین شده‌اند. این مالیات هنگام انتقال حقوق مالکیت املاک در قالب فروش، به فروشنده املاک واگذار می‌شود. از این رو، کمیسیون تقویم املاک مسئول تعیین میزان ارزش املاک و محاسبه مالیات نقل و انتقال املاک است.

3.مالیات بر درآمد سرقفلی

• مالیات سرقفلی یک روش حمایتی است که به منظور حمایت از مستاجران ملک‌های تجاری ایجاد شده است. قبلاً، زمانی که صاحب یک ملک تجاری قصد پایان قرارداد با مستاجر خود را داشت، معمولاً باید به عنوان حق کسب‌وکاری مبلغی از فرد مستاجر دریافت می‌کرد. اما با تغییرات اعمال شده در قانون روابط موجر و مستاجر، مفهوم حق سرقفلی به‌وجود آمد که به مستاجران امکان استفاده از آن اجازه می‌دهد.
• حق سرقفلی در اصل، یک حق استفاده از ملک تجاری بوده که به مستاجر اختصاص دارد. این حق می‌تواند به یک شخص دیگر واگذار شود، به این معنی که فردی غیر از صاحب اصلی ملک تجاری می‌تواند کسب‌وکار خود را در این ملک تجاری آغاز کند. در این زمان، طبق قوانین مالیات مستقیم، واگذاری حق سرقفلی به همراه خرید و فروش یا نقل و انتقال املاک مشمول پرداخت مالیات سرقفلی خواهد بود.
• مالیات سرقفلی، هزینه‌ای است که به‌عنوان نتیجه انتقال حق سرقفلی ملک تجاری از صاحب اصلی به فرد دیگری، به عهده فروشنده یا صاحب اصلی ملک تجاری قرار می‌گیرد. این مالیات به‌عنوان یک فرآیند مشخص و مسئولیت پرداخت آن توسط فروشنده تعیین می‌شود.

4.مالیات بر درآمد ساخت‌وساز

• مالیات بر درآمد ساخت‌وساز ، به مالیاتی اطلاق می‌شود که سازندگان ملک‌ها، بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم دولت، از سود حاصل از فروش اولین واحد مسکونی ساخته شده پرداخت می‌کنند. طبق آیین‌نامه‌های اجرایی ماده ۷۷ قانون مالیات‌های مستقیم، نرخ مالیات بر مبنای میزان سود سازندگان تعیین می‌شود که معمولاً بین ۱۵ تا ۲۵ درصد قرار دارد. این مبلغ مالیات، از طریق کم کردن هزینه‌های زمین و ساخت‌وساز از قیمت نهایی فروش واحدها محاسبه می‌شود.
• در صورتی که پروانه ساختمانی ملک‌ها از سال ۱۳۹۵ به بعد صادر شده باشد، همه سازندگان اجباری هستند که مالیات مرتبط با مالیات بساز و بفروش را در موعد مقرر پرداخت کنند. افرادی که قبل از این تاریخ پروانه ساختمانی دریافت کرده‌اند، از این مالیات معاف هستند و بهره‌مندی از معافیت مالیاتی بساز و بفروشی برای آن‌ها صورت می‌گیرد.
• با توجه به ماده ۷۷ قانون مالیاتی، همه سازندگان حقیقی، چه انبوه‌سازان و چه بساز و بفروش‌ها، می‌بایست مبلغی معادل ۱۵ تا ۲۵ درصد سود حاصل از فروش اولین واحد مسکونی ساخته شده را به عنوان مالیات بر درآمد به دولت پرداخت کنند.
• همچنین، سازندگان حقوقی که شامل شرکت‌های ساختمانی دارای مجوز از سازمان برنامه و بودجه هستند، نیز می‌بایست ۲۵ درصد از سود حاصله از فروش واحدهای نوساز خود را به عنوان مالیات بساز و بفروشی به سازمان امور مالیاتی کشور پرداخت نمایند. میزان مالیات شرکت‌های تعاونی مسکن نیز، با تصویب هیئت دولت، تعیین شده است و به اندازه ۱۸٫۷۵ صدم درصد از سود ساخت و فروش املاک نوساز آن‌هاست که باید به حساب سازمان امور مالیاتی پرداخت شود.

5.مالیات بر درآمد خانه‌خالی

مالیات بر خانه‌های خالی یکی از سیاست‌های دولت ایران است که با هدف کاهش تعداد خانه‌های خالی و تحریک مالکان به اجاره دادن خانه‌های خود، به اجرا درآمده است. برای اینکه یک خانه مشمول مالیات بر خانه‌های خالی شود، باید شرایط مشخصی را دارا بوده باشد:

1. جمعیت شهر: خانه باید در شهری با جمعیت بیشتر از ۱۰۰ هزار نفر قرار داشته باشد.
2. محل سکونت مالک: خانه نباید محل سکونت اصلی یا فرعی مالک باشد.
3. زمان ساخت: حداقل یک سال از تاریخ صدور گواهی پایان کار آن ملک یا خانه گذشته باشد.
4. زمان خرید: حداقل چهار ماه از تاریخ ثبت سند خرید خانه گذشته باشد.
5. وضعیت اجاره: خانه حداقل چهار ماه در اجاره نباشد.
6. اقامتگاه مستاجر: فرد مستاجر باید اقامتگاه اصلی داشته باشد.
7. ثبت در سامانه املاک: خانه یا ملک مورد نظر باید در سامانه معاملات املاک وزارت راه و شهرسازی برای فروش یا اجاره ثبت نشده باشد.
8. وقف نبودن: خانه‌ای که وقف شده باشد، باید بر اساس وقف‌نامه بدون مشکل اجاره رفتن باشد.

• اگر خانه با شرایط مذکور تطابق داشته باشد، مالک می‌بایست مالیات بر خانه‌های خالی را پرداخت کند. میزان مالیات بر خانه‌های خالی بر اساس متراژ خانه و نرخ تعرفه‌ای که توسط وزارت اقتصاد و دارایی ایران تعیین شده است، محاسبه می‌شود.
• در صورتی که مالک خانه مالیات بر خانه‌های خالی را پرداخت نکند، نهادهای مالیاتی می‌توانند از او جریمه نقدی دریافت کنند و حتی ممکن است خانه را از او توقیف کنند.
• ممکن است کمبود مسکن در کشور به علت نبود مسکن نباشد، بلکه به عوامل دیگری مانند نبود سیاست‌های موثر در زمینه ساخت و ساز، مشکلات تامین مالی و نبود برنامه‌های مدیریت مناسب در این زمینه باشد. هرچند خانه‌های خالی نیز می‌تواند یکی از عوامل مؤثر در کمبود مسکن باشد، اما این به تنهایی علت کمبود مسکن در کشور نیست. این سیاست مالیات بر خانه‌های خالی همچنین به عنوان یک ابزار تحریکی برای مالکان خانه‌های خالی به سمت اجاره دادن و استفاده از خانه‌های خود استفاده می‌شود و به همین دلیل برای خانه‌های مسکونی و تجاری هر دو اعمال می‌شود.

مشاوره مالیاتی

از طریق مشاوره مالیاتی تلفنی آنلاین بدون پرداخت هزینه تلفن و اینترنت از طریق تماس امن پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.

مشاوره مالیاتی تلفنی

میزان مالیات بر درآمد املاک چقدر است؟

درصد مالیات بر درآمد املاک مشخص شده است که بر اساس آن کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی دارای ملک و اقدام به کسب درآمد از اجاره آن می‌کنند، مشمول پرداخت مالیات بر درآمد اجاره خواهند بود. نحوه محاسبه این مالیات بر درآمد املاک و مستغلات به صورت زیر است:

1. ابتدا کل مبلغ اجاره دریافتی به صورت نقدی یا غیرنقدی به دست آمده را محاسبه می‌کنیم.
2. از کل مبلغ اجاره دریافتی، مبلغ 25 درصد به عنوان هزینه‌هایی نظیر استهلاک و تعهدات مالک از آن کسر می‌شود. این هزینه‌ها به منظور قابل استفاده بودن ملک برای مستاجر بعدی نیاز است و مالک باید نسبت به تعمیر و نگهداری ملک اقدام کند.
3. سپس مبلغ 75 درصد باقی‌مانده از مبلغ اجاره، به عنوان درآمد مشمول مالیات در نظر گرفته می‌شود و این مبلغ به عنوان مالیات بر درآمد اجاره باید پس ار محاسبه درصد مد نظر به سازمان امور مالیاتی پرداخت شود.

به این ترتیب، تنها 75 درصد از کل مبلغ اجاره دریافتی توسط مالک ملک به عنوان درآمد مشمول مالیات در نظر گرفته می‌شود و بقیه مبلغ (25 درصد) به عنوان هزینه‌های تعمیر و نگهداری ملک کسر می‌شود.

این سیاست مالیات بر درآمد املاک به منظور تشویق مالکان به انجام تعمیرات و نگهداری‌های لازم برای استفاده مناسب ملک‌ها تعیین شده است. با اعمال این مالیات، مالکان مجاب به تدابیر لازم جهت بهبود وضعیت ملک‌های خود هستند تا بتوانند درآمد مناسبی از اجاره ملک به دست آورند و به عنوان یک منبع مسکن مطمئن برای مستاجران عمل کنند.

نحوه محاسبه مالیات بر درآمد املاک چگونه است؟

با توجه به اینکه انواع مختلفی از مالیات بر درآمد املاک وجود دارد، نحوه محاسبه مالیات بر درآمد املاک هم برای هر کدام متفاوت است.

1. مالیات بر اجاره ملک‌ها

مالیات بر اجاره ملک‌ها بر اساس نرخ‌ مالیات بر درآمد املاک که در سال ۱۴۰۱ (2022-2023) تعیین شده‌اند، محاسبه می‌شود. این مالیات، تفاوتی با نرخ مالیات بر درآمد دارد آنهم این است که نرخ‌ها به صورت پلکانی اعمال می‌شوند و بر اساس درآمد فرد، مبلغ مالیات مشخص می‌شود. در زیر محاسبه مالیات بر اجاره مطابق با نرخ‌های سال ۱۴۰۱ آمده است:

• درآمد کمتر از ۵۰ میلیون تومان: نرخ مالیات ۱۵٪
• درآمد بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان: نرخ مالیات ۲۰٪
• درآمد بیش از ۱۰۰ میلیون تومان: نرخ مالیات ۲۵٪

حالت‌های مختلف محاسبه مالیات بر اجاره ملک‌ها:

• فقط مستاجر و مالک حضور دارند: در این حالت، مبلغ ۷۵٪ از کل اجاره سالیانه به عنوان درآمد محسوب می‌شود و ۲۵٪ باقی‌مانده به عنوان هزینه‌های تعمیرات و اجاره در نظر گرفته می‌شود. سپس مطابق با نرخ‌های فوق، مالیات محاسبه می‌شود.
• فرد مستاجر واحد را به شخص دیگری اجاره داده باشد: در این حالت، محاسبه مالیات بر اجاره به دو شکل انجام می‌شود. ابتدا ماخذ مالیات، ۷۵٪ از اجاره بهای سالیانه را به عنوان درآمد مالک محاسبه می‌کند. سپس اختلاف اجاره بهای پرداختی توسط مستاجر اول و اجاره‌ای که توسط او از مستاجر دوم دریافت می‌شود، به عنوان مالیات بر اجاره محاسبه می‌شود.

برای مثال، فرض کنید ملکی با پیش پرداخت 40 میلیون تومان و اجاره ماهانه 1 میلیون تومان به دو فرد اجاره داده شده باشد. در این حالت، مبلغ درآمد سالیانه با ضرب عدد 1 میلیون تومان در ۱۲ ماه به دست می‌آید و معادل 12 میلیون تومان خواهد بود. ۱۸٪ پول پیش نیز به عنوان درآمد سالیانه محاسبه می‌شود که مبلغ آن 7.200.000 خواهد بود. جمع این دو عدد معادل 19 میلیون و 200 هزار تومان می‌شود که ۷۵٪ آن، یعنی 14 میلیون و 400 هزار تومان در نظر گرفته می‌شود. بر اساس نرخ مالیات ۲۰٪، فرد باید مبلغ 2 میلیون و 800 هزار تومان را به عنوان مالیات بر اجاره پرداخت کند.

برای اظهارنامه مالیات بر درآمد اجاره ملک، باید به سایت سازمان امور مالیاتی ایران مراجعه کرده و اطلاعات مورد نیاز را وارد کنید. سپس محاسبه مالیات بر اجاره انجام شده و مبلغ مالیات به‌طور مستقیم از حساب شما کسر می‌شود.

2. مالیات بر درآمد نقل و انتقال

مالیات نقل و انتقال املاک به دو دسته مسکونی و تجاری تقسیم می‌شود و نرخ محاسبه‌ی آن‌ها متفاوت است. در ادامه، نحوه محاسبه مالیات نقل و انتقال املاک تجاری و مسکونی توضیح داده می‌شود:

• نحوه محاسبه مالیات نقل و انتقال املاک تجاری:

اگر فردی تصمیم می‌گیرد ملک تجاری خود را به شخص دیگری واگذار کند، باید دو درصد از ارزش معاملاتی آن را به عنوان مالیات نقل و انتقال به دولت پرداخت کند. برای محاسبه مالیات، ارزش معاملاتی ملک (مثلاً سرقفلی مغازه) را ضرب در ۲ درصد میکنیم.

مثال: اگر ارزش معاملاتی مغازه حدوداً ۳ میلیارد تومان باشد، مالیات نقل و انتقال برابر با ۲ درصد از این مبلغ، ۶۰ میلیون تومان خواهد بود.

• نحوه محاسبه مالیات نقل و انتقال املاک مسکونی:

برای محاسبه مالیات نقل و انتقال املاک مسکونی، درصدی از کل مبلغ معاملاتی به عنوان مالیات در نظر گرفته می‌شود. این درصد برای ملک‌های مسکونی عموماً ۵ درصد است. بنابراین، برای محاسبه مالیات نقل و انتقال املاک مسکونی، کل مبلغ معاملاتی ضربدر ۵ درصد میکنیم.

مثال: فرض کنید که فردی تصمیم می‌گیرد ملک مسکونی ارزشی معادل 2 میلیارد تومان را با قیمت 1 میلیارد و 600 میلیون تومان به یک موسسه یا شرکت دولتی واگذار کند. در این صورت، مالیات نقل و انتقال این ملک برابر با ۵ درصد کل مبلغ، یعنی 80 میلیون تومان خواهد بود.

3. مالیات بر درآمد ساخت و ساز

مالیات بر درآمد ساخت و ساز به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: سازندگان حقوقی و سازندگان حقیقی. نحوه محاسبه مالیات بر درآمد ساخت و ساز برای هر یک از این دسته‌ها به شرح زیر است:

• سازندگان حقوقی (شرکت‌های ساختمانی دارای مجوز):

شرکت‌های ساختمانی که دارای مجوز از سازمان برنامه و بودجه هستند، باید ۲۵ درصد از درآمد حاصل از فروش واحدهای نوساز خود را به دولت پرداخت کنند. به عبارت دیگر، از کل مبلغ درآمد حاصل از فروش واحدهای ساخته شده، ۲۵ درصد آن به عنوان مالیات به دولت واریز می‌شود.

شرکت‌های تعاونی مسکن نیز بر اساس قانون باید مالیات بر درآمد حاصل از ساخت و فروش املاک نوساز خود را پرداخت کنند. مبلغ مالیات برای شرکت‌های تعاونی مسکن برابر با ۱۸.۷۵ صدم درصد از سود ساخت و فروش املاک نوساز است. به عبارت دیگر، ۱۸.۷۵ درصد از سود حاصل از فروش املاک نوساز به عنوان مالیات به دولت پرداخت می‌شود.

• سازندگان حقیقی (خرده سازان، بساز و بفروش‌ها و انبوه‌سازان):

سازندگان حقیقی، که شامل خرده سازان (بساز و بفروش‌ها) و انبوه‌سازان هستند، نیز باید مالیات بر درآمد حاصل از نخستین فروش واحد یا واحدهای ساخته شده را به دولت پرداخت کنند. مقدار این مالیات بین ۱۵ تا ۲۵ درصد از درآمد حاصل از فروش واحدهای ساخته شده است و بسته به شرایط و قوانین مالیاتی ممکن است متغیر باشد.

4. مالیات سرقفلی

• مالیات سرقفلی یکی از انواع مالیات حق واگذاری محل است و در سال 1402 به عهدهٔ مالک عین مورد معامله (فروشنده) قرار دارد. مقدار این مالیات برابر با 2 درصد ارزش معامله است. برای پرداخت مالیات نقل و انتقال سرقفلی، فرد مودی باید کد رهگیری را دریافت و به سایت سامانه عملیات الکترونیکی به آدرسGov.ir مراجعه کرده و برای تنظیم اظهارنامه مالیاتی اقدامات لازم را انجام دهد.
• سپس، در مدت زمان معین شده اظهارنامه را به انضمام مدارک مرتبط به اداره‌ی مالیاتی ارائه می‌دهد و مبلغ مالیات را به حساب امور مالیاتی پرداخت می‌کند. طبق ماده 80 قانون مالیات های مستقیم، مودیان موظف هستند اظهارنامه را تا یک ماه بعد از انجام معامله پر کرده و مبلغ تعیینی مالیات را پرداخت نمایند.
• مالیات سرقفلی به عنوان یک قانون مالیاتی مرتبط با نقل و انتقال ملک، با مقدار 2 درصد از ارزش معامله به عهده مالک (فروشنده) است و باید در مدت زمان معینی پس از معامله، اظهارنامه مالیاتی را پر کند و مبلغ مالیات را به دولت پرداخت کند.

5. نحوه محاسبه مالیات خانه خالی

مراحل محاسبه مالیات خانه خالی به‌صورت زیر است:

1. ارزش اجاره خانه برای هر متر مربع محاسبه می‌شود.
2. مبلغ ۲۵ درصد استهلاک از اجاره کسر می‌شود تا میزان درآمد مشمول مالیات بر خانه‌ی خالی محاسبه شود.
3. بر اساس مقدار درآمد مشمول، نرخ مالیات بر درآمد املاک محاسبه می‌شود که در صورتی که مقدار درآمد تا حدود ۵۰۰ میلیون ریال باشد، نرخ ۱۵ درصد و در صورتی که مازاد از ۵۰۰ میلیون تا یک میلیارد ریال باشد، نرخ ۲۰ درصد است.
4. مالیات سال اول برابر با ۶ برابر مقدار محاسبه شده است.
5. مالیات سال دوم برابر با ۱۲ برابر مقدار محاسبه شده است.
6. مالیات سال سوم برابر با ۱۸ برابر مقدار محاسبه شده است.

از این‌رو، مالک خانه‌ی خالی که طبق ماده‌های قانون مالیات بر خانه مشمول مالیات است، با پرداخت مالیات می‌تواند هزینه کمتری نسبت به خالی بودن خانه را تحمل کند. این اقدام همچنین به جلوگیری از خالی بودن مسکن‌ها کمک می‌کند و به افزایش توجه به اجاره‌نامه‌ها و تسهیل در اجاره مسکن‌ها منجر می‌شود.

قوانین معافیت مالیات بر درآمد املاک چیست؟

قوانین معافیت مالیات بر درآمد املاک بر اساس ماده 53 قانون مالیاتی مستقیم، در این متن شامل موارد زیر می‌شود:

1. معافیت از مالیات بر درآمد اجاره برای ملک‌هایی که توسط فردی به نزدیکان خود از قبیل والدین، همسر، فرزندان و … واگذار می‌شوند.
2. معافیت از مالیات بر درآمد اجاره برای ملک‌های مسکونی با متراژ تا 150 متر مربع در تهران و تا 200 متر مربع در سایر شهرستان‌ها.
3. معافیت از مالیات بر درآمد اجاره برای مجتمع‌های مسکونی با بیش از سه واحد استیجاری، طبق دستورالعمل وزارت مسکن، تا حداکثر 100 درصد از معافیت مالیات اجاره.
4. معافیت از مالیات بر درآمد اجاره برای افرادی که درآمد خود را فقط از اجاره ملک دارند و دیگر منابع درآمدی ندارند.
5. معافیت از مالیات بر درآمد اجاره برای ملک‌های تحت اختیار سازمان‌ها و مراکز دولتی که اجاره‌ای دریافت نمی‌کنند و به عنوان املاک غیر اجاری در نظر گرفته می‌شوند.

لازم به ذکر است که برخی جزئیات و محدودیت‌ها در معافیت‌های مالیاتی ممکن است با توجه به قوانین و دستورالعمل‌های مالیاتی کشور مرتبط، تغییر کنند و برای دسترسی به اطلاعات دقیقتر به مراجعه به منابع رسمی کشور مربوطه توصیه می‌شود.

Please select another listing to show to avoid recursion.

پیشنهاد مطالعه:

پیشنهاد مطالعه:

مالیات بر دارایی و انواع آن

قانون مالیات بر درآمد املاک چیست؟

قوانین مالیاتی کشور به صورت کامل و دقیق، مقررات مالیات بر درآمد املاک را برای تمام اشخاص حقیقی و حقوقی دارای ملک شخصی که از آن به عنوان منبع درآمد استفاده می‌کنند، تعیین می‌کند. قانون مالیات بر درآمد املاک، جزء مالیات‌های مستقیم شناخته می‌شود و مقررات آن در ماده‌های ۵۲ تا ماده ۵۷ قانون مالیات‌های مستقیم به طور صریح مورد بررسی قرار گرفته است.

• با توجه به ماده ۵۲، تمام اشخاص حقوقی و حقیقی صاحب ملک‌ها پس از انجام واگذاری ملک و کسر معافیت‌های مشخص شده برای املاک در ایران، به مالیات اجاره‌ها مشمول خواهند شد.
• ماده ۵۳ قانون مالیات مستقیم، این قانون بیان می‌کند که املاکی که به صورت اجاره واگذار می‌شوند، به مالیات اجاره‌ها مشمول خواهند بود. این میزان مالیات پس از کسر ۲۵% از آن بابت هزینه‌ها و استهلاک و تعهدات نسبت به املاک اجاره‌شده، محاسبه می‌شود.
• تبصره‌های این قانون نیز اهمیت زیادی دارند. بر اساس تبصره ۱، املاکی که به صورت رایگان به سازمان‌های ذکر شده در ماده ۲ واگذار می‌شوند، جزو املاک غیراجاره‌ای محسوب می‌شوند.
• تبصره ۲ این ماده مشخص می‌کند که برای محاسبه مالیات اجاره‌ها، هر آپارتمان به عنوان یک واحد مستغل در نظر گرفته می‌شود.
• تبصره ۳ این ماده به اجاره‌هایی که همراه با اسباب‌وسایل و ماشین‌آلات انجام می‌شود، اشاره دارد و بیان می‌کند که این نوع اجاره‌ها نیز به عنوان درآمد املاک محسوب می‌شوند و مشمول مالیات بر درآمد املاک هستند.
• تبصره ۴ این ماده بیان می‌کند که هزینه‌ها و مخارجی که بر اساس قانون یا قرارداد به عهده مالک است و مستاجر از آن‌ها معاف شده است، باید به قیمت روز و با نام اجاره‌غیرنقدی، به میزان مالیات اضافه شوند.
• تبصره ۵ این ماده، مبحثی مهم را مطرح می‌کند و به متحدثات ایجادشده توسط مستاجر به نفع موجر اشاره دارد. این تبصره بیان می‌کند که ارزش اجاره‌هایی که مستاجر به صورت غیر رسمی به مالک می‌پردازد، به ارزش معاملات روز تحویل ملک محاسبه و نصف آن به عنوان مالیات مشمول در نظر گرفته می‌شود.
• تبصره ۸ ماده ۵۳ این قانون بیان کرده است که اگر مالک به فروش ملک خود اقدام کند و در سند انتقال، مدت زمان تخلیه ملک در نظر گرفته شده باشد، محل سکونت مورد انتقال تا ۶ ماه، مشمول مالیات اجاره‌ها نخواهد بود.
• تبصره ۹ نیز معین کرده است که دستگاه‌ها، وزارتخانه‌ها، شهرداری‌ها و بخش‌های دولتی و غیره که بودجه‌شان توسط دولت تأمین می‌شود، باید مالیات اجاره‌ها را از اجاره‌های دریافتی خود کسر و ظرف مدت ۱۰ روز، آن‌ها را به سازمان امور مالیاتی مربوطه پرداخت کنند.
• ماده ۵۴ از قانون مالیات‌های مستقیم مشخص می‌کند که مال الاجاره‌ها بر اساس سند رسمی اجاره‌نامه تعیین می‌شود. در صورت عدم وجود اجاره‌نامه و یا خودداری از تسلیم سند (یا کپی آن)، میزان اجاره‌بها با توجه به املاک مشابه محاسبه خواهد شد. همچنین، اگر علاوه بر اجاره‌بها، موجر مبلغی ودیعه را از مستاجر دریافت کرده باشد، این قانون نیز برقرار خواهد بود.
• در ماده ۵۵ قانون مالیات‌های مستقیم به موارد خاصی اشاره می‌شود. اگر صاحب خانه یا آپارتمان مسکونی به منظور اجاره ملک خود اقدام کرده و برای سکونت خود مکان دیگری را اجاره کند یا در منزل سازمانی مشخص شده توسط کارفرمای خود مستقر شود، میزان درآمد مشمول مالیات، بر اساس سند اجاره‌نامه رسمی، از کل اجاره دریافت شده کسر خواهد شد.
• ماده ۵۷ از قانون برای تعیین مالیات مشمولین حقیقی بدون درآمد و افراد مشمول مالیات درآمد حقوق معرفی می‌کند. این افراد از مالیات معاف خواهند بود. این ماده بیان می‌کند که، حقوق و دریافتی بازنشستگی، جوایز و سودسپرده‌های بانکی در گروه درآمد به حساب نخواهند آمد.

میزان جریمه عدم پرداخت مالیات بر درآمد املاک چقدر است؟

در صورتی که نسبت به پرداخت مالیات بر درآمد املاک اقدام نکنید و یا همکاری لازم را با سازمان امور مالیاتی نداشته باشید، مشمول پرداخت جریمه به این سازمان دولتی فعال خواهید شد. بر اساس قانون، اگر مالک برای تسلیم اظهارنامه مالیاتی به سازمان مربوطه در زمان مقرر انجام وظیفه نکند، مبلغی به میزان ده درصد از مالیات اجاره به عنوان جریمه برای وی تعیین خواهد شد. همچنین، جریمه عدم پرداخت مالیات در زمان مشخص شده، به ازای هر ماه دیرکرد 5.2 درصد از میزان مالیات پرداختی است.

همچنین، اگر هر گونه خلاف در اظهارنامه مالیاتی تسلیم شده توسط کارشناس سازمان امور مالیاتی تشخیص داده شود، فرد مخاطب باید علاوه بر مالیات، به همان میزان (معادل یک برابر مالیات)، جریمه به سازمان پرداخت کند.

نتیجه‌گیری

• تأمین درآمد مورد نیاز برای تحقق اهداف اقتصادی و اجتماعی کشورها از طریق مالیات بر درآمد املاک بسیار حیاتی و ضروری است. این مالیات نه تنها به عنوان یک منبع مالی برای دولت‌ها عمل می‌کند، بلکه به عنوان یک ابزار مناسب برای تنظیم بازار مسکن و کاهش نابرابری‌های اقتصادی هم شناخته می‌شود.
• با این حال، برای موفقیت مالیات بر درآمد املاک، نیاز به اجرای دقیق این سیاست‌ها است. مطالعات نشان می‌دهند که اعمال مالیات بر درآمد املاک بدون برنامه‌ریزی مناسب ممکن است منجر به عواقب ناخواسته‌ای شود، از جمله افزایش قیمت‌های مسکن، کاهش عرضه‌ی آپارتمان‌ها، و کاهش تمایل مالکان به فروش ملک‌های خود.
• به علاوه، لازم است که مالیات بر درآمد املاک با عدالت اجتماعی اجرا شود. این بدان معناست که افراد با درآمدهای بالاتر باید بیشترین بار مالیاتی را در این زمینه تحمل کنند و در عین حال، افراد با درآمدهای کمتر معافیت‌های مالیاتی مناسبی داشته باشند. به این ترتیب، اثرات مثبت مالیات بر درآمد املاک بر جامعه بهتر دیده خواهد شد و نابرابری‌های اقتصادی کاهش خواهد یافت.
• مالیات بر درآمد املاک ابزاری کارآمد و اثرگذار است که می‌تواند به حفظ تعادل مالی دولت‌ها کمک کرده و در عین حال به کاهش نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی کمک نماید. اما برای دستیابی به نتایج مطلوب، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق، اجرای صحیح و عدالت در توزیع بار مالیاتی است تا این ابزار اقتصادی به طرز مؤثری عمل نماید.

اگر پس از مطالعه این مقاله باز هم نیاز به دریافت مشاوره داشتید، میتوانید به وبسایت کارمنتو مراجعه کرده و از مشاورین متخصص ما کمک بگیرید.

مشاوره کسب و کار

برای دریافت مشاوره کسب و کار در حوزه مد نظر خود، می‌توانید به سادگی با مشاوران مجرب ما در ارتباط باشید.

مشاور کسب و کار