مسائل ارث یکی از چالش برانگیزترین موضوعات در بین اعضای خانواده محسوب می‌شود. این موضوع زمانی پیچیده‌تر می‌شود که پای خواهر و برادر ناتنی نیز به میان می‌آید. بسیاری از افراد نمی‌دانند که ارث خواهر برادر ناتنی دقیقاً تحت چه شرایطی برقرار می‌شود و تفاوت آن با سایر وراث چیست. آیا برادر ناتنی از مادر ارث می‌برد؟ آیا خواهر ناتنی پدری حقی در ارث دارد؟
در این مقاله تلاش می‌کنیم تا به زبانی ساده و کاربردی قانون ارث خواهر و برادر ناتنی را بر اساس آخرین تغییرات قانونی بررسی کنیم. در صورتی که شما نیز درگیر چنین موضوعاتی هستید. یا قصد دارید بدانید که در صورت نبود سایر وراث سهم خواهر و برادر ناتنی چقدر خواهد بود؟ این مطلب را از دست ندهید.
اگر به مشاوره فوری و دقیق در زمینه ارث ناتنی نیاز دارید همین حالا با مشاوران حقوقی کارمنتو به صورت تلفنی ارتباط بگیرید و در این باره راهنمایی‌های لازم را دریافت نمایید.
قانون ارث خواهر برادر ناتنی در فقه و قانون مدنی چیست؟ آیا خواهر و برادر ناتنی از هم ارث میبرند؟
در فقه اسلامی و قانون مدنی کشور ایران روابط خونی مبنای وراثت هستند. به همین دلیل موضوع قانون ارث خواهر برادر ناتنی نیازمند دقت و توجه است. ناتنی بودن به معنی نداشتن پدر یا مادر مشترک است. اما زمانی که خویشاوندی از طریق یکی از والدین برقرار باشد می‌توانند مشمول ارث شوند.
طبق قانون ارث خواهر برادر ناتنی این افراد جزو وراث طبقه دوم قرار می‌گیرند. یعنی اگر فرد متوفی هیچ یک از طبقه اول همچون پدر، مادر، فرزند یا نوه نداشته باشد نوبت به خواهر و برادر ناتنی او می‌رسد. در این حالت ارث برادر ناتنی مادری یا ارث خواهر ناتنی مادری فقط در صورت نبود سایر وراث به آن‌ها تعلق می‌گیرد. همچنین ارث خواهر ناتنی پدری یا ارث برادر ناتنی پدری هم مشمول این قاعده می‌شود. واژه ناتنی به خویشاوندانی گفته می‌شود که تنها از یک والد مشترک برخورد دارند. در واقع این دسته از بستگان به دو گروه تقسیم می‌شوند:
قانون ارث خواهر یا برادر ناتنی از پدر:
در این حالت خواهر یا برادر ناتنی از یک پدر مشترک ولی از دو مادر متفاوت به دنیا آمده است. سهم الارث این نوع از خواهر و برادر با خواهر و برادر تنی متفاوت است اما همچنان در فقه و قانون مدنی به رسمیت شناخته می‌شوند.
وقتی خواهر یا برادر ناتنی از سمت پدر باشد، رابطه خونی از طریق پدر برقرار است. طبق قانون مدنی ایران آن‌ها در صورت نبودن وراث طبقه اول از یکدیگر ارث خواهند برد. در واقع طبق قانون مدنی کسانی ارث میبرند که با متوفی نسبت خویشاوندی نسبی یا سببی داشته باشند. در مورد خواهر و برادر ناتنی پدری، چون خویشاوندی نسبی از طریق پدر برقرار است این شرط نیز وجود دارد. در چنین شرایطی:
- اگر فرد فوت شده فرزند، پدر یا مادر نداشته باشد، خواهر یا برادر ناتنی پدری در ارث شریک می‌شود.
- میزان سهم الارث آن‌ها بسته به تعداد و جنسیت وراث است. همچنین ممکن است بین خواهران و برادران ناتنی نیز تفاوت وجود داشته باشد.
قانون ارث خواهر یا برادر ناتنی از مادر:
در این حالت نیز مادر مشترک بوده اما پدرها متفاوت هستند. در این حالت ارث بردن از خواهر ناتنی مادری یا ارث برادر ناتنی در صورت فقدان وراث اعتبار دارد.
بهتر است بدانید که در هر دو حالت موضوع ناتنی بودن مانع دریافت ارث نیست. اما شرایط آن متفاوت از وراث تنی خواهد بود.
در قانون مدنی وراث در طبقات مختلفی قرار می‌گیرند. خواهر و برادر ناتنی در طبقه دوم جای دارند. به این معنی است که تا زمانی که وراث طبقه اول همچون پدر، مادر یا فرزندان زنده باشند؛ نوبت به خواهر و برادر ناتنی نخواهد رسید. در رابطه با نحوه تقسیم ارث باید به این نکات ضروری توجه داشته باشید:
- ارث از برادر ناتنی برای خواهر ناتنی مشمول همین قاعده است.
- در مواردی تقسیم ارث بر اساس سهم الارث شرعی انجام می‌شود. ارث خواهر به برادر ناتنی و ارث برادر به خواهر ناتنی تنها در نبود وراث طبقه اول امکان‌پذیر است.
در صورتی که خواهر ناتنی یا برادر ناتنی فوت کند و هیچ وراثی از طبقه اول وجود نداشته باشد؛ نوبت به سایر بستگان او از طبقه دوم همچون ناتنی‌ها می‌رسد.
- در صورتی که برادر ناتنی فوت کرده باشد و پدر، مادر یا فرزندی نیز نداشته باشد، ارث برادر ناتنی از خواهر برقرار می‌شود.
- در صورتی که خواهر ناتنی فوت کند و وارثی از طبقه اول وجود نداشته باشد، ارث به برادر ناتنی او تعلق خواهد گرفت.
دقت داشته باشید که تقسیم بندی ارث خواهر برادر ناتنی باید با دقت انجام شود. در صورت وجود اختلاف باید با مشاور حقوقی متخصصی مشورت شود.
در صورتی که خواهر یا برادر ناتنی از سمت مادر باشد باز هم خویشاوندی نسبی برقرار است. طبق قانون این افراد نیز از یکدیگر ارث خواهند برد. قانون مدنی ایران در موارد مرتبط با طبقات ارث مشخص کرده است. خواهر و برادر مادری در نبود وراث طبقه اول حق ارث دارند. در فقه امامیه نیز برادر و خواهر مادری در صورتی که تنها وارثان موجود باشند از متوفی ارث میبرند.
تفاوت ارث برادر و خواهر ناتنی در قانون مدنی با ارث در وصیت‌نامه چیست؟
در قانون مدنی ایران ارث خواهر برادر ناتنی بر اساس نسبت خویشاوندی و ترتیب طبقات تعیین می‌شود. خواهر و برادر ناتنی در صورت فقدان وراث طبقه اول در طبقه دوم قرار خواهند گرفت. در این صورت آن‌ها از متوفی ارث میبرند.
وصیت‌نامه ابزاری قانونی است. به فرد اجازه می‌دهد بخشی از دارایی خود را به هر شخصی که می‌خواهد اختصاص دهد، این موضوع فرق می‌کند. به عنوان مثال فرد قصد دارد تا سهم بیشتری از اموالش را به خواهر ناتنی خود اختصاص دهد.
یکی از سوالات مهمی که در رابطه با ارث خواهر ناتنی وجود دارد این است که آیا می‌توان سهم ارث را افزایش یا کاهش داد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که طبق قانون، افزایش یا کاهش سهم الارث خواهر ناتنی در چهارچوب تقسیم قانون ممکن نیست. مگر آن‌که متوفی در وصیت‌نامه خود بخشی از اموال خود را به آن شخص اختصاص داده باشد.
یکی دیگر از سوالاتی که در رابطه با قانون ارث خواهر ناتنی و برادر ناتنی مطرح می‌شود این است که، آیا امکان محروم کردن آن‌ها از ارث وجود دارد؟ قانون مدنی ایران محروم کردن وراث قانونی از ارث را نمی‌پذیرد. این موضوع بدین معنی است که:
- نمی‌توان در وصیت‌نامه قید کرد که خواهر ناتنی یا برادر ناتنی هیچ حقی از ارث ندارد.
- وصیت‌نامه فقط در مورد یک سوم دارایی معتبر است. دو سوم باقیمانده باید طبق قانون بین وراث تقسیم شود.
به همین دلیل در صورتی که خواهر یا برادر ناتنی در طبقه دوم وراث قرار بگیرند و فرد فوت شده هیچ وارث طبقه اولی نداشته باشد؛ سهم خواهر و برادر ناتنی از ارث محفوظ است.
به طور کلی وصیت‌نامه فرصتی است که برای تنظیم دقیق دارایی بعد از مرگ نوشته می‌شود. در صورتی که فرد بخواهد نسبت به خواهر یا برادر ناتنی خود محبت بیشتری نشان دهد یا اختلافات را کاهش دهد، می‌تواند در وصیت‌نامه خود این موارد را ذکر کند:
- بخشی از اموالش را به نفع آن‌ها وصیت کند.
- به آن‌ها اولویت در اموالی خاص همچون خانه یا خودرو بدهد.
بهتر است بدانید که قانون ایران به صراحت در رابطه با ارث خواهر برادر ناتنی بیان می‌کند. در این قانون فقط فرد می‌تواند یک سوم از دارایی خود را وصیت کند. در صورتی که فرد بیش از این میزان را وصیت کند:
- وصیت نامه فقط تا یک سوم قابل اجراست. مگر اینکه سایر وراث با اجرای کامل موافقت کنند.
- به عنوان مثال اگر متوفی تمام دارایی خود را به یک برادر ناتنی پدری وصیت کند فقط یک سوم از آن قابل اجرا خواهد بود.
این محدودیت قانونی به منظور حفظ حقوق وراث قانونی در نظر گرفته می‌شود. در این صورت نمی‌توان آن را با توافق یک طرفه تغییر داد.
سخن پایانی
موضوع ارث خواهر برادر ناتنی از جمله مباحث چالش برانگیزی است. این موضوع در قانون مدنی نیازمند بررسی دقیق روابط خانوادگی، مفاهیم حقوقی و وصیت است. در طول مقاله نیز بیان کردیم که:
خواهر و برادر ناتنی در صورت نبود وراث طبقه اول می‌توانند سهم الارث مشخصی داشته باشند. همچنین در برخی از موارد از طریق وصیت‌نامه می‌توانند از امتیازات بیشتری نیز برخوردار شوند.
با توجه به پیچیدگی‌های حقوقی که در این باره وجود دارد، استفاده از مشاوره تخصصی از بروز اختلافات جلوگیری خواهد کرد. در صورتی که در مورد تقسیم ارث خواهر برادر ناتنی و یا درمورد وصیت‌نامه سوالی دارید، کارمنتو با همکاری گروهی از وکلای پایه یک دادگستری آماده پاسخگویی به تمامی دغدغه‌های شماست.
خدمات کارمنتو شامل:
- مشاوره تخصصی به صورت آنلاین و تلفنی بر بستر ویپ
- بهره‌مندی از کارشناسان آشنا به آخرین تغییرات
- دسترسی سریع و آسان و حفظ محرمانگی
می‌شود.
در صورتی که در رابطه با ارث خواهر برادر ناتنی سوال دارید می‌توانید از خدمات مشاوره‌ای کارمنتو استفاده کنید.
از طریق مشاوره کسب و کار آنلاین تلفنی در حوزه مد نظر خود بدون پرداخت هزینه تلفن و اینترنت و از طریق تماس امن، پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.
با کلیک روی لینک زیر و از طریق (منو خدمات مشاوره) حوزه مد نظر خود را انتخاب نمایید.
