بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم، همه اشخاص حقیقی و حقوقی که دارای درآمد هستند، باید مالیات پرداخت نمایند؛ وکلا نیز از این مستثنی نیستند و موظف به پرداخت مالیات در موعد مقرر هستند. این افراد باید مبلغ حق‌الوکاله را در وکالت‌نامه ذکر کرده و بر اساس مبلغ حق‌الوکاله‌ای که اظهار کرده‌اند مالیات بپردازند. در این مقاله نشان می‌دهیم مالیات حق‌الوکاله چیست و نحوه پرداخت آن را بیان می‌کنیم.
مالیات حق الوکاله وکیل چیست؟
حق الوکاله مقدار تعیین شده بر اساس تعرفه نامه است که فرد باید در برابر کارهایی که وکیل برای او انجام داده، پرداخت کند؛ این مقدار در قرارداد فرد با وکیل مشخص می‌گردد. برای پرونده‌هایی که به هیئت‌های حل اختلاف ارجاع داده می‌شوند، اگر فرد از وکیل دادگستری یا یک شخص حقیقی کمک بگیرد، باید حق تمبر را باطل کند. بر اساس مقررات مالیاتی، وکلای دادگستری و افراد دیگری که در محاکم خاص وکالت می‌کنند باید در وکالت‌نامه‌های خود رقم حق‌الوکاله را ذکر کنند؛ این وکلا باید ۵ درصد حق‌الوکاله را برای حق تمبر روی وکالت‌نامه الصاق و باطل نمایند.
نحوه محاسبه مالیات حق الوکاله طبق ماده ۱۰۳ ق.م.م
بر اساس ماده ۱۰۳ قانون مالیات‌های مستقیم، نحوه محاسبه مالیات حق‌الوکاله به شرح زیر است:
بند الف ماده ۱۰۳ ق.م.م
در دعاوی و اموری که خواسته آن‌ها مالی است، ۵ درصد حق‌الوکاله برای هر مرحله به عنوان تعرفه باید پرداخت شود.
بند ب ماده ۱۰۳ ق.م.م
اگر موضوع وکالت مالی نباشد یا تعیین بهای خواسته به طور قانونی لازم نباشد و در دعاوی کیفری که تعیین حق الوکاله با نظر دادگاه صورت می‌گیرد، ۵ درصد حق‌الوکاله در آیین‌نامه برای هر مرحله در نظر گرفته می‌شود.
بند ج ماده ۱۰۳ ق.م.م
در دعاوی و اختلافات کیفری که به علت ادعای خصوصی مالی باشد، قوانین بند الف اجرا می‌شود.
بند د ماده ۱۰۳ ق.م.م
ممکن است برای حق‌الوکاله دعاوی و اختلافات مالی، تعرفه خاصی در نظر گرفته نشده باشد و این اختلافات در مراجع اختصاصی غیر قضایی حل شود؛ مانند اختلافات مالیاتی و عوارض توسعه معابر شهرداری و … ؛ در این صورت میزان حق‌الوکاله از نظر مالیاتی به شرح زیر خواهد بود:
- تا 10 میلیون ریال، مابه‌التفاوت ۵ درصد
- تا ۳۰ میلیون ریال مابه التفاوت ۴ درصد، نسبت به مازاد ۱۰ میلیون ریال
- از ۳۰ میلیون ریال مابه‌التفاوت به بالا، ۳ درصد نسبت به مازاد ۳۰ میلیون ریال محاسبه شده و به میزان ۵ درصد آن تمبر باطل می‌شود.
این قانون تنها برای وکلای دادگستری صدق نمی‌کند و برای اشخاصی که در مراجع مشخص‌شده مشغول وکالت هستند نیز جاری است؛ البته این قانون شامل کارمندان مودی، پدر، مادر، خواهر، برادر، پسر، دختر، همسر مودی نمی‌شود.
تبصره‌های ماده ۱۰۳ ق.م.م به شرح زیر است:
- تبصره ۱: اگر از هرکدام از موارد ماده ۱۰۳ سرپیچی شود، بر اساس قانون و مقررات آیین دادرسی، وکالت وکیل در هیچ دادگاه و مراجعی قابل قبول نخواهد بود؛ مگر اینکه وکالت او از سمت این موارد باشند: وزارت‌خانه‌ها، موسسات و شرکت‌های دولتی و شهرداری‌ها، موسسات وابسته به دولت و شهرداری‌هایی که به ابطال تمبر روی وکالت‌نامه نیاز ندارند.
- تبصره 2: وزارت‌خانه‌ها، موسسات و شرکت‌های دولتی، شهرداری‌ها و موسسات وابسته به دولت و شهرداری‌ها، وظیفه دارند تا از وجوهی که به عنوان حق‌الوکاله به وکلا می‌پردازند ۵ درصد کسر کنند؛ آن‌ها باید این مبلغ را بابت علی‌الحساب مالیاتی وکیل تا پایان ماه بعد به اداره مالیات پرداخت نمایند.
- تبصره ۳: اگر پس از ابطال تمبر، تعقیب دعوی و اختلافات به وکیل دیگری سپرده شود، لازم نیست وکیل جدید برای ابطال تمبر روی وکالت‌نامه اقدام کند.
- تبصره ۴: ممکن است دادگاه‌ها حق‌الوکاله یا خسارت آن را مبلغی کمتر یا بیشتر از ماخذ ابطال تمبر روی وکالت‌نامه تعیین کنند؛ در این صورت مدیران دفاتر دادگاه‌ها وظیفه دارند میزان مورد حکم قبلی را به اداره امور مالیاتی ارائه دهند تا مابه‌التفاوت آن محاسبه گردد.
موارد استثنا در ماده ۱۰۳ ق.م.م
در برخی از موارد خاص نیازی به ابطال تمبر و وکالت نیست که شامل موارد زیر است:
- کارمند مودی: اگر اسم کارمند در لیست بیمه به عنوان کارمند استخدامی مودی درج شده باشد، به ابطال حق تمبر نیازی ندارد.
- اشخاص حقیقی: اگر مادر، پدر، خواهر، برادر، دختر، پسر، همسر و نواده مودی وکالت او را بکنند، به ابطال تمبر نیازی نیست.
- وزارت‌خانه‌ها، موسسات و شرکت‌های دولتی و شهرداری‌ها، نیازی به ابطال حق تمبر ندارند.
- اگر وکیل پرونده عوض شود، وکیل جدید نیازی به ابطال تمبر مجدد ندارد.
مالیات حق‌الوکاله وکیل چند درصد است؟
همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم مالیات حق‌الوکاله بر اسای ماده ۱۰۳ قانون مالیات‌های مستقیم محاسبه می‌شود. این درصدها به صورت اختصار به شرح زیر است:
- دعاوی و اختلافات مالی ۵ درصد
- دعاوی و اختلافات غیرمالی، ۵ درصد حق‌الوکاله مقرر در آیین نامه
- دعاوی و اختلافات کیفری بر اسای مفاد ۱۳۱
- دعاوی اختلافات مالیاتی و عوارض شهرداری تا ۱ میلیون تومان ۵ درصد، تا ۳ میلیون تومان ۴ درصد و بیش از ۳ میلیون تومان ۳ و ۵ درصد به عنوان هزینه ابطال تمبر
کارمنتو، همراه شما در امور مالیاتی
در این مقاله به بررسی مالیات حق‌الوکاله پرداختیم. وکلا باید مالیات حق‌الوکاله خود را پرداخت نمایند تا دچار مشکل نشوند. اگر هر سوالی درباره محاسبه حق‌الوکاله و تمبر مالیاتی دارید، می‌توانید با مشاوران کارمنتو در میان بگذارید. کارمنتو با داشتن مشاوران خبره و مجرب در حوزه مالی و مالیاتی می‌تواند شما را در این مسائل راهنمایی کند. این مشاوران به صورت تلفنی و آنلاین پاسخگوی شما عزیزان هستند؛ پس بدون نگرانی حل مسائل خود را به کارمنتو بسپارید.
