شکایت چک برگشتی چقدر طول میکشد و چه مراحلی دارد؟

مدت مطالعه: 16 دقیقه
تاریخ به روزرسانی: 25 دی 1402
نویسنده: Niloofar Zamani

در جریان تعاملات مالی روزانه، چک به عنوان یک ابزار مالی مهم برای انتقال وجوه به کار می‌رود. این وسیله نقدی، علاوه بر سهولت استفاده، به عنوان یک ابزار اعتباری نیز شناخته می‌شود. با این حال، گاهی اوقات مواجهه با واقعیت چک برگشتی، یعنی عدم توانایی در پرداخت مبلغ مشخص شده در چک، ممکن است مسائل مالی و حقوقی پیچیده‌ای را به وجود آورده و بر سردرگمی فرد یا سازمان دارنده چک تبدیل شود.

چک برگشتی، به عنوان یک سند مالی، تعبیری از عدم توانایی صاحب حساب در پرداخت مبلغ مشخص شده در آن به صاحب چک است. این موضوع ممکن است از انعکاس وضعیت مالی نامطلوب یا ناکافی صاحب حساب به عنوان دارنده چک به شمار آید. در این شرایط، بانک به عنوان دارنده چک، با رد درخواست پرداخت مبلغ چک، آن را به صاحب متقاضی باز می‌گرداند.

با توجه به اینکه دارنده چک می‌تواند در مواجهه با چک برگشتی اقدامات قانونی نظیر شکایت چک برگشتی را آغاز نماید، بنابراین در این مقاله به بررسی استعلام شکایت چک برگشتی، محل شکایت چک برگشتی حقوقی و کیفری، و ثبتی و همچنین شکایت از چک برگشتی قدیمی و جدید خواهیم پرداخت.

بنر حقوقی

شکایت از چک برگشتی

نحوه شکایت چک برگشتی جدید آداب خاص خودش را دارد. مراحل شکایت چک برگشتی با اولین گام، یعنی برگشت زدن چک شروع می‌شود. لازم به ذکر است که شکایت از چک برگشتی قدیمی نیز به همین منوال است. در این مرحله، دارنده چک پس از مراجعه به بانک، اطلاعات موجودی حساب صادرکننده را بررسی می‌کند و در صورت کمبود موجودی، چک را برگشت می‌زند.

با توجه به حقوقی و کیفری بودن چک، مرحله دوم این مسیر نیازمند مراجعه به نهادهای ذی‌الصلاح است. در این مرحله، دارنده چک دادخواست مطالبه وجه چک را به همراه مدارک لازم برای شکایت چک برگشتی تنظیم کرده و آن را به مراجع صالح ارائه می‌دهد. مدارک مورد نیاز در قسمت‌های فوق به طور دقیق تبیین شده است.

پس از ارسال دادخواست شکایت برای چک برگشتی، مراجع قضایی پس از انجام بررسی‌های لازم، حکم پرداخت طلب شما را صادر خواهند کرد. در این مرحله، صادرکننده چک موظف است تا طی ده روز به پرداخت بدهی شما بپردازد.

شکایت حقوقی از چک برگشتی قدیمی تنها در صورتی ممکن است که چک مورد نظر حقوقی باشد. چک حقوقی در شرایطی صادر می‌شود که دارای وعده دارای ضمانت باشد یا بدون تاریخ صادر گردد. در این حالت، برای شکایت حقوقی از چک برگشتی نیازی به مراجعه به دادسرا نیست. برای پیگیری شکایت چک برگشتی حقوقی از چک برگشتی، باید به مبلغ آن توجه کرده و در صورتی که مبلغ چک کمتر از 200 میلیون ریال باشد، شکایت چک برگشتی در شورای حل اختلاف بررسی خواهد شد. به این منظور نمونه دادخواست چک برگشتی شورای حل اختلاف حقوقی خود را معرفی می‌نمایید تا پرونده چک برگشتی در دست رسیدگی قرار بگیرد. در صورتی که مبلغ بیشتر از 200 میلیون ریال باشد، باید برای ثبت شکایت چک برگشتی حقوقی به دادگستری مراجعه کنید.

اما در چک برگشتی جدید، گاهی اوقات از مدت زمان چک یک سال یا بیشتر می‌گذرد و چک نیز حقوقی است؛ به همین دلیل، فرد هر زمان که بخواهد می‌تواند علیه صادرکننده چک به علت برگشت آن شکایت کند. اگر از مدت زمان برگشت چک تنها یک ماه با بیشتر گذشته باشد و چک شرایط حقوقی را دارا کند، دارنده می‌تواند به مراجع قضایی صالح مراجعه کرده و شکایت نامه‌ای را علیه صادرکننده تنظیم کند. این رویکرد، امکان شکایت در زمان‌های مختلف را به دلیل مدت زمان چک ارائه می‌دهد و به دارندگان چک اجازه می‌دهد تا به سرعت و کارآمدانه حقوق خود را پیگیری کنند. در ادامه به سوالاتی رایج شما ، مانند برای چک برگشتی کجا شکایت کنم؟، چگونه از چک برگشتی شکایت کنم؟ و برای شکایت چک برگشتی چه باید کرد؟ به طور مفصلی پرداخته شده است. پس در ادامه با کارمنتو همراه باشید.

طرح شکایت کیفری از چک برگشتی

شکایت کیفری از چک برگشتی، به عنوان یکی از مؤثرترین راهکارهای حقوقی برای رفع ناکارآمدی در تسویه وجوه، به شما این امکان را می‌دهد که پس از گذشت ۶ ماه از وقوع ماجرا، با تسلیم شکایت نامه مختصر به دادسرا، به صورت موثر از حقوق خود استفاده نمایید.

برای ثبت شکایت کیفری از چک برگشتی، شما باید به دادسرای مرتبط با منطقه‌ای که بانک گواهی عدم پرداخت را در آن ثبت کرده است، مراجعه کنید. این مرحله اولیه اجازه می‌دهد تا درخصوص جزئیات چک برگشتی، اقدامات لازم صورت پذیرفته و موقعیت به صورت دقیق مورد رسیدگی قرار گیرد.

به منظور دریافت وجه چک، لازم است تا همراه با شکایت کیفری، شکایت نامه‌ای را تهیه و به دادسرا ارائه دهید. این اقدامات تدابیر لازم را فراهم کرده و پس از رسیدگی دقیق دادگاه، حکم پرداخت طلب را به شما اعلام نماید.

شرایط طرح شکایت کیفری از چک برگشتی

دارنده چک توانایی شکایت کیفری از صادرکننده را دارد تنها در صورتی که چک معیارهای مشخصی را ارضا کند. در اینجا به تفصیل شرایط لازم برای شکایت کیفری از چک برگشتی را بررسی می‌کنیم:

  1. چک روز: برای اینکه چک مشمول شکایت کیفری باشد، باید روز باشد و وعده‌دار نباشد. شرایط شکایت چک برگشتی از روش کیفری نشان می‌دهد که تاریخ چک باید همان روز باشد و نمی‌تواند دارای وعده باشد. در واقع، شکایت کیفری تنها در خصوص چک‌های روز ممکن است.
  2. چک مشروط نباشد: برای اقدام به شکایت کیفری، دارنده چک باید اطمینان حاصل کند که پرداخت چک به انجام و تحقق شرطی وابسته نباشد. در صورت مشروط بودن پرداخت، شکایت کیفری امکان‌پذیر نخواهد بود. این موضوع برخی از چک‌هایی را که در آنها مشروط بودن ذکر شده یا خارج از چک طرفین توافق کرده‌اند نیز شامل می‌شود.
  3. چک بدون تاریخ نباشد: صادرکننده چک باید تاریخ صدور آن را مشخص کند و اگر چک بدون تاریخ صدور ارائه شود، دارنده چک می‌تواند اقدام به شکایت کیفری کند. این شرط نیز از جلوگیری از سوءاستفاده در مواردی که چک بدون تاریخ در اختیار دارنده قرار گیرد، می‌آید.
  4. چک بعد از برگشت خوردن منتقل نشود: اگر چک بعد از برگشت خوردن و دریافت گواهی عدم پرداخت به شخص دیگری منتقل شود، دارنده نمی‌تواند علیه صادرکننده شکایت کیفری کند. این مقداری از امکان شکایت کیفری را محدود می‌کند.
  5. چک سفید امضاء نباشد: اگر صادرکننده چک سفید امضاء به شخصی بدهد، دارنده نمی‌تواند از صادرکننده شکایت کیفری کند. البته دارنده چک سفید امضاء، چک را پر کرده و آن را برگشت می‌زند و صادرکننده در دادسرا باید ثابت کند که چک را به صورت سفید امضاء به دارنده داده است.
  6. اتمام مدت قانونی برای برگشت چک یا شکایت کیفری: در صورتی که دارنده چک ظرف مدت 6 ماه از تاریخ صدور چک آن را برگشت نزند، حق شکایت کیفری نخواهد داشت. همچنین، اگر ظرف 6 ماه از تاریخ صدور گواهی عدم امکان پرداخت، شکایت کیفری نشود، دیگر امکان شکایت کیفری وجود ندارد.
  7. چک بابت معاملات نامشروع نباشد: چکی که برای معاملات نامشروع مانند ربا یا قمار صادر شده باشد، امکان شکایت کیفری در آن منتفی است.
  8. چک بابت تضمین نباشد: در صورتی که صادرکننده چک‌ را بابت تضمین انجام کاری صادر کند، دارنده نمی‌تواند شکایت کیفری علیه صادرکننده مطرح کند. این شرط نیز به حفاظت از مواردی که چک به عنوان تضمین برای انجام کارهای خاص صادر شده است، خدمت می‌کند.

با این توضیحات، دارنده چک برگشتی می‌تواند با دقت به شرایط فوق تصمیم به شکایت کیفری کند و حقوق خود را حفظ نماید.

چک های برگشتی که نمی توان از آنها شکایت کیفری کرد

با توجه به قوانین مربوط به چک، تعدادی از چک‌ها وجود دارند که امکان شکایت کیفری از آنها ممکن نیست:

  1. چک با امضای سفید: اگر ثابت شود چکی با امضای سفید صادر شده است، یعنی بدون نام دارنده، مبلغ و تاریخ، این چک حقوقی است و امکان شکایت کیفری وجود ندارد.
  2. منوط به شرط چک: هنگامی که دریافت وجه چک از بانک به انجام یک شرط در متن چک وابسته باشد، امکان شکایت کیفری وجود ندارد مگر اینکه شرط متن چک نباشد ولی اثبات شود که شرط متفاوتی مانند شهادت شاهد اجرا شده است.
  3. چک برای تضمین معاملات: اگر چک در متن خود نداشته باشد که برای تضمین انجام کار یا معامله صادر شده است، امکان شکایت کیفری وجود ندارد، مگر اینکه ضمانت با اثباتی قابل پذیرش ثابت شود.
  4. چک‌های بدون تاریخ: چک‌های بدون تاریخ قابل پیگیری کیفری نیستند، مگر اینکه دارنده خود تاریخی را بر روی چک بنویسد و اثبات شود.
  5. چک‌های مدت دار یا وعده دار: اگر تاریخ سررسید چک با تاریخ صدور متفاوت باشد، فقط می‌توان آن را به شیوه حقوقی مطالبه کرد.
  6. چک برای معاملات نامشروع: چک‌هایی که برای معاملات نامشروع یا بهره‌ربوی صادر شده باشند، قابلیت شکایت کیفری را ندارند.
  7. مهلت شش ماهه: چک‌هایی که طی مهلت شش ماهه از تاریخ سررسید، گواهی عدم پرداخت دریافت نشود یا اگر گواهی عدم پرداخت گرفته شده باشد و تا مدت 6 ماه شکایت کیفری آغاز نشود، امکان شکایت کیفری را نخواهد داشت.
  8. چک‌های موسسات مالی و اعتباری: چک‌هایی که توسط موسسات مالی، اعتباری یا صندوق‌های قرض‌الحسنه صادر شوند، قابل تعقیب کیفری نیستند.
  9. منتقل شده بعد از گواهی عدم پرداخت: چک‌هایی که بعد از گواهی عدم پرداخت به شخص دیگری منتقل شوند، از روش کیفری پیگیری کردن آنها امکان‌پذیر نیست.

با تدابیر اجرایی گسترده و راه‌اندازی سامانه صیاد از سوی بانک مرکزی، قابل پیش‌بینی است که در آینده شاهد کاهش حجم چک‌های برگشتی و در نتیجه، کاهش حجم شکایات کیفری مربوط به چک در سیستم فضایی کشور خواهیم بود.

مرجع صالح جهت رسیدگی به شکایت کیفری از چک برگشتی

مقررات آئین دادرسی کیفری، اصل مهمی به نام صلاحیت دادسرا  وجود دارد که به این معناست که دادسرا مختص محل وقوع جرم است، مگر اینکه قانون مقرر کند که رسیدگی به موضوع موردنظر باید به مراجع دیگری ارجاع شود. در همین راستا، اگر یک شعبه بانکی گواهی عدم پرداخت چک را صادر کند، دادسرای واقع در محل آن شعبه، به عنوان مرجع اصلی برای رسیدگی به جرم صدور چک بلامحل معین می‌شود.

در خصوص مطالبه وجه چک کیفری، اهمیت و توجیهاتی وجود دارد که حائز اهمیت است. بر اساس قوانین، اگر شخصی قصد داشته باشد بابت چک برگشتی شکایت کیفری نماید، باید ابتدا ظرف شش ماه از تاریخ صدور چک، آن را برگشت بزند و از بانک، گواهی عدم پرداخت دریافت نماید. سپس تا حداکثر 6 ماه از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت، می‌تواند به شکایت کیفری اقدام کند.

دادگاه صالح برای چک کیفری، اگر شخص قصد داشته باشد هم صدور حکم مجازات را درخواست کند و هم به مطالبه وجه چک بپردازد، دادگاه محل صدور گواهی عدم پرداخت چک خواهد بود. اگر تنها به مطالبه وجه چک کیفری بپردازد و حکم مجازات را مد نظر نداشته باشد یا پیش از این حکم مجازات چک برگشتی کیفری را اخذ کرده ولی رسیدگی به مطالبه وجه چک را انجام نداده باشد، دادگاه صالح می‌تواند یکی از دادگاه‌های زیر را انتخاب کند: دادگاه محل اقامت خوانده، دادگاه محل صدور چک و یا دادگاه محل برگشت خوردن چک. این تصمیم به تسهیل در فرآیند مطالبه وجه چک کیفری و تعیین محل صالح برای این امور کمک می‌کند.

طرح شکایت کیفری از چک برگشتی

هزینه شکایت کیفری از چک برگشتی

شکایت کیفری از چک برگشتی به منظور پیگیری قضایی و درخواست تعیین مسئولیت افراد صادرکننده چک است. در این راستا، هزینه‌های مرتبط با شکایت کیفری از چک برگشتی به عنوان یک جنبه مهم مد نظر قرار می‌گیرد.

هزینه شکایت چک برگشتی از روش اغلب بر اساس مبلغ چک محاسبه می‌شود. اگر مبلغ چک بیشتر از 20 میلیون تومان باشد، نرخ هزینه حدود 3.5 درصد از مبلغ چک است. در صورتی که مبلغ چک کمتر از 20 میلیون تومان باشد، این نرخ به 2.5 درصد از مبلغ چک کاهش می‌یابد.

هزینه‌های مرتبط با شکایت کیفری نه تنها شامل مبالغ قضایی بلکه شامل هزینه‌های وکالت و مشاوره نیز می‌شوند. قبل از اقدام به هر گونه شکایت، بهتر است با یک مشاور مشورت کرده تا فرآیند رسیدگی به شکایت به بهترین شکل صورت پذیرد.

حقوقی

مشاوران حقوقی کارمنتو به صورت آنلاین و تلفنی که به صورت فوری و زیر یک دقیقه ارتباط برقرار می‌شود، افراد را در مسائل حقوقی راهنمایی می‌کنند و به عنوان یک پل ارتباطی بین افراد و سیستم حقوقی عمل می‌کنند تا از ورود به مشکلات قانونی جلوگیری شود.

شکایت حقوقی از چک برگشتی

در شرایطی که از مدت زمان برگشت چک یک ماه گذشته باشد و چک دارای شرایط حقوقی باشد، دارنده چک می‌تواند به سادگی نسبت به شکایت چک برگشتی حقوقی اقدام کند. این فرآیند برای حفظ حقوق و مطالبه مبالغ به دست آمده از چک انجام می‌شود.

برای انجام مراحل شکایت چک برگشتی حقوقی، ابتدا فرد باید به بانکی که چک از آن صادر شده مراجعه کند و گواهی عدم پرداخت چک را دریافت نماید. سپس باید یک دادخواست چک برگشتی حقوقی برای برگشت زدن چک تهیه و تنظیم کند، به این دادخواست باید فرم گواهی عدم پرداخت و یک نسخه از چک برگشتی به عنوان ضمیمه افزوده شود.

در این نمونه شکایت چک برگشتی، فرد می‌تواند مبلغ کل چک و هزینه‌های دادخواست حقوقی را نیز مطالبه کند و هیچ محدودیتی در این مورد وجود ندارد. با این حال، این روش زمان‌بر است و معمولا زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که فرد از روش‌های ثبتی و کیفری نمی‌تواند شکایت لازم و مناسب را انجام دهد.

مرجع صالح جهت رسیدگی به شکایت حقوقی چک برگشتی

در راستای شکایت از چک برگشتی حقوقی به منظور مطالبه وجه چک، دادگاه صالح توسط رای وحدت رویه شماره 688 که در تاریخ 23 خرداد ماه 1385 صادر شده است، تعریف و مشخصات خود را دارد. این رای به وضوح بیان می‌کند که دادگاه صالح جهت مطالبه وجه چک حقوقی، می‌تواند یکی از دادگاه‌های زیر را انتخاب کند: دادگاه محل اقامت خوانده، دادگاه محل صدور چک، یا دادگاه محل برگشت خوردن چک.

در نتیجه، این مقررات با ایجاد وحدت رویه در انتخاب دادگاه صالح، فرآیند مطالبه وجه چک حقوقی را شفاف و مشخص نموده و به طرفین امکان اعمال حقوق و تعهدات خود را با اطمینان انجام داده است.

هزینه شکایت حقوقی چک برگشتی

در موضوع هزینه‌های مرتبط با شکایت چک برگشتی، هزینه شکایت اغلب براساس مبلغ چک محاسبه می‌شود. در صورتی که مبلغ چک بیشتر از 20 میلیون تومان باشد، نرخ هزینه تقریباً 3.5 درصد از مبلغ چک محاسبه می‌شود. اگر مبلغ چک کمتر از 20 میلیون تومان باشد، این نرخ به 2.5 درصد از مبلغ چک کاهش پیدا می‌کند. هزینه‌های مرتبط با شکایت شامل هزینه‌های وکالت و مشاوره و … نیز می‌شوند. قبل از اقدام به شکایت، بهتر است با یک مشاور از مرکز معتبر مانند کارمنتو استفاده کرده و فرآیند رسیدگی به شکایت را به بهترین شکل ممکن و با کمترین هزینه شروع کنید.

شکایت چک برگشتی از طریق اداره ثبت

طبق ماده 2 قانون صدور چک، شرط اولیه برای شکایت چک برگشتی از ثبت اسناد این است که چک باید توسط بانک‌های معتبر کشور صادر شده باشد. به این معنا که تنها چک‌هایی که وجه آن‌ها از طریق بانک پرداخت شده باشد، قابل استرداد از طریق روش ثبتی هستند. بنابراین، مؤسسات مالی اعتباری و صندوق‌های قرض‌الحسنه امکان اجرایی شدن از این روش را ندارند.

اگر شرط صدور چک از بانک‌های معتبر کشور برقرار شود، افراد می‌توانند به دفاتر ثبتی مراجعه کرده و درخواست اجرائیه برای وصول چک را ارائه دهند. اجرایی شدن از این روش دارای محدودیت‌هایی است؛ به طور مثال پیگیری وصول چک برگشتی در اداره ثبت نسبت به ضامن یا ظهرنویس چک ممکن نیست و تنها می‌توان پیگیری لازم را نسبت به صادرکننده چک داشت.

اداره ثبت صالح جهت رسیدگی به شکایت از چک برگشتی

برای استفاده از این روش، بایستی به اداره ثبت اسناد محلی که گواهی عدم پرداخت بانک صادرکننده چک ثبت شده است، مراجعه کنید. هنگامی که اجراییه برای چک صادر می‌شود، فرد بدهکار بلافاصله مطلع شده و تا 10 روز فرصت دارد که مبلغ چک را پرداخت یا ترتیبات لازم برای پرداخت را فراهم کند. در صورت عدم پرداخت در این مهلت، دارنده چک می‌تواند درخواست توقیف اموال صادرکننده چک را به اداره ثبت اسناد ارائه دهد.

هزینه شکایت چک برگشتی از طریق اداره ثبت

وصول چک از طریق اجرای ثبت به هزینه دادرسی نیاز ندارد؛ هزینه مربوطه پس از وصول چک دریافت می‌شود. در مقابل، در رسیدگی به مراجع دادگستری، ابتدا باید هزینه دادرسی پرداخت شده و سپس رسیدگی به موضوع آغاز می‌شود.

این هزینه به مقدار 5% کل مبلغ چک در نظر گرفته شده است که نسبت به هزینه شکایت از طریق حقوقی و کیفری بیشتر است.

شکایت چک برگشتی از طریق اداره ثبت

بهترین روش اقدام قانونی روی چک برگشتی برای شکایت چیست؟

با توجه به مواردی که در این مقاله تشریح شد، بهترین روش‌های قانونی برای پیگیری چک را در 5 فرض طبق 4 روشی که می‌توانیم از آن اقدام کنیم که شامل:

  1. مراجعه به اداره ثبت اسناد و درخواست صدور اجرائیه چک
  2. شکایت کیفری به اتهام صدور چک بلا محل
  3. دادخواست مطالبه وجه چک از طریق دادگاه
  4. دادخواست (درخواست) صدور اجراییه از طریق دادگاه،

هستند؛ توضیح می‌هیم.

  • فرض اول: اگر چک مورد نظر صیادی باشد و بدون ضامن یا ظهرنویس و مدت زمان طولانی‌ای از تاریخ صدور گذشته باشد، پیشنهاد ما استفاده از روش چهارم است، یعنی این که از طریق دادخواست صدور اجراییه از طریق دادگاه اقدام شود.
  • فرض دوم: اگر چک صیادی با ضامن یا ظهرنویس صادر شده باشد یا مدت زمان طولانی‌تری از تاریخ صدور گذشته باشد، پیشنهاد ما اقدام قانونی از روش چهارم برای مطالبه مبلغ اصلی چک و همزمان استفاده از روش سوم برای خسارت تاخیر در پرداخت از ضامن و ظهرنویس، و همچنین مطالبه خسارت تاخیر در پرداخت از صادرکننده چک را در یک دادخواست توصیه می‌کند.
  • فرض سوم: اگر چک مورد نظر صیادی نباشد و صادرکننده چک دارای اموال باشد، پیشنهاد ما اقدام قانونی بر روی چک از طریق روش اول، یعنی درخواست اجرای چک از اداره اجرای اسناد رسمی سازمان ثبت و املاک کشور است. در این حالت، اگر چک دارای ضامن و ظهرنویس باشد یا از زمان صدور آن مدتی گذشته باشد، پیشنهاد ما ارائه دادخواست از طریق روش سوم برای خسارت تاخیر در پرداخت، از تمامی مسئولین چک و همچنین مطالبه اصل مبلغ از ضامن و ظهرنویس چک در یک دادخواست همزمان است.
  • فرض چهارم: اگر بدهکار چک اموالی نداشته باشد، چک در زمان (در همان روزی که برای پرداخت معین شده و در همان روزی که صادر شده) صادر شده باشد و عبارتی نشان‌دهنده مشروط یا تضمینی بودن چک در متن آن ذکر نشده باشد، در صورتی که بدهکار چک دارای اموال باشد، توصیه ما اقدام کیفری به جرم صدور چک بلامحل نیست. به دلیل پیچیدگی اثبات شرایط چک در مراحل مختلف دادسرا، دادگاه بدوی و دادگاه تجدید نظر، توصیه می‌شود از این مسیر اجراییه خودداری کنید. این امر معمولاً با پرداخت مبلغ چک و یک جریمه نقدی به دولت به پایان می‌رسد. در برخی موارد، شخص ممکن است به زندان افتاده ولی مبلغ چک را پرداخت نکرده باشد و اموالش به اندازه کافی برای توقیف باقی نمانده باشد. در این نوع مواقع، توصیه می‌شود در نهایت، از مسیر سوم (اقدام کیفری) یا با تامین خواسته‌های کیفری یا همزمان اقدام از طریق مسیر سوم و تامین خواسته‌های حقوقی پیگیری لازم را انجام دهید.
  • فرض پنجم: در این فرض، اگر چک صیادی نباشد (شناسه یکتا نداشته باشد) و بدهکار اموالی برای توقیف نداشته باشد و چک جز مواردی که کیفری محسوب می‌شود نباشد، توصیه ما استفاده از روش سوم، یعنی دادخواست مطالبه وجه چک است؛ زیرا این مسیر نهایتاً می‌تواند به دستور جلب و بازداشت بدهکار چک منتهی شود.

مهلت شکایت از چک برگشتی

باید توجه داشته باشید که زمان شکایت چک برگشتی بسته به نوع چک، یعنی کیفری یا حقوقی بودن آن تعیین می‌شود. بنابراین در اقدام اولیه شما باید نوع چک، یعنی کیفری و حقوقی بودن آن را بررسی کنید.

  • در قانون، دو محدوده زمانی 6 ماهه برای شکایت کیفری از چک برگشتی تعریف شده است. اولین محدودیت زمانی، مربوط به دارنده چک است که باید در مدت 6 ماه از تاریخ صدور چک، آن را برگشت داده و گواهی عدم پرداخت از بانک دریافت نماید. در غیر این صورت، امکان شکایت کیفری وجود نخواهد داشت. در صورت دریافت گواهی عدم پرداخت، دارنده چک یک مهلت 6 ماهه دیگر دارد تا به دادسرا مراجعه کرده و شکایت کیفری از چک برگشتی را آغاز کند. در صورتی که در این مدت گواهی عدم پرداخت دریافت نشده و شکایت کیفری از چک برگشتی آغاز نشود، دیگر امکان شکایت کیفری از چک وجود ندارد و باید از دیگر روش شکایت چک برگشتی مانند روش‌های حقوقی یا روش ثبتی برای وصول چک اقدام کند.
  • مهلت شکایت حقوقی از چک برگشتی هیچگونه محدودیتی ندارد. به عبارت دیگر، اگر چک شما دارای ویژگی‌های چک حقوقی را داشته باشد (وعده دار باشد، برای تضمین صادر شده باشد، بدون تاریخ باشد، چک سفید امضا و یا چک شرطی)، پس از برگشت زدن چک و دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک، هر زمانی که بخواهید می‌توانید اقدام به شکایت از چک برگشتی نمایید و هیچ محدودیت زمانی برای این اقدام وجود ندارد.
Please select another listing to show to avoid recursion.

نمونه متن شکایت از چک برگشتی

نمونه متن شکایت چک برگشتی

شاکی : …………..

مشتکی عنه : …………

وکیل : …………..

موضوع شکایت : صدور چک بلا محل

تارخ وقوع جرم : ……………

محل وقوع جرم : بانک …… شعبه …

میزان خسارت وارده: ……….. ریال

دلایل و منضمات :

1- وکالت نامه به شماره ………. مورخ ………

2- چک به شماره ………. مورخ ……….. به همراه ظهر چک و گواهی عدم پرداخت

شرح شکواییه صدور چک بلامحل

احتراماً به استحضار می رساند: مشتکی عنه یک فقره چک به شماره ………… مورخ ……….. عهده بانک ……….. شعبه .. صادر نموده که با مراجعه بنده/موکل به بانک …….. شعبه ……. ، گواهی عدم پرداخت به علت عدم کفایت موجودی چک صادر شده است. لذا مستندا به اصل چک و ظهر آن و همچنین گواهی عدم پرداخت صادره از بانک …….. ، صدور حکم به مجازات مشتکی عنه مستدعی است.

طرح شکایت و هویت تقدیم کننده شکوائیه توسط دفتر خدمات قضایی شماره …….. گواهی گردید.

مدت زمان رسیدگی به شکایت چک برگشتی

مدت زمان مورد نیاز برای تعقیب شکایت چک برگشتی به دلایل مختلف متغیر است و نمی توان به صورت دقیق یک زمان مشخص برای آن قائل شد. این مسأله بستگی به دانش و اطلاعات فردی دارد که شکایت نامه را تدوین کرده و مراحل پیگیری را انجام می دهد.

گاهی اوقات، افراد با داشتن اطلاعات کافی و اجرای موثر شکایت، در مدت زمان کوتاهی موفق به رسیدن به نتیجه مطلوب می‌شوند. در مقابل، افرادی که به دلیل عدم اگاهی یا کمبود اطلاعات، ممکن است ماه‌ها درگیر تنظیم شکایت باشند و به نتیجه مطلوب نرسند.

بنابراین، برای افزایش احتمال موفقیت در تعقیب شکایت، توصیه می‌شود که فرد دقت کند و از منابع معتبر برای جمع آوری اطلاعات استفاده کند. همچنین، در صورت امکان، مشاوره حقوقی حاصل کند تا در تدوین و پیگیری شکایت به بهترین شکل ممکن کمک شود.

مجازات چک برگشتی بعد از شکایت

قبل از تصویب قانون جدید مربوط به چک‌های برگشتی، فرآیند رسیدگی دادگاه به این موضوع بسیار طولانی بود و افراد باید مدت طولانی را صرف دریافت اجراییه می‌کردند. با اجرای قانون جدید چک، این مشکل به حد زیادی حل شده است. طبق این قانون و قانون شکایت چک برگشتی، پس از برگشت چک و دریافت گواهی عدم پرداخت، اجراییه بدون نیاز به رفتن به دادگاه قابل دریافت است. اما اینکه آیا این اجراییه می‌تواند جریمه کیفری را برای فرد صادرکننده چک اعمال کند یا خیر، به شرایط خاص مرتبط با چک بستگی دارد.

مجازات کیفری چک برگشتی بر اساس مبلغ چک متغیر است و به شرح زیر است:

  • اگر مبلغ کمتر از یک میلیون تومان باشد، مجازات فرد تا 3 ماه حبس است، اما لازم به ذکر است کا در اکثر موارد شخص حبس نمی‌ شود.
  • اگر مبلغ یک تا 5 میلیون تومان باشد، مجازات از 3 ماه تا 6 ماه حبس برای فرد صادر کننده چک در نظر گرفته می‌ شود.
  • در صورتیکه مبلغ بیشتر از پنج میلیون تومان باشد، مجازات حبس از 6 ماه تا یک سال و ممنوعیت از داشتن دسته چک به مدت 2 سال برای فرد صادر کننده چک در نظر گرفته می‌شود.

در صورت عدم تأمین مبلغ چک، بانک به شما 24 ساعت فرصت می‌دهد تا موجودی حساب خود را افزایش دهید. اگر این انتقال انجام نشود، حساب‌های شما در بانک‌ها و موسسات اعتباری به میزان مبلغ چک مسدود خواهند شد و برخی از خدمات بانکی دیگر نیز در دسترس نخواهند بود. علاوه بر این موارد، برگشت چک ممکن است باعث مشکلات حقوقی دیگری، از جمله عدم امکان افتتاح حساب جدید، درخواست کارت بانکی جدید، تمدید تاریخ اعتبار کارت بانکی، دریافت تسهیلات یا ضمانت‌نامه، و حتی ثبت چک جدید در سامانه صیاد شود.

آیا شکایت از چک برگشتی زندان دارد؟

سؤالی که معمولاً در بیشتر مواقع پیش می‌آید این است که آیا علاوه بر چو برگشتی کیفری، عدم پرداخت چک برگشتی حقوقی نیز می‌تواند منجر به مجازات زندان برای شخص صادر کننده چک شود؟

در پاسخ باید گفت که اگر محکوم در مدت معینی که دادگاه مشخص کرده، بدهی خود را پرداخت نکرد، شما می‌توانید از راه‌های قانونی اموال و دارایی‌های او را توقیف کرده و از این اموال توقیف شده به اندازه مبلغ چک، به شما پرداخت خواهد شد. اما اگر شرایط و امکان بازیابی اموال از محکوم وجود نداشته باشد، می‌توانید از دایره اجرای احکام درخواست جلب محکوم را از طریق حکم قضایی داشته باشید.

برای چک برگشتی شکایت کیفری بهتر است یا حقوقی؟

“بسیاری فکر می‌کنند که برای وصول وجه چک از طریق دادگاه، تنها کافی است شکایت کیفری کنند. اما واقعیت این است که حتی اگر این شکایت موفق باشد، دادگاه فقط می‌تواند حکم به مجازات حبس صادر کند و نه در خصوص درخواست وجه مطالبه شده توسط دارنده چک. برای هر دو نوع چک کیفری و حقوقی، دادگاه فقط زمانی می‌تواند حکمی مبنی بر پرداخت مبلغ چک صادر کند که دارنده به عنوان خواهان، فرم دادخواست مربوطه را تکمیل و با پرداخت هزینه دادرسی از طریق ابطال تمبر و سایر مراحل قانونی، آن را به دفتر دادگاه ارائه دهد.

دادگاه به طور قانونی نمی‌تواند حکمی صادر کند که بر پرداخت مبلغ چک تأکید کند، مگر اینکه شرایط مذکور فراهم شود. با این حال، در اکثر موارد، صادرکننده به دلیل ترس از تبعات، خود به‌صورت داوطلبانه به پرداخت مبلغ چک می‌پردازد، که در این صورت، نیاز به اقدامات دادگاهی از دست دارنده چک برطرف می‌شود.

بنابراین برای اینکه بدانیم کدام یک از این دو شکایت بهتر است نمی‌توان یک جواب کلی داد، برای درک بهترین مورد باید شرایط چک و دیگر شرایط مربوطه را بررسی کنیم و سپس نسبت به حقوقی یا کیفری بودن دادخواست شکایت چک برگشتی تصمیم گیری شود.

سخن پایانی

مراحل شکایت از چک برگشتی یک فرایند حقوقی است که برای وصول مبلغ چک به دلیل عدم پرداخت یا عدم تأمین موجودی حساب مورد استفاده برای چک استفاده می‌شود. برای اقدام به شکایت از چک برگشتی، می‌توانید از راه‌های مختلفی از جمله اجرای ثبت یا راه‌های قانونی دیگر استفاده کنید. در این فرایند، ممکن است نیاز به تکمیل فرم‌ها، پرداخت هزینه‌های دادرسی و ارائه مدارک مربوطه داشته باشید. اما مهمترین نکته در اینجا این است که مطمئن شوید قبل از هر اقدامی، حقوق و وظایف خود و شرایط قانونی مرتبط با این موضوع را به دقت بررسی کرده و حتی بدانید شکایت چک برگشتی چقدر طول میکشد به این منظور بهتر است از یک مشاور حقوقی مجرب نیز در این خصوص مشورت بگیرید. کارمنتو با همکاری با بیش از 350 مشاور برتر کشور می‌تواند بهترین راهنمای شما باشد. کارمنتو با ویژگی‌های منحصر به خودش مانند امکان دریافت مشاوره متنی رایگان، در دسترس بودن خدمات به صورت 7 روز هفته و 24 ساعت، پشتیبانی به صورت 7 روز هفته و 24 ساعت، امکان چت آنلاین با پشتیبان، تنوع حوزه‌ها (11 حوزه و 31 زیرحوزه)، تنوع خدمات (مشاوره و پروژه)، استفاده از جدیدترین تکنولوژی‌های دنیا، وجود یک پلتفرم جامع ویژه مشاور و کارفرما، ارائه خدمت با معقول‌ترین قیمت بازار و نمایش وضعیت مشاور به منظور صرفه جویی در زمان کاربر (آنلاین و آفلاین) این روند حقوقی را برای شما سهل و آسان کرده و از متضرر شدن شما نیز جلوگیری خواهد کرد.

کسب و کار

از طریق مشاوره کسب و کار آنلاین تلفنی در حوزه مد نظر خود بدون پرداخت هزینه تلفن و اینترنت و از طریق تماس امن، پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.

با کلیک روی لینک زیر و از طریق (منو خدمات مشاوره) حوزه مد نظر خود را انتخاب نمایید.

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟ 31 نظر

5 31
شکایت چک برگشتی چقدر طول میکشد و چه مراحلی دارد؟
محل شکایت چک برگشتی بسته به نوع شکایت کیفری، حقوقی و ثبتی متفاوت است. اما به طور کل برای شکایت از چک برگشتی جدید در قدم اول می‌توان نسبت به شکایت چک برگشتی در دفاتر خدمات قضایی اقدام کرد.
شکایت از چک برگشتی مراحل مختص به خودش دارد. در اولین مرحله باید به بانک مراجعه کرده و گواهی عدم پرداخت چک را دریافت کرد. پس از آن به منظور شکایت برگشت چک هم بصورت حضوری و هم غیر حضوری از طریق سایت شکایت چک برگشتی می‌توان اقدام کرد که در بالا بطور مفصل به توضیح آن پرداخته‌ایم.
مدت اعتبار شکایت چک برگشتی از تاریخ تنظیم اعتراض‌نامه ۵ سال است. طبق ماده ۸۱۳ قانون تجارت پس از گذشت ۵ سال از تاریخ اعتراض‌نامه در صورت عدم پیگیری، این دعاوی امکان بررسی حقوقی را نخواهد داشت. تا شش ماه نیز از تاریخ برگشت چک، شاکی فرصت شکایت از صادرکننده را دارد.

مشاورین مرتبط

مقالات مرتبط

مقالات مرتبط

نظرات کاربران

اشتراک در
اطلاع از

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

ایمیل شما با موفقیت ثبت شد