قوانین حسابداری پیمانکاری

حسابداری پیمانکاری شاخه‌ای از علم حسابداری است که بر حوزه‌های مالی دلالت دارد. فرآیند پیمانکاری جزئیات مهمی دارد و آگاهی به این دانش می‌تواند تاثیر بسیار مهمی در پیشبرد اهداف پیمانکاران داشته باشد. فعالیت‌های پیمانکاری روز به روز در حال افزایش هستند و افراد بسیاری از این طریق کسب درآمد می‌کنند که در طول این مسیر پیمانکاران با موضوعات گوناگونی روبرو می‌شوند و تنها با آگاهی به دانش حسابداری پیمانکاری قابل درک، پیگیری و پیش‌بینی است.

حسابداران پیمانکاری بر قوانین پیمان‌ها، مبانی حقوقی قراردادهای مختص پیمانکاری، قوانین مالیاتی حسابداری پیمانکاری، فعالیت‌های پیمانکاری ارزی و… آگاهند. آن‌ها می‌دانند که تخصیص درآمدها، هزینه‌های قراردادها و عملیات موضوع پیمان‌ها را چگونه پیگیری و اجرا کنند. مثلا یکی از مهم‌ترین مباحثی که حسابداران پیمانکاری می‌آموزند، روش درصد پیشرفت کار در حسابداری پیمانکاری است که توانایی تطابق هزینه‌ها و درآمدها را مهیا و اطلاعات بسیار دقیقی را ارائه می‌کند.

مهم‌ترین نکته درباره حسابداران پیمانکاری آن است که آن‌ها حتی قبل از پایان پروژه می‌توانند این موضوعات را محاسبه کنند، قوانین حسابداری پیمانکاری را می‌دانند و قادرند تصمیم بگیرند که پیمانکاران در چه مناقصه‌هایی شرکت کنند.

برای کسب اطلاعات بیشتر با مشاوران بخش مشاوره مالی و مالیاتی کارمنتو همراه باشید.

موارد مهم در حسابداری پیمانکاری

برای آن‌که در پایان پروژه سود خالص حاصل از انجام پروژه تعیین شود، حسابدار مجموعه موظف است این موارد را در انجام محاسبات خود در نظر بگیرد:

• اگر شرکت پیمانکار پیش از اخذ پروژه و قبل از مناقصه‌ی عمومی آن هزینه‌ای را برای کسب اطلاع از مناقصه، تحقیقات اولیه و برآورد هزینه پروژه یا دریافت ساده‌تر مناقصه صرف کرده است، این هزینه باید در محاسبات حسابداری پیمانکاری در نظر گرفته‌شده و از سود نهایی کسر شود.
• در حسابداری پیمانکاری تمام مخارج صرف شده در طی قرارداد باید محاسبه شود. این مخارج در سه دسته‌بندی کلی زیر قرار می‌گیرند:

1. هزینه‌های مستقیم مانند: دستمزد کارگران، خرید لوازم و مصالح برای کار و استهلاک ماشین‌آلات و ابزار که همگی باید جزءبه‌جزء در محاسبات نهایی لحاظ شوند.
2. هزینه‌های غیرمستقیم مانند: هزینه‌ی طراحی ماشین‌آلات خاص برای انجام هر بخش از پروژه یا هزینه‌ی کارگاه و تعمیرگاه مرکزی.
3. هزینه‌های بی‌ارتباط مانند: هزینه‌ی استهلاک ماشین‌آلاتی که در طی پروژه به کار گرفته نشده‌اند یا هزینه‌ی تحقیق و توسعه که معمولاً به‌عنوان بخشی از انباشت پروژه در محاسبات نهایی می‌آیند.

• ضمانت‌نامه‌هایی که در طول انجام پروژه توسط کارفرما به پیمانکار داده می‌شوند نیز جزو مهم‌ترین اسناد پیمانکاری بوده و این‌ها نیز باید در دفاتر حسابداری ثبت و درنهایت برای محاسبات نهایی حسابداری پیمانکاری در نظر گرفته شوند.

روش‌های حسابداری پیمانکاری

برای حسابداری پیمانکاری دو روش کلی وجود دارد و شرکت‌ها بسته به شرایط پروژه از یکی از این دو روش استفاده می‌کنند:

• الف) حسابداری پیمانکاری بر اساس درصد پیشرفت کار

  اگر مجموعه‌ای از این روش برای محاسبات سود و زیان خود استفاده کند به این معنی است که حسابداران موظف‌اند سود و زیان انجام یک پروژه را به‌صورت مرحله‌ای و با پیشرفت کار در هر مرحله محاسبه کنند. در این روش سود ناخالص نهایی بر اساس پیش‌بینی هزینه‌هایی که پروژه در ادامه خواهد داشت محاسبه می‌شود.

  البته حسابداری پیمانکاری بر اساس درصد پیشرفت کار بر این اساس استوار است که پیمانکار انجام پروژه را طبق قرار خود و سروقت پیش می‌برد و از طرف دیگر کارفرما بر تمام تعهدات مالی خود که بر طبق آن قرار بوده است به نسبت درصد پیشرفت کار هزینه‌ی آن را به پیمانکار بپردازد پای‌بند است.

  یکی از ایرادات وارد بر این روش از حسابداری پیمانکاری این است که چون موضوع پیش بینی هزینه‌های آتی یکی از ارکان محاسبه‌ی سود و زیان پیمانکار از انجام پروژه است، در صورت بروز تغییرات در قیمت‌ها یا رخ دادن رویدادهای پیش‌بینی‌نشده که ممکن است روند انجام پروژه را به تعویق بی اندازد، محاسبات نهایی کمی با اشکال و تغییر مواجه خواهد شد.

• ب) حسابداری پیمانکاری بعد از تکمیل پروژه

  همان‌طور که از عنوان این روش از حسابداری پیدا است، در این روش تمامی محاسبات سود و زیان بعد از تکمیل نهایی پروژه یا بعد از اتمام بخش اعظمی از آن انجام می‌شود. خوبی این روش در آن است که نیاز به‌پیش بینی هزینه‌های احتمالی وارد بر پروژه در آن دخیل نیست و همه‌ی محاسبات طبق اسناد موجود انجام می‌شود.

  شاید اشکالی که به این روش وارد باشد این است که محاسبه‌ی یک جای سود خالص نهایی یک پروژه باعث وارد شدن بار مالیاتی زیادی بر شرکت پیمانکار می‌شود.برای جلوگیری از بوجود آمدن این مشکل و یا کاهش بار مالیاتی شرکت می‌توانید از کارشناسان و متخصصان کارمنتو مشاوره دریافت نمایید.

طبقه بندی قراردادها

قراردادهای مشمول ماده 38 قانون تامین اجتماعی از نظر احتساب حق بیمه به سه دسته تقسیم می‌گردند:

1. قراردادهای مشمول ضوابط طرح‌های عمرانی

2. قراردادهای غیرعمرانی

3. موارد خاص قراردادهای غیر عمرانی

1- قراردادهای مشمول ضوابط طرح‌های عمرانی

الف: مشمولین: طبق مصوبات 129 و 133 شورای عالی تامین اجتماعی(‌پیوست شماره یک)قراردادهایی مشمول ضوابط طرح‌های عمرانی تلقی می‌شوند كه دو شرط زیر را دارا باشند:

• قرارداد براساس فهرست بها‌ پایه سازمان برنامه وبودجه(‌قراردادهای پیمانكاری‌)با ضوابط تیپ سازمان مزبور(‌قراردادهای مشاوره‌ای‌)منعقد شده باشد.

• تمام یا قسمتی از بودجه عملیات از محل اعتبارات عمرانی دولت(‌اعتبارات عمرانی ملی، منطقه‌ای، استانی)تامین شده باشد.

ب‌: نحوه احتساب حق بیمه پیمان‌های طرح‌های عمرانی: حق بیمه كلیه قراردادهای مشمول ضوابط طرح‌های عمرانی بر اساس مصوبات 129 و 143 شورای عالی تامین اجتماعی از تاریخ 1363/04/16 به بعد به‌شرح زیر است:

• حق بیمه قراردادهای مشاوره‌ای مقطوعاً 14 درصد ناخالص كاركرد بعلاوه 1/6 درصد به عنوان حق بیمه بیكاری جمعاً به میزان 15/6 درصد ناخالص كاركرد است‌(سهم پیمانكار 3/6 درصد و سهم كارفرما 12 درصد).‌

• حق بیمه قراردادهای پیمانكاری(‌اجرایی‌)مقطوعاً 6 درصد ناخالص كاركر به علاوه 6 دهم درصد به عنوان بیمه بیكاری جمعاً به میزان 6/6 درصد ناخالص كاركرد است(1/6 درصد سهم پیمانكار و 5 درصد سهم كارفرما‌).

2- قراردادهای غیرعمرانی

الف – مشمولین: كلیه قراردادهای فاقد شرایط اشاره شده در بخش طرح‌های عمرانی، قراردادهای غیر عمرانی تلقی شده و حق بیمه این قبیل قراردادها برابر مقررات و مصوبات شورای عالی تامین اجتماعی بشرح آتی محاسبه و وصول می‌شود.

ب – نحوه و چگونگی احتساب حق بیمه‌: نحوه احتساب قراردادهای غیر عمرانی با توجه به مصوبات شورای عالی تامین اجتماعی به‌شرح زیر است:

‌‌به موجب مصوبات مورخ 1370/01/24 و 1373/09/07 شورای عالی تامین اجتماعی، ضرایب واحدهای همانند طرح‌های عمرانی برای محاسبه قراردادهای غیر عمرانی در نظر گرفته شده است، كه این امر تسهیلات زیادی را در جهت وصول حق بیمه و صدور ‌حساب پیمانكاران فراهم آورده است و به استناد مصوبه مورخ 1370/01/24 حق بیمه قراردادهای پیمانكاری و مهندسین مشاور از تاریخ مذكور به بعد با توجه به تعهد طرفین و نحوه اجرای كار به ترتیب زیر محاسبه می‌شود.

1. حق بیمه قراردادهایی كه در اجرای آن‌ها تهیه مصالح مصرفی كلاً به عهده و هزینه پیمانكار است ‌یا موضوع قرارداد ارائه خدمات بوده و نوع كار ایجاب نماید كه كلاً به‌صورت مكانیكی انجام گیرد به میزان 7 درصد ناخالص كل كاركرده است(‌موضوع ماده دوم مصوبه مورخ 1370/01/24).

2. حق بیمه كلیه قراردادهای دستمزدی و خدماتی غیر مكانیكی به میزان 15 درصد ناخالص كل كاركرد است.

3. در مواردی كه تهیه قسمتی از مصالح به عهده و هزینه پیماكار و قسمتی به عهده و هزینه واگذارنده كار است، ارزش مصالح واگذاری به پیمانكار به ناخالص كل كار افزوده‌ و سپس حق بیمه‌ محاسبه می‌شود.

4. قیمت تجهیزات وارده از خارج از كشور كه پیمانكاران از طریق گشایش اعتبار اسنادی خریدرای می‌نماید مشمول كسر حق بیمه نیست، همچنین قیمت مصالح انحصاری، اختصاصی، آسانسور و تاسیسات، ماشین آلات، آهن آلات در قراردادهای سوله سازی كه تهیه آن در اختیار واگذارندگان كار است، پارچه در قراردادهای دوخت و دوز، آسفالت در قراردادهای جاده سازی و آسفالت كاری، موكت و كف پوش و كابینت در صورتی كه توسط كارفرما تهیه و به صورت رایگان به پیمانكار تحویل شود به عنوان مصالح واكذاری تلقی نشده و قیمت آنها به كل كاركرد اضافه نمی‌شود.

5. در مواردی كه موضوع قرارداد ارائه خدمات بوده نوع كار ایجاب نماید قسمتی از كار بصورت مكانیكی(‌با وسائل وماشین آلات مكانیكی متعلق به پیمانكار‌)و قسمتی به صورت دستی انجام گیرد در این حالت حق بیمه بخش(‌درصد‌)مكانیكی به ماخذ 7 درصد و حق بیمه بخش(‌درصد)دستی به ماخذ 15 درصد محاسبه می‌شود. چنانچه وسائل و ابزار مكانیكی توسط واگذارنده تهیه و بدون دریافت كرایه در اختیار پیمانكار قرار گیرد در این حال نیز با توجه به دستمزدی بودن كار حق بیمه آن كلاً طبق ماده اول مصوبه مورخ 1370/01/24 و با ماخذ 15 درصد محاسبه خواهد شد.

6. طبق تبصره 6 مصوبه مورخ 1370/01/24 ماخذ احتساب حق بیمه پیمانكاران و مهندسین مشاور طرف قرارداد با بنیاد مسكن انقلاب اسلامی یک درصد كمتر از درصدهای قید شده در ماده اول و دوم مصوبه مذكور بوده و به ترتیب 14% و 6% بابت حق بیمه و آن به‌عنوان حق بیمه بیكاری محاسبه می‌شود.

7. در مواردی كه تهیه و طراحی و خرید تجهیزات در خارج از كشور صورت گرفته و بهای آن نیز از طریق اعتبار اسنادی باشد و فقط عملیات نصب آن‌ها در داخل كشور باشد چنانچه عملیات پروژه شامل نصب و كارهای ساختمانی و دیگر عملیات مرتبط با آن بوده و تامین سایر مصالح بر عهده پیمانكار باشد حق بیمه با ماخذ هفت درصد كاركرد داخل ایران و در صورتی كه عملیات پروژه صرفاً نصب تجهیزات باشد با توجه به نحوه انجام آن(‌مكانیكی یا غیر مكانیكی و یا تواماً مكانیكی و دستی‌)حق بیمه آن حسب مورد طبق ماده اول و دوم مصوبه مورخ 1370/01/24 و به‌شرح فوق محاسبه می‌شود.

8. در مواردی كه پیمانكار اصلی بخشی از عملیات پروژه را با انعقاد قرارداد به پیانكاران فرعی واگذار نماید حق بیمه پیمانكاران فرعی نیز با توجه به تعهدات طرفین مندرج در پیمان طبق ضوابط محاسبه و وصول و به هنگام احتساب حق بیمه پیمانكار اصلی معادل كاركرد پیمانكار فرعی از كاركرد پیمانكار اصلی كسر می‌شود.

9. آن دسته از نهادها و سازمان‌ها و وزارتخانه‌هایی كه كاركنان آن مشمول قانون حمایتی خاص غیر از تامین اجتماعی هستند در صورتی كه با انعقاد قرارداد با سایر موسسات، وزارتخانه و سازمان‌ها اقام به انجام كار به‌صورت پیمانكاری نمایند، چنانچه ارگان‌های مذكور گواهی نمایند كه كار موضوع قرارداد منحصراً توسط پرسنل رسمی آن‌ها كه مشمول قانون حمایتی خاص هستند انجام گرفته است، لزومی به محاسبه و وصول حق بیمه قراردادهای آن‌ها بر اساس تصویب‌نامه مذكور نخواهد بود.  بدیهی است این قبیل پیمانكاران باید لیست و حق بیمه كلیه پرسنل روزمزد و غیر رسمی شاغل در اجرای پیمان را به سازمان تسلیم و پرداخت نمایند و صدور حساب قرارداد منوط به پرداخت حق بیمه آنان خواهد بود. در هر حال واگذارنده كار ملزم به رعایت ماده 38 قانون تامین اجتماعی در مورد این گروه از پیمانكاران نیز است.

10. كلیه مواردی كه حق بیمه قراردادهای غیر عمرانی مستند به لیست‌های ارسالی پیمانكار بیشتر از حق بیمه طبق ماخذ موضوع مصوبه مورخ لیست‌های ارسالی پیمانكارخواهد بود.

11. در مورد قراردادهایی كه تمام یا قسمتی از كاركرد آنها به ارز است، با توجه به قیمت ارز پیش بینی شده در قرارداد معادل ریالی آن محاسبه و سپس مبنای احتساب حق بیمه قرار می‌گیرد.

حتما بخوانید: تمام نکاتی که باید درباره بیمه تامین اجتماعی بدانید

3- موارد خاص قراردادهای غیر عمرانی

الف- پیمانكارانی كه دارای كارگاه تولیدی، صنعتی و فنی است.

‌به موجب مصوبه مورخ 1373/09/07 شورای عالی تامین اجتماعی نحوه احتساب حق بیمه پیمانكارانی كه دارای كارگاه صنعتی، فنی و تولیدی در ارتباط با موضوع عملیات قراردادهای منعقده هستند و امور اجرایی پیمان‌ها در كارگاه آنها انجام می‌شود، به شرح زیر خواهد بود:

ضمناً این گونه قراردادها در محل شعبه مربوط به كارگاه پیمانكار متمركز و حساب هر پیمان نیز به تفكیك از همان شعبه صادر می‌شود.

در صورتی كه پیمانكار شخص حقوقی و دارای دفاتر و اسناد قانونی بوده و دفاتر آن مورد تائید سازمان باشد در این صورت با وصول حق بیمه طبق گزارش بازرسی از دفاتر صدور مفاصاحساب قرارداد بلامانع است.

در مواردی كه پیمانكار تمكن پرداخت نقدی بدهی طبق پرونده مطالباتی را نداشته باشد چنانچه معادل حق بیمه قرارداد طبق مصوبه مورخ 1370/01/24 را پرداخت و همچنین مانده بدهی را تقسیط نماید در اینصورت نیز صدور مفاصا حساب قرارداد بلامانع است.

در مواردی كه پیمانكار فاقد پرونده مطالباتی در شعب سازمان و یا فاقد بازرسی و ارسال لیست در دوره اجرای قرارداد باشد باید حق بیمه قرارداد وی طبق تصویبنامه مورخ 1370/01/24 محاسبه و وصول شود.

ب- قراردادهای خرید و فروش

‌قراردادهای خرید و فروش اجناس، مواد و تجهیزات كه نیاز به انجام كار اضافی نباشد و موضوع قرارداد منحصراً خرید یا فروش باشد مشمول كسر حق بیمه نبوده و صد‌ور‌ حساب بدون وصول حق بیمه بلامانع خواهد بود. همچنین در مورد قراردادهای اجاره انواع ماشین آلات و اتومبیل، در صورتی كه بدون راننده باشد مطابق این بند عمل خواهد شد.

‌در مواردی كه پیمانكار دارای كارگاه تولیدی، صنعتی و فنی(‌اعم از حقیقی یا حقوقی‌)قرارداد ساخت یا فروش(‌ساخت در كارگاه وی انجام می‌شود‌)همراه با حمل و نصب اجرا نماید، در مورد قسمت ساخت طبق بند الف و در مورد فروش حق بیمه‌ای تعلق نخواهد گرفت و در خصوص حمل و نصب طبق مصوبه مورخ 1370/01/24 عمل خواهد شد. ضمناً چنانچه واگذارندگان كار میزان كاركرد حمل و نصب را مشخص ننمایند، حق بیمه نسبت به كل كاركرد اعم از ساخت یا فروش و حمل و نصب كلاً طبق مصوبه مذكور محاسبه خواهد شد.

ج- قراردادهای گاز رسانی

‌در قراردادهای گاز رسانی كه فی‌مابین شركت ملی گاز ایران و پیمانكاران منعقد می‌شود لوله و اتصالات، نوار زرد اخطار، مواد عایق و الكترود مخصوص كه مختص عملیات گازرسانی است و از طرف واگذارنده كار به پیمانكار تحویل می‌شود جزء مصالح انحصاری است. لذا حق بیمه قراردادهای مذكور با توجه به نوع عملیات بشرح زیر محاسبه می‌شود.

حق بیمه قراردادهای احداث شبكه‌های گاز رسانی بطور كلی طبق ماده دوم مصوبه مورخ 1370/01/24 با ماخذ 7% محاسبه می‌شود.

قراردادهای نصب انشعابات(‌نصب علمک): بطور كلی خدمات تلقی و با توجه به استفاده از ماشین آلات و دستگاه‌های جوشكاری و بعضاً كمپرسور و دستگاه‌های حفاری مشمول ماده چهارم مصوبه مورخ 1370/01/24 است، به این ترتیب كه 70% عملیات مكانیكی محسوب و حق بیمه آن به ماخذ 7% و 30% عملیات غیر مكانیكی تلقی و خق بیمه آن ماخذ 15% محاسبه می‌شود.

قراردادهای نصب و گلاتور چنانچه قرارداد مربوطه جداگانه و مستقل از نصب انشعاب (‌علمك‌) منعقد شده باشد در این صورت با توجه به نوع كار كلاً خدماتی و غیر مكانیكی و خق بیمه آن طبق ماده مصوبه به مورخ 1370/01/24 با ماخذ 15% محاسبه می‌شود. چنانچه نصب رگلاتور و نصب انشعاب تواماً در یك قرارداد باشد باید طبق بند 2 فوق عمل شود.

د- قراردادهای خدمات شهری و نگهداری فضای سبز

در اینگونه قراردادها نیز معادل 70% از ناخالص كاركرد به عنوان كاركرد مكانیكی محسوب و حق بیمه آن به ماخذ 7% و معادل 30% از ناخالص كاركرد بعنوان كاركرد غیر مكانیكی تلقی و حق بیمه آن به ماخذ 15% محاسبه و وصول می‌شود.

ه- قراردادهای طراحی و ساخت نرم افزار و ارائه خدمات رایانه‌ای

قراردادهایی كه موضوعات آنها تهیه و نصب سخت افزار(‌رایانه‌)، طراحی و ساخت نرم افزار و سیستم‌های مختلف عملیاتی و اطلاعاتی و پشتیبانی نرم افزاری و سخت افزاری و تعمیر و نگهداری آن‌ها است، در صورتی كه پیمانكار مربوط دارای شخصیت حقوقی باشد طبق بند الف این بخش عمل می‌شود.

حتما بخوانید: حسابرسی صورت های مالی

و- قراردادهای حسابرسی، تحقیقاتی و پژوهشی

‌با توجه به مصوبه شماره 4112/1100 مورخ 1378/04/02 هیات مدیره سازمان احتساب حق بیمه قراردادهای تحقیقاتی و پژوهشی و حسابرسی به ترتیب زیر خواهد بود.

• ‌قراردادهای تحقیقاتی و پژوهشی

‌در مواردی كه قرارداد تحقیقاتی و پژوهشی با دانشگاه‌ها یا مراكز علمی ‌یا موسسات وابسته به آن‌ها به عنوان پیمانكار یا مجری منعقد می‌شود، چنانچه دانشگاه یا مراكز مذكور وابسته به وزارتخانه‌ها باشد و طبق پرونده‌ای كه نزد سازمان دارد بدهكار نبوده و یا اصلاً كاركنان آن مشول قانون تامین اجتماعی نباشد، بدون محاسبه و مطالبه وجهی بابت حق بیمه قرارداد‌ حساب مربوط صادر می‌شود.

‌در مواردی كه موسسات تحقیقاتی و پژوهشی وابسته به دانشگاه‌ها یا سایر مراكز علمی دولتی، دارای شخصیت حقوقی مستقل باشند و همچنین در موسسات تحقیقاتی و پژوهشی بخش خصوصی كه دارای دفاتر حق بیمه قراردادهای منعقده است به این ترتیب چنانچه طبق دفاتر قانونی فاقد بدهی باشند صدور‌ حساب قراردادهای آن‌ها بلامانع خواهد بود.

در مورد كلیه اشخاص حقوقی فاقد دفاتر قانونی با توجه به استفاده از رایانه، نرم افزار و…. برای انجام قراردادهای تحقیقاتی و پژوهشی قراردادهای مزبور به طور كلی مكانیكی محسوب و حق بیمه آنها طبق ماده دوم مصوبه مورخ 1370/01/24 به ماخذ 7% محاسبه و وصول می‌شود.

در مواردی كه قرارداد تحقیق و پژوهش با شخص حقیقی(‌یک نفر یا چند نفر به صورت دست جمعی‌)منعقد شود با توجه به ابعاد تخصصی كار تحقیقات و پژوهش واجتناب ناپذیر بودن مشاركت مستقیم خود شخص حقیقی بعنوان مجری در انجام كار ( بدون توجه به ماهیت نیروی انسانی كه به كار گمارده می‌شوند‌) چون شرایط مربوط به ماده 38 قانون اجتماعی حاصل نمی‌شود، از شمول بیمه معاف و لازم است از محاسبه و مطالبه حق بیمه قراردادهای مذكور بطور كلی خودداری و ‌حساب داده شود.

• قراردادهای حسابرسی

با توجه به نوع فعالیت موسسات حسابرسی و انجام كار موضوع قرارداهایی كه موسسات مذكور بعنوان پیمانكار یا مجری منعقد می‌نمایند، توسط كاركنان آنها انجام می‌گیرد. چنانچه موسسات مزبور لیست و حق بیمه كاركنان خود را در مهلت مقرر به سازمان ارسال و پرداخت نمایند و دارای دفاتر قانونی باشند و آن را جهت انجام حسابرسی در اختیار سازمان قرار دهند بر اساس بازرسی از دفاتر دفاتونی آن‌ها حق بیمه محاسبه و پس از وصول ‌حساب قراردادهای آنان صادر می‌شود.

ز- كسرحق بیمه توسط كارفرما از صورت وضعیت‌های كاركرد پیمانكار و پرداخت آن به سازمان

در خصوص نحوه پرداخت حق بیمه و ارسال لیست كاركنان شاغل در قراردادهای غیر مشمول طرحهای عمرانی كه حق بیمه مربوط توسط واگذارنده كار از صورت وضعیت كاركرد و یا صورتحساب پیمانكار و مهندس مشاور به ماخذ تعیین شده كسر و همزمان به سازمان تامین اجتماعی پرداخت می‌شود.

پیمانكار می‌تواند در طول اجرای قرارداد فقط لیست كاركنان خود و كاركنان پیمانكاران فرعی را كه طبق مقررات تهیه وبدون پرداخت حق بیمه در مهلت مقرر در ماده 39 قانون تامین اجتماعی و قانون دریافت جرائم از كارفرمایان مصوب مورخ 1373/05/09 مجلس شورای اسلامی به سازمان تامین اجتماعی ارسال نماید.

در مورد این گروه از پیمانكاران با توجه به اینكه حق بیمه مقرر از صورت وضعیت پیمانكار اصلی كسر و به سازمان پرداخت می‌شود. در صورتی كه دارای پیمانكار فرعی باشند صدور‌ حساب پیمانكاران فرعی آنها بدون محاسبه حق بیمه و مشروط بر اینكه حق بیمه كلیه صورت وضعیت‌های پیمانكار اصلی تا تاریخ درخواست ‌حساب پیمانكار فرعی پرداخت شده باشد بلامانع خواهد بود.

چنانچه با توجه به نوع عملیات قرارداد ماخذ(‌درصد‌)حق بیمه موضوع تصویب‌نامه مورخ 1370/01/24 به هنگام كسر و پرداخت حق بیمه از صورت وضعیت یا صورتحساب پیمانكار یا مهندس مشاور توسط واگذارنده كار رعایت نشده و به جای كسر و پرداخت حق بیمه به ماخذ 15 درصد، 7 درصد پرداخت شده باشد، همچنین در مواردی كه ماخذ پرداخت حق بیمه رعایت شده لیكن حق بیمه مستند به لیست‌های ارسالی پیمانكار بیش از حق بیمه براساس ماخذ موضوع تصویب‌نامه مذكور باشد. در این صورت باید در پایان كار و به هنگام صدور‌ حساب قرارداد مابه‌التفاوت حق بیمه محاسبه و از پیمانكار مطالبه و وصول و سپس‌ حساب قرارداد صادر شود.

میزان مالیات در قراردادهای پیمانکاری:

• 10% مالیات ماده 86 ق م م در صورت مشاور بودن پیمانکار در صورتی که شخص حقیقی باشد.

• 5% سپرده حق بیمه

• 10% سپرده حسن انجام کار

شایان ذکر است که سپرده حق بیمه و سپرده حسن انجام کار پس از پایان کار و ارائه مفاصاحساب به پیمانکار عودت داده می‌شود.

و در پایان، به نکته‌ای حائز اهمیت اشاره میکنیم:

طبق ماده 38 قانون تامین اجتماعی و تبصره الحاقی آن کارفرما باید:

1. قسط پایانی قرارداد پیمانکار و 5% سپرده حق بیمه را تا زمان ارائه مفاصا حساب سازمان نزد خود نگهداری نماید.
2. کارفرما باید قرارداد هایی که یک‌سال از تاریخ خاتمه یا تعلیق و یا فسخ آن‌ها گذشته و پیمانکار از ارائه مفاصا حساب اجتناب نموده است به سازمان مراجعه نموده و ضمن اعلام فهرست مشخصات مقاطعه کار و مهندسین مشاور از محل 5% کل کار و آخرین قسط نگهداری شده، جهت پرداخت حق بیمه کارکنان شاغل در قرارداد را به سازمان پرداخت کنند.
3. قراردادهای پیمانکاری اگر به‌عنوان مشاور باشد طبق ماده 86 ق.م.م 10% مالیات به آن‌ها تعلق می‌گیرد ولی اگر عمرانی باشد مالیاتی به آن تعلق نمی‌گیرد. فقط ارزش افزوده رو باید کنترل نمایید.

شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر از علم حسابداری پیمانکاری و دریافت پاسخ سوالات خود در این حوزه، در سامانه کارمنتو نسبت به دریافت مشاوره آنلاین حسابداری اقدام نمایید تا ارتباط شما با متخصصان کارمنتو برقرار گردد. همچنین می توانید سوالات خود در ضمینه حسابداری پیمانکاری در قسمت نظرات سایت مطرح کنید تا توسط کارشناسان کارمنتو به آن ها پاسخ داده شود.