کارفرما و کارگر چه تعهدات و وظایفی در قبال یکدیگر دارند؟

قبل از اینکه با وظایف و تعهدات كارفرما نسبت به كارگر و وظایفی که کارگران بر عهده دارند، به طور کامل آشنا شویم، باید بدانید که تعریف دقیق کارفرما و کارگر در قانون ایران به چه نحو است؛ زیرا تعریف عمومی که در ذهن مردم نقش بسته است، کمی با تعریف اصلی و دقیقی که در قانون کار کشور در مواد مختلف آمده است، تفاوت دارد. کارگران و کارفرمایان در هنگام انجام پروژه‌های مختلف، نسبت به یکدیگر دارای تعهدات و وظایفی هستند که باید تمامی آن‌ها را بر اساس آنچه که در قانون ذکر شده است، رعایت کنند. در غیر این صورت چنانچه هر دو گروه نسبت به انجام وظایف و تعهداتشان به طور مناسبی اقدام نکنند، طرفین می‌توانند از یکدیگر شکایت کنند و در صورت اثبات این موضوع، جریمه‌ها و مجازات مختلفی برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود.

تعهدات كارفرما نسبت به كارگر و همین‌طور وظایف کارگران، دارای مواد و بندهای متعددی در قانون کار ایران است که تا حد زیادی مخصوصا تکالیف کارفرما در قبال کارگر را تعیین کرده است تا کارگران به نحو مناسبی بتوانند از حقوق خود دفاع کرده و از وظایفشان آگاه شوند. کارمنتو در این مقاله بعد از معرفی کامل کارفرما و کارگر، تعهدات کارفرما و کارگر نسبت به یکدیگر را به طور کامل بر اساس مواد مختلف قانون کار مورد بررسی قرار می‌دهد.

کارفرما چه کسی است؟

ماده 3 قانون کار ایران بیان می‌کند که هرگونه اشخاص حقوقی یا حقیقی که در قبال پرداخت یک حق‌الزحمه مشخص، با درخواست از تعدادی افراد آن‌ها را عهده‌دار کارهای مختلف می‌کند. البته اکثر کارفرمایان به طور غیر مستقیم و از طریق افراد واسطه‌گر که نمایندگان کارفرمایان محسوب می‌شوند، با کارگران و افرادی که انجام پروژه‌هاي مختلف را بر عهده گرفته‌اند، در ارتباط هستند. به عبارت ديگر تمامي تعهدات كارفرما نسبت به كارگر، از وظايف و تعهدات نمايندگان كارفرمايان و مسئولان اداري مختلف هم محسوب مي‌شود و آن‌ها از قبل تضمين كرده‌اند كه به طبق قانون به تعهداتشان به نحو كامل عمل كنند.

همانطوركه اشاره كرديم، افراد كارفرما هم اشخاص حقيقي و هم اشخاص حقوقي را شامل مي‌شوند. بر اساس قانون كار، ميان كارفرمايان و كارگران يا كارمندان دسته‌اي از روابط خاص وجود دارد كه حقوق آن‌ها را نسبت به يكديگر مشخص مي‌كند. درواقع هدف اصلي از مشخص‌كردن تعهدات كارفرما نسبت به كارگر به صورت كاملا واضح، دفاع از حقوق اصلي كارگران و فراهم‌كردن بستر مناسب براي آن‌ها به منظور دفاع از حق خود و شكايت از كارفرما در صورت خودداري آن‌ها از عمل‌كردن به تعهدات كارفرما نسبت به كارگر مي‌باشد. در ادامه تمامي تكاليف كارفرما در قبال كارگر را به طور كامل شرح مي‌كنيم.

این مقاله در رابطه با اختلافات بین کارفرما و کارگر بسیار کمک کننده است:

مراحل و مراجع رسیدگی به اختلافات بین کارگر و کارفرما

تعهدات و وظايف كارفرما نسبت به كارگر

تمامي كارفرمايان در پروژه‌های مختلف کاری با زمینه‌های متنوع، باید از تمامی مواردی از قانون کار که مربوط به تدوین تعهدات كارفرما نسبت به كارگر است، اگاهی کامل داشته و به طور کامل بر تعهداتشان عمل کنند. همانطورکه اشاره شد قوانینی که در ادامه نام برده می‌شوند، به منظور دفاع از حقوق کارگران و حمایت از کارمندان تنظیم شده است شده است.

• تعیین نوع قرارداد بر اساس شرایط و ویژگی‌های پروژه

در حالت کلی قرارداد کاری که بین کارفرمایان و کارگران عقد می‌شود، ممکن است به صورت موقت یا غیر موقت و به منظور انجام امور شخصی و واضح باشد. تعیین نوع قرارداد بر عهده کارفرمایان است تا بعدا مشکلی برای طرفین ایجاد نشود.

• رعایت قوانینی که مربوط به شرایط کاری کارگران و کارمندان است.

رعایت شرایط کاری از جمله مهم‌ترین تعهدات كارفرما نسبت به كارگران محسوب می‌شود. این شرایط شامل موارد متعددی است که در ادامه تک‌به‌تک آن‌ها را بررسی می‌کنیم:

    1.ساعات کاری کارگران

کارفرمایان باید ساعات کاری در شبانه روز را توسط کارگران در نظر بگیرند که برای مشاغل معمولی طبق
قانون کار 8 ساعت و برای مشاغل سخت 6 ساعت می‌باشد. البته ساعات کاری نوجوانان کمی متفاوت خواهد‌بود.

    2.جلوگیری از انجام کارهای سخت و خطرناک

طبق ماده 75 قانون کار، کارفرمایان باید از انجام هرگونه فعالیت‌های خطرناکی که احتمال ایجاد آسیب‌های مختلف به کارگران را دارد، جلوگیری کنند. حمل بار بیش از حد مجاز برای سلامتی و هم‌چنین استفاده از ابزار و تجهیزات سنگین مکانیکی برای زنان و کارگران نوجوان، از جمله این فعالیت‌ها هستند.

    3.استفاده از مرخصی‌های قانونی

بر اساس مواد 66 و 67 قانون کار، کارفرمایان امکان استفاده از مرخصی بارداری، زایمان و شیردهی را به زنان کارگر بدهند.

    4.به کار نگرفتن افراد زیر سن مجاز

ماده 79 قانون کار مشخص کرده است که افراد زیر 15 سال به هیچ وجه نباید به عنوان کارگر برای کارفرمایان مختلف فعالیت کنند.
طبقه‌بندی مناسب مشاغل و تعیین حداقل دستمزد از دیگر شرایط مهم کاری است که رعایت آن‌ها جزو تعهدات کارفرما نسبت به کارگر می‌باشد.

• پرداخت حق‌السعی کارگران

از جمله مهم‌ترین تعهدات کارفرما نسبت به کارگر، پراخت حق‌الزحمه آن‌ها بر اساس اصول تعیین‌شده می‌باشد. براساس ماده ٣٤ قانون کار، تمامی مبالغ تحویلی به کارگر به اعتبار قرارداد که شامل مزد یا حقوق، کمک عائله‌مندی، هزینه مسکن، ایاب و ذهاب، ، مزایای غیر نقدی، خواروبار پاداش افزایش تولید، سود سالانه و غیره پرداخت می‌شود، هزینه حق‌السعی کارگران نامیده می‌شود که بر اساس مواد 2 و 3 باید طبق قرارداد عقدشده در زمان‌های مقرری به کارگران پرداخت شود.

• تنظیم امور مربوط به بیمه کارگران

از جمله حساس‌ترین تکالیف و تعهدات کارفرما نسبت به کارگر، رعایت امور مروبط به بیمه کارمندان و کارگران است. بر اساس ماده 148 قانون کار ایران، کارفرمایان کارگاه‌ها و تمامی مشاغل مشمول این قانون وظیفه دارند طبق قانون تامین اجتماعی نسبت به بیمه‌کردن کارگران و کارمندان خود اقدام کنند؛ در غیر این صورت، با توجه به شرایط و امکانات و مراتب جرم، کارفرمایان مجبور به پرداخت جریمه نقدی معادل 2 تا 10 برابر حق بیمه عقدشده خواهند شد؛ بنابراین توصیه می‌شود که کارفرمایان برای جلوگیری از بوجود آمدن چنین مشکلاتی از مشاوره بیمه تامین اجتماعی بهره ببرند و به کمک یک مشاور خبره در این زمینه کارگران خود را مطابق قوانین تامین اجتماعی بیمه کنند.

• ارائه گواهی برای انجام کار

این مورد هم در ماده 187 قانون کار ذکر شده است که بر اساس آن، بعد از اتمام پروژه و درخواست کارگر، قید مدت، نوع کار و زمان شروع و پایان پروژه انجام شده را به وی اعطا کنند.

• فراهم‌کردن ایمنی مناسب برای کارگران و دراختیارگذاشتن امکانات رفاهی

بهداشت و ایمنی کارگران در محل کار بسیار با اهمیت است که رعایت موارد مربوط به این حوزه هم از تعهدات کارفرما نسبت به کارگر محسوب می‌شود. هم‌چنین فراهم‌کردن مکان‌های مناسب برای استراحت، نماز و تغذیه کارگران از دیگر تکالیف کارفرما در قبال کارگر است.

برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه حتما این مقاله را هم مطالعه نمایید:

تکالیف کارفرما در قبال حوادث ناشی از کار در حق کارگر

کارگر به چه کسی می‌گویند؟

بر اساس ماده 2 قانون کار، به هر فردی که در قبال دریافت هزینه‌ای به عنوان حق‌السعی که تعریف آن را در قسمت قبل اشاره کردیم، انجام فعالیت یا پروژه‌ای را به صورت تیمی یا گروهی قبول کند، کارگر گفته می‌شود.
بر خلاف کارفرمایان، کارگر حتما باید یک شخص حقیقی باشد و از نظر جنبه‌های مختلف مانند شرایط کاری تعیین‌شده توسط کارفرما، موارد حقوقی و اقتصادی از کارفرما تبعیت کند و حق‌الزحمه خود را در زمان مقرر و طبق قرارداد عقدشده دریافت نماید.

تعهدات و وظایف کارگر نسبت به کارفرما

در بین تعهدات کارگر و کارفرما نسبت به یکدیگر، تکالیف کارفرما در قبال کارگران را در بخش‌های قبلی به طور کامل بررسی کردیم. در ادامه تکامی تعهدات و وظایفی را که بر عهده کارگران است، به طور کامل بررسی می‌کنیم:

• اجرای کار به صورت شخصی

معمولا در روابط و قراردادهای کاری پای چندین کارگر در کنار کارفرما باز است؛ اصولا ماهیت کار بدین صورت است که هر کارگر باید وظایف شخضی خود را به نحو احسن انجام دهد و در انجام تکالیف شخصی خود هیچ‌گونه کوتاهی نکند. طبق ماده 1 آیین‌نامه انظباطی در قوانین کاری کارگاه‌ها، چنانچه یک کارگر هنگام عمل به وظایف و تکالیف خود، کوتاهی داشته و خدمات مناسب را ارائه نکند، به نحوی که باعث ایحاد اختلال در امور کارگاه شود، دچار قصور در کار شده و کارفرمایان می‌توانند از طریق مراجع ذیصلاح، این امور را پیگیری کنند.

• اجرای مناسب دستورهای کارفرما

بعد از آغاز رابطه بین کارفرما و کارگران، تعهدات کارفرما و کارگر نسبت به یکدیگر کاملا واضح بوده و کارگران باید در قبال دریافت حق‌الزحمه خودشان اقدام به خدمات‌دهی مناسب برای کارفرمایان مطابق سلیقه آن‌ها البته با رعايت اصول لازم كنند. بنابراين پذيرش درخواست كارفرمايان و عمل به آن‌ها از مشخص‌ترين تعهدات كارگران نسبت به كارفرمايان محسوب مي‌شود. علاوه بر کارفرمایان، در برخی از پروژه‌ها که افرادی به عنوان مدیر، مسئول بخش یا سرکارگر بر فعالیت کارگران نظارت می‌کنند. بدیهی است که کارگران باید از دستوران این افراد البته در حد صلاحیتی که دارند، تبعیت کنند و کارهای مختلف را به پیش ببرند.

• توجه به مقررات انضباطی

به دسته‌ای از قوانین و مقررات که در چارچوب قانون کار و قوانین ناظر بر کارگاه‌های کاری مختلف طبق شرایط حاکم بر محیط آن‌ها توسط کارفرما تهیه شده و به تایید بخش تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌رسد تا در مشاغل مربوطه اجرایی شود، مقررات انضباطی گفته می‌شود. بر اساس ماده 27 قانون کار، از جمله مهم‌ترین دلایل اخراج کارگر توسط کارفرما، علاوه بر انجام قصور و کوتاهی در وظایف، عدم رعایت آئین‌نامه انضباطی تصویب‌شده در شغل و مکان موردنظر است. البته رعایت نظم و انضباط در برخورد با کارگران توسط کارفرمایان اجباری بوده و این مورد جزو تعهدات کارفرما نسبت به کارگر محسوب می‌شود.

• امانت‌دار بودن

در بسیاری از پروژه‌های مختلفی که در آن قراردادی بین کارفرما و کارگران عقد شده است، پیش می‌آید که بخشی از ابزار و اشیای باارزش و گران‌قیمت اوسط کارفرمایان در اختیار کارگران قرار داده می‌شود و کارگران باید نسبت به امانت‌داری مناسب و مراقبت از این اشیا توجه و دقت کافی را به خرج دهند.

تعهدات کارگر و کارفرما نسبت به یکدیگر از جمله مسائلی است که موارد مختلف و متعدد آن در قانون کار کشور ثبت شده است و تمامی کارفرمایان، کارگران و کارمندان بعد از بسته‌شدن قرارداد پیمانکاری باید به این تعهدات عمل کنند تا مشکلی برای طرفین قرارداد اتفاق نیفتد. البته به نظر می‌رسد، اهمیت تنظیم مناسب تعهدات کارفرما نسبت به کارگر در ایران بیشتر است؛ چراکه بستر مناسبی برای دفاع از حقوق کارگران و پیگیری امور مختلف در صورت نیاز، فراهم شده است. در این مقاله به بررسی تعهدات میان کارفرما و کارگر پرداختیم و تمام مسائل مربوط به این بحث را شرح دادیم، حال اگر سوال دیگری در این باره در ذهن خود دارید و یا به مشاوره در این زمینه نیاز پیدا کردید؛ می‌توانید با مشاوران ما در قسمت مشاوره بیمه و قانون کار ارتباط برقرار نمایید و سوالات خود را مطرح و مشاوره دریافت نمایید.