حوادث ناشی از کار چیست و به چه حوادثی تعلق می‌‌گیرد؟ همان طور که از اسم آن پیداست حادثه حین کار یا حادثه در محل کار، جزو حوادث ناشی از کار محسوب می‌شوند. با این تفاسیر چه شرایطی باید وجود داشته باشد تا این حوادث، شامل بیمه قانون کار قرار بگیرد؟ چه هنگام مسئولیت این حوادث بر عهده کارفرما است یا کارفرما در قبال این حوادث مسئولیتی ندارد؟ مسئولیت کیفری کارفرما در حوادث ناشی از کار چیست؟ تامین اجتماعی در قبال این حوادث چه وظیفه‌ای دارد؟ در این مقاله ضمن تعریف حوادث ناشی از کار سعی کرده‌ایم به این سوالات پاسخ دهیم و قوانین اداره کار و تامین اجتماعی در خصوص این حوادث را بررسی کنیم.
حادثه ناشی از کار، از دیدگاه تامین اجتماعی
حوادث ناشی از کار به حوادثی گفته می‌شود که هنگام انجام وظیفه برای فرد رخ می‌دهد. این حوادث، شامل همه‌ی زمان‌هایی است که فرد در محل کار حضور داشته باشد و یا به دستور کارفرما بیرون از محل کار مشغول انجام ماموریت باشد. همچنین اگر این حوادث هنگام مراجعه به بیمارستان برای معالجات درمانی یا زمان رفت و برگشت فرد از محل سکونت به محل کار رخ دهد، حوادث ناشی از کار تلقی می‌شود؛ به شرطی که این حوادث در زمان عادی رفت و برگشت به محیط کار اتفاق بیفتد. اگر فرد حین کمک به کارگر آسیب‌دیده، دچار حادثه شود نیز، جزو حوادث ناشی از کار محسوب می‌شود.
وظایف کارفرما در برابر بروز حوادث و آسیب به کارگر
مطابق با اصل ۶۵ قانون تامین اجتماعی، هنگام بروز حادثه برای کارگر، کارفرما وظیفه دارد اقدامات اولیه لازم را برای جلوگیری از تشدید وضعیت فرد آسیب‌دیده را انجام دهد. پس از بروز حادثه وظایف کارفرما شامل موارد زیر می‌شود.
- تماس با سرویس‌های امدادی و انتظامی
برای تسریع کمک به فرد حادثه دیده و رساندن وی به مراکز درمانی، در مرحله اول تماس با اورژانس ضروری است. همچنین حضور نیروهای انتظامی در محل، برای مستند شدن وقوع حادثه لازم است. در صورتی که فرد بین ماشین آلات یا زیر آوار گیر کرده باشد یا در چاه سقوط کرده باشد، برای نجات او، باید با آتش‌نشانی تماس گرفته شود.
- تکمیل فرم حادثه تامین اجتماعی
پس از اقدامات امدادی، کارفرما باید فرم تامین اجتماعی را تکمیل کرده و به سازمان تامین اجتماعی تحویل دهد.
- گزارش به اداره کار
کارفرما وظیفه دارد گزارش حادثه را پیش از اینکه محل حادثه از بین برود، به نزدیکترین اداره کار ارائه دهد.
- گزارش به بیمه مسئولیت کارفرما
کارفرما باید حادثه را به بیمه مسئولیت کارفرما گزارش دهد.
قوانین تامین اجتماعی
طبق قوانین تامین اجتماعی، اگر فرد بیمه‌شده، بر اثر حوادث ناشی از کار، دچار مصدومیت شود یا جان خود را از دست بدهد، تعهدات قانونی شامل حال او می‌شود. این تعهدات شامل درمان، پرداخت غرامت، حقوق ایام بیماری در صورت نیاز به استراحت و عدم اشتغال، ارائه پروتز و اروتز در صورت نیاز، هزینه کفن و دفن، پرداخت مستمری از کارافتادگی کلی و جزئی و پرداخت مستمری به بازماندگان می‌شود. این تعهدات، به سابقه پرداخت حق بیمه، ارتباطی ندارد و به فرد بیمه‌شده با هرچند سال سابقه پرداخت حق بیمه، کمک‌های قانونی صورت می‌پذیرد.
ماده ۹۱ قانون کار
کارفرمایان و مسئولان کلیه واحدهای موضوع ماده ۸۵ این قانون، مکلف هستند بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تامین حفاظت و سلامت و بهداشت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار داده و چگونگی کاربرد وسایل فوق‌الذکر را به آنان بیاموزند و در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند. افراد مذکور نیز ملزم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی و بهداشتی فردی و اجرای دستورالعمل‌های مربوطه کارگاه می‌باشند.
ماده ۹۵ قانون کار
مسئولیت اجرای مقررات و ضوابط فنی و بهداشت کار بر عهده کارفرما یا مسئولین واحدهای موضوع ذکر شده در ماده ۸۵ این قانون خواهد بود. هر گاه بر اثر عدم رعایت مقررات مذکور از سوی کارفرما یا مسئولین واحد، حادثه‌ای رخ دهد، شخص کارفرما یا مسئول مذکور از نظر کیفری و حقوقی و نیز مجازات‌های مندرج در این قانون مسئول است.
- تبصره ۱ – کارفرما یا مسئولان واحدهای موضوع ماده ۸۵ این قانون موظف هستند کلیه حوادث ناشی از کار را در دفتر ویژه‌ای که فرم آن از طریق وزارت کار و امور اجتماعی اعلام می‌گردد ثبت و مراتب را سریعا به صورت کتبی به اطلاع اداره کار و امور اجتماعی محل برسانند.
- تبصره ۲ – چنانچه کارفرما یا مدیران واحدهای موضوع ماده ۸۵ این قانون، برای حفاظت فنی و بهداشت کار وسایل و امکانات لازم را در اختیار کارگر قرار داده باشند و کارگر با وجود آموزش‌های لازم و تذکرات قبلی بدون توجه به دستورالعمل و مقررات موجود از آن‌ها استفاده ننماید، کارفرما مسئولیتی نخواهد داشت. در صورت بروز اختلاف، رای هیات حل اختلاف نافذ خواهد بود.
مسئولیت کیفری بروز حادثه
مسئولیت کیفری حادثه رخ داده، بر اساس نظر بازرسان کار و کارشناسان دادگستری و همچنین حکم قضایی، بر عهده مقصرین حادثه است. بر اساس ماده ۹۵ قانون کار، کارفرما یا مسئول واحدهای مربوطه، موظف هستند مقررات و ضوابط فنی و بهداشت را اجرا کنند. اگر این مقررات رعایت نشود، در صورت بروز هر حادثه‌ای، کارفرما یا مسئول مذکور، مقصر این حادثه هستند.
بر اساس ماده ۶۶ قانون تامین اجتماعی، اگر حوادث ناشی از کار به علت بی‌توجهی کارفرما به مقررات حفظ ایمنی باشد، سازمان تامین اجتماعی، علاوه بر رعایت تعهدات در خصوص بیمه‌شده، خسارات وارده را از کارفرما وصول خواهد کرد.
کارمنتو در کنار شما
کارمنتو اولین اپلیکیشن تخصصی مشاوره، در حوزه‌های مختلف کسب و کار شناخته می‌شود. این مجموعه انواع خدمات مشاوره‌ای مانند مالی و مالیاتی، بیمه و قانون کار، بازاریابی و فروش و … را به صورت مشاوره آنلاین رایگان و مشاوره تلفنی به شما ارائه می‌دهد. شما می‌توانید از تجربه بهترین مشاوران، در زمینه کاری مد نظر استفاده کنید. همچنین شما می‌توانید پروژه‌های خود در حوزه‌های مربوطه را به کارمنتو بسپارید و با فراغ بال و دور از گذراندن مراحل پیچیده، مسائل کاری خود را حل کنید.
