اگر شما هم مانند برخی از کارفرماهای خودخواه فکر می‌کنید که در رابطه بین کارگر و کارفرما، همیشه حق با کارفرما است، بهتر است که فکر خود را تغییر دهید. درست است که کارفرما حقوق و مزایای کارمندان و کارگران را تامین می‌کند؛ اما در مقابل هم از کارگر خود انتظار انجام کارهای مختلف را دارند.
واقعیت این است که در قانون کار، کارگران هم به اندازه کارفرمایان حق و حقوق خاصی دارند و کارفرما باید به تعهدات خود برای آنها هم توجه کند. اگر در هر شرکت و کارگاهی، طرفین به وظایف خاص خود عمل کنند، قطعا مشکلی بین آنها پیش نمی‌آید. بنابراین اگر می‌خواهید تعهدات کارگر و کارفرما را نسبت به یکدیگر بدانید، در ادامه این مطلب از وبسایت کارمنتو همراه ما باشید.
کارفرما از نگاه قانون کار
بر اساس ماده 3 قانون کار ایران، اشخاص حقوقی و حقیقی که در ازای پرداخت حق السعی، تعدادی از افراد را برای انجام کار خاصی استخدام می‌کنند، کارفرما نام برده می‌شوند. کارفرمایان به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم، با کارگران و افرادی که انجام پروژه‌های مختلف را بر عهده گرفته‌اند، در ارتباط هستند.
به عبارت ديگر تمامی تعهدات كارفرما نسبت به كارگر، از وظايف و تعهدات نمايندگان كارفرمايان و مسئولان اداری مختلف هم محسوب می‌شود و آنها از قبل تضمين كرده‌اند كه به طبق قانون به تعهداتشان به نحو كامل عمل كنند.
همانطوركه اشاره كرديم، افراد كارفرما هم اشخاص حقيقی و هم اشخاص حقوقی را شامل می‌شوند. بر اساس قانون كار، ميان كارفرمايان و كارگران يا كارمندان، دسته‌ای از روابط خاص وجود دارد كه حقوق آنها را نسبت به يكديگر مشخص می‌كند.
در واقع هدف اصلی از مشخص‌كردن تعهدات كارفرما نسبت به كارگر به صورت كاملا واضح، دفاع از حقوق اصلی كارگران و فراهم‌كردن بستر مناسب برای آنها به منظور دفاع از حق خود و شكايت از كارفرما در صورت خودداری آنها از عمل‌كردن به تعهدات كارفرما نسبت به كارگر است.
تعهدات و وظايف كارفرما نسبت به كارگر
تمامی كارفرمايان در پروژه‌های مختلف کاری با زمینه‌های متنوع، باید از تمامی مواردی از قانون کار که مربوط به تدوین تعهدات كارفرما نسبت به كارگر است، آگاهی کامل داشته و به طور کامل بر تعهداتشان عمل کنند. همانطورکه اشاره شد قوانینی که در ادامه نام برده می‌شوند، به منظور دفاع از حقوق کارگران و حمایت از کارمندان تنظیم شده است شده است.
-
تعیین نوع قرارداد بر اساس شرایط و ویژگی‌های پروژه
در حالت کلی قرارداد کاری که بین کارفرمایان و کارگران عقد می‌شود، ممکن است به صورت موقت یا غیر موقت و به منظور انجام امور شخصی و واضح باشد. تعیین نوع قرارداد بر عهده کارفرمایان است تا بعدا مشکلی برای طرفین ایجاد نشود.
-
پرداخت حق‌السعی کارگران
از جمله مهمترین تعهدات کارفرما نسبت به کارگر، پراخت حق‌الزحمه آنها بر اساس اصول تعیین‌شده می‌باشد. براساس ماده ٣٤ قانون کار، تمامی مبالغ تحویلی به کارگر به اعتبار قرارداد که شامل مزد یا حقوق، کمک عائله‌مندی، حق مسکن، ایاب و ذهاب، مزایای غیر نقدی، خواروبار پاداش افزایش تولید، سود سالانه و غیره پرداخت می‌شود، هزینه حق‌السعی کارگران نامیده می‌شود که بر اساس مواد 2 و 3 باید طبق قرارداد عقدشده در زمان‌های مقرر به کارگران پرداخت شود.
-
رعایت شرایط کار
رعایت شرایط کاری از جمله مهمترین تعهدات كارفرما نسبت به كارگران محسوب می‌شود. این شرایط شامل موارد متعددی است که در ادامه تک‌به‌تک آنها را بررسی می‌کنیم:
-
ساعت کاری کارگران
کارفرمایان باید ساعات کاری در شبانه روز را توسط کارگران در نظر بگیرند که برای مشاغل معمولی طبق قانون کار 8 ساعت و برای مشاغل سخت 6 ساعت می‌باشد. البته ساعات کاری نوجوانان کمی متفاوت خواهد‌بود.
-
جلوگیری از انجام کارهای سخت و خطرناک
طبق ماده 75 قانون کار، کارفرمایان باید از انجام هرگونه فعالیت‌های خطرناکی که احتمال ایجاد آسیب‌های مختلف به کارگران را دارد، جلوگیری کنند. حمل بار بیش از حد مجاز برای سلامتی و همچنین استفاده از ابزار و تجهیزات سنگین مکانیکی برای زنان و کارگران نوجوان، از جمله این فعالیت‌ها هستند.
-
استفاده از مرخصی‌های قانونی
بر اساس مواد 66 و 67 قانون کار، کارفرمایان امکان استفاده از مرخصی بارداری، زایمان و شیردهی را به زنان کارگر بدهند.
-
به کار نگرفتن افراد زیر سن مجاز
ماده 79 قانون کار مشخص کرده است که افراد زیر 15 سال به هیچ وجه نباید به عنوان کارگر برای کارفرمایان مختلف فعالیت کنند. طبقه‌بندی مناسب مشاغل و تعیین حداقل دستمزد از دیگر شرایط مهم کاری است که رعایت آنها جزو تعهدات کارفرما نسبت به کارگر می‌باشد
-
پرداخت حق سنوات
یکی از مهمترین تعهدات کارفرما در قبال کارگر، پرداخت حق سنوات است. حق سنوات جزو مزایای اجباری برای کارگران است و کارفرما باید آن را پرداخت کند. زمانی که قرارداد کار بین کارگر و کارفرما تمام می‌شود یا این که در پایان هر سال، مبلغی تحت عنوان حق سنوات به کارگر تعلق می‌گیرد.
در ماده 24 قانون کار، سنوات کاملا توضیح داده شده است. بر اساس این تعریف، در صورت خاتمه قرارداد کار، کار معین با مدت موقت، کارفرما مکلف است به کارگری که طبق قرارداد، 1 سال یا بیشتر، مشغول کار بوده است، به ازای هر سال سابقه متوالی یا متناوب، بر اساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق، به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت کند.
البته لازم به ذکر است که پرداخت حق سنوات، به تمامی کارگران هم تعلق می‌گیرد و در صورت عدم پرداخت کارفرما، می‌توانید از آن شکایت کنید. البته اگر در این باره نیاز به آگاهی از قوانین و شرایط حقوقی آن هستید می‌توانید به صفحه شکایت از کارفرما در سایت مراجعه کنید و همچنین روی کمک مشاوران کارمنتو هم حساب کنید. کارمنتو پلتفرم جامع ویژه کاربر و مشاور را فراهم می‌کند تا شما آسان‌تر بتوانید با مشاور غیر حضوری ارتباط داشته باشید.
درمورد تعهدات و وظایف کارگر و کارفرما در قبال یکدیگر سوالات بیشتری دارید؟ دریافت مشاوره بیمه و قانون کار آنلاین و تلفنی کارمنتو که در لحظه انجام می‌شود، می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.
-
تنظیم امور مربوط به بیمه کارگران
از جمله حساس‌ترین تکالیف و وظایف کارفرما در قبال کارگر، رعایت امور مربوط به بیمه کارمندان و کارگران است. بر اساس ماده 148 قانون کار ایران، کارفرمایان کارگاه‌ها و تمامی مشاغل مشمول این قانون وظیفه دارند طبق قانون تامین اجتماعی نسبت به بیمه‌کردن کارگران و کارمندان خود اقدام کنند.
در غیر این صورت، با توجه به شرایط و امکانات و مراتب جرم، کارفرمایان مجبور به پرداخت جریمه نقدی معادل 2 تا 10 برابر حق بیمه عقدشده خواهند شد؛ بنابراین توصیه می‌شود که با توجه به وظیفه کارفرما در قبال بیمه کارگر ،کارفرمایان برای جلوگیری از بوجود آمدن چنین مشکلاتی از مشاوره بیمه تامین اجتماعی بهره ببرند و به کمک یک مشاور خبره در این زمینه کارگران خود را مطابق قوانین تامین اجتماعی بیمه کنند.
-
پرداخت مطالبات معوقه کارگران در پایان کار
زمانی که شما برای تنظیم قرارداد کار مراجعه می‌کنید، حتما تاریخ پرداخت حقوق و مزایای دیگر در آن درج می‌شود. بنابراین شما در زمان مقرر شده، منتظر دریافت دستمزد خود هستید.
اما متاسفانه ممکن است که برخی از کارفرمایان به دلایل مختلفی حقوق را در زمان مشخص شده پرداخت نکنند؛ بنابراین عدم پرداخت این حقوق، همان مطالبات معوقه کارگران است. از طرفی بر طبق قانون کار، تمامی کارفرمایان باید حقوق معوقه را پرداخت کنند و اصلا نمی‌توانند آن را پرداخت نکنند. محاسبه حقوق معوقه مانند حقوق عادی کارگران است و در زمان پرداخت، درصد اضافی به آن تعلق نمی‌گیرد.
-
ارائه گواهی برای انجام کار
این مورد هم در ماده 187 قانون کار ذکر شده است که بر اساس آن، بعد از اتمام پروژه و درخواست کارگر، قید مدت، نوع کار و زمان شروع و پایان پروژه انجام شده را به وی اعطا کنند.
-
فراهم‌کردن ایمنی مناسب برای کارگران و دراختیارگذاشتن امکانات رفاهی
بهداشت و ایمنی کارگران در محل کار بسیار با اهمیت است که رعایت موارد مربوط به این حوزه هم از تعهدات کارفرما نسبت به کارگر محسوب می‌شود. همچنین فراهم‌کردن مکان‌های مناسب برای استراحت، نماز و تغذیه کارگران از دیگر وظایف کارفرما در قبال کارگر است.
کارگر از نگاه قانون کار
بر اساس ماده 2 قانون کار، به هر فردی که در قبال دریافت هزینه‌ای به عنوان حق‌السعی، انجام فعالیت یا پروژه‌ای را به صورت تیمی یا گروهی قبول کند، کارگر گفته می‌شود.
بر خلاف کارفرمایان، کارگر حتما باید یک شخص حقیقی باشد و از نظر جنبه‌های مختلف مانند شرایط کاری تعیین‌شده توسط کارفرما، موارد حقوقی و اقتصادی از کارفرما تبعیت کند و حق‌الزحمه خود را در زمان مقرر و طبق قرارداد عقدشده دریافت نماید.
بر این اساس، تمامی افرادی که کار خاصی انجام می‌دهند، کارگر نامیده می‌شوند. در گذشته تنها کسانی که فعالیت‌های جسمی و سنگین داشتند، کارگر شناخته می‌شدند؛ اما امروزه مفهوم کارگر، تمامی کارهای ارادی انسان‌ها را شامل می‌شود.
به بیان دیگر، با توجه به ماده 1 قانون کار، کارگر شامل تمامی مشاغل انجام‌دهنده کار در موسسه‌های تولیدی، خدماتی، کشاورزی و صنعتی است. همچنین تمامی افراد مانند استاد دانشگاه، پزشک، مهندس و وکیل هم که برای شخص دیگری کار می‌کنند، کارگر هستند.
تعهدات و وظایف کارگر نسبت به کارفرما
در بین تعهدات کارگر و کارفرما نسبت به یکدیگر، تعهدات کارفرما در قبال کارگر را در بخش‌های قبلی به طور کامل بررسی کردیم. در ادامه تمامی تعهدات و وظایفی را که بر عهده کارگران است را به طور کامل بررسی می‌کنیم:
-
اجرای شخصی کار
معمولا در روابط و قراردادهای کاری پای چندین کارگر در کنار کارفرما باز است؛ اصولا ماهیت کار بدین صورت است که هر کارگر باید وظایف شخصی خود را به نحو احسن انجام دهد و در انجام تکالیف شخصی خود هیچ‌گونه کوتاهی نکند. این موضوع جزو مهمترین موارد درباره تعهدات کارگر در قرارداد کار است.
طبق ماده 1 آیین‌نامه انضباطی در قوانین کاری کارگاه‌ها، چنانچه یک کارگر هنگام عمل به وظایف و تکالیف خود، کوتاهی داشته و خدمات مناسب را ارائه نکند، به نحوی که باعث ایجاد اختلال در امور کارگاه شود، دچار قصور در کار شده و کارفرمایان می‌توانند از طریق مراجع ذیصلاح، این امور را پیگیری کنند.
-
رعایت دقت در اجرای کار
یکی از مهمترین وظایف کارگر در مقابل کارفرما، دقت در انجام کار است. زمانی که وظیفه خاصی به کارگر محول می‌شود، کارگر باید تمامی تمرکز خود را روی انجام آن کار قرار دهد. در غیر این صورت اگر به دلیل بی‌دقتی کارگر، خسارتی به کارفرما وارد شد، فرد باید پاسخگو باشد و خسارت آن را پرداخت کند. البته جدای از خسارت مالی، ممکن است که در اثر بی‌دقتی کارگر، آسیب‌های جسمی جبران‌ناپذیری هم برای کارگران دیگر هم ایجاد شود که عواقب بدتری دارد.
-
مراعات امانت
در بسیاری از پروژه‌های مختلفی که در آن قراردادی بین کارفرما و کارگران عقد شده است، پیش می‌آید که بخشی از ابزار و اشیای باارزش و گران‌قیمت اوسط کارفرمایان در اختیار کارگران قرار داده می‌شود و کارگران باید نسبت به امانت‌داری مناسب و مراقبت از این اشیا توجه و دقت کافی را به خرج دهند.
-
اجرای دستورهای کارفرما
بعد از آغاز رابطه بین کارفرما و کارگران، تعهدات کارفرما و کارگر نسبت به یکدیگر کاملا واضح بوده و کارگران باید در قبال دریافت حق‌الزحمه خودشان اقدام به خدمات‌دهی مناسب برای کارفرمایان مطابق سلیقه آنها البته با رعايت اصول لازم كنند. بنابراين پذيرش درخواست كارفرمايان و عمل به آنها از مشخص‌ترين وظایف كارگر در مقابل كارفرما محسوب می‌شود.
علاوه بر کارفرمایان، در برخی از پروژه‌ها که افرادی به عنوان مدیر، مسئول بخش یا سرکارگر بر فعالیت کارگران نظارت می‌کنند. بدیهی است که کارگران باید از دستوران این افراد البته در حد صلاحیتی که دارند، تبعیت کنند و کارهای مختلف را به پیش ببرند.
-
رعایت مقررات انضباطی کارگاه
به دسته‌ای از قوانین و مقررات که در چارچوب قانون کار و قوانین ناظر بر کارگاه‌های کاری مختلف طبق شرایط حاکم بر محیط آنها توسط کارفرما تهیه شده و به تایید بخش تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌رسد تا در مشاغل مربوطه اجرایی شود، مقررات انضباطی گفته می‌شود.
بر اساس ماده 27 قانون کار، از جمله مهمترین دلایل اخراج کارگر توسط کارفرما، علاوه بر انجام قصور و کوتاهی در وظایف، عدم رعایت آئین‌نامه انضباطی تصویب‌شده در شغل و مکان موردنظر است. البته رعایت نظم و انضباط در برخورد با کارگران توسط کارفرمایان اجباری بوده و این مورد جزو تعهدات کارفرما نسبت به کارگر محسوب می‌شود.
الزامات در قانون در رابطه با مسائل ایمنی و حفاظتی
در قانون کار جدای از تعهدات کارفرما در قبال کارگر و بالعکس، الزامات قانونی مختلفی در خصوص مسائل ایمنی و حفاظتی هم ایجاد شده است که تمامی افراد باید به آنها توجه کنند. این الزامات قانونی شامل موارد زیر است:
- بر اساس ماده 87 و 89 قانون کار، لازم بودن اشخاص حقوقی و حقیقی برای رعایت ضوابط حفاظت فنی و بهداشت کار در هنگام ساخت کارگاه‌های جدید، توسعه کارگاه‌های موجود و بهره‌برداری از ماشین‌ها، دستگاه‌ها، ابزار و لوازمی که آزمایش آنها طبق آیین نامه‌های موصب شده شورای عالی حفاظت فنی ضروری شناخته شده است.
- الزام تمامی کارفرمایان برای تهیه وسایل و امکانات لازم برای تامین حفاظت، سلامت و بهداشت کارگران بر طبق مصوبات شورای عالی حفاظت فنی و قراردادن آن در اختیار کارگران و آموزش دادن نحوه کاربرد این وسایل و نظارت به رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی از طرف کارگران که در ماده 91 آماده است.
- اگر کارفرما یا مدیران واحدهای موضوع ماده 85 قانون کار، برای حفاظت فنی و بهداشت کار، وسایل و امکانات لازم را در اختیار کارگر گذاشته باشند و آن فرد با وجود آموزش‌های داده شده و تذکرات قبلی، بدون توجه به آن دستورالعمل‌ها از دستگاه‌ها استفاده کند، کارفرما مسئولیتی ندارد. بنابراین اگر اختلافی بین آنها به وجود بیاید، رای هیئت حل اختلاف بر اساس مبنا قرار می‌گیرد که این قانون، در تبصره 2 ماده 95 ذکر شده است.
نبود تبعیض و کار اجباری
برخی از کارفرمایان به دلایل مختلفی مانند تبعیض نژاد، رنگ پوست، جنسیت و دیگر موارد، بین کارگران خود تبعیض قابل می‌شوند. از طرفی تعداد دیگری از آنها هم افراد را مجبور به انجام کار خاصی می‌کنند که این موضوع اصلا در قانون، تعریف نشده است.
بر اساس بندها و اصل‌های مختلف در قانون اساسی کشور، اجبار کردن افراد برای انجام کار مشخص و بهره‌کشی از دیگران، ممنوع است. همچنین تمامی مردم ایران از قوم و قبیله‌های مختلف، حقوق مساوی دارند و موارد خاصی مانند رنگ پوست، نزاد و زبان، باعث وجه تمایز فردی نسبت به دیگران نمی‌شود.
بر طبق اصل 28 قانون اساسی و ماده 6 قانون کار، کار اجباری به هر شکلی ممنوع است و فرد متخلف، باید جدای از پرداخت دستمزد کار و خسارت، با توجه به شرایط خاص خود و میزان جرم مرتکب شده، محکوم به 91 روز تا 1 سال حبس یا جریمه نقدی معادل 50 تا 200 برابر حقوق مزد روزانه می‌شود.
همچنین بر اساس ماده 172 قانون کار، اگر چند نفر، فردی را به اجبار وادار به کار در موسسه یا شرکت خاصی کنند، باید هر کدام از متخلفان، مجازات شوند و همگی مسئول پرداخت اجرت المثل هستند؛ اما اگر مسبب اقوی از مباشر باشد، تنها فرد مسبب مسئول خواهد بود.
سخن پایانی
هر فردی در جایگاه کارگر و کارفرما باید تعهدات خود را نسبت به فرد مقابل بداند و طبق قانون، به آنها عمل کند. حالا اگر هر کدام از طرفین، به وظایف معین شده خود در قانون کار عمل نکند، مرتکب خطا شده است و باید پاسخگو باشد.
بنابراین فرقی ندارد که شما کارفرما یا کارگر هستید؛ چرا که اگر احساس می‌کنید طرف مقابل شما به تعهدات خود عمل نمی‌کند، می‌توانید با کمک مشاوران کارمنتو، حق خود را بگیرید.
کارمنتو امکان ارتباط تلفنی و آنلاین را برای شما فراهم می‌کند و نیازی به حضور فیزیکی نیست. بنابراین شما می‌توانید در هر نقطه و در هر ساعت از شبانه روز، از طریق سایت کارمنتو، با مشاور در ارتباط باشید.
همچنین نگران تعرفه مشاوره هم نباشید؛ چرا که هزینه دریافت مشاوره در این وبسایت، بر اساس نرخ معقول در بازار است و حتی شارژ رایگان هم برای مخاطبان در نظر گرفته شده است.
از طرفی با وجود تکنولوژی به کار گرفته شده در ارتباط با مشاوران غیر حضوری، شما می‌توانید وضعیت مشاور را به صورت آفلاین و آنلاین بررسی کنید. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم که برای آگاهی از تعهدات کارفرما در قرارداد کار، از خدمات مشاوره کارمنتو استفاده نمایید.
از طریق مشاوره کسب و کار تلفنی آنلاین در حوزه مد نظر خود بدون پرداخت هزینه تلفن و اینترنت و از طریق تماس امن، پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.
با کلیک روی لینک زیر و از طریق (منو خدمات مشاوره) حوزه مد نظر خود را انتخاب نمایید.
