قانون پایانه های فروشگاهی و مشمولین آن

مدت مطالعه: 6 دقیقه
تاریخ به روزرسانی: 29 شهریور 1402
نویسنده: Niloofar Zamani

طبق قانون جدید سازمان مالیات، کلیه اشخاص دارای پایانه‌های فروشگاهی اعم از درگاه پرداخت و دستگاه کارتخوان، مودی مالیاتی شناخته می‌شوند و موظف به پرداخت مالیات هستند. نام این قانون جدید، قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان است که در ادامه قصد داریم بیشتر با ضوابط و جزئیات آن آشنا شویم.

سامانه مودیان پایانه‌های فروشگاهی اگرچه در اثر عدم آشنایی صاحبان کسب‌وکار می‌تواند در ابتدای مسیر مشکلاتی را برای ثبت نام آن‌ها ایجاد کند؛ اما با توجه به ساختار سیستمی خود، فرآیند پرداخت مالیات پایانه‌های فروشگاهی را سهولت می‌بخشد.

امروزه یکی از مهم‌ترین سوالات صاحبان کسب‌وکار این است: سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی چیست؟ در این مقاله پاسخی کامل و شفافی به این سوال خواهیم داد. همچنین، راهنمای پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان را به صورت گام به گام در اختیار شما قرار خواهیم داد.

بنر مالیاتی

پایانه‌های فروشگاهی چیست؟

پس از تصویب قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان در مهرماه سال 1398، سازمان مالیاتی کشور موظف به راه‌اندازی سامانه مودیان مالیاتی شد. به موجب این سامانه و با یکپارچه‌سازی نظام مالیاتی کشور، امکان فرار مالیاتی و فعالیت در بازار سیاه تا حد زیادی کاهش خواهد یافت.

ایجاد این سامانه تنها بخشی از مسیر دستیابی به هدف سازمان مالیات در جهت ایجاد عدالت مالیاتی است؛ دومین گام در این مسیر ایجاد قانونی برای هدایت تمامی افراد مشمول مالیات به این سامانه و نظارت بر آن است. علت اصلی تصویت قانون پایانه‌های فروشگاهی نیز برداشتن همین گام است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

Please select another listing to show to avoid recursion.

قانون پایانه های  فروشگاهی چیست؟

طبق قانون پایانه های فروشگاهی، کلیه اشخاصی که برای کسب‌وکار خود از دستگاه کارتخوان و درگاه بانکی استفاده می‌کنند، و همچنین اشخاصی که دستگاه کارتخوان به نام آن‌ها ثبت شده است (حتی اگر فرد دیگری از آن استفاده کند)، مودی مالیاتی شناخته شده و موظف به ثبت نام در سامانه مودیان پایانه‌های فروشگاهی هستند.

با توجه به طیف وسیع مشمولان قانون پایانه‌های فروشگاهی، سازمان مالیات زیرمجموعه جداگانه‌ای برای نظارت بر اجرای این قانون در نظر گرفته است که نام آن مرکز تنظیم مقررات نظام پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان است. وظیفه اصلی این مرکز نظارت بر اجرای قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان است.

توجه: استفاده از واژه «قانون» در ادامه مطلب به اخص مربوط به «قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان» خواهد بود.

قانون پایانه های  فروشگاهی

راهنمای پایانه فروشگاهی

بر اساس ماده 2 قانون، تمامی کسب‌وکار‌های خرد که به صورت مستقیم با مصرف‌کننده نهایی در ارتباط هستند (B2C)، باید از پایانه‌های فروشگاهی استفاده کنند. علاوه بر آن، پایانه‌های فروشگاهی اشخاص مشمول باید به سامانه مودیان فروشگاهی متصل شود.

تعریف پایانه فروشگاهی

بر اساس بند ب ماده 1 قانون، هر دستگاه الکترونیکی که توانایی اتصال به درگاه پرداخت رسمی کشور و صدور صورتحساب الکترونیکی را داشته باشد، یک پایانه فروشگاهی است. رایانه شخصی، دستگاه پوز و درگاه پرداخت الکترونیکی بانک‌های کشور، اصلی‌ترین پایانه‌های فروشگاهی هستند.

صورتحساب الکترونیکی چیست؟

جهت همسان‌سازی صورتحساب‌های ارسالی به سامانه فروشگاهی مودیان مالیاتی، سازمان مالیات، سیستم‌های صورتحساب الکترونیکی را راه‌اندازی کرده است. بر اساس بند ث ماده 1 قانون، صورتحساب الکترونیکی باید دارای شماره منحصر به فرد مالیاتی باشد و اطلاعات آن در حافظه مالیاتی شخص ذخیره شود.

اتصال پایانه فروشگاهی به سامانه مودیان فروشگاهی

همانطور که در ابتدای این بخش اشاره شد، کلیه پایانه‌های فروشگاهی صاحبان کسب‌وکار، باید به کارپوشه آن‌ها در سامانه فروشگاهی مودیان مالیاتی متصل شوند. جهت انجام این کار کافیست طبق مراحل زیر عمل کنید.

  1. ابتدا وارد سامانه مودیان فروشگاهی به آدرس tax.gov.irشوید.
  2. نام کاربری و رمز عبور خود را جهت ورود به درگاه ملی وارد کنید.

در صورتی که قبلا در سایت ثبت نام نکرده‌اید روی گزینه دریافت اطلاعات کاربری جهت ثبت نام کلیک کنید.

  1. پس از ورود به درگاه ملی، از منوی سمت راست، روی گزینه «ساماندهی پذیرنده‌های بانکی» کلیک کنید.
  2. در صفحه نمایش داده شده، اطلاعات تمامی پایانه‌هایی مربوط به شما نمایش داده می‌شود. با توجه به شماره پایانه‌ای که قصد اتصال آن به سامانه مودیان را دارید، روی گزینه «الصاق به پرونده» کلیک نمایید.
  3. با انتخاب گزینه الصاق، پنجره‌ای به شما نمایش داده می‌شود که پرونده‌های مالیاتی مربوطه در آن وجود دارد.
  4. حال، پرونده‌ای که قصد اتصال پایانه فروشگاهی به آن را دارید انتخاب و روی گزینه الصاق کلیک کنید (دقت داشته باشید پرونده انتخاب شده حتما باید در وضعیت «تکمیل شده» باشد).

مرکز تنظیم مقررات نظام پایانه‌های فروشگاهی

پیش‌تر به وظیفه اصلی مرکز تنظیم مقررات پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان اشاره شد. این مرکز، زیرمجموعه سازمان مالیات است که طبق ماده 28 قانون، مسئول نظارت بر شرکت‌های معتمد ارائه‌دهنده خدمات مالیاتی، تعیین قوانین و استاندارد‌های نظام مالیاتی و شاخص‌های توسعه پایانه‌های فروشگاهی است.

کلیه مشمولین این قانون، موظف‌اند به دستورات و مقرراتی که توسط مرکز تنظیم مقررات نظام پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان تنظیم می‌شود، عمل کنند.

مشمولین قانون پایانه‌های فروشگاهی چه کسانی هستند؟

تمامی اشخاصی حقیقی که در مشاغل صنفی و غیرصنفی فعالیت دارند و اشخاص حقوقی موضوع فصل‌های چهارم و پنجم باب سوم قانون مالیات مستقیم، مشمول این قانون هستند. اگر بخواهیم به طور خاص به مشمولین استفاده از پایانه‌های فروشگاهی بپردازیم نیز همانطور که پیش‌تر اشاره شد، تمامی کسب‌وکار‌های خرد که مستقیما با مصرف‌کننده در ارتباط هستند مشمول این قانون هستند.

مطالب مرتبط:

طبقه بندی مشاغل طبق قانون مالیات مستقیم چگونه است؟

مشمولین قانون پایانه‌های فروشگاهی چه وظایفی دارند؟

فصل دوم قانون به صورت کامل به شرح وظایف مشمولین قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان پرداخته است. به صورت کلی این وظایف عبارتند از:

  1. تمامی مشمولان می‌بایست طبق ترتیب اعلام شده از سوی سازمان مالیات در سامانه مودیان مالیاتی ثبت نام کنند. همچنین مشمولان پایانه‌های فروشگاهی نیز موظف به استفاده از این پایانه‌ها در کسب‌وکار خود هستند.
  2. مودیان باید صورتحساب الکترونیک خود را از پایانه‌ای صادر کنند که به حافظه مالیاتی و سیستم‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مورد نیاز مجهز باشد.
  3. در صورت عدم ثبت نام مودی در سامانه و یا تخلف در ارائه مدارک مالیاتی، وی توسط سازمان مالیات مورد جریمه قرار خواهد گرفت.
  4. افرادی که مصرف‌کننده نهایی نیستند و محصولی را تحت عنوان خریدار دریافت می‌کنند، باید اطلاعات معامله ثبت شده توسط فروشنده را در سامانه مودیان تائید کنند.
  5. پس از درج صورت حساب الکترونیک در کارپوشه مودی، وی باید حداکثر طی سی روز آن را تائید نماید.
  6. اشخاص مشمول باید شماره حساب بانکی و شماره یکتای دستگاه پوز یا درگاه بانکی خود را به سازمان مالیاتی کشور اعلام نمایند.
  7. در صورتی که به علت تعطیلی یا منحل شدن کسب‌وکار استفاده از پایانه فروشگاهی متوقف شود؛ مودیان می‌بایست حداکثر طی 10 روز از طریق کارپوشه خود این مورد را به سازمان مالیات اطلاع دهند.
  8. هرگونه تغییر در محل و نوع کسب‌وکار، تغییر مالکیت و یا اجاره واحد تجاری باید حداکثر طی 10 روز از طریق کارپوشه مودی به سازمان مالیات اطلاع داده شود.

تبصره ماده 100 چیست؟

یکی از بحث‌های داغ این روز‌ها حول قانون سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی، تبصره ماده 100 است. طبق این تبصره کسب‌وکار‌های خرد (فروش سال 1401 کمتر از 6 میلیارد و 720 میلیون تومان) نیاز به ارائه مدارک دفتری جهت تعیین مالیات نخواهند داشت. مالیات چنین کسب‌وکار‌هایی تنها با اتصال پایانه‌های فروشگاهی آن‌ها به سامانه مودیان به صورت سیستمی محاسبه خواهد شد.

تکلیف معاملات غیرتجاری در محاسبه سیستمی مالیات چیست؟

سوال بسیاری از صاحبان کسب‌وکار این است: برای معاملات غیرتجاری با حساب متصل به سامانه مودیان، تکلیف قانون پایانه‌های فروش و سامانه مودیان چیست؟ برای این مسئله هم راه حل قانونی وجود دارد.

افرادی که از پایانه فروشگاهی متصل به پرونده مالیاتی خود معاملات غیرتجاری انجام داده‌اند و یا مبلغ معاملاتی را مرجوع کرده‌اند (از همان حساب)؛ می‌بایست مدارک این معاملات را ضبط کرده و در زمان رسیدگی مالیاتی به ممیز ارائه کنند.

مشاوره مالی و مالیاتی

از طریق مشاوره مالیاتی آنلاین تلفنی بدون پرداخت هزینه تلفن و اینترنت از طریق تماس امن پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.

تاریخ لازم الاجرا شدن پایانه‌های فروشگاهی جدید

قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان در تاریخ 16 آبان 1398 منتشر شد و طبق قانون می‌بایست 15 روز پس از انتشار وارد مرحله اجرا می‌شد؛ در حالی که، عدم فراهم بودن زیرساخت‌ها، اجرای این قانون را به شهریور 1401 موکول کرد. سامانه مودیان قانون پایانه‌های فروشگاهی را وارد مرحله اجرا کرد.

لازم الاجرا شدن پایانه‌های فروشگاهی

ماده 11 قانون پایانه‌های فروشگاهی سازمان امور مالیاتی

ماده 11 قانون پایانه‌های فروشگاهی بانک مرکزی را مکلف می‌کند حداکثر طی 1 سال پس از ابلاغ این قانون، پایانه‌های فروشگاهی اعم از درگاه‌های پرداخت و دستگاه‌های کارتخوان را ساماندهی کرده و به آن‌ها شناسه یکتا اختصاص دهد.

پس از اینکه پایانه‌های فروشگاهی هر کسب‌وکار شناسه یکتا دریافت کرده و به پرونده مالیاتی صاحبان کسب‌وکار متصل شوند؛ حساب اشخاص به عنوان حساب تجاری شناخته شده و تمامی تراکنش‌های آن، اعم از مانده اول دوره، مبالغ واریزی و برداشت؛ و موجودی آخر دوره در اختیار سازمان مالیات قرار خواهد گرفت.

همانطور که قبلا ذکر شد، تمامی تراکنش‌های فروش با دستگاه پوز شامل مالیات می‌شوند؛ مگر اینکه صاحب حساب در زمان رسیدگی به مالیات، مدارک کافی جهت تصریح عدم تجاری بودن تراکنش را به سازمان مالیات ارائه دهد.

سخن پایانی

در این مقاله کارمنتو با قانون پایانه‌های فروشگاهی آشنا شدید. اجرایی شدن این قانون موجب برپایی عدالت مالیاتی در کشور و تقسیم بار مالیات بر دوش تمامی اقشار جامعه خواهد شد. نظیر این قانون پیش از ایران، در بسیاری از کشورهای جهان اجرا شده و امتحان خود را پس داده است.

با توجه به اهمیت مالیات در بودجه سال‌های اخیر کشور، قطعا نظارت بر اجرای دقیق قانون پایانه‌های فروشگاهی به طور مداوم افزایش یافته و افرادی که در وظایف خود کوتاهی کنند، متحمل جریمه‌های سنگینی خواهند شد. لذا اگر شما نیز صاحب مشاغل صنفی یا غیرصنفی هستید و مشمول قانون پایانه های فروشگاهی می‌شوید، توصیه می‌کنیم ضوابط این قانون را به عنوان راهی برای پیشرفت و آبادانی کشور پذیرفته و آن‌ها را بدون هیچ کم‌وکاستی اجرا کنید. همچنین لازم است درمورد نحوه دریافت اینتا کد مشاغل اطلاعات کافی داشته باشید.

در انتها، اگر مطالب این مقاله برایتان مفید بود، آن را با سایر همکاران خود به اشتراک بگذارید تا آنان نیز از آینده مالیاتی خود باخبر شوند.

کسب و کار

از طریق مشاوره کسب و کار تلفنی آنلاین در حوزه مد نظر خود بدون پرداخت هزینه تلفن و اینترنت و از طریق تماس امن، پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.

با کلیک روی لینک زیر و از طریق (منو خدمات مشاوره) حوزه مد نظر خود را انتخاب نمایید.

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟ 12 نظر

4 12
قانون پایانه های فروشگاهی و مشمولین آن
قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، قانونی است که مودیان مالیاتی را به ثبت نام در سامانه مودیان و تبادل اطلاعات مالیاتی با سازمان مالیات از این طریق ملزم می‌کند.
کلیه صاحبان مشاغل صنفی، غیرصنفی و اشخاص حقوقی موضوع فصل‌های چهار و پنج باب سوم قانون مالیات مستقیم، مشمول این قانون هستند.
این ماده بانک مرکزی را مکلف می‌کند پایانه‌های فروشگاهی را ساماندهی کند و اطلاعات آن‌ها را در اختیار سازمان مالیات قرار دهد؛ توضیحات کامل این ماده در مطلب وجود دارد.

مشاورین مرتبط

مقالات مرتبط

مقالات مرتبط

نظرات کاربران

اشتراک در
اطلاع از

0 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

ایمیل شما با موفقیت ثبت شد