تنظیم قرارداد گام ابتدایی برای شروع هرگونه رابطه تجاری و کاری است. وقتی تنظیم قرارداد به‌درستی انجام شود، مزایای زیادی خواهد داشت. قراردادها معمولاً قوانین و مقررات خاص خود را دارند. در یک قرارداد طرفین درباره موضوعی باهم توافق می‌کنند. درواقع این قرارداد برای جلوگیری از هرگونه اختلاف احتمالی در آینده تنظیم می‌شود. در صورت بروز اختلاف مهم‌ترین وکیل شما در دادگاه همین قرارداد خواهد بود. به‌عبارت‌دیگر لازم است تمامی جزئیات قرارداد به توافق طرفین برسد. شفافیت از شرایط دیگر برای تنظیم یک قرارداد خوب است.
می‌توانید با مراجعه به بخش مشاوره حقوقی در اپلیکیشن کارمنتو با مشاورین و متخصصان این حوزه در ارتباط باشید.
امروزه در دادگاه‌ها میلیون‌ها پرونده قضایی وجود دارد که نتیجه تنظیم نادرست قراردادهاست. چنین اشتباهاتی خسارت‌های جبرانناپذیری برای طرفین خواهد داشت. اما برای تنظیم قرارداد چه مراحلی باید طی شود؟ آیا بدون مراجعه به وکیل می‌توان قرارداد درستی را تنظیم کرد؟ چه نوع قراردادهایی دارای مشروعیت قانونی هستند؟ برای یافتن پاسخ به این سؤالات و آگاهی از تمامی جزئیات مربوط به تنظیم قرارداد با کارمنتو همراه شوید. در این مقاله سعی داریم هرگونه ابهام مرتبط با قراردادها را از بین ببریم.
تنظیم قرارداد چه لزومی دارد؟
تنظیم قرارداد لازمه داشتن روابط سودآور کاری و تجاری بین اشخاص است. اگر قراردادها با دقت کافی تنظیم نشوند علاوه بر اتلاف وقت زیاد در دادگاه باید هزینه‌های زیادی را نیز بپردازید. در ادامه برخی از مواردی را مطرح می‌کنیم که بر اهمیت و لزوم تنظیم قرارداد تاکید دارند:
حل اختلافات احتمالی
وقتی قرارداد اصولی تنظیم شود، از هرگونه اختلاف و دعوایی جلوگیری می‌شود. شفافیت در تعهدات طرفین و ضرورت پیروی از آنها، مانع از تخلف‌های احتمالی خواهد شد. وقتی شخص از حقوق خودش و طرف مقابل کاملاً آگاه باشد، می‌تواند با اطمینان بیشتری وارد رابطه شود. در صورت بروز اختلاف به استناد قرارداد تنظیمشده می‌تواند حقوق خود را دریافت کند و نیازی به مراجعه به دادگستری و صرف هزینه و وقت نخواهد بود.
کاهش مدت زمان اختلافات
وقتی قرارداد با وضوح و شفافیت کافی تنظیم شده باشد، پرونده سریعتر به نتیجه می‌رسد؛ و نیازی به حضور کارشناس، سوگند، تحقیقات، حضور شاهد و استعلام‌های مختلف نیست. صدور حکم در این شرایط سریعتر انجام خواهد شد. هر چه حکم سریعتر صادر شود، شما هم زودتر بهحق خود می‌رسید.
پیشگیری از شکست در اختلاف
درصورتیکه اختلاف به دادگستری کشیده شود، شما با داشتن قرارداد دقیق و جامع بهتر می‌توانید از حق خود دفاع کنید. قبلاً هم اشاره شد که بهترین وکیل شما در دادگاه، قرارداد است. حتی باوجود بهترین وکلا اگر قرارداد وضوح کافی را نداشته باشد، بازنده شما هستید.
جلوگیری از هزینه‌های سنگین
تنظیم قرارداد قوی و طبق اصول باعث می‌شود حتی نیاز به گرفتن وکیل و صرف هزینه‌های سنگین هم نداشته باشید. در چنین شرایطی یک مشاوره حقوقی برای تنظیم دفاعیه کافی است تا برنده شوید.
بهبود اجرای تعهدات
وقتی قرارداد از همان ابتدا به خوبی تعهدات طرفین را مشخص کند، نظم حقوقی خوبی برقرار می‌شود. طرفین با دقت به تعهداتشان عمل می‌کنند و درنهایت کیفیت کار نهایی بالا می‌رود. دقت کنید تاثیرات منفی یک قرارداد ضعیف در محصول نهایی کار کاملاً مشهود است. وقتی ازنظر حقوقی احساس امنیت کافی وجود داشته باشد، همه کارها به خوبی انجام خواهد شد.
پیشگیری از رابطه بازی در روند قضایی
هیچ‌کس نمی‌تواند در صورت وجود یک قرارداد واضح و مشخص با اعمال روابط پرونده را به نفع خود تمام کند. قرارداد مانع از تاثیرگذاری روابط فامیلی در دادگاه یا اعمال روش‌های غیراخلاقی دیگر است.
بیشتر بخوانیم: قرارداد کار و بررسی نمونه‌های آن، به زبان ساده و کاربردی
تنظیم قرارداد چه انواعی دارد؟
انواع قرارداد را بر اساس نوع رابطه کاری و تجاری دسته‌بندی می‌کنند. ما قراردادهای مختلفی داریم ازجمله: قرارداد استخدام، قرارداد مشارکت مدنی، قرارداد اجاره مسکن، قرارداد خریدوفروش، قرارداد پیمانکاری، قرارداد مشارکت در ساختمان‌سازی، قرارداد پیش‌فروش آپارتمان و مواردی ازایندست.
توجه داشته باشید نوع قرارداد حتماً باید بر اساس الزامات کسب‌وکار تنظیم شود. قراردادهای آماده انتخاب خوبی برای استفاده نیستند، زیرا الزامات و نیازهای طرفین را درنظر نمیگیرند. آنها جزئیات کافی را ندارند. حتماً برای تنظیم قرارداد حرفه‌ای باید از مشاوران متخصص استفاده کنید.
قرارداد محکم حقوقی، قراردادی است که وکیل متخصص پس از جمع‌آوری اطلاعات کافی از طریق تحقیقات میدانی و اداری آنرا تنظیم می‌کند. وکیل به تمامی امور قراردادها رسیدگی خواهد کرد و توانایی پیش‌بینی اختلافات احتمالی را در آینده دارد.
مزایا تنظیم قرارداد
مزایا تنظیم قرارداد نتیجه اجرای تعهدات و مسئولیت‌ها به بهترین شکل ممکن است. به‌طورکلی قرارداد، توافقی است که دو یا چند نفر بین خود منعقد می‌کنند و طبق آن به اجرای تعهدات و مسئولیت‌های مشخص‌شده می‌پردازند. از جمله مزایا تنظیم قرارداد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تضمین اثر و نتیجه حقوقی که طرفین به دنبال آن هستند
- تعیین مسئولیت‌ها و حقوق هر دو طرف در یک قرارداد
- قابل استفاده برای تعبیر درخواست‌ها و طلب آنها
- استناد به آن برای مطالبه خسارت در صورتی که تعهدات عنوان‌شده رعایت نشود
- حمایت و پشتبانی قانون از طرفین
- سندی محکمه‌پسند برای ارائه به دادگاه و اثبات ادعای طرفین
چگونگی نگارش قرارداد رسمی
برای نگارش قرارداد رسمی طبق ماده ۰۹۱ قانون مدنی باید چهار اصلی رعایت شود:
- خواست و رضایت طرفین
- اهلیت طرفین
- موضوع مشخصی که مورد معامله است
- مشروعیت جهت معامله.
علاوه بر موارد بالا که قانون بهصراحت درباره آنها توضیح می‌دهد باید نکات دیگری را نیز مدنظر قرار داد.
- حتما باید صلاحیت طرف مقابل را بررسی کرد
- طرفین باید قبل از تنظیم قرارداد با هم چند جلسه مذاکره کنند
- متن قرارداد کامل و جامع باشد.
- ساده و خلاصه باشد. نیازی به توضیحات اضافی نیست. هرچه ساده‌تر بهتر
- قسمتی به عنوان تعاریف باید در قرارداد ذکر شود تا مفاهیم کلیدی دقیقاً تعریف شوند
- بندهای قرارداد باید بر طبق قانون باشند
- سایر اشخاص هم باید بتوانند قرارداد را بخوانند و متوجه آن شوند.
- قرارداد باید همراه با پیش‌بینی تمامی ریسک‌های احتمالی باشد.
در ادامه بخش‌های اصلی تنظیم قرارداد معرفی می‌شود و هر کدام با جزئیات توضیح داده خواهد شد.
عنوان اصلی در تنظیم قرارداد
عنوان اصلی در تنظیم قرارداد یک امر ضروری است. طبق این عنوان مشخص می‌شود، چه نوع قراردادی تنظیم خواهد شد. مثلاً می‌تواند قرارداد ترجمه کتاب، قرارداد استخدام پاره‌وقت و موارد دیگر باشد. عنوانی که تعیین می‌شود، محدوده تعهدات و بندهای قرارداد را مشخص خواهد کرد.
بخش تعاریف عبارت‌های تخصصی در نوشتن قرارداد
بخش تعاریف عبارت‌های تخصصی همانطور که قبلاً هم اشاره شد، در نوشتن قرارداد به‌منظور جلوگیری از ابهام و سردرگمی‌های احتمالی افزوده می‌شود.
در این بخش با توجه به گرایش یا زمینه آن قرارداد، اصطلاحات تخصصی تعریف خواهد شد. رشته‌های مختلف عبارات تخصصی خود را دارند و وقتی در متن قرارداد از آنها استفاده شود، ممکن است فرد غیرمتخصص متوجه معنی آنها نشود. برای رسیدن به درک متقابل از این اصطلاحات قسمت تعاریف عبارت‌های تخصصی در نوشتن قرارداد افزوده می‌شود. تعریف واژه‌های خاص، مانع از برداشت‌های اشتباه خواهد شد.
بخش طرفین در نوشتن قرارداد
بخش طرفین شامل افراد درگیر در قرارداد است. قرارداد می‌تواند بین دو یا چند طرف باشد. طرفین قرارداد افراد حقیقی یا حقوقی هستند که باید در این قسمت مشخصات کامل آنها وارد شود. برای درج اطلاعات اشخاص حقیقی و حقوقی به برخی نکات توجه داشته باشید.
نوشتن قرارداد بین اشخاص حقوقی
اشخاص حقوقی باید بهطور کامل معرفی شوند: نام، شناسه ملی، شماره ثبت و نشانی آنها در قرارداد ذکر می‌شود.
درصورتیکه قرارداد بین یک شخص حقیقی و یک شخص حقوقی (شرکت) باشد، قرارداد برای آن شرکت خواهد بود نه مدیرانش. مسئولیت تعهدات نیز با خود شرکت است.
پیش از تنظیم قرارداد با اشخاص حقوقی حتماً باید آگهی تأسیس شرکت، آخرین تغییرات شرکت، اساسنامه و ذینفعان آن بررسی شود.
برای جلوگیری از هرگونه اختلاف و اطمینان از محدوده فعالیت شرکت، لازم است نمایندگی، آگهی آخرین تغییرات، حق امضای اسناد و قراردادهای آن شرکت را ارزیابی کنید.
نوشتن قرارداد بین اشخاص حقوقی
شخص حقوقی باید بهطور کامل معرفی شود: نام و نام‌خانوادگی، اطلاعات هویت و نشانی.
درصورت تغییر در اطلاعات حتماً باید در قسمت پیوست قرارداد آنها را اضافه کرد.
اشخاص حقوقی از نظر بلوغ، عقل و ممنوعیت معامله باید بررسی شوند.
بیشتر بدانیم: نکات کلیدی قرارداد جعاله و نحوه تنظیم آن
موضوع در تنظیم قرارداد
موضوع در تنظیم قرارداد شامل همان مورد معامله است که طرفین را متعهد به انجام آن می‌کند. انتخاب موضوع محدودیت خاصی ندارد اما حتماً باید بر اساس شرع و قانون باشد.
موضوع هر قراردادی با شفافیت و وضوح کافی ذکر می‌شود تا در آینده اختلافی بین طرفین پیش نیاید. ازطرفی موضوع باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
- دارای ارزش اقتصادی باشد
- موجود، معلوم و معین باشد
- اگر در زمان قرارداد موجود نباشد، حتماً باید کیفیت و کمیت آن شرح داده شود.
- بتوان آنرا عرضه کرد
- یکی از طرفین باید مالک بوده یا از طرف او حق انتقال داشته باشد.
بخش مدت در تنظیم قرارداد
بخش مدت در تنظیم قرارداد شامل تاریخ شروع کار، تاریخ پایان کار و تاریخ امضای قرارداد توسط طرفین است. حتماً باید تاریخ پایان ذکر شود تا در صورت دیرکرد یا تأخیر بتوان از طرف مقابل طلب خسارت کرد.
در قرارداد حقوقی، تاریخ انجام کار را قسمت به قسمت مشخص کنید. مثلاً برای انجام نیمی از کار یک تاریخ و تحویل کار نهایی تاریخ دیگری بنویسید. در بعضی از قراردادها، تاریخ امضای قرارداد مساوی با تاریخ شروع کار است.
اگر شرایط خاصی برای تاریخ تحویل کار یا پروژه دارید حتماً آنرا در قسمت مدت قرارداد، ذکر کنید.
بخش مبلغ در نوشتن قرارداد
بخش مبلغ در نوشتن قرارداد یکی از مهم‌ترین بخش‌های قرارداد است. برای نوشتن این قسمت اصول مربوط به درج مبلغ را یاد بگیرید. بخاطر داشته باشید گاهی لازم است داشته‌های طرفین قرارداد را ارزشگذاری کنید. ارزشگذاری تأثیر زیادی بر روی مبلغ قرارداد دارد.
گاهی مبلغ به صورت اقساطی پرداخت می‌شود، دراینصورت تاریخ هر قسط و میزان پرداختی را بنویسید.
بخش تعهدات طرفین در نوشتن قرارداد
بخش تعهدات طرفین در نوشتن قرارداد شامل وظایف و تعهداتی است که طرفین قرارداد ملزم به انجام آنها می‌شوند. باید این قسمت را کاملاً دقیق و با وضوح کامل نوشت. هرگونه ابهامی باعث اختلاف در آینده خواهد شد. یک قسمت به عنوان ضمانت عدم اجرای تعهدات نیز افزوده می‌شود.
اگر این قسمت به خوبی تنظیم شود، دعواهای حقوقی کاهش می‌یابد. بندهای این بخش معمولاً شامل این موارد هستند: شرایط فسخ قرارداد، مرجع حل اختلاف، اختیارات طرفین، انتقال قرارداد، محل اجرای قرارداد.
بخش تضمین اجرای تعهدات در نگارش قرارداد
بخش تضمین اجرای تعهدات در نگارش قرارداد، همانطور که اشاره شد ضامنی بر اجرای تعهدات توسط طرفین است. درواقع تضمین اجرای تعهدات یک ابزار برای اطمینان از محقق شدن موضوع قرارداد محسوب می‌شود. معمولاً تضمین از جانب بانک صادر می‌شود و کارفرما برای جلوگیری از زیان احتمالی می‌تواند مبلغ ضمانتنامه را از بانک دریافت کند.
ضمانتنامه اجرای تعهدات باید تا یک ماه بعد از تاریخ تحویل یا انجام کار معتبر شود. مقدار آن نیز باید معادل 5 درصد مبلغ اولیه قرارداد لحاظ گردد.
بخش حل‌وفصل اختلافات در نوشتن قرارداد
بخش حل‌وفصل اختلافات در نوشتن قرارداد شامل شرایط و روش رسیدگی به اختلافات احتمالی است. در قرارداد باید قسمتی به اختلافات حاصل از قرارداد اختصاص داده شود. هیچ قراردادی هرچقدر هم دقیق باشد، مصون از اختلاف نیست. در اینجا چند روش را معرفی می‌کنیم که برای حل‌وفصل اختلافات در قراردادها بکار می‌روند:
- مذاکره و سازش: روشی ساده برای رسیدن به توافقنظر است. در این روش طرفین قرارداد با یکدیگر وارد مذاکره می‌شود تا درنهایت به توافقنظر برسند. مذاکره از این نظر روش خوبی است که مانع از اتلاف وقت و هزینه می‌شود.
- توافق از طریق داوری: یک داور برای رسیدگی به اختلاف آنها وارد عمل می‌شود. درصورتیکه با این روش به نتیجه رسیدند نمی‌توانند طرح دعوا را به مراجع قضایی ارائه کنند. بلکه فقط می‌توانند از دادگاه بخواهند رأی داور را بررسی کند.
- کارشناسی: طرفین پس از توافق برای این روش یک هئیت کارشناسی را برای رسیدگی به اختلاف خود تعیین می‌کنند.
در بخش حل‌وفصل اختلافات قرارداد حتماً مشخص کنید هدف از این مورد داوری است یا میانجی‌گری. در میانجی‌گری، پذیرش نظر فرد میانجی الزامی نیست.
بخش محرمانگی در نوشتن قرارداد
بخش محرمانگی در نوشتن قرارداد مربوط به زمانی است که موضوع قرارداد یک ایده خاص و دارای حساسیت بالا باشد. یکی از طرفین می‌خواهد مطمئن شود اطلاعات کاری محرمانه و تکنیک‌هایش در اختیار رقبا قرار نمی‌گیرد. بخش محرمانگی به این قرارداد اضافه می‌شود تا طرفین در اینباره متعهد شوند.
بخش خاتمه، پیوست‌ها و ضمائم نگارش قرارداد
بخش آخر قرارداد، بخش خاتمه، پیوست‌ها و ضمائم است. قرارداد باید نقطه پایان و جمعبندی داشته باشد. طرفین باید دقیقاً مشخص کنند قرارداد چه زمانی به پایان می‌رسد، در چه شرایطی فسخ می‌شود، روش تسویهحساب چگونه است و نتیجه نهایی چه خواهد بود.
در قسمت پیوست‌ها و ضمائم قرارداد، نکاتی وجود دارد که در قسمت‌های اصلی مطرح نشده است. این نکات مهماند و حتماً باید در قسمت پیوست‌ها عنوان شوند برای مثال هرگونه تغییر در مشخصات طرفین، توضیح برخی اصطلاحات و سایر جزئیات.
مشاوره تنظیم قرارداد با کارمنتو
مشاوره برای تنظیم قرارداد یک امر ضروری است. با سپردن نگارش و تنظیم قراردادهای خود به کارمنتو می‌توانید مطمئن باشید که بهترین قراردادها را خواهید داشت. کارشناسان ما شما را در تمامی مراحل تنظیم قرارداد راهنمایی می‌کنند تا برگ برنده همیشه در دست شما باشد.
جمع بندی
تنظیم قرارداد ضامن پیروزی در یک رابطه کاری و تجاری است. وقتی قرارداد دقیق و شفاف تنظیم شود، می‌توانید مطمئن باشید که در هر مرحله‌ای حقوقتان محفوظ است. قانون پشتوانه قراردادی خواهد بود که طبق اصول تنظیم شده باشد.
اطلاع از جزئیات تنظیم قرارداد با دریافت مشاوره حقوقی لازمه انعقاد قرارداد موفق است. از اینکه تا اینجا با ما همراه بودید، سپاسگزاریم.
