همه چیز درمورد صندوق سرمایه گذاری

صندوق‌های سرمایه‌گذاری، یکی از روش‌های غیرمستقیم سرمایه‌گذاری در بازار بورس هستند. صندوق سرمایه‌گذاری نهادی مالی است که به منظور مدیریت حرفه‌ای وجوه سرمایه‌‌گذاران، با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار تأسیس شده و تحت نظارت آن سازمان فعالیت می‌نماید. برای آشنایی کامل با صندوق سرمایه گذاری، در ادامه برای با کارمنتو همراه باشید.

صندوق‌‌های سرمایه گذاری با تجمیع وجوه سرمایه‌ گذاران و در اختیار داشتن منابع مالی گسترده و با استفاده از دانش و تخصص مدیریت سبد دارایی، تلاش می‌کند این امکان را برای سرمایه‌ گذاران فراهم ‌کند تا با دارایی مورد نظر خود(هرچند اندک)در سبدی متنوع از اوراق بهادار شامل سهام، اوراق مشارکت و سایر دارایی‌های مالی سرمایه‌گذاری نموده و از مزایای آن بهره‌مند شوند. سرمایه‌گذاران با خرید واحدهای(یونیت)صندوق‌ها قادر به سرمایه‌گذاری در آن هستند.

انواع صندوق‌‍ های سرمایه گذاری

1.صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت

این نوع صندوق‌ها حداقل بین ۷۰% تا ۹۰% از دارایی های خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکی، گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌نمایند. باقی‌مانده دارایی‌های صندوق نیز به اختیار مدیر صندوق(تا سقف ۱۰%)در بورس سرمایه گذاری می‌شود.

یک صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت مناسب برای افرادی است که ریسک پذیری پایینی دارند. چرا که بیشتر سرمایه آن در دارایی‌های با درآمد ثابت سرمایه گذاری شده است. همچنین معمولا صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت یک حداقل سود تضمین شده دارند. این صندوق‌ها در دوره‌های از قبل معین شده(مثلا ماهانه یا ۳ ماه یکبار)به سرمایه گذاران خود سود پرداخت می کنند. قابلیت نقد شوندگی آن‌ها نیز بالاست. یعنی شما به راحتی می‌توانید واحدهای صندوق خود را به پول نقد تبدیل کنید.

همچنین بیشتر این صندوق‌ها یک رکن به نام ضامن نقد شوندگی دارند که معمولا یک نهاد مالی معتبر است. این ضامن باعث آسودگی خاطر بیشتری برای سرمایه‌گذاران می‌شود. در نهایت این‌که این صندوق‌ها معمولا بازدهی بیشتری نسبت به بانک دارند. پس برای افراد کم ریسک که پول خود را در بانک نگهداری می کنند یک گزینه جذاب برای سرمایه گذاری با ریسک پایین به شمار می روند.

2.صندوق سرمایه گذاری در سهام

این نوع از صندوق‌ها حداقل ۷۰% از دارایی‌های خود را در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند.

۳۰% باقیمانده نیز به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی و یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری می‌شود. این کار باعث می شود که ریسک این نوع صندوق‌ها نسبت به صندوق‌های با درآمد ثابت بیشتر شود.

به دلیل اینکه بخش زیادی از دارایی های این نوع صندوق در بورس سرمایه گذاری می‌شود، در نتیجه این نوع از صندوق‌‎ها حداقل سود تضمین شده ندارند.

این صندوق ها بیشتر مناسب افرادی هستند که قصد سرمایه‌گذاری در بورس را دارند، اما فرصت و یا اطلاعات کافی برای این کار را ندارند. با سرمایه‌گذاری در این نوع صندوق‌ها سرمایه شما توسط یک تیم تحلیلی با مدیریت حرفه‌ای و آشنا به مسائل مالی و سرمایه‌گذاری، در بورس سرمایه‌گذاری می‌شود. به همین دلیل ریسک بیشتری نیز دارند. اما از طرف دیگر این قابلیت را دارند که نسبت به صندوق‎‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، بازدهی بیشتری را نصیب سرمایه‌گذاران بکنند. مثلا در مواقعی که وضعیت بورس مناسب است، میزان بازدهی و سودآوری این صندوق‌ها نسبت به صندوق‌های با درآمد ثابت قابل مقایسه نیست. بسیاری از این صندوق‌های نیز ضامن نقد شوندگی دارند.

3.صندوق سرمایه گذاری مختلط

این نوع از صندوق‌ها حداکثر ۶۰% از دارایی خود را در سهام سرمایه گذاری می‌کنند.

حداقل ۴۰% از دارایی صندوق نیز در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و سپرده‌های بانکی سرمایه‌گذاری می‌شود. به صورت کلی می‌توان گفت این نوع از صندوق‌های سرمایه‌گذاری از منظر سطح ریسک بین ۲ نوع صندوق با درآمد ثابت و صندوق سرمایه گذاری در سهام قرار می‌گیرند.

سرمایه‌گذاری در این نوع از صندوق‌ها به افراد با سطح ریسک متوسط توصیه می‌شود. چون بیش از نیمی از دارایی‌های آن در سهام سرمایه‌گذاری می‌شود. همچنین برای تعدیل این ریسک حداقل ۴۰% از دارایی‌های صندوق در اوراقی که درآمد ثابتی دارند سرمایه‌گذاری می‌شود. این صندوق‌ها نیز پتانسیل بازدهی بیشتر نسبت به صندوق‌های درآمد ثابت را دارند. ولی به دلیل سرمایه گذاری بخشی از دارایی‌ها در سهام، حداقل سود تضمین شده ندارند. بسیاری از این صندوق‌های نیز ضامن نقد شوندگی دارند.

4.صندوق سرمایه گذاری قابل معامله(ETF)

فعالیت اصلی این صندوق‌ها، سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار یا دارایی‌های فیزیکی است که به عنوان دارایی پایه صندوق در نظر گرفته می شود.

عملکرد این نوع از صندوق‌ها به عملکرد دارایی پشتوانه آن بستگی دارد. می‌توان گفت مهم‌ترین ویژگی این صندوق‌ها، داد و ستدپذیری واحدهای سرمایه‌گذاری آن‌ها در بازار سرمایه است. به این صورت که معامله واحدهای این نوع از صندوق‌ها به شیوه معاملات سهام عادی، در سامانه معاملاتی بازار فرابورس ایران صورت می‌پذیرد.

صندوق‌های قابل معامله می‌توانند از نوع هرکدام از ۳ نوع صندوق سرمایه‌گذاری که گفتیم باشند. ریسک متفاوتی که این نوع از صندوق‌ها نسبت به سایر صندوق‌های گفته شده دارند، این است که واحد های سرمایه‌گذاری آن‌ها در بورس خرید و فروش می‌شوند.

پس عرضه و تقاضای بازار و شرایط بورس نیز می‌تواند بر قیمت آن‌ها تاثیرگذار باشد. همچنین خرید و فروش این صندوق‌ها از طریق بورس می‌تواند به نقدشوندگی بیشتر آن‌ها کمک بکند.

5.سایر صندوق های سرمایه گذاری

می‌‌توان گفت صندوق‌هایی که در این مقاله درباره آن‌ها توضیح داده شد، انواع اصلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری به شمار می‌روند. بیشتر سرمایه گذاری‌ها در این نوع از صندوق‌ها انجام می شود.

اما انواع دیگری از صندوق‌های سرمایه گذاری نیز هستند که توضیح درباره آن‌ها از حوصله این مقاله خارج است. از انواع دیگر صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توان به صندوق‌های زمین و ساختمان، صندوق های بازارگردانی، صندوق‌های نیکوکاری و … اشاره کرد. همچنین ی; اصطلاح که در صندوق های سرمایه گذاری رایج است،NAV می باشد. NAV یک صندوق به معنی خالص ارزش دارایی‎‌های آن صندوق می‌باشد که معمولا به صورت روزانه محاسبه می گردد.

مزایای سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری

• مدیریت حرفه ای دارایی ها : نخستین مزیت صندوق سرمایه گذاری، مدیریت حرفه‌ای پول شماست.

سرمایه گذاران به این دلیل در صندوق سرمایه گذاری می‌کنند که معمولا زمان و یا تخصص کافی را برای سرمایه گذاری به صورت انفرادی ندارند. صندوق سرمایه‌گذاری ابزاری برای سرمایه‌گذاران خرد است تا بتوانند از توانایی‌ها و مهارت‌های افراد حرفه‌ای برای سرمایه‌گذاری و نظارت بر دارایی‌هایشان استفاده کنند. چرا که این صندوق‌ها دارای تحلیلگران و مدیران سرمایه‌گذاری هستند که پیوسته تلاش می‌کنند تا با یافتن گزینه های مناسب و خرید و فروش به موقع آن‌ها، عملکرد ممتازی برای سرمایه گذاران خود فراهم نمایند.

• کاهش ریسک سرمایه گذاری ها : براساس قوانین سازمان بورس، صندوق‌های سرمایه گذاری ملزم به تشکیل سبدی متنوع از دارایی‌های نقدی و اوراق بهادار هستند. بخشی از این دارایی‌ها شامل دارایی‌های با درآمد ثابت همچون سپرده‌های بانکی و اوراق مشارکت می‌شود که ریسک سرمایه‌گذاری را به شکل قابل توجهی کاهش می‌دهد. تشکیل سبدی از دارایی‌ها که اصطلاحا متنوع سازی دارایی‌‌ها نام دارد، باعث کاهش ریسک سرمایه گذاری می‌شود، سرمایه‌گذار صندوق با پرداخت مبلغی قادر است چنین سبدی را خریداری کند و مخاطرات سرمایه‌گذاری مستقیم در بورس را کاهش دهد.
• نظارت و شفافیت اطلاعاتی : صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازه‌های زمانی مشخصی توسط سه نهاد سازمان بورس و اوراق بهادار، متولی و حسابرس مورد بازرسی قرار می‌گیرند و تمامی فعالیت‌های آنان به صورت شفاف اطلاع رسانی می‌شوند. متولی صندوق نیز به صورت مستمر بر عملکرد صندوق نظارت دارد.
• نقد شوندگی بالا : سرمایه‌گذاری در صندوق این امکان را به شما می‌دهد خیلی زود پول خود را نقد کرده. شما برای فروش واحدهای سرمایه‌گذاری خود با هیچ مشکلی مواجه نمی‌شوید. این کار توسط ضامن نقد شوندگی صندوق انجام می‌شود و شما هرزمان که تصمیم به نقد کردن دارایی خود بگیرید ضامن نقد شوندگی صندوق این وظیفه را به عهده می گیرد.
• صرفه جویی نسبت به مقیاس : با توجه به این‌که صندوق‌های سرمایه‌گذاری از گردآوری سرمایه‌های خرد تشکیل می شوند، بنابراین امکان استفاده از مزایای یک مجموعه سرمایه‌گذاری بزرگ برای دارندگان آن فراهم می‌شود. شما شاید با یک میلیون تومان توانایی سرمایه‌گذاری در گزینه‌های متنوعی را نداشته باشید. اما با توجه به حجم بالای سرمایه در صندوق سرمایه‌گذاری، این امکان برای شما فراهم می‌شود. ضمنا به دلیل حجم بالای سرمایه صندوق‌ها هزینه‌هایی از قبیل تحلیل، بررسی، ارزش گذاری، خرید و فروش و سایر هزینه‌ها در بین سرمایه‌گذاران سرشکن می‌شود و برای سرمایه‌گذار صرفه جویی زیادی خواهد داشت.

چگونه در صندوق های سرمایه گذاری، سرمایه گذاری کنیم

برای این‌که بتوانید در یک صندوق سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاری کنید باید با در دست داشتن مدارک مورد نیاز به شعب منتخب آن صندوق مراجعه کنید. این شعب از طریق خود صندوق معرفی می‌شوند. مثلا یک بانک، یک شرکت کارگزاری یا یک شرکت تامین سرمایه می‌توانند شعب منتخب صندوق باشند. شعبه منتخب صندوق مدارکی از قبیل شناسنامه و کارت ملی و شماره حسابتان را از شما درخواست می‌کند. همچنین شما باید به اندازه مبلغی که می‌خواهید در صندوق سرمایه‌گذاری کنید، به شماره حسابی که از طرف صندوق معرفی می‌شود واریز داشته باشید. بعد از آن باید فرم‌های مربوطه که از طرف صندوق به شما ارائه می‌شوند را تکمیل کنید. پس از طی تشریفات لازم گواهی واحدهای سرمایه‌گذاری شما، برای شما صادر خواهد شد.

گفتنی است که برای ملاحظه لیست صندوق‌های سرمایه‌گذاری، می‌توانید به سایت Tsetmc.com مراجعه کنید.