امروزه نحوه نوشتن قرارداد چه در کسب‌وکارهای مختلف چه در امور روزمره اهمیت بالایی دارد. یادگیری طرز نوشتن قرارداد به شما کمک می‌کند علاوه بر داشتن یک سند تضمین‌کننده‌ی انجام و اجرای تعهدات قراردادی، بتوانید حقوق و تعهدات خود را به طور شفاف و مکتوب نگارش کنید و از پیش آمد مشکلات آتی در روند اجرای قرارداد جلوگیری کنید؛ بنابراین طریقه نوشتن قرارداد، شامل درنظرگرفتن نکات فنی، حقوقی و قانونی است که همگی در شرایط انعقاد قرارداد مؤثرند.
در این مقاله از کارمنتو به بررسی چگونگی تنظیم قرارداد و آموزش قرارداد نویسی می‌پردازیم. درصورتی‌که پیرامون مسائل و چالش‌های حقوقی تهیه و تنظیم قرارداد حقوقی نیازمند دریافت مشاوره هستید می‌تواند از خدمات مشاوره‌ای کارمنتو در هر زمان و هر مکانی استفاده کنید.
نحوه تنظیم قرارداد چگونه است و چه اهمیتی دارد؟
معنی انعقاد قرارداد در حقوق، تلاقی اراده اشخاص جهت انجام یک موضوع خاص است. بنابراین احترام به حقوق طرفین، درج تمامی مفاد و شرایط مورد توافق طرفین در قرارداد بر اساس اراده و رضایت آنها از اصول و قواعد تنظیم قرارداد است.
چگونگی نوشتن قرارداد تأثیر زیادی در فرایند اجرای قرارداد و برآورده‌شدن انتظارات قراردادی طرفین توافق دارد. روش تنظیم قرارداد می‌تواند به طور شفاهی یا کتبی باشد اگرچه داشتن سند مکتوب از توافقات قراردادی اثبات آنها در دادگاه به‌مراتب ساده‌تر می‌کند.
از مزایای تنظیم قرارداد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پیش‌بینی، پیشگیری و حل‌وفصل اختلافات احتمالی
- کاهش مدت‌زمان حل‌وفصل اختلافات
- بهبود عملکرد اجرای قرارداد
- پیشگیری از طرح دعوا و شکست در دادرسی
- کاهش هزینه‌های غیرقراردادی
- قابلیت اعمال اراده طرفین
- جلوگیری از اختلاف‌نظر
- قابلیت استناد در دعوا
- امکان پیش‌بینی ضمانت اجر
- شفافت در تعهدات
اهمیت تنظیم قرارداد مناسب انکارناپذیر است. به همین دلیل توصیه می‌شوند پیش از هر اقدام حقوقی با یک مشاور مشورت کنید. کارمنتو با مشاوران مختلفی در سراسر این همکاری می‌کند که می‌توانند شما را در این زمینه همراهی کنند.
اصول تنظیم قرارداد
انعقاد قرارداد در حقوق نیازمند توجه به شرایط نوشتن قرارداد، روش نوشتن قرارداد و قوانین انعقاد قرارداد است؛ بنابراین با رعایت اصول و قواعد تنظیم قرارداد و پرداخت هزینه تنظیم قرارداد حقوقی می‌توانید خود و کسب‌وکارتان را در برابر زیان‌های سنگین و جبران‌ناپذیر عدم انعقاد قرارداد یا تنظیم یک قرارداد نامطلوب بیمه کنید.
جهت تنظیم قرارداد رعایت اصول زیر مفید است:
1. واضح بودن متن قرارداد
متن یک قرارداد حرفه‌ای واضح و شفاف نگارش می‌شود به‌نحوی‌که هر شخص دیگری به جز طرفین قرارداد با مطالعه آن، موضوع قرارداد و حقوق و تکالیف طرفین بتواند تشخیص دهد؛ بنابراین در طرز نوشتن قرارداد جامع و کامل‌بودن به‌نحوی‌که کلیه ابعاد و جزئیات توافقات را منعکس کند حیاتی است.
2. مشخص‌کردن تعهدات طرفین قرارداد
یکی دیگر از اصول نحوه نوشتن قرارداد، معین کردن حقوق و تعهدات طرفین قرارداد است. در نوشتن قرارداد حقوقی تعهدات و وظایف هریک از طرفین قرارداد باید به طور دقیق و جزئی مشخص شود به‌طوری‌که هیچ ابهام و سو برداشتی در اجرای قرارداد ایجاد نکند. یکی از دلایل اهمیت این مسئله این است که حقوق و تعهدات طرفین مانند حلقه‌های زنجیر هستند که در نهایت موضوع قرارداد را محقق می‌کنند و همچنین انتظارات قراردادی هریک از طرفین قرارداد بر پایه تعهدات طرف دیگر قرار دارد.
3. قابل‌فهم بودن قرارداد برای اشخاص ثالث
در طریقه نوشتن قرارداد باید به‌خاطر داشت که قرارداد باید ساده و به‌دوراز پیچیدگی نوشته شود. عدم استفاده از الفاظ پیچیده و مبهم یکی از مهم‌ترین پیش‌شرط‌های نگارش یک قرارداد مناسب است؛ بنابراین قرارداد تنظیم شده باید برای اشخاص ثالث که در جریان مذاکرات اولیه طرفین نبوده‌اند قابل‌فهم باشد.
4. پیش‌بینی تمامی ریسک‌ها در تنظیم قرارداد
یکی از نکاتی که در آموزش قراردادنویسی اهمیت دارد، طریقه پیش‌بینی کلیه ریسک‌هایی است که ممکن است روند اجرای یک قرارداد را تحت‌تأثیر قرار دهد.
یک قراردادنویس ماهر کلیه چالش‌های احتمالی پیشروی قرارداد را پیش‌بینی و برای همه آنها در قرارداد خود راه‌حل مناسبی درج می‌کند.
5. استاندارد و کاربردی‌بودن قرارداد
استاندارد و کاربردی‌بودن قرارداد از دیگر ویژگی‌های قرارداد است باید در نحوه تنظیم قرارداد به آن توجه شود. استاندارد بودن یعنی قرارداد بتواند پاسخگوی نیازهای طرفین قرارداد باشد. در واقع زمانی یک قرارداد کاربردی است که در خصوص هر مسئله‌ای بتواند منجر به بن‌بست شدن اجرا قرارداد شود، راه‌حل‌های مناسبی در قرارداد پیش‌بینی‌شده باشد.
نگارش قرارداد اصولی از جمله وظایف یک متخصص امور قراردادها است، بنابراین با تنظیم قراردادهای خود به کمک مشاوران حقوقی می‌توانید ریسک قراردادی خود را کاهش دهید. در این زمینه مشاوران کارمنتو با قیمتی مقرون‌به‌صرفه آماده پشتیبانی از شما هستند.
نحوه انعقاد قرارداد
علاوه بر رعایت اصول کلی قرارداد نویسی، برای آموزش نوشتن یک قرارداد به‌طورکلی رعایت ساختار و چارچوب قرارداد اهمیت دارد؛ بنابراین لازم است با بخش‌های مختلف قرارداد و نحوه نگارش آنها آشنا باشید. موارد زیر در نمونه تنظیم قراردادهای مختلف حتی در تنظیم قرارداد آنلاین نیز بکار می‌روند:
1. عنوان و شرح قرارداد (عنوان اصلی در تنظیم قرارداد)
یکی از بخش‌های مهم تنظیم قرارداد انتخاب عنوان مناسبی است که توصیف‌کننده ماهیت اصلی قرارداد باشد. انتخاب صحیح عنوان اصلی در نوشتن قرارداد یک امر ضروری است. طبق این عنوان مشخص می‌شود، چه نوع قراردادی تنظیم خواهد شد. برای مثال عنوان اصلی قرارداد ممکن است اجاره، استخدام، نشر کتاب، فروش و غیره باشد که هر یک منعکس‌کننده‌ی حقوق و تکالیف یک قرارداد است.
لازم به ذکر است عنوان قرارداد الزاماً اثر حقوقی ندارد. در واقع در صورت اخلاف ای محتوای قرارداد است که نوع آن را مشخص می‌کند فارغ هر عنوانی که طرفین هنگام انعقاد قرارداد انتخاب کرده‌اند. تصور کنید عنوان قرارداد اجاره باشد درحالی‌که محتوای حقوق و تعهدات طرفین حاکی از وقوع بیع باشد، در این صورت احکام بیع جاری می‌شود.
2. هویت موضوع قرارداد (موضوع در تنظیم قرارداد)
موضوع در قرارداد نویسی شامل همان مورد معامله است که طرفین را متعهد به انجام آن می‌کند. انتخاب موضوع محدودیت خاصی ندارد؛ اما حتماً باید مطابق شرع و قانون باشد. به‌طورکلی موضوع یک قرارداد باید دارای خصوصیات زیر باشد:
- دارای ارزش اقتصادی باشد.
- موجود، معلوم و معین باشد.
- اگر در زمان قرارداد موجود نباشد، حتماً باید کیفیت و کمیت آن شرح داده شود.
- بتوان آن را عرضه کرد.
- یکی از طرفین باید مالک بوده یا از طرف او حق انتقال داشته باشد.
3. مشخصات طرفین قرارداد (تحقیق در خصوص هویت طرف قرارداد) (بخش طرفین در نوشتن قرارداد)
بخش طرفین قرارداد شامل افراد درگیر در قرارداد است. قرارداد می‌تواند بین دو یا چند طرف باشد. طرفین قرارداد می‌توانند شامل افراد حقیقی یا حقوقی باشد که باید در این قسمت مشخصات کامل آنها وارد شود. در واقع لازمه انعقاد قرارداد در قانون مدنی درج مشخصات کامل طرفین است.
– تنظیم قرارداد با اشخاص حقوقی
روش انعقاد قرارداد درصورتی‌که کلیه طرفین یا یکی از طرفین شخص حقوقی باشد به شرح زیر است:
- نگارش دقیق و کامل نام، شناسه ملی، شماره ثبت و نشانی آنها در قرارداد
- بررسی آگهی تأسیس و اساسنامهٔ شرکت برای آگاهی از محدوده و موضوع فعالیت قانونی شرکت تا معلوم شود که آیا شرکت در محدوده موضوع فعالیت خود قصد انعقاد قرارداد دارد یا خیر؟
- بررسی آگهی آخرین تغییرات شرکت برای احراز صلاحیت صاحبان امضای مجاز قراردادهای شرکت تا مشخص شود چه کسانی دارای نمایندگی و حق امضای اسناد و قرارداد برای شرکت هستند.
درصورتی‌که قرارداد بین یک شخص حقیقی و یک شخص حقوقی (شرکت) باشد، قرارداد برای آن شرکت خواهد بود نه مدیرانش. مسئولیت تعهدات نیز با خود شرکت است؛ بنابراین برای جلوگیری از هرگونه اختلاف و اطمینان از محدوده فعالیت شرکت، لازم است نمایندگی، آگهی آخرین تغییرات، حق امضای اسناد و قراردادهای آن شرکت را ارزیابی کنید.
– انعقاد قرارداد برای اشخاص حقیقی
در فرایند انعقاد قرارداد اشخاص حقوقی طرف قرارداد باید به طور کامل معرفی شود. از جمله نگارش نام و نام خانوادگی، اطلاعات هویتی و نشانی حیاتی است. در صورت تغییر در اطلاعات حتماً باید در قالب پیوست قرارداد، تغییرات اطلاعات را اضافه کرد.
اشخاص حقیقی همچنین باید از نظر بلوغ، عقل و ممنوعیت معامله بررسی شوند. *به‌موجب تبصره ۱ ماده ۱۲۱۰ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، سن بلوغ در پسر پانزده سال تمام قمری و در دختر نه سال تمام قمری است. منظور از اصطلاح ممنوع‌المعامله، شخصی (اعم از حقیقی یا حقوقی) که توسط مقام قضایی از تصرف در اموال خود به نحوی از انجام معامله ممنوع شده است.
ارتباط با مشاوران برای دریافت مشاوره حقوقی قرارداد در کارمنتو زیر یک دقیقه و فوری به صورت آنلاین تلفنی خواهد بود. دریافت مشاوره از افراد متخصص هنگام تنظیم قرارداد شما را از بسیاری از مشکلات قانونی در امان نگه می‌دارد.
4. معرفی نماینده یا وکیل برای طرفین در تنظیم قرارداد
ممکن است در قراردادی شخصی غیر از طرفین اصلی قرارداد به نمایندگی از آنها قرارداد را منعقد کند، از نظر قانونی این قرارداد صحیح است. اما در زمان انعقاد قرارداد باید اظهار شود که شخصی به نمایندگی از دیگری قرارداد را منعقد می‌کند و به طور قانونی نیز اختیار این شخص جهت انعقاد قرارداد احراز شود. برای مثال وکالت تنظیم شده‌ای که چنین اختیاری را به وکیل و نماینده می‌دهد پیوست قرارداد قرار گیرد.
5. مدت قرارداد (مدت در تنظیم قرارداد)
در پاسخ به این سؤال که تاریخ انعقاد قرارداد یعنی چه می‌توان گفت تاریخی که قرارداد به امضای طرفین می‌رسید و اعتبار حقوقی می‌یابد، تاریخ انعقاد قرارداد است. بخش مدت در تنظیم قرارداد شامل تاریخ شروع کار، تاریخ پایان کار و تاریخ امضای قرارداد توسط طرفین است که ممکن است با تاریخ انعقاد قرارداد یکسان نباشد. حتماً باید تاریخ پایان ذکر شود تا در صورت دیرکرد یا تأخیر بتوان از طرف مقابل طلب خسارت کرد.
در قرارداد حقوقی، تاریخ انجام کار را قسمت به قسمت مشخص کنید. مثلاً برای انجام نیمی از کار یک تاریخ و تحویل کار نهایی تاریخ دیگری بنویسید. در بعضی از قراردادها، تاریخ امضای قرارداد مساوی با تاریخ شروع کار است. اگر شرایط خاصی برای تاریخ تحویل کار یا پروژه دارید حتماً آنها در قسمت مدت قرارداد، ذکر کنید. لازم به ذکر است مدت قرارداد ممکن است با توافق طرفین تمدید شود.
6. مبلغ در نوشتن قرارداد (قیمت قرارداد)
قیمت قرارداد یعنی ارزشی که شما حاضرید در مقابل به‌دست‌آوردن موضوع قرارداد (کالا یا خدمات) پرداخت نمایید. بخش مبلغ در نوشتن قرارداد یکی از مهم‌ترین بخش‌های قرارداد است. برای نوشتن این قسمت اصول مربوط به درج مبلغ را یاد بگیرید. به‌خاطر داشته باشید گاهی لازم است داشته‌های طرفین قرارداد را ارزش‌گذاری کنید. ارزش‌گذاری تأثیر زیادی بر روی مبلغ قرارداد دارد.
گاهی مبلغ به‌صورت اقساطی پرداخت می‌شود، در این صورت تاریخ هر قسط و میزان پرداختی را بنویسید. پس از تعیین قیمت یا ارزش یک قرارداد لازم است میزان و نحوه پرداخت (نقدی یا غیرنقدی) دقیقاً با ذکر جزئیات مواعد پرداخت (اقساط و مدت آن) تعیین گردد تا از هر گونه سوءبرداشت و یا تفسیر متفاوت جلوگیری شود. در تنظیم قراردادهای مختلف همچنین باید کسورات قانونی از جمله بیمه و مالیات را نیز در ماده مبلغ قرارداد در نظر بگیرید.
7. شروط و تعهدات طرفین هنگام انعقاد قرارداد (تعهدات طرفین در نوشتن قرارداد)
بخش تعهدات طرفین در تنظیم قرارداد شامل وظایف و تعهداتی است که طرفین قرارداد ملزم به انجام آنها می‌شوند. باید این قسمت را کاملاً دقیق و با وضوح کامل نوشت. هرگونه ابهامی باعث اختلاف در آینده خواهد شد. یک قسمت به‌عنوان ضمانت عدم اجرای تعهدات نیز به این قسمت افزوده می‌شود.
اگر این قسمت به‌خوبی تنظیم شود، دعواهای حقوقی کاهش می‌یابد. بندهای این بخش معمولاً شامل این موارد هستند: شرایط فسخ قرارداد، مرجع حل اختلاف، اختیارات طرفین، انتقال قرارداد، محل اجرای قرارداد.
8. محل تنظیم قرارداد و محل انجام تعهد
در برخی از قراردادها ماده‌ای تحت عنوان محل تنظیم قرارداد و حل اجرای تعهدات پیش‌بینی می‌شود. مشخص‌کردن این دو مسئله در قرارداد از جهت تعیین دادگاه صالح در رسیدگی به اختلافات ناشی از قرارداد اهمیت دارد.
بر اساس ماده ۲۸۰ قانون مدنی اصولاً محل انعقاد عقد به‌عنوان محل اجرای تعهد شناخته خواهد شد، ولی اگر توافق طرفین بر خلاف آن باشد یا حکم عرف، دلالت بر محل دیگری کند، ابتدا توافق طرفین و در صورت فقدان آن، حکم عرف، ملاک عمل خواهد بود.
9. ضمانت اجرای تخلف از تعهدات (تضمین اجرای تعهدات در نگارش قرارداد)
بخش تضمین اجرای تعهدات در نگارش قرارداد، همان‌طور که اشاره شد ضامنی بر اجرای تعهدات توسط طرفین است. درواقع تضمین اجرای تعهدات یک ابزار برای اطمینان از محقق‌شدن موضوع قرارداد محسوب می‌شود. ضمانت اجرا می‌تواند شامل موارد زیر شود:
- پیش‌بینی حق فسخ
- دریافت خسارت
- الزام به انجام تعهد
ممکن است تضمین از جانب بانک صادر می‌شود و کارفرما برای جلوگیری از زیان احتمالی می‌تواند مبلغ ضمانت‌نامه را از بانک دریافت کند. ضمانت نامه بانکی اجرای تعهدات باید تا یک ماه بعد از تاریخ تحویل یا انجام کار معتبر شود. مقدار آن نیز باید معادل ۵ درصد مبلغ اولیه قرارداد لحاظ گردد.
10. حل‌وفصل اختلافات در نوشتن قرارداد
بخش حل‌وفصل اختلافات در قرارداد نویسی شامل شرایط و روش رسیدگی به اختلافات احتمالی است. در قرارداد باید قسمتی به اختلافات حاصل از قرارداد اختصاص داده شود. هیچ قراردادی هرچقدر هم دقیق باشد، مصون از اختلاف نیست. در اینجا چند روش را معرفی می‌کنیم که برای حل‌وفصل اختلافات در قراردادها بکار می‌روند:
- مذاکره و سازش: روشی ساده برای رسیدن به توافق نظر است. در این روش طرفین قرارداد با یکدیگر وارد مذاکره می‌شود تا درنهایت به توافق نظر برسند. مذاکره از این نظر روش خوبی است که مانع از اتلاف وقت و هزینه می‌شود.
- توافق از طریق داوری: یک داور برای رسیدگی به اختلاف آنها وارد عمل می‌شود. درصورتی‌که با این روش به نتیجه رسیدند نمی‌توانند طرح دعوا را به مراجع قضایی ارائه کنند. بلکه فقط می‌توانند از دادگاه بخواهند رأی داور را بررسی کند.
- کارشناسی: طرفین پس از توافق برای این روش یک هیئت کارشناسی را برای رسیدگی به اختلاف خود تعیین می‌کنند.
در بخش حل‌وفصل اختلافات قرارداد حتماً مشخص کنید هدف از این مورد داوری است یا میانجی‌گری. در میانجی‌گری، پذیرش نظر فرد میانجی الزامی نیست.
11. محرمانگی در نوشتن قرارداد
بخش محرمانگی در انعقاد قرارداد مربوط به زمانی است که موضوع قرارداد یک ایده خاص و دارای حساسیت بالا باشد. یکی از طرفین می‌خواهد مطمئن شود اطلاعات کاری محرمانه و تکنیک‌هایش در اختیار رقبا قرار نمی‌گیرد. بخش محرمانگی به این قرارداد اضافه می‌شود تا طرفین در این باره متعهد شوند.
12. بخش خاتمه، پیوست‌ها و ضمائم نگارش قرارداد
بخش آخر قرارداد، بخش خاتمه، پیوست‌ها و ضمائم است. قرارداد باید نقطه پایان و جمع‌بندی داشته باشد. طرفین باید دقیقاً مشخص کنند قرارداد چه زمانی به پایان می‌رسد، در چه شرایطی فسخ می‌شود، روش تسویه‌حساب چگونه است و نتیجه نهایی چه خواهد بود.
در قسمت پیوست‌ها و ضمائم قرارداد، نکاتی وجود دارد که در قسمت‌های اصلی مطرح نشده است. این نکات مهم‌اند و حتماً باید در قسمت پیوست‌ها عنوان شوند برای مثال هرگونه تغییر در مشخصات طرفین، توضیح برخی اصطلاحات و سایر جزئیات.
13. تعاریف عبارت‌های تخصصی در نوشتن قرارداد
در قراردادهای تخصصی، بخش تعاریف عبارت‌های تخصصی همان‌طور که قبلاً هم اشاره شد، در نوشتن قرارداد به‌منظور جلوگیری از ابهام و سردرگمی‌های احتمالی افزوده می‌شود.
در این بخش باتوجه‌به گرایش یا زمینه آن قرارداد، اصطلاحات تخصصی تعریف خواهد شد. رشته‌های مختلف عبارات تخصصی خود را دارند و وقتی در متن قرارداد از آنها استفاده شود، ممکن است فرد غیرمتخصص متوجه معنی آنها نشود. برای رسیدن به درک متقابل از این اصطلاحات قسمت تعاریف عبارت‌های تخصصی در نوشتن قرارداد افزوده می‌شود. تعریف واژه‌های خاص، مانع از برداشت‌های اشتباه خواهد شد.
14. شرایط فسخ قرارداد
حق فسخ اختیاری است که یکی از طرفین قرارداد به‌موجب آن می‌تواند به طور یک‌طرفه قرارداد را خاتمه دهد. به‌طورکلی ۲ دسته حق فسخ وجود دارد:
- حق فسخ قانونی: این قسم حق فسخ در قانون مدنی پیش‌بینی‌شده است که به خیارات قانونی معروف هستند. حق فسخ قانونی در موارد و شرایط خاص پیش‌بینی‌شده در قانون قابل‌اعمال هستند. همچنین طرفین می‌تواند بااراده حقوق آنها را اسقاط کنند.
- حق فسخ قراردادی: نوع دیگری از حق فسخ که طرفین می‌تواند بااراده و توافق خود در قرارداد خود پیش‌بینی کنند، حق فسخ قراردادی است. در این نوع حق فسخ شرایط و نحوهٔ اعمال حق فسخ منوط به ارادهٔ طرفین می‌گردد.
حق فسخ همواره به‌عنوان یکی از ضمانت اجرای نقض تعهدات اساسی قراردادی به‌کاررفته است.
15. سایر مفاد قراردادی
علاوه بر موارد پیش‌گفته مواردی مانند فورس ماژور، نماینده‌ی طرفین، معرفی بازرس و غیره نیز بخش از مفاد هر قراردادی است.
در واقع برخی از مندرجات و مفاد قرارداد موارد خاصی هستند که در قراردادی باتوجه‌به شرایط آن تعیین می‌شود. برای مثال شرط عدم رقابت در برخی کسب‌وکارها که ایده نوآورانه دارند رایج است و مختص این قسم قراردادها به شمار می‌رود. مواردی ازاین‌قبیل در بخش سایر مفاد قراردادی درج می‌شوند.
باتوجه‌به اقسام گوناگون قراردادها از جمله پیمانکاری، لیسانس، استخدام و غیره توصیه می‌شوند با کمک یک قراردادنویس قراردادهای خود را تنظیم کنید. با استفاده از خدمات مشاوره آنلاین تلفنی کارمنتو می‌توانید سؤالات خود را در این زمینه از کارشناسان ما بپرسید.
نکات مهم در قرارداد نویسی
قرارداد نویسی بر خلاف نظر عامه مردم چندان هم کار ساده‌ای نیست. نگارش یک قرارداد هم می‌تواند مفید باشد هم می‌تواند بسیار مشکل‌زا باشد؛ بنابراین لازم است تنظیم آنها نکات را در نظر بگیرید.
1. تحقیق در خصوص اسناد و مدارک مربوط به قرارداد
باید اسناد و مدارک را به لحاظ اصالت بررسی کنید. اگر مبلغ معامله خیلی بالا است از کارشناس جعل استفاده کنید. مواظب خودکارهای جدید که جوهر آن محو می‌شود باشید. اگر طرف کپی مدارک را ارائه می‌دهد، اصل آن را مطالبه کنید و آنها را ضمیمه قرارداد نمایید.
2. تحقیقات میدانی اداری و حقوقی
تحقیقات میدانی و اداری حتماً باید در کنار متن حقوقی و تخصصی قرارداد موردتوجه قرار گیرد. علی خصوص وقتی اموال غیرمنقول موضوع قرارداد قرار می‌گیرند.
3. در هنگام قرارداد با ورثه
گواهی حصر وراث و گواهی واریز مالیات‌برارث، امضای کلیه ورثه و قیم وارث صغیر و گاهی هم دادستان، تحویل پول یا جنس به نسبت میزان سهم‌الارث وراث، یکی دیگر از نکات حقوقی انعقاد قرارداد با ورثه است.
همچنین تحقیق در خصوص تسویه ترکه هم بسیار ضروری است. یعنی باید ابتدا وضعیت حق‌وحقوق طلبکاران متوفی و وصیت‌نامه احتمالی مشخص شود؛ بنابراین هیچ‌گاه قبل از تسویه ترکه، در خصوص ترکه با وراث معامله نکنید. در غیر این صورت طلبکاران متوفی یا کسی که به نفع او وصیت شده است، می‌توانند قرارداد شما را با وراث ابطال کنند.
4. در هنگام قرارداد با مؤسسات و یا شرکت‌ها
درصورتی‌که طرف قراردادتان شخص حقوقی است بررسی کنید که آیا شرکت ثبت شده و شخصیت حقوق دارد. قرارداد با مجتمع، مجموعه، گروه، تیم، بیمارستان و امثال آن، بدون این که در قالب سازمان و شرکت باشد و یا قرارداد با شرکت منحل شده به مشکل می‌خورد.
مهر و آخرین روزنامه رسمی و اساسنامه و دارندگان حق امضا بررسی شود و پیوست قرارداد گردد. تا مشخص شود موضوع قرارداد با موضوع شرکت در اساسنامه هماهنگی و همخوانی دارد. همچنین در خصوص شخص حقوقی امضای قرارداد به‌تنهایی کافی نیست و مهر نیز لازم است.
بعضی مواقع نیازی به قرارداد با شرکت نیست با خود مدیرعامل قرارداد را تنظیم کنید و یا شرط مسئولیت تضامنی بین شرکت با مدیرعامل را درج کنید. زیرا در غیر این صورت نمی‌توانید گرفتن حکم جلب مدیرعامل را بابت قرارداد با شرکت مطالبه کنید.
5. در هنگام قرارداد با وکیل طرف معامله
در صورتی با وکیل معامله می‌کنید رعایت نکات زیر اهمیت دارد:
- سند وکالت‌نامه: وجود سند رسمی وکالت‌نامه برای تنظیم وکالتی اسناد رسمی.
- اعتبار فعلی وکالت‌نامه: آیا وکالت‌نامه ارائه شده در حال حاضر هم اعتبار دارد؟ وکالت‌نامه وقتی در حین قرارداد اعتبار دارد که؛
اولاً وکیل عزل نشده باشد. البته نباید به بلاعزل بودن وکیل اعتماد کنید؛ چون ممکن است حتی وکالت‌نامه بلاعزل هم با توافق وکیل و موکل، اقاله شده باشد و شما آگاهی از آن ندارید؛ بنابراین به دفترخانه تنظیم‌کننده وکالت‌نامه بروید و اعتبار وکالت‌نامه را چک کنید.
ثانیاً موکل باید زنده باشد. در این جهت به سن موکل در وکالت‌نامه و قدمت وکالت‌نامه باید توجه شود تا زنده‌بودن موکل مورد تردید نباشد.
ثالثاً موضوع وکالت توسط خود موکل قبلاً انجام نشده باشد. البته تحقیق در این دو مورد آخر مشکل است؛ ولی حداقل از وکیل امضای بگیرید که تأیید کند موکلش قبلاً مورد وکالت را انجام نداده و نیز تأیید کند که موکلش زنده است تا اگر بعداً خلاف آن ثابت شود بتوانید به وی رجوع کنید.
رابعاً مدت وکالت‌نامه منقضی نشده باشد.
- نفوذ اقدام وکیل: گاهی وکالت‌نامه صحیح و معتبر است؛ ولی اقدام وکیل به‌تنهایی نافذ و مؤثر نیست که در دو حالت باید بررسی شود؛
اولاً آیا وکالت‌نامهٔ بلاعزل وکیل، بلاضم نیز هست یا نه؟ به این معنی که موکل، امین یا وکیل دیگری را ضمیمه و پیوست به وکیل نکرده باشد.
ثانیاً اگر وکیل دو نفر است، باید در وکالت‌نامه ذکر شود که هر وکیل به‌تنهایی و منفرداً می‌تواند قرارداد را امضا کند.
- اختیارات وکالت‌نامه: حدود اختیارات وکیل را دقیقاً چک کنید. مثلاً آیا وکیل در انعقاد معامله می‌تواند آن معامله را فسخ هم کند یا ثمن را وصول کند؟
6. رعایت نظم عمومی و اخلاق حسنه
نظم عمومی و اخلاق حسنه می‌توانند قرارداد را هر اگر طرفین موافق آن باشند از اعتبار بیندازند. هر آنچه مربوط به منافع عمومی و مصالح اجتماعی باشد در داخل نظم عمومی و اخلاق حسنه قرار دارند؛ بنابراین اگر قراردادی قاچاق را تجویز کند بی‌اعتبار است.
در آخر لازم به اخطار است اگر قرارداد تنظیمی در چند صفحه باشد، حتماً تمام صفحات را بادقت مطالعه، تفکّر و سپس امضا کنید. بدون مطالعه هیچ سندی را امضا نکنید.
شما می‌تواند به استفاده از مشاوران کارمنتو در خصوص مسائل قرارداد خود در هر زمانی، هر جای ایران و در هر حوزه‌ای مشورت کنید.
سخن پایانی
قراردادها امروزه بخش مهمی از روابط افراد را تنظیم می‌کند. بسیاری از افراد بدون توجه به مفاد قرارداد، آن را امضا می‌کنند و سپس در روند اجر می توجه می‌شوند چه زیان‌هایی را متحمل شده‌اند. درک این مسئله که انعقاد قرارداد یعنی چه، و چگونه است می‌تواند تا حدی از چالش‌های این مسئله بکاهد. اما در اغلب موارد لازم است کار به کاردان سپرده شود؛ بنابراین توصیه می‌کنیم پیش اقدام به تنظیم قرارداد با مشاوران مشورت کنید. کارمنتو یک پلتفرم آنلاین است که آماده است شما مخاطبان عزیز را در چالش‌های پیرامون تنظیم قرارداد همراهی کند. با استفاده از کارمنتو می‌تواند با بهترین مشاوران سراسر ایران و با قیمتی معقول مشورت کنید.
از طریق مشاوره کسب و کار آنلاین تلفنی در حوزه مد نظر خود بدون پرداخت هزینه تلفن و اینترنت و از طریق تماس امن، پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.
با کلیک روی لینک زیر و از طریق (منو خدمات مشاوره) حوزه مد نظر خود را انتخاب نمایید.
