ازدواج چیست؟ فواید و انواع آن چیست؟

مدت مطالعه: 9 دقیقه
تاریخ به روزرسانی: 29 خرداد 1403
نویسنده: Niloofar Zamani

از مهم‌ترین عقود شناخته شده بین افراد در یک جامعه، ازدواج است که معنی و تعریف آن و به طور کلی مفهوم عرفی و قانونی و حتی حقوقی آن در بین اغلب افراد جامعه شناخته شده است. البته لازم به ذکر است که در قوانین و مقررات حقوق خانواده از جمله قانون مدنی و یا قانون حمایت از خانواده‌ها اغلب از عقد نکاح به جای واژه ازدواج استفاده شده که اغلب بر جنبه حقوقی و قانونی ازدواج تا دیگر جنبه‌ها اشاره دارد.

با این وجود آثار ازدواج زن و شوهر از نظر قانونی و حقوقی امر بسیار مهمی به حساب می‌آید که آشنا نبودن با آن گاهی اوقات موجب ایجاد اختلافات بسیار زیادی در بین زوجین می‌شود. همچنین می‌توان بیان کرد که ازدواج با توجه قانون موجود در ایران دارای دو نوع دائمی و موقتی است که هر کدام از آن‌ها با دیگری دارای تفاوت‌هایی است و البته آثار و وظایف خاصی نیز به همراه دارد.

به همین دلیل در ادامه این مقاله قصد داریم برای شما شرح دهیم که ازدواج چیست و دارای چه انواعی است و علاوه بر آن به نکات مهمی در این زمینه اشاره کنیم. البته در صورتی که در زمینه ازدواج با سوالات، اشکالات و یا ابهاماتی مواجه هستید، می‌توانید با مرکز کارمنتو جهت دریافت مشاوره در این زمینه در ارتباط باشید.

بنر خانواده

تعریف ازدواج چیست

با این وجود که از جمله مهم‌ترین عقود موجود در بین افراد یک جامعه ازدواج است اما قانون مدنی و یا دیگر قوانین مربوط به این زمینه همانند قانون حمایت از خانواده با وجود اینکه احکام ازدواج مانند حکم ازدواج با دو خواهر را بیان نموده اما تعریف دقیقی از ازدواج بیان نکرده است و یا به عبارتی بهتر در هیچ یک از قوانین به این سوال که ازدواج یعنی چه پاسخی داده نشده است.

به هر حال در پاسخ به این سوال که ازدواج چیست، باید بیان کرد که با توجه به آنچه که در عرف مرسوم است و همچنین آن‌گونه که می‌توان از قانون استنباط نمود، ازدواج در واقع عقدی است که بر اساس آن یک زن و مرد با یکدیگر محرم می‌شوند که البته این زوجیت موجب می‌شود که حقوق و تکالیف مهمی بر دوش هر کدام از آن‌ها قرار بگیرد.

با این وجود تعریفی که برای این سوال که ازدواج یعنی چه مطرح شد، اغلب بر ازدواج دائم به عنوان یکی از انواع عقود نکاح اشاره دارد و در مورد ازدواج نوع موقت کمتر کاربردی است که در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت. لازم است ذکر کنیم که عقد ازدواج بین زن و مرد از نظر قانونی به انجام تشریفاتی منوط است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به لزوم ثبت ازدواج اشاره کرد. علاوه بر این امر توجه کامل نسبت به وجود داشتن شرایط صحت عقد نکاح بسیار ضروری است.

ازدواج در ادیان مختلف

اکنون که دانستید ازدواج یعنی چی، لازم است بدانید که ازدواج علاوه بر اینکه یک مقوله بسیار قدیمی است، در ادیان مختلف نیز وجود داشته که در ادامه قصد داریم به این امر مهم در انواع ادیان اشاره کنیم.

  • زرتشتی: از جمله ادیان قدیمی معروف زرتشتی است. خویدوده مفهومی است که برای اشاره کردن به یک نوع ازدواج خوب و مناسب استفاده می‌شود. در مورد این نوع ازدواج بین پژوهشگران مختلف نظرات زیادی وجود دارد. به عبارتی بهتر برخی معتقد هستند که منظور از این مفهوم ازدواج کردن با خویشان نزدیک از جمله عموزادگان است و برخی دیگر بر این اعتقاد هستند که منظور ازدواج کردن با محارم خود مانند خواهر و یا مادر است.
  • یهودیت: یکی دیگر از ادیان یهودیت به شمار می‌رود که ازدواج در آن به معنی کامل شدن و رشد انسانی است. بر اساس تعالیم در این دین یک زن بدون همسر و یک مرد بدون زن انسان‌های کاملی نبوده و با ازدواج این نقص از بین خواهد رفت. مراسم ازدواج در کلیمیان دارای ویژگی‌ها و قواعد به خصوصی بوده که از جمله آن‌ها این است که مهریه زنان پارچه‌ای سفید بوده که نمادی از روشنایی است و بر روی پارچه‌ای از چوب از هر سمت بر روی سر عروس و داماد قرار می‌دهند که به معنی زندگی جدید است.
  • مسیحیت: مسیحیت در زمان ازدواج متعهد می‌شوند که یکی شدن زن و مرد را نشانه‌‌ای واضح برای محبت خداوند به بشر قرار دهند. به همین دلیل مسیحیان ازدواج را در واقع التزام و تعهد در طی زندگی به حساب می‌آورند و با ازدواج مجدد و یا طلاق در زمان زنده بودن همسر کاملا مخالف هستند. با این وجود که در دین مسیحی ازدواج یک پدیده مقدس به شمار می‌رود اما برخی نیز بر باور هستند که دوری کردن از آن امری پسندیده به حساب می‌آید، البته اجباری در این مورد وجود ندارد.
  • اسلام: ازدواج در اسلام نیز امری مستحب به حساب می‌آید. ازدواج زن و مرد در اسلام با پیشنهاد مرد و پذیرش زن انجام می‌شود. اهل سنت عمدتا بر این باورند که در زمان ازدواج باید دو گواه و یا شاهد حضور داشته باشند. در مورد طلاق نیز شیعه معتقدند که باید دو گواه وجود داشته باشند. در این ادیان ازدواج می‌تواند با خواندن خطبه عقد توسط زن و مرد جاری شود و یا اینکه زوجین می‌توانند این وکالت به یک شخص روحانی بدهند تا آن‌ها را به ازدواج درآورد.
  • بهائی: ازدواج در بین بهائیان نیز به معنی اتحاد زن و مرده است که البته اشخاص دارای دین بهائی به این امر تشویق شده‌اند. اما این نوع ازدواج باید علاوه بر ارتباط جسمی دارای ارتباط روحانی نیز باشد. هدف اصلی ازدواج از نظر دین بهائی پرورش دادن روح و ایجاد هماهنگی بین دو زوج است. حداقل سن ازدواج پانزده سال در نظر گرفته شده است. بر اساس قوانین موجود در این دین پرداخت کردن مهریه، خواندن یک آیه توسط زن و مرد که متن آن در کتاب اقدس ام الکتاب بیان شده و همچنین ثبت کردن این ازدواج و علاوه بر آن حضور 9 شاهد آغاز ازدواج به شمار می‌رود.

انواع ازدواج

اکنون که با برخی از انواع ازدواج در ادیان مختلف آشنا شدید در این بخش قصد داریم شما را با انواع ازدواج آشنا کنیم. بر اساس یافته‌ها و تحقیقات انجام شده بهترین روش برای فرزندآوری و تربیت یک نسل جدید، ازدواج است. ازدواج در دنیای امروزی و حتی قدیم به چند نوع اصلی تقسیم می‌شود که از جمله انواع ازدواج در دنیا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. ازدواج چند همسری

یکی از انواع ازدواج به عنوان ازدواج چند همسری معروف است که به معنی ازدواج یک مرد به طور همزمان با چند زن و به عبارتی ساده‌تر یک مرد با بیش از یک زن ازدواج می‌کند. بر اساس تجربه زن‌ها عمدتا در این نوع ازدواج جایگاه خوبی نداشته و حقوق آن‌ها به ندرت رعایت می‌شود. لازم به ذکر است که خود ازدواج چند همسری دارای انواع مختلف زیر است:

  • چند همسری سورئال: اسم این ازدواج در واقع از کلمه لاتین  Soror برگرفته شده که به معنای خواهر است. این نوع ازدواج بسیار کمیاب بوده و معمولا در قبیله‌هایی دواج دارد که برای عروس قیمت بالایی می‌پردازند.
  • چند همسری غیر سورئال: دیگر نوع ازدواج چند همسری است که در آن بیان می‌شود که همسرهای مرد با یکدیگر خواهر نبوده و مس‌توان از بین گزینه‌های بیشتری همسر دوم یا چندم را انتخاب نمود.

2. ازدواج چند شوهری

ازدواج چند شوهری به این معنی است که یک زن به صورت همزمان دارای چند شوهر باشد. این مورد یکی از انواع ازدواج ها پیش از اسلام بوده که در بین قبیله‌های رواج زیادی داشت که البته پس از اسلام حرام اعلام شد. چند شوهری نیز مانند چند همسری دادای انواع مختلف زیر است:

  • چند شوهری برادر: زمانی انجام می‌شود که یک زن با چند مرد که با یکدیگر برادر هستند به صورت همزمان ازدواج کند‌. یه این معنی که تمامی پسرهای یک خانواده با یکدیگر همسر مشترکی داشته باشند.
  • چند شوهری غیر برادر: در بین انواع ازدواج می‌توان به این مورد اشاره کرد که یک زن می‌تواند با چند مرد به صورت همزمان ازدواج کند که رابطه فامیلی با هم نداشته باشند.

3. ازدواج تک همسری

از جمله انواع ازدواج در ایران که البته به عنوان پذیرفته‌ترین و رایج‌ترین نوع ازدواج به شمار می‌رود می‌توان به ازدواج تک همسری اشاره نمود. در این نوع ازدواج یک مرد و یک زن با یکدیگر ازدواج می‌کنند و به یکدیگر تعهد می‌دهند تا با اشخاص ویگری رابطه‌ای نداشته باشند. این نوع ازدواج دارای قدمت بسیار زیادی است و یکی از رایج‌ترین انواع ازدواج در ایران به حساب می‌آید. در این نوع ازدواج زوج‌ها با یکدیگر برابری بیشتری حس می‌کنند و می‌توانند نسبت به یکدیگر عشق و فداکاری داشته باشند و البته احساس آرامش بیشتری نیز تجربه می‌کنند.

4. ازدواج گروهی

ازدواج گروهی به معنی ازدواج چند شخص با یکدیگر با شکل همزمان است که در آن برخلاف دیگر انواع ازدواج، چند نفر پس از ازدواج زندگی مشترک خود را آغاز می‌کنند. این نوع ازدواج تنها در برخی از مناطق برزیل مجاز است.

انواع ازدواج غیر متعارف

به طور کلی ازدواج به معنی تعهد داشتن اشخاص برای نداشتن هیچ موع خیانت نسبت به شریک خود است و هر رابطه‌ای که بدون تعهد دو طرف باشد، ازدواج به شمار نمی‌رود. از جمله ازدواج‌های غیر متعارف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. ازدواج سفید

در این نوع ازدواج، زوجین بدون اینکه اقدام به ثبت قانونی ازدواج خود کنند و یا صیغه‌ای بین خود بخوانند، با یکدیگر زندگی مشترک خود را شروع می‌کنند.

2. ازدواج صوری

هدف اصلی این نوع ازدواج تشکیل خانواده نیست و به عبارتی این نوع ازدواج مخصوصا برای فرار از قانون انجام می‌شود. به عنوان مثال اغلب افراد برای گرفتن تابعیت کشوری که قصد دارند به آن مهاجرت کنند اقدام به این نوع ازدواج می‌کنند.

3. ازدواج بنفش

برخی افراد مشهور برای اینکه گرایش جنسی خود را برای کسی نمایان نکنند، تن به این نوع ازدواج می‌دهند. با عنوان مثال در این نوع ازدواج زن دگرجنسگرا با مرد همجنس گرا برای اینکه گرایش خود را مخفی کنند، ازدواج می‌کنند.

4. ازدواج هم جنس گرایان

این نوع ازدواج در اصل بین دو شخص هم جنس گرا، دو زن جنس گرت و یا دو مرد هم جنس گرا انجام می‌شود. این نوع ازدواج عمدتا در اغلب کشورها پذیرفته نبوده و در برخی کشورها حتی به عنوان جرم نیز شناخته می‌شود.

5. کودک همسری

احتمالا تا کنون نام این نوع از ازدواج را شنیده باشید. این نوع ازدواج در بسیاری از کشورها شناخته شده است. به طور کلی در مورد سن زمان ازدواج باید بیان کرد که ازدواج بین 16 – 18 سال شناخته شده و اگر که زمان ازدواج در سن‌های کمتری انجام شود به عنوان کودک همسری معروف خواهد بود.

6. ازدواج غیابی

در ازدواج غیابی عمدتا یکی از طرفین در خارج از کشور زندگی می‌کند و یا اینکه دارای منع قانونی برای تردد است که همین امر موجب می‌شود مراسم عقد به شکل تماس تصویری و یا صوتی انجام شود و یا اینکه نماینده قانونی آن با داشتن وکالت‌نامه اقدامات لازم را انجام دهد.

7. ازدواج با خود

ازدواج با خود که به نام سولوگامی نیز معروف است به این معنی است که فرد با خودش ازدواج می‌کند. این نوع ازدواج در برخی کشورها از جمله آمریکا، ژاپن، تایوان و انگلستان دیده شده و منع قانونی ندارد.

خانواده مشاوره

با مشاوره حقوقی خانواده تلفنی آنلاین در کارمنتو می‌توانید از اقدامات پیش از ازدواج گرفته تا درخواست حضانت فرزند، مهریه، نفقه و … راهنمایی‌های لازم را دریافت نمایید.

انواع ازدواج در قانون ایران

ضرورت ازدواج در اسلام شناخته شده است و به عبارتی بهتر ازدواج امری ضروری و مفید برای افراد یک جامعه به شمار می‌رود. بر اساس تعریفی که از عقد ازدواج ارائه داده شده می‌توان بیان کرد که به طور کلی دو نوع ازدواج دائم و موقت یا صیغه وجود دارد. بر اساس قانون مدنی، ازدواج موقت نوعی است برای یک مدت مشخص انجام شود و در مقابل آن ازدواج دائم نوعی است که محدکویت زمانی ندارد و بر فرض همیشگی بودن انجام می‌شود. بر اساس این توضیح لازم است بدانید که شرایط صحت عقد نکاح در این دو نوع ازدواج دارای تفاوت‌هایی است.

حقوق و تکالیف زوجین در ازدواج

با این وجود که ضرورت ازدواج بر هیچکس مخفی نیست اما لازم است بدانید که ازدواج زن و مرد باعث شده که حقوق و تکالیفی برای زوجین مشخص شود. به این معنی که با وجود ایجاد حقوقی برای زوجین اما تکالیفی نیز برعهده هر یک از اشخاص صورت خواهد گرفت. برای مثال می‌توان به لزوم تمکین زن در برابر همسر اشاره کرد که به معنی پذیرش ریاست شوهر در زندگی مشترک است. اما از طرفی دیگر مرد نیز وظیفه دارد تا مخارج زندگی مشترک را تامین نماید.

شرایط ازدواج

از مهم‌ترین و البته بدیهی‌ترین شرط ازدواج این است که یک ازدواج به موافقت طرفین و البته رعایت شدن قوانین و مقررات کشور وابسته است. این شرایط و مقررات در واقع اصول مهمی برای تشکیل نکاح و انجام درست آن تعیین می‌کند که برای قانونی و معتبر بودن ازدواج حتما باید مورد رعایت قرار بگیرند.

از جمله شرط ازدواج که در قانون مدنی ایران بیان شده می‌توان به مسائلی از جمله حداقل سن ازدواج برای دختران و پسران، مهریه به عنوان حق زن، ثبت ازدواج در دفتر ثبت احوال و همچنین حقوق متقابل زوجین اشاره کرد. علاوه بر این ازدواج در ایران به شکل دینی نیز ممکن است. هر دو طرف مسلمان می‌توانند با رعایت نمودن مقررات اسلامی اقدام به ازدواج دینی کنند که البته این نوع ازدواج به صورت رسمی ثبت نخواهد شد اما از نظر دینی بسیار اهمیت دارد. برای دریافت اطلاعات کافی، حتما با مشاور حقوقی کارمنتو مشورت نمایید.

شرایط و فواید ازدواج

فواید ازدواج

فواید ازدواج برای تمامی افراد آشکار است. در واقع ازدواج دارای فواید بی‌شماری که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان ایجاد ثبات بیشتر برای طرفین اشاره کرد. در واقع زن و مرد با ازدواج ثبات بیشتری برای شکل دادن به رویاهای خود و تربیت فرزندان پیدا می‌کنند. علاوه بر این از دیگر فواید ازدواج کمک مالی است.

به این معنی که شما پس از ازدواج کسی را خواهید داشت که بتوانید به وی تکیه کنید و یا حتی هر دو برای زندگی مشترک خود تلاش نمایید. از زیباترین اهداف و فواید ازدواج تشکیل خانواده است. ازدواج در واقع به شما این امکان را می‌دهد تا احساسات، محبت‌ها و حتی مسئولیت‌ها را با یکدیگر به اشتراک بگذارید.

سخن پایانی

فواید، اهمیت و ضرورت ازدواج بر هیچکس پوشیده نیست. در واقع ازدواج همان نکاح است که بر اساس آن زن و مردی برای تشکیل خانواده با یکدیگر متحد می‌شوند. نکاح از جمله عقود مهم برای افراد یک جامعه است که علاوه بر جنبه مالی دارای جنبه غیر مالی نیز است. چرا که مرد از جهتی مکلف است خرج و مخارج خانواده را بپردازد و از جهتی دیگر زن و مرد متعهد می‌شوند تا برای تشیید خانواده و تربیت کردن فرزندان با یکدیگر همکاری کنند.
در این مقاله ضمن اینکه سعی بر این بود برای شما شرح دهیم که ازدواج یعنی چی، شما را با انواع آن و همچنین قوانین کلی در این زمینه آشنا کردیم‌.

به طور کلی در صورتی که دارای ابهام و سوالاتی در زمینه ازدواج هستید می‌توانید با مشاوران مرکز کارمنتو در میان بگذارید. این مرکز با فراهم کردن امکاناتی از قبیل امکان دریافت مشاوره آنلاین تلفنی، در دسترس بودن خدمات به صورت 7 روز هفته و 24 ساعت، پشتیبانی به صورت 7 روز هفته و 24 ساعت و همکاری با بیش از 350 مشاور برتر کشور بهترین خدمات مشاوره‌ای را در زمینه ازدواج در اختیار شما قرار می‌دهد.

کسب و کار

از طریق مشاوره کسب و کار تلفنی آنلاین در حوزه مد نظر خود بدون پرداخت هزینه تلفن و اینترنت و از طریق تماس امن، پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.

با کلیک روی لینک زیر و از طریق (منو خدمات مشاوره) حوزه مد نظر خود را انتخاب نمایید.

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟ 5 نظر

4 5
ازدواج چیست؟ فواید و انواع آن چیست؟

مشاورین مرتبط

مقالات مرتبط

مقالات مرتبط

نظرات کاربران

اشتراک در
اطلاع از

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

ایمیل شما با موفقیت ثبت شد