می‌دانید که هر فردی که قرار است وارد محیط کاری جدیدی شود در ابتدا باید قرارداد کاری را امضا کند. بنابراین بهتر است که همیشه با انواع قرارداد کار آشنا باشید تا بتوانید با توجه به نکات قانونی در رابطه با قراردادهای کاری، بهترین نوع آن را برای خود انتخاب کنید. در واقع قراردادهای کاری یکی از ابزارهای اساسی در جامعه‌ای حقوقی و اقتصادی محسوب می‌شود که بین کارگر و کارفرما منعقد خواهد شد.
لازم به ذکر است که این توافق نامه از شرایط و ضوابط مشخصی برخوردار است که ارتباط و روابط کاری بین ۲ طرف را تعیین می‌کند؛ چرا که به صورت کلی کارفرما برای این‌که نیرویی را استخدام کند یک سری شرایط را مشخص می‌کند و از طرف دیگر نیروی کار باید خود را با این شرایط وقف دهد و شروط کارفرما را قبول کند تا بتواند استخدام شود.
پس باید اشاره کرد که طرفین باید یکدیگر را درک کنند و در صورت پذیرفتن شرایط نوعی قرارداد بین آنها شکل می‌گیرد که به آن قرارداد کاری گفته می‌شود. جالب است بدانید که در گذشته بیشتر قراردادها به صورت شفاهی بود اما در سال‌های اخیر افراد به ویژه در سازمان‌ها و شرکت‌ها از قراردادهای کتبی و رسمی در انواع مختلفی استفاده می‌کنند. اهمیت این نوع قرارداد در حفظ حقوق و تعهدات طرفین و ارتقای روابط کاری سالم و پایدار بین آنها زیاد است. اگر شما نیز در مورد قرارداد کار چگونه است؟
قرارداد کار بین کارگر و کارفرما، انواع آن و چگونه قرارداد کاری تنظیم کنیم؟ سوالاتی دارید تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا به صورت کامل با این مبحث آشنا شوید.
قرارداد کار چیست؟
در رابطه با قرارداد کاری چیست؟ باید بگوییم که قرارداد استخدام یا قرارداد کار بر اساس ماده ۷ قانون کار به این صورت است که به قرارداد شفاهی یا کتبی گفته می‌شود که به سبب آن کارگر در مقابل دریافت حق العمل، کاری را در مدت موقت یا غیر موقت به درخواست کارفرما انجام می‌دهد. شایان ذکر است که تمامی انواع قراردادها ۲ طرفه هستند که یک طرف این قراردادها کارفرما و طرف دیگر انجام دهنده کار است.
در واقع در قراردادهای کاری سمت کارفرما می‌تواند یک شخص حقیقی یا حقوقی باشد، اما طرف انجام دهنده کار که کارمند یا کارگر است حتما باید یک شخص حقیقی باشد که در مقابل انجام کاری کارمزد دریافت می‌کند و این مرد را به صورت روزانه، هفتگی و ماهانه دریافت خواهد کرد. برای اطلاعات بیشتر در مورد قرارداد كارگر و كارفرما، قرارداد استخدام قانون کار و سایر موارد مشابه در این باره همراه ما باشید.
آیا برای انجام هر کاری نیاز به بستن قرارداد است؟
احتمالا برای شما نیز این سوال به وجود آمده است که تنظیم قرارداد کاری مهم است و آیا برای انجام هر کاری نیاز به بستن قرارداد است؟ به صورت کلی باید در پاسخ بگوییم که بهتر است برای انجام هر کاری قرارداد مورد نظر خود را تنظیم کنید. تنظیم قرارداد به پیشگیری از هرگونه اختلاف احتمالی در آینده و حفظ روابط کاری و اقتصادی به طور مستمر و کاهش ضرر و زیان ناشی از مسائل بوجود آمده در حین انجام کار، جلوگیری از کمک زیادی می‌کند. بنابراین پیشنهاد ما این است که برای انجام هر کاری حتما به تنظیم قرارداد کار اهمیت دهید.
اهمیت قرارداد کاری
به صورت کلی تنظیم قرارداد بین کارگر و کارفرما یکی از بدیهیاتی است که در اینگونه روابط باید رعایت شود. خواه مدت زمان کار چند ساعت باشد و یا کار چند ماه باشد بهتر است که همه افراد بر اهمیت قرارداد کار آگاه باشند؛ چرا که عرف جامعه سبب شده تا کارهای چند میلیون ریالی، نیازمند به عقد قرارداد نداشته باشند.
اما در برخی از مواقع مشاهده می‌شود که پروژه‌های چند صد میلیون تومانی هم بدون عقد قرارداد کاری، شروع می‌شود و در فرآیند اجرای کار یا پایان آن ممکن است افراد با مشکلات و دعواهای کارگری و کارفرمایی مواجه شوند. باید توجه داشته باشید که تنظیم قرارداد کار با کارگر باعث شفاف شدن اختلافات و نحوه رسیدگی و داوری طرفین دعوی است.
در آخر نیز باید اشاره کنیم اهمیت تنظیم قرارداد کاری به ویژه زیر نظر کارشناسان و مشاوران این حوزه که به صورت کامل به قانون کار آشنا هستند بسیار زیاد است تا در مواقع لزوم هم از حقوق کارگر و هم کارفرما دفاع شود.
مزایای تنظیم قرارداد (مهم‌ترین فایده تنظیم و نوشتن قرارداد کار)
باید بدانید که تنظیم قرارداد کار مزایای زیادی دارد که می‌توان از این مزایا به پیشگیری از هرگونه اختلاف احتمالی در آینده، افزایش بهره‌وری و کیفیت کار، حفظ روابط کاری و اقتصادی به‌طور مستمر، جلوگیری از اتلاف وقت و از بین رفتن حق و حقوق طرفین، کاهش ضرر و زیان ناشی از مسائل بوجود آمده در حین انجام کار(موضوع قرارداد)، جلوگیری از اختلاف نظرها در هنگام انجام کار و دعواهای حقوقی اشاره کرد.
همچنین لازم به اشاره است که قرارداد نویسی و روش تنظیم قرارداد امری تخصصی محسوب می‌شود که نوشتن آن فارغ از هر موضوع خاصی یک تابع اصولی تعریف شده است.
در قرارداد نویسی بخش اول شامل موارد شکلی و نکات کاربردی می‌شود که باید در کل متن قرارداد رعایت شود که این قسمت دربرگیرنده ظاهر قرارداد، فونت، اندازه متون، ادبیات حقوقی و مواردی از این قبیل است.
بخش بعدی نیز در نحوه تنظیم قراردادها آیین نگارشی است که به طور تخصصی وارد ماهیت آن می‌شود و شاکله اصلی قرارداد از آن منشا می‌گیرد که می‌توان به موضوع و مبلغ قرارداد، تعهدات طرفین، خاتمه قرارداد و حل اختلافات اشاره کرد.
همچنین در متن قراردادها علاوه بر موضوع قرارداد باید تعهدات طرفین نیز به صورت کامل و مشخص ذکر شوند. در قراردادهای پیمانکاری براساس شرایط عمومی پیمان، ابتدا باید تعهدات پیمانکار و سپس تعهدات کارفرما درج شود، اما در سایر قراردادهای دیگر درج این تعهدات به صورت توافقی است و هر کدام به عنوان یک بند یا ماده جداگانه ذکر خواهند شد.
بندها و ماده‌های دیگری نیز در قراردادها وجود دارند که مطابق با آنها توافقات طرفین و زمینه تخصصی آنها در قرارداد ذکر می‌شوند. نمونه‌ای از این بندها شامل تضمینات، محل تحویل و تأدیه، خسارات، حوادث قهری و فورس ماژور، فسخ قرارداد، مرجع حل اختلاف، اختیارات طرفین، انتقال قرارداد، محل اجرای قرارداد می‌شود.
انواع قرارداد کار کدام است؟
در انواع قراردادهای کار که به عنوان سندی معتبر و قانونی محسوب می‌شو، تمامی توافق‌ها بین کارگر، کارمند و کارفرما مثل میزان دستمزد، ساعت کاری، بیمه و… ذکر می‌شود. باید توجه داشته باشید که نوع قرارداد کاری که بین دو شخص منعقد می‌شود، بسته به نوع شغل انواع مختلفی دارد.
انواع قرارداد کاری از نظر نوع استخدام
لازم به ذکر است که هر زمان فردی یکی از انواع قرارداد کاری را امضا کند، تحت یکی از دسته بندی‌های کار دولتی یا خصوصی قرار خواهد گرفت. بعد از امضا یکی از دو نوع قرارداد کاری هر کدام از انواع قراردادهای کار شرایط خاصی دارد و از مزایای اختصاصی خود برخوردار است. در ادامه به بررسی و معرفی لیست انواع قراردادها و نحوه تنظیم قرارداد کاری خواهیم پرداخت. انواع قرارداد کار به شرح زیر است:
1. قراردادهای دولتی
دسته اول از انواع فرم قرارداد کار قرارداد دولتی است. باید بدانید که یکی از اصلی ترین مشخصه در این نوع قرارداد این است که دولت نقش کارفرما را ایفا می‌کند. در نتیجه تمامی قراردادهای استخدامی که در ارگان‌ها و نهادهای مختلف دولتی منعقد می‌شوند در دسته قراردادهای کاری دولتی قرار دارند. البته بی شک تمامی قراردادهای منعقد شده از یک نوع نیست و دولت قراردادهای مختلفی را با افراد و مجموعه‌های متعدد دارد. مطابق با همین امر باید اشاره کرد که قراردادهای کار دولتی نیز خود به ۳ دسته اصلی تقسیم بندی می‌شوند که شامل این موارد خواهند بود:
- قرارداد استخدام رسمی: قرارداد استخدام کارمند یا قراردادهای استخدام رسمی برای تصدی مسئولیت‌های اصلی دولتی استخدام می‌شوند و باید برای استخدام حتما خورد گزینش قرار گیرند. در واقع این افراد در اجرای فعالیت‌های اصلی و جاری مملکت، تاثیر مستقیم دارند و تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرند و تسهیلات پرداختی به آنها در زمان بازنشستگی، از صندوق بازنشستگی کشور پرداخت می‌شود.
- قرارداد استخدام پیمانی: قرارداد استخدام کار پیمانی یکی از انواع قراردادهای مربوط به کار دولتی است که بر اساس این قرارداد استخدام افراد بر اساس یک پیمان نامه است و بر طبق آن استخدام این افراد در یک ارگان دولتی مشغول به فعالیت هستند. این مدل قرارداد را می‌توان قرارداد نیمه رسمی نیز گفت؛ چرا که در صورت رضایت از عملکرد فرد در موقعیت شغلی خود ممکن است قرارداد او تمدید شود و یا فرد شامل ترفیع شغلی و حتی استخدام رسمی نیز شود. توجه داشته باشید که این افراد زیر نظر آیین نامه استخدامی پیمانی قرار گرفته و تحت پوشش صندوق تامین اجتماعی خواهند بود.
- قرارداد استخدام خدماتی: تمامی افرادی که قرارداد استخدامی خدماتی دارند در بخش‌های دولتی مشغول به کار هستند و آنها انواع کارهای خدماتی و مسئولیت‌های پشتیبانی بخش‌های اصلی را بر عهده خود دارند. این دسته از افراد نیز تحت قانون کار فعالیت می‌کنند و تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی نیز هستند. نیروهای حفاظتی، آشپزخانه‌ها و یا آبدارخانه‌ها در این بخش قرار می‌گیرند.
2. قراردادهای شرکت‌های خصوصی
قرارداد استخدام شرکت خصوصی از انواع قرارداد کاری در شرکت‌های خصوصی و غیر دولتی است که در این دسته قرار می‌گیرند. باید بدانید که افرادی که با این نوع قرارداد مشغول به فعالیت هستند، زیر نظر نظام قانون کار بوده و از مزایای تامین اجتماعی برخوردار خواهند شد.
همچنین باید اشاره کنیم که در قرارداد کار شرکت خصوصی مفاد اصلی بر طبق نظر کارفرما و نیروی کار است، اما به صورت معمول در این نوع قرارداد نیز افراد تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی و صندوق تامین اجتماعی قرار می‌گیرند.
انواع قرارداد کار از نظر مدت
هر کدام از انواع تنظیم قرارداد کاری دولتی و خصوصی بر اساس مدت زمان قرارداد خود به چند دسته تقسیم می‌شود. بی شک این امر طبیعی است که تمامی قراردادها دائمی نیستند و در یک زمان مشخص تمام می‌شوند. این دسته بندی‌ها برای انواع قرارداد کاری از نظر مدت زمان شامل موارد زیر است:
1. قرارداد کار با مدت موقت با مدت معین
قرارداد کاری با مدت موقت یکی از انواع قراردادهای کاری از نظر مدت است که بر طبق این قرارداد مدت زمان آن موقت است و تاریخ شروع و پایان مشخصی نیز دارد. اغلب قبل از تمام شدن این نوع قرارداد یک جلسه بین نیروی کار و کارفرما منعقد می‌شود و طرفین قرارداد در رابطه با ادامه همکاری خود تصمیم گیری می‌کنند. بنابراین با این وجود اگر تاریخ اتمام قرارداد برسد و هیچ توافق دیگری انجام نشود و کارگر بازهم به کار خود ادامه دهد، او می‌تواند ادعا کند که قرارداد به صورت شفاهی تمدید شده است.
2. قرارداد کار با مدت غیرموقت یا قرارداد دائم
قرارداد استخدام دیگری وجود دارد که از انواع قرارداد کاری است و نام قرارداد دائم شناخته می‌شود. در این مدل قرارداد فقط تاریخ شروع همکاری ذکر می‌شود و هیچ تاریخی برای پایان ادامه همکاری لحاظ نخواهد شد. پس اگر موضوع غیر موقت بودن قرارداد به صورت رسمی در یکی از بندها ذکر نشود و تنها تاریخ پایان در قرارداد وجود نداشته باشد، قرارداد غیر موقت محسوب می‌شود. البته شایان ذکر است که ماهیت کار نیز در این بین نقش مهمی دارد. در این نوع قرارداد باید کار به صورت مستمر و غیر قابل اتمام باشد. دیگر نکته مهم نیز در رابطه با این نوع قرارداد این است که امکان فسخ قرارداد به صورت یک طرفه وجود ندارد و حتما فسخ آن باید با انجام مراحل مشخص و بر طبق قوانین خاص، انجام شود.
3. قرارداد کار برای انجام کار معین
قرارداد کار برای انجام کار مشخص قراردادی است که در آن طرفین باید برای انجام کار معینی با همدیگر قراردادی امضا کنند. در این نوع قرارداد پس از انجام کار مشخص شده و اتمام آن، کارفرما هزینه اعلام شده را به نیروی کار پرداخت می‌کند و قرارداد مابین آنها خاتمه می‌یابد.
4. قرارداد کار تمام وقت
در فرم قرارداد کار تمام وقت نیروی کار باید روزانه ۸ ساعت به کار مشغول باشد. توجه داشته باشید که این زمان به صورت کاملا قانونی و تحت عنوان قانون کار همراه با سایر جزئیات دیگر، به صورت رسمی در قوانین کشور به ثبت رسیده است. مطابق با این قانون، نیروی کار تمام وقت این وظیفه را دارد تا در روز ۸ یافت و در هفته مجموعا ۴۴ ساعت از زمان خود را به کارفرما اختصاص دهد. در نتیجه در صورتی که نیروی کاری، ۸ ساعت از زمان خود را به‌عنوان کارمند یا کارگر و در راستای تحقق اهداف کارفرما فعالیت کند، نیروی کار تمام وقت محسوب می‌شود و باید مزایای کاملی دریافت کند.
5. قرارداد پاره وقت
در خصوص ثبت قرارداد کار پاره وقت نیز باید بگوییم که در این نوع قرار دارد با توجه به تعریف کار تمام وقت، اگر فعالیت یک نیروی کار در طول ۲۴ ساعت شبانه روز، کمتر از ۷ ساعت و ۲۰ دقیقه مقرر شده در قانون باشد، قرارداد کاری او به صورت پاره وقت محسوب می‌شود.
لازم به ذکر است که قراردادهای پاره وقت مانند سایر انواع قراردادهای کاری، مشمول قانون کار می‌شوند و جزئیات مختلف آنها به صورت کامل از قبل مشخص شده است.
6. قرارداد ساعتی
قرارداد ساعتی نیز یکی دیگر از انواع نمونه قرارداد کار بوده که در آن میزان حقوق فرد به صورت ساعتی و بر اساس مجموع ساعات حضور او در شرکت یا پروژه محاسبه می‌شود. میزان حقوق ساعتی نیز به صورت دقیق در قانون مشخص شده و می‌توان با توجه به آن حق مشاوره افراد را محاسبه کرد. این مشاوران نیز شامل انواع قانون‌های حمایتی کارگران بوده و مواردی هم‌چون حق بیمه و پاداش نیز به آنها تعلق خواهد گرفت.
7. قرارداد پیمانکاری
قرارداد پیمانکاری نیز از انواع قرارداد است. جالب است بدانید که در برخی مواقع، نه تنها برای رفع ابهامات کوچک، بلکه برای انجام و اجرای یک پروژه کامل به خدمات و مشاوره‌های متخصص نیاز است و باید در تمام مراحل انجام کار، از نظر و تجربه فر متخصص استفاده کرد. در این حالت، قرارداد مشاوره‌ای بر اساس انجام یک پروژه مشخص منعقد خواهد شد و فرد تا زمان اتمام پروژه در کنار مجموعه بماند و تنها پس از اتمام کار، قرارداد خاتمه پیدا خواهد کرد.
8. قرارداد آزمایشی
قرارداد کار آزمایشی به این صورت است که طبق این قرارداد که در ماده ۱۱ قانون کار نیز پیش‌بینی شده، طرفین می‌توانند با توافق قبلی مدتی را به صورت آزمایشی با یکدیگر همکاری کنند. در حقیقت از اسم این قرارداد نیز مشخص است که طی دوره آزمایشی طرفین برای بررسی و ارزیابی همدیگر فرصت خواهند داشت. لازم به ذکر است که این دوره معمولاً ۳ ماهه بوده و جزوی از قرارداد کاری محسوب می‌شود و در صورت رضایت کارفرما از مهارت‌های نیروی کار و البته رضایت نیروی کار از حجم کار و محیط کاری، قرارداد به صورت عادی بسته خواهد شد.
9. قرارداد کارمزدی یا پورسانتی
قرارداد کارمزدی در ماده ۲ قانون کار مورد پیش‌بینی قرار گرفته است که بر اساس آن کارگر در قرارداد باید میزان معینی کار را در برابر دستمزدی مشخص شده، انجام دهد. همچنین بعد از این‌که پروژه و کار مشخص شده تمام شود، قرارداد کارمزدی نیز فسخ شده و ارتباط بین کارگر و کارفرما به پایان خواهد رسید.
در رابطه با قرارداد کارمزدی یا پورسانتی نیز باید بگوییم که در این نوع نمونه قرارداد کار میزان پرداخت به افراد بر طبق ۲ فاکتور مهم یعنی زمان انجام کار و میزان انجام کار، محاسبه و پرداخت می‌شود. همچنین قرارداد کارمزدی ممکن است با یک نفر به صورت فردی یا با گروهی از افراد منعقد شود. به همین دلیل این مدل قرارداد، به ۳ دسته بندی اصلی کارمزدی انفرادی، کارمزدی گروهی و یا کارمزد جمعی تقسیم بندی می‌شود.
تنظیم قرارداد کاری کارگر و کارفرما
در خصوص تنظیم و متن قرارداد کاری بین کارگر و کارفرما باید بگوییم که در قراردادهای کاری ضوابط و شرایط های مختلفی از جمله نام و آدرس کارفرما و کارمند، عنوان شغلی، حقوق و مزایا، شرایط اجازه نامه، ساعات کاری و طول مدت قرارداد مشخص خواهد شد. شایان ذکر است که قرارداد کارگر و کارفرما ممکن است شرایط خاصی نیز مثل اجازه‌های مربوط به مرخصی قانون کار، تعطیلات و ارتقاء شغلی را نیز شامل شود. به صورت کلی هدف اصلی از تنظیم قرارداد کار با کارگر این است که ۲ طرف به تعیین شرایط کاری خود بپردازند تا از مشکلات بعدی در روند کار جلوگیری شود. در واقع قراردادهای کاری برای کارفرما و کارگر به عنوان یک مدرک رسمی در جهت اثبات روابط کاری و حقوق و مزایای دریافتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
باید اضافه کنیم که نحوه تنظیم قرارداد کار نیاز به مدیریت دقیق و اطلاعات کامل مربوط به حقوق و ضوابط کاری دارد که برای تنظیم هرچه بهتر آن باید از مشاوران مربوطه کمک گرفته شود تا تمامی نکات لازم در قرارداد در نظر گرفته شود و از نظر قانونی معتبر باشد. در آخر نیز باید اضافه کنیم که تنظیم قراردادهای کاری به طرفین کمک می‌کند تا روابط کاری خود را بهتر مدیریت کنند و از ابهامات و مشکلات در آینده جلوگیری کنند.
درمورد قرارداد کار سوالات بیشتری دارید؟ دریافت مشاوره بیمه و قانون کار آنلاین و تلفنی کارمنتو که در لحظه انجام می‌شود، می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.
قرارداد کار چگونه ارائه می شود؟
بر اساس قانون کار باید اشاره کنیم که در قوانین قرارداد استخدام قراردادهای کاری بین کارگر و کارفرما به ۲ صورت قرارداد کتبی و شفاهی منعقد می‌شود. این دو نوع قرارداد با همدیگر تفاوت‌هایی دارند و هر یک از آنها شرایط مخصوص به خود را شامل می‌شوند. به عنوان نمونه نحوه اثبات قراردادهای کتبی کار آسان تر از قراردادهای شفاهی و لفظی است.
1. قرارداد شفاهی
قرارداد کار قانون کار شفاهی به معنای توافقی است که بین طرفین به صورت شفاهی و بدون نوشتن کتبی برای انجام کار خاصی و دادن یک تعهد مشخص ایجاد می‌شود. در این نوع قرارداد كارگر و كارفرما شرایط، مقررات و تعهدات طرفین به صورت زبانی بیان می‌شود اما هیچگونه سند رسمی یا نوشتاری تهیه نخواهد شد. باید بدانید که اغلب قراردادهای شفاهی در محیطی دوستانه با یکدیگر تعامل دارند، ایجاد می‌شود.
2. قرارداد کتبی
از بهترین قرارداد بین کارگر و کارفرما باید به قرارداد کتبی اشاره کرد. مطابق با ماده ۱۰ قانون کار در مواقعی که قرارداد کار کتبی باشد، باید در ۴ نسخه تنظیم شود که از این ۴ نسخه ۱ نسخه نزد کارگر و ۱ نسخه نزد کارفرما و نسخه دیگر در اختیار شورای اسلامی کار و در کارگاه‌های فاقد شورا، در اختیار نماینده کارگر قرار می‌گیرد .
این تاکید قانونی را می‌توان مبنی بر کتبی بودن قرارداد کار تلقی کرد تا تمامی حقوق کارگر محفوظ بماند؛ چرا که وقوع اختلاف کارگر و کارفرما در رابطه با شرایط کار را هرگز نمی‌توان نادیده گرفت.
توجه داشته باشید که برای تنظیم قراردادهای کاری و موارد مربوط به آن حتما از یک مشاور در زمینه قانون کار و امور بیمه راهنمایی‌های لازم را بگیرید. مجموعه کارمنتو می‌تواند در این راه به شما کمک کند.
مدت قرارداد را چگونه تعیین کنیم؟
در قرارداد استخدام کارمند و کارگر شاید برای شما نیز این سوال مطرح شود که مدت قرارداد را چگونه باید تعیین کنیم؟ در قانون کار شرایط و ضوابطی مورد اشاره قرار گرفته است که از جمله آنها می‌توان به ماده ۷ قانون کار اشاره کرد که مطابق با این ماده، قراردادهای کاری به ۲ نوع قرارداد کار موقت و دائمی تقسیم می‌شود. علاوه بر این امر در ماده ۲۵ قانون کار به توضیح یکی دیگر از انواع قراردادهای کار با توجه به مدت قرارداد کار پرداخته که به قرارداد کار معین اشاره دارد. قرارداد کار در دوران آزمایشی و مدت تعیین شده برای آن نیز یکی دیگر از موضوعات اساسی در تعیین مدت قرارداد کاری است که کارفرما باید بر اساس نیاز خود این مدت زمان را مشخص کند.
شرایط قرارداد کار
در پاسخ به سوال شرایط قرارداد کار چیست و در قرارداد کاری به چه نکاتی توجه کنیم؟ باید بگوییم که تنظیم قرارداد کار به صورت قانونی دارای شرایط موجود در قانون کار است. که این شرایط شامل زیر می‌شود.
- مطابق با ماده ۸ قانون کار اگر قرار است شرایط جدیدی در قرارداد منظور شود نباید برای کارگر امتیازاتی کمتر از قوانین مقرر شده قبل تعیین شود.
- بر اساس ماده ۹ قانون کار برای اطمینان از درستی قرارداد لازم است که به عنوان اولین نکته مورد قرارداد دارای مشروعیت باشد. همچنین مشخص بودن موضوع قرارداد و ممنوعیت نداشتن طرفین به صورت قانونی از تصرف اموال و انجام کار مورد نظر از شروط بعدی قرارداد است.
- در قانون ۱۰ کار نیز اشاره شده است که نیاز است در متن قرارداد کاری که بین کارگر و کارفرما است همه موارد و شرایط به صورت واضح عنوان شود.
انواع قراردادهای استخدامی دولتی و خصوصی چه تفاوت‌هایی دارند؟
در قراردادهای استخدامی دولتی ۳ گزینه رسمی، پیمانی و خدماتی وجود دارد که تمامی این موارد تحت حمایت صندوق بیمه تامین اجتماعی کشور است.
همچنین در قرارداد استخدام شرکت خصوصی این است که در بخش خصوصی نیز کارفرما الزام به رعایت قوانین کار وجود دارد و بیمه کارکنان اجباری است. البته توجه داشته باشید که کارگران قراردادی در شرکت‌های خصوصی در مورد بیمه الزامی ندارند و از این لحاظ متن قرارداد تعیین کننده است.
به صورت کلی باید توجه داشته باشید که شرکت‌های دولتی و خصوصی هر ۲ باید بر اساس مقررات مدیریت خدمات کشوری اقدام به استخدام نیرو کنند؛ زیرا هرگونه تخطی قابل پیگیری است.
ویژگی ها و پیش نیازهای مهم در تنظیم قرارداد کار
لازم به اشاره است که در جواب به سوال یک قرارداد کاری چه ویژگی هایی دارد؟ باید بگوییم که طبق قانون کار ایران هر نوع قرارداد کاری باید از یک سری شرایط برخوردار باشد که این شرایط را به عنوان شرایط صحت قرارداد کار می‌شناسیم. به صورت کلی این شرایط شامل قصد و رضایت طرفین، اهلیت طرفین، معین بودن و مشروع بودن آنها است. در صورتی که قراردادهای کاری این شرایط را داشته باشند، به عنوان قرارداد کار اصولی و معتبر شناخته خواهند شد.
1. رضایت طرفین قرارداد کار
طرفین قرارداد باید با رضایت کامل در ارائه قرارداد داشته باشند و قرارداد را تنظیم کنند و تعهدات‌شتان را به صورت کامل قبول کنند.
2. اهلیت طرفین قرارداد کار
توجه داشته باشید که طرفین قرارداد باید صلاحیت لازم برای انعقاد قرارداد را داشته باشند. کارفرما می‌تواند حقوقی یا حقیقی باشد؛ اما کارگر یا کارمند باید حتما شخصی حقیقی باشد.
3. عدم ممنوعیت قانونی و شرعی طرفین در قرارداد
در هیچ کدام از مواد و بندهای مندرج شده در قرارداد نباید مخالف با قوانین و موازین شرعی و قانونی باشد. با توجه به ماده ۹ قانون کار طرفین نباید ممنوعیت عقد قرارداد کار داشته باشند. این موضوع هم متوجه کارگران و هم کارفرمایان است.
4. مشروعیت موضوع قرارداد
قرارداد باید بر اساس اصول شرعی و قانونی انعقاد شود. به‌عنوان مثال قرارداد تهیه مشروبات الکلی قراردادی باطل محسوب می‌شود.
5. معین بودن موضوع قرارداد
موضوع قرارداد کار کارفرما و تعهد باید به صورت کامل و واضح معلوم باشد و هیچگونه ابهامی در آن وجود نداشته باشد.
چه مواردی باید در قرارداد کار ذکر شود؟
آنچه که در قرارداد کاری باید درج شود فقط شامل مشخصات طرفین و موضوع قرارداد نیست. بلکه باید موارد دیگری نیز در قرارداد درج شود که به شرح زیر است:
- درج تاریخ استخدام و انعقاد قرارداد
- مدت قرارداد
- میزان حقوق پرداختی
- شیوه پرداخت حقوق و شرایط پرداخت آن
- مقررات مربوط به ساعات کار
- قوانین و شرایط تعطیلات
- عنوان شغلی و شرح وظایف
- محل انجام کار
- شرایط محرمانگی و عدم افشای اطلاعات سازمان
- تمدید قرارداد
- قوانین شرکت
- شرایط و نحوه تسویه حساب با کارگر
- موارد دیگر نیز که با توجه به عرف یا عادت شغل و محل آن متفاوت است.
نمونه قرارداد کار
نمونه قرارداد استخدام شرکت خصوصی و نمونه قرارداد کارگر و کارفرما به شرح زیر است:
این قرارداد در تاریخ به نمایندگی آقای ……… که در این قرارداد کارفرما نامیده می‌شود از یک طرف خواهر برادر متولد ……… دارای شناسنامه …… فرزند …… صادره از …….. با تحصیلات به نشانی که در این قرارداد ……… نامیده می‌شود برای انجام خدمات طبق مفاد و شرایط که ذیل می‌آید منعقد می‌گردد.
ماده 1 . وظایف و تعهدات
ماده 2. مدت قرارداد از تاریخ ……… لغایت ………. سال ….. ماه روز …… ساعت در هفته
ماده 3. حق الزحمه قرارداد
ماهيانه …….. ریال به حروف…….. ریال
ساعتی …… ريال به حروف……….. (ریال)
ماده 4. پرداخت هرگونه مالیات و بیمه‌های اجتماعی و سایر حقوق دولتی که در تاریخ امضاء این قرارداد برقرار است یا در آینده برقرار خواهد شد به عهده … مبالغی که از این بابت از طریق کارفرما وصول گردد از پرداخت و به حساب نامبرده به مراجع ذیربط حواله خواهد شد.
ماده ۵. می‌باشد و …….. کسر در پایان کار گزارشی از فعالیت‌های خود را برای خدمات و وظایف انجام شده تهیه و به کارفرما تسلیم می‌دارد.
ماده ٦. در صورتی که بر کارفرما معلوم شود که دقت لازم و معمولی را که انتظار می‌رود در انجام وظایف و خدمات خود اعمال نمی‌کند و یا در صورتی که به تشخیص کارفرما کارهای مربوط به عللی به تعویق می‌افتد و یا منافع کارفرما را ملحوظ نکرده و رعایت بی طرفی بی نظیری کامل را ننماید و یا این که محکومیت جزایی پیدا کند کارفرما حق خواهد داشت بدون احتیاج به انجام تشریفات خاصی این قرارداد را با اخطار کتبی ظرف مدت پانزده روز فسخ نماید.
ماده ۷. در صورت احراز تخلف از هر یک از مفاد قرارداد با تشخیص ……………. قرارداد یکطرفه فسخ و مطالبه خسارت طبق قانون صورت می‌گیرد.
فرم قرارداد اداره کار
فرم قرارداد کار اداره کار به شرح زیر است:
بند فورس ماژور در قرارداد کار
بند فورس ماژور یا به عبارت دیگر قوه قهریه یکی از شروطی است که در قرارداد درج می‌شود. این بند سبب می‌شود که بار مسئولیت را برای امور طبیعی و غیر قابل اجتنابی که انجام تعهدات قرارداد را مختل می‌کند، از طرفین قرارداد برداشته شود و مانع انجام تعهدات مندرج در قرارداد از سوی طرفین خواهد شد.
تمدید ضمنی قرارداد کار وزارت کار
منظور از تمدید ضمنی قرارداد کار وزارت کار این است که بعد از پایان یافتن مدت قرارداد کار موقت، کارگر بر اساس شرایط کاری قبلی خود به کار خود ادامه می‌دهد و کارفرما نیز با عدم تسویه با او و عدم درخواست از وی برای ترک کار، ادامه کار کارگر را به صورت ضمنی قبول می‌کند.
پایان و فسخ قرارداد کار
در صورتی که کارگر قصد پایان و فسخ قرارداد را داشته باشد باید مطابق با ماده ۲۱ یکی از روش‌های قانونی را برای پایان دادن به کار خود انتخاب کند.
لازم به اشاره است که کسی که به هر دلیل قصد استعفا دارد باید تقاضای خود را به صورت کتبی به کارفرما ارائه دهد. بعد از تقاضای استعفا، حداقل به مدت ۱ ماه باید در محل کار خود بدون غیبت حضور پیدا کند.
سخن پایانی
در این مطلب به موضوع قرارداد کارگران، قرارداد کار تامین اجتماعی، متن قرارداد کاری بین کارگر و کارفرما و سایر موارد در این حوزه پرداختیم. توجه داشته باشید که اگر در زمینه قرارداد کاری هرگونه سوال یا نیاز به راهنمایی دارید، حتما از یک مشاوره با تجربه در امور قانون کار و بیمه کمک بگیرید. مجموعه کارمنتو با داشتن مشاورین متخصص در این زمینه می‌تواند به درستی شما را راهنمایی کند. در این مجموعه پشتیبانی به صورت 7 روز هفته و 24 ساعت وجود دارد و با استفاده از جدیدترین تکنولوژی‌های دنیا و همکاری با بیش از 350 مشاور برتر کشور بهترین خدمات مشاوره آنلاین و تلفنی با معقول‌ترین قیمت به شما ارائه می‌شود.
از طریق مشاوره کسب و کار تلفنی آنلاین در حوزه مد نظر خود بدون پرداخت هزینه تلفن و اینترنت و از طریق تماس امن، پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.
با کلیک روی لینک زیر و از طریق (منو خدمات مشاوره) حوزه مد نظر خود را انتخاب نمایید.
