در سال‌های اخیر، پول نقد به میزان کمتری توسط جامعه مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه به دلایل مختلفی از جمله ساده‌تر بودن، کارتهای بانکی جایگزین پول نقد شده‌اند. همزمان با افزایش میزان استفاده از کارتهای بانکی، جرائم مختلف و سواستفاده از این کارت‌ها نیز گسترش پیدا کردند. جرائمی که پیامد آن‌ها برداشت پول از حساب بانکی به طرق مختلف است، «برداشت غیرمجاز از حساب بانکی» نامیده می‌شوند. برداشت غیرمجاز از حساب بانکی افراد، به هر طریقی، قابل شکایت و پیگیری است. این نوع از جرایم، در دسته جرایم اینترنتی قرار می‌گیرند و توسط نهادهای قضایی قابل پیگیری هستند.
«می‌توانید در صورت نیاز از مشاوره رایگان حقوقی کارمنتو استفاده کنید و جواب پرسش‌هایتان را از کارشناسان ما دریافت کنید»
برداشت غیرمجاز
طبق قانون، برداشت غیرمجاز وجه، به هر طریقی از حساب بانکی اشخاص، جرم است و قابل پیگیری است. غیرمجاز بدون، در واقع به معنای این است که وجهی بدون اطلاع و اجازه صاحب آن، از حساب برداشته شود. این موضوع، ارتباطی نیز با نحوه افتتاح حساب به صورت حضوری یا مجازی ندارد و شامل هر دو حالت می‌شود. هر شخصی که با در اختیار گرفتن مشخصات کارت بانکی دیگران، اقدام به برداشت وجه و دزدیدن اموال آن‌ها، مجرم شناخته شده و طبق قانون با او برخورد خواهد شد. بر اساس ماده ۱۳ قانون مصادیق مجرمانه، هر کس به طور غیرمجاز از سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی مانند وارد کردن، خارج کردن، تغییر، حذف، ایجاد اختلال یا متوقف کردن داده‌ها، اموال یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری را برباید، مجرم خواهد بود.
راه‌های مختلف
طرق بسیار متفاوتی وجود دارد که می‌توانند منجر به برداشت غیرمجاز از حساب بانکی توسط متخلفین شود. متاسفانه با گذر زمان نیز این روش‌ها خلاقانه‌تر و جدیدتر می‌شوند. در ادامه به راه‌های مختلفی که ممکن است از حساب شما به صورت غیرمجاز وجه دزدیده شود، می‌پردازیم.
فیشینگ
فیشینگ، در معنای لغوی، به معنای ماهی‌گیری است و اشاره به گذاشتن تله و شکار دارد. فیشینگ در واقع تلاش مجرمان برای به دست آوردن اطلاعات مخصوصا کارت بانکی، از طریق جعل یک سایت، ارسال ایمیل تبلیغاتی یا یک ایمیل جعلی و… است.
افراد در این روش با ارسال ایمیل یا انواع مختلفی از آگهی‌های تبلیغاتی، سعی می‌کنند که افراد را مجبور به مراجعه به سایت‌های مدنظر خود کنند.
در آن سایت‌ها، اطلاعات مختلفی مانند شماره تلفن، شماره حساب‌های بانکی، شماره‌های کارتهای اعتباری و سایر اطلاعات شخصی از افراد خواسته می‌شود. فیشرها با در دسترس گرفتن این اطلاعات، اقدام با اعمال مجرمانه‌ای مانند برداشت وجه و خالی کردن حساب افراد می‌کنند. البته باید ذکر کرد که با داشتن دانش و آگاهی، تا حد بسیار زیادی می‌توانید جلوی این عملیات‌های فیشینگ را خنثی کند.
در اختیار گرفتن اطلاعات کارت بانکی
افراد سودجو، از هر راهی که اطلاعات کارت بانکی شما را به دست آورند و اقدام به تخلیه حساب کنند، مجرم خواهند بود. از جمله این راه‌ها می توان به سواستفاده افراد از دستگاه‌های کارتخوان را نام برد. طبق جدیدترین قوانین، کلیه فروشگاه‌ها و مکان‌هایی که از دستگاه کارتخوان استفاده می‌کنند، باید این دستگاه را در دسترس مراجعه کننده بگذارند. قوانین به مراجعه کنندگان نیز توصیه می‌کند که رمز خود را نگویند و خودشان کارت بکشند و رمز را وارد کنند.
یادتان باشد که افراد سودجو و متخلف، نیاز به همه اطلاعات کارت شما برای برداشت وجه ندارند و با برخی از آن‌ها هم می‌توانند این کار را انجام دهند. به عنوان مثال، با استفاده از رمز cvv۲ می‌توانند اقدام به دزدی از حساب شما کنند. لذا توصیه‌هایی که در ادامه ذکر می‌شود را رعایت کنید.
حتی المقدور سعی کنید هنگام خرید، خودتان کارت بکشید و رمز را وارد کنید.
سعی کنید کارت خود را به هیچکس ندهید.
اگر می‌خواهید به کسی شماره حساب بدهید که برایتان پول واریز کند، از کلیه اطلاعات روی کارت عکس نگیرید و برای او ارسال نکنید.
هنگام برداشت پول نقد، حواستان باشد که افراد اطراف شما، اطلاعاتی که وارد میکنید را نبینند.
پرداخت آنلاین
یکی از رایج‌ترین راه‌هایی که از طریق آن اطلاعات کارت افراد و در نهایت پول آن‌ها سرقت می‌شود، درگاه‌های پرداخت آنلاین هستند. به خاطر داشته باشید که درگاه پرداخت شاپرک، به IR ختم می‌شود. هنگام پرداخت اگر به دامنه‌های دیگری مواجه شدید، از جعلی نبودن آن‌ها اطمینان حاصل کنید. یکی دیگر از نشانه‌های سایت‌های جعلی، ابتدای آن‌ها است که به جای http، htt هستند. معمولا سایت‌های فیشینگ، کلاهبرداری و جعلی، تنها در دامنه یا یک حرف با سایت اصلی هستند و معمولا فاقد گواهی‌های امنیتی گوگل هستند.
مراحل شکایت و پیگیری
جهت شکایت از کلاهبرداران برای برداشت غیرمجاز از حساب بانکی و پیگیری آن، مراحل مختلفی وجود دارد که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم.
- قبل از هرکاری، ابتدا اگر هنوز کارت موجودی دارد، آن را به کارت مطمئن دیگری منتقل کنید. سپس رمز کارت را تغییر دهید.
- قدم بعدی این است که به بانک مراجعه کنید و گردش حساب بگیرید تا برداشت‌ها قابل پیگیری باشند.
- برای تنظیم شکایت، باید به دفاتر خدمات الکترونیک قوه قضاییه و سامانه ثنا مراجعه کنید. بابت این سرقت، باید یک شکواییه تنظیم کرد و همچنین پرینت حساب را به آن ضمیمه کرد. در ادامه شکواییه به دادسرای ویژه جرایم رایانه‌ای ارائه داده می‌شود و مورد پیگیری قرار می‌گیرد.
برای پیگیری به کجا باید شکایت کرد؟
- پلیس فتا، یکی از جاهایی است که می‌توانید شکواییه خود را به آن ارائه کنید. با مراجعه به سایت پلیس فتا، در بخشی به نام مرکز فوریت‌های سایبری، می‌توان به صورت شبانه روزی، شکایت‌های برداشت غیرمجاز از حساب بانکی را ثبت کرد. هنگام شکایت، اگر هیچ مشخصاتی از فرد متخلف نیز نداشته باشید، می‌توانید آن را به عنوان فرد ناشناس ثبت کنید.
- راه دوم ثبت شکایت، مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیکی قوه قضاییه و سامانه ثنا است که شکواییه را به همراه پرینت حساب و دیگر اطلاعاتی که سامانه از شما می‌خواهد، در آن ثبت میکنید.
بعد از شکایت چه اتفاقی می‌افتد؟
همانطور که پیش‌تر گفتیم حتی اگر فردی که از حساب شما برداشت کرده را نشناسید نیز می‌توانید شکایت تنظیم کنید. نهادهای قضایی مرتبط و همچنین پلیس فتا، امکان شناسایی فرد متخلف را دارند و در حین پیگیری متخلف شناسایی می‌شود. بعد از شکایت شما، پرونده به دادسرا ارجاع داده می‌شود و تحقیقات اولیه آن انجام می‌شود. در قدم بعدی مجرم شناسایی شده، کیفرخواست صادر می‌شود و پرونده به دادگاه ارجاع داده می‌شود تا حکم محکومیت فرد متخلف صادر شود. همچنین می‌توانید برای پیگیری پرونده‌های برداشت غیرمجاز از حساب بانکی، وکیل بگیرید.
جرم برداشت غیرمجاز از حساب چیست؟
برداشت غیرمجاز از حساب بانکی، در دسته قانون سرقت‌ها و کلاهبرداری‌های رایانه‌ای دسته‌بندی می‌شود. طبق ماده ۱۲ و ۱۳ این قانون، هر کس که به صورت غیرمجاز، داده‌های افراد دیگر را برباید مجرم است. حتی اگر اصل داده در اختیار صاحب آن باشد، تفاوتی ایجاد نمی‌کند. در این صورت فرد مجرم بین ۱۰۰ هزار تومن تا ۲ میلیون تومان جریمه و یا به ۳ ماه تا یک سال حبس محکوم می‌شود.
البته دادگاه بسته به صلاح دید، می‌تواند هر دو مجازات را برای مجرم در نظر بگیرد. علاوه بر این موارد، محکوم ملزم به رد مال به صاحب آن است. طبق ماده ۱۳ این قانون نیز هرگونه فعالیت رایانه‌ای و شبکه‌ای که جرم تشخیص داده شود، برای محکوم بین ۲ تا ۱۰ میلیون تومان جزای نقدی و یا یک تا ۵ سال حبس، در بر خواهد شد.
سخن پایانی
با گسترش تکنولوژی و کارتهای بانکی، به دلایل مختلفی از جمله سادگی، افراد تمایل کمتری نسبت به استفاده از پول نقد دارند. برای شکایت از برداشت غیرمجاز از حساب بانکی، می‌توان به سایت پلیس فتا، یا دفاتر الکترونیکی قوه قضاییه و سامانه ثنا مراجعه کرد. مجازات افراد مجرم می‌تواند بین ۳ ماه تا ۵ سال حبس و جزای نقدی باشد. کارمنتو، با بیش از 350 مشاور، یکی از مجموعه‌های معتبر در زمینه مشاوره است. همانطور که می‌دانید امور قضایی در زمینه‌های مختلف دارای قوانین جزئی هستند. با گرفتن مشاوره، می‌توانید اطلاعات دقیقی از قوانین و جزئیات امور داشته باشید. یکی از مزیت‌های کارمنتو، فعالیت آنلاین آن است که به سادگی و در کمترین زمان می‌توانید مشاوره دریافت کنید. این مجموعه در زمینه‌های قضایی، مالی و مالیاتی، تجارت و بازرگانی، کسب و کار و… دارای مشاوران مجربی است.
