هر شرکت ثبت‌شده، یک میزان خاص سرمایه دارد که به مرور زمان قابل تغییر نیز هست. «سرمایه» در اصطلاح تجاری به معنی دارایی‌های هر شرکت بعد از کم کردن بدهی‌های آن است. سرمایه شرکت‌ها در واقع میزان توان و قدرت آن در بازار فعلی کشور محسوب می‌شود و البته اعضای هیئت مدیره می‌تواند تا هر میزانی که می‌خواهند آن را افزایش بدهند.
گاهی این شرکت‌ها (از جمله شرکت‌های سهامی خاص) برای دریافت یک پروژه ویژه، افزایش رتبه در رتبه‌بندی رسمی یا به هر دلیل دیگر، تصمیم به افزایش سرمایه خودشان می‌گیرند. افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص صرفا شامل تزریق پول نیست، بلکه مراحل مختلف اداری و ثبتی دارد که باید به آنها مسلط شوید. در این مطلب مراحل و شرایط مختلف افزایش سرمایه در شرکت‌های سهامی خاص را به صورت دقیق بررسی میکنیم.
افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص در قانون تجارت
برای شناختن مفهوم افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص، ابتدا باید این نوع شرکت‌ها را بشناسیم. بد نیست بدانید که «شرکت سهامی خاص» نوع خاصی از شرکت سهامی است که نمی‌توان سهامش را در بورس اوراق بهادار داد و ستد کرد، اما مردم به راحتی می‌توانند معاملهاش کنند. در ابتدای تاسیس چنین شرکت‌هایی، باید همه سرمایه آن توسط موسسان تامین و بخشی از سرمایه در بانک سپرده‌گذاری شود.
در ماده 158 قانون تجارت، راه‌هایی برای افزایش سرمایه شرکت‌های سهامی خاص دیده شده. این چهار مورد را از متن این ماده بخوانیم:
- تبدیل مطالبات نقدی حال‌شده از شرکت به سهام جدید، یا افزایش سرمایه از محل مطالبات: در این حالت، تمام مدارک و اسناد مربوط باید به امضای بازرس شرکت رسیده باشند. خیلی از کارشناسان این روش را بهترین روش افزایش سرمایه می‌دانند.
- پرداخت مبلغ اسمی سهم به صورت نقدی: سهامداران می‌توانند سرمایه شرکت را با مبلغ نقدینگی خودشان افزایش بدهند.
- تبدیل اوراق قرضه به سهام: اوراق قرضه نمیتوانند در فرایند افزایش سرمایه مستقیما مورد استفاده قرار بگیرند و باید به سهام تبدیل شوند و سپس سرمایه بشوند.
- انتقال سود تقسیم‌نشده حاصل از ارزش سهام جدید به سرمایه شرکت
این ماده دو تبصره هم دارد:
- فقط در شرکت سهامی خاص، تادیه مبلغ اسمی سهام جدید به غیرنقد هم مجاز است.
- انتقال اندوخته قانونی به سرمایه ممنوع است.
مراحل افزایش سرمایه برای شرکت سهامی خاص
برای افزایش سرمایه در شرکت‌های سهامی خاص، حتما باید این مراحل طی شوند:
- تادیه تمام سرمایه قبلی: همه سرمایه قبلی شرکت باید کاملا به حساب آن واریز شود. همچنین نباید فراموش کنید که خود افزایش باید با تصویب مجمع عمومی فوق‌العاده صورت بگیرد، و تا وقتی که سرمایه قبلی تماما تادیه نشود، افزایش سرمایه به هیچ عنوان مجاز نخواهد بود.
- تادیه مبلغ افزایش: این مبلغ باید به صورت نقدی، تجهیزات، مطالبات حال‌شده یا هر شکل دیگری که دارد، کاملا جمع‌آوری شود. حسابرس شرکت باید در این مرحله شرایط را بررسی کرده و مطمئن شود که هیچ ابهام یا اشکالی در مبلغ وجود ندارد. در نهایت، او همه یا بخشی از مبلغ را تایید می‌کند.
- تصویب مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت: همه افزایش سرمایه (یعنی بخش‌های نقدی و غیرنقدی آن) باید تحویر شده و مبلغ آن با جلب نظر کتبی کارشناس رسمی وزارت دادگستری، به تصویب مجمع عمومی فوق‌العاده برسد. در مرحله بعد برای ثبت، صورتجلسه این مجمع باید به همراه دیگر مدارک به مرجع ثبت شرکت تسلیم شود.
- ثبت افزایش سرمایه در سامانه و درج آن در روزنامه رسمی: اظهارنامه دارای امضای رئیس و اعضای هیئت مدیره، صورتجلسه مجمع عمومی فوق‌العاده با مجوز افزایش سرمایه، یک نسخه از آگهی چاپ شده در روزنامه رسمی و اظهارنامه فروش کلیه سهام جدید باید به ثبت شرکت‌ها داده شوند تا افزایش سرمایه نهایی محسوب شود.
دلایل افزایش سرمایه
افزایش سرمایه در شرکت‌ها (از جمله شرکت‌های سهامی خاص) می‌تواند به دلایل مختلفی صورت بگیرد. این افزایش می‌تواند به صورت اسمی (برای سرمایه ثبت شده) و یا بالا بردن تعداد سهام منتشر شده شرکت انجام شود. شرکت‌ها برای شرکت در مناقصه‌ها و مزایده‌های دولتی و خصوصی، بالا بردن رتبه، گرفتن یک پروژه خاص که نیاز به پول بیشتر دارد، اخذ یک وام خاص از بانک و… سرمایه خود را بالا می‌برند. همچنین فراموش نکنید که هیئت مدیره هر دلیلی برای بالا بردن سرمایه شرکت داشته باشد، باید مستندات و علت آن را به اطلاع عموم سهامداران برساند و حتما تاییدیه مجمع عمومی شرکت را هم دریافت کنند.
افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص از محل مطالبات
همان‌طور که گفتیم، یکی از بهترین روش‌های افزایش سرمایه برای شرکت‌های سهامی خاص، تبدیل مطالبات نقدی حال شده اشخاص از شرکت به سهام جدید، یا همان افزایش سرمایه از محل مطالبات است. طبق ماده 185 قانون تجارت، در این روش افزایش سرمایه سهام جدید (ناشی از بالا بردن سرمایه)، امکان ارائه به طلبکاران مایل به پذیره‌نویسی سهام جدید را هم دارد.
این نوع افزایش سرمایه، هنگامی انجام می‌شود که شرکت سود انباشه قابل توجهی برای بالا بردن سرمایه خودش ندارد. در چنین شرایطی، برای ایجاد یک تحول و بهبود شرایط مالی، منابع مالی «جدید» به شرکت تزریق می‌شوند. این یعنی از سهامداران خواسته می‌شود که برای افزایش سرمایه شرکت، به حساب آن پول واریز کنند و در این فرایند مشارکت داشته باشند. اوراق خاصی نیز به عنوان «حق تقدم» در اختیار سهامداران قرار می‌گیرد. به مهلتی که برای پرداخت وجه جدید در نظر گرفته شده، «مهلت پذیره‌نویسی» می‌گوییم.
مالیات افزایش سرمایه برای شرکت سهامی خاص
فراموش نکنید که مثل هر فرایند مالی دیگری در کشور، افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص هم مالیات خاص خودش را دارد. شما باید «نیم در هزار» یا 0.0005 درصد هر میزان افزایش سرمایه شرکت، مالیات آن را پرداخت کنید. این مبلغ به چه معناست؟
تصور کنید که سرمایه حال حاضر شرکت شما یک میلیون تومان (1000000 تومان) است و می‌خواهید آن را به صد میلیون تومان (100000000 تومان) افزایش بدهید. در چنین حالتی، مالیات تعیین شده برای این میزان افزایش سرمایه نیم در هزارِ 99 میلوین تومان است،
99 میلیون تومان ضرب در 0.0005 = 49500 تومان مالیات افزایش سرمایه از 1 میلیون به 100 میلیون
هزینه ثبت افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص
بسیاری از افرادی که در فرایند افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص خودشان هستند، در مورد هزینه‌های آن سوال دارند. ثبت این افزایش، دو نوع هزینه دارد. اولی، هزینه ثبت تغییرات شرکت (صورتجلسه، آگهی روزنامه و…) است که از 600 هزار تومان شروع می‌شود و دومی هم مالیات تمبر سرمایه است. این مالیات (که فرمول آن را در بالا آوردیم) با توجه به میزان افزایش مشخص خواهد شد.
مشاوره افزایش سرمایه با کارمنتو
اگر شرکتی ثبت کرده‌اید که در مراحل افزایش سرمایه آن قرار دارید، احتمالا شما هم تعداد زیادی سوال مالی، اداری و ثبتی پیدا کرده‌اید که پاسخشان در منابع مختلف، متفاوت است و حتی ممکن است در چند منبع مختلف، مطالب متضاد بخوانید. در چنین شرایطی برای بهتر جلو بردن کار و کسب اطمینان از نبودن خطا، بهتر است با یک کارشناس حرفه‌ای در حوزه شرکت‌های سهامی خاص و افزایش سرمایه مشاوره کنید.
در پلتفرم کارمنتو، تعداد زیادی کارشناس و متخصص مالی، اداری و مالیاتی حضور دارند که می‌توانند شما را در مراحل مختلف افزایش سرمایه راهنمایی کنند یا به سوالاتتان در کمترین زمان ممکن پاسخ بدهند. تمام فرایند مشاوره در کارمنتو کاملا آنلاین انجام می‌شود، این یعنی در هر شهری که هستید بدون مراجعه به مشاوران و وکلای مختلف، می‌توانید در کمترین زمان ممکن مشکلات ثبتی و مالیاتی خود را حل کنید. برای شروع فرایند مشاوره افزایش سرمایه، همین الان این‌جا کلیک کنید.
