جرایم مالیاتی چه انواعی دارد؟جرایم دیرکرد مالیاتی چند درصد است؟

مدت مطالعه: 10 دقیقه
تاریخ به روزرسانی: 27 آذر 1403

می‌دانید که مالیات‌ها بخش قابل توجهی از منابع مالی مورد نیاز دولت را تامین می‌کند. در واقع با توجه به اهمیت و نقش پرداخت به موقع مالیات‌ها دولت برای ترغیب افراد به پرداخت مالیات‌های خود قوانینی را وضع کرده است. باید اشاره کنیم که نهادهای سیاست گذار، جرایم مالیاتی را به عنوان پاسخی احتمالی به نقض این قوانین در نظر گرفته‌اند. از آنجایی که تاخیر یا عدم پرداخت مالیات از سمت مودیان سبب کمبود منابع مورد نیاز دولت و ایجاد مشکلات متعددی می‌شود، قوانین سختی در این باره وجود دارد. همچنین تحت شرایطی خاص، برای این جرایم، بخشودگی‌هایی را نیز در نظر گرفته شده است.

به صورت کلی شدت جرایم مالیاتی با همدیگر فرق دارند و برای هر موضوعی که مشمول مقررات مختلف قانونی باشد، متفاوت است. در ادامه این مقاله قصد داریم به قانون جرایم مالیاتی، جرایم مالیاتی چیست و جرایم دیرکرد مالیاتی چند درصد است؟ بپردازیم. بنابراین اگر شما نیز در این باره سوالاتی دارید تا انتها همراه ما باشید. لازم به ذکر است که شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نرخ جرایم مالی با مشاوران بخش مشاوره مالی و مالیاتی کارمنتو نیز در ارتباط باشید.

بنر مالیاتی

جرایم مالیاتی چیست و به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟

در جواب به سوال جرایم مالیاتی چیست؟ باید بیام کنیم که جرایم مالیاتی در واقع سیاستی است که از سمت دولت به عنوان یک اهرم فشار برای پرداخت به موقع مالیات از سمت مشمولین آن گذاشته شده است و در واقع از انواع مختلفی نیز برخوردار است. دولت با وضع قوانین جرایم مالیاتی در پی این است که مودیان را ترغیب به پرداخت به موقع مالیات کند.

لازم به ذکر است که تمامی مشمولین مالیات، موظف هستند تا از طریق سامانه عملیات الکترونیکی امور مالیاتی tax.gov.ir نسبت به ثبت و ارسال اظهارنامه مالیاتی خود، همچنین، پرداخت مالیات متعلقه اقدام کنند و در مهلت های مقرر، دفاتر، ترازنامه و صورت حساب‌های خود را به سازمان امور مالیاتی، ارائه کنند؛ چرا که عدم پرداخت مالیات، در موعد مقرر، عدم ثبت و ارسال اظهارنامه مالیاتی، در موارد الزام به انجام این امر یا عدم ارائه دفاتر، صورت حساب سود و زیان و ترازنامه و مواردی از این دست، سبب تعلق انواع جرایم مالیاتی، به مودی مشمول خواهد شد.

مواد مربوط به جرایم مالیاتی

به صورت کلی با توجه به متفاوت بودن انواع مالیات‌ها و مراحلی که مودیان حقوقی و حقیقی مشمول پرداخت مالیات بر اساس گروه بندی مشاغل مالیاتی خوداظهاری مالیاتی را انجام دهند، انواع جرایم مالیاتی در قانون مالیات‌های مستقیم مورد پیش بینی قرار گرفته است. در صورت عدم پرداخت انواع مالیات و یا انجام ندادن مراحل یک یا چند عدد از جرایم مالیاتی از سمت قانون برای مودی در نظر گرفته می‌شود. در ادامه چند نوع مواد مربوط به جرایم دیرکرد مالیاتی را شرح خواهیم داد.

مواد مربوط به جرایم مالیاتی شامل ماده ۱۹۲ مربوط به جرایم مالیاتی در اظهارنامه، ماده ۱۹۳ مربوط به جریمه عدم ارسال ترازنامه و صورت حساب سود و زیان، ماده 194 مالیات مستقیم شامل جریمه ثبت درآمد غیر واقعی، ماده ۱۹۵ برای جریمه مدیران شرکت، ماده ۱۹۶ شامل جریمه مدیران تصفیه، ماده ۱۹۷ مربوط به جریمه لیست حقوق و دستمزد، ماده 198 قانون مالیات مستقیم در مورد شرکت‌های منحله، ماده ۱۹۹ به جریمه مالیات های تکلیفی و ماده 200 مالیات مستقیم به جریمه عدم انجام وظیفه‌ای برای دفاتر اسناد رسمی اشاره دارد.

مواد مربوط به جرایم مالیاتی

انواع جرایم مالیاتی

اشاره کردیم که جرایم مالیاتی از انواع مختلفی برخوردار است که افراد مشمول بر مالیات بر اساس شغلی که دارند باید اظهارنامه مالیاتی خود را پر کنند. اگر برای شما نیز سوال است که جرایم مالی کدامند؟ و عدم پرداخت مالیات چه عواقبی دارد؟ در ادامه همراه ما باشید تا با انواع این جرایم آشنا شوید. انواع جرایم مالی شامل موارد زیر می‌شود:

جریمه عدم پرداخت مالیات در مهلت قانونی:

یکی از انواع جرایم سازمان مالیاتی جریمه عدم پرداخت مالیات در مهلت قانونی است. بنابراین مطابق با این قانون اگر فردی مالیات خود را در مدت زمان مقرر پرداخت نکند، جریمه شامل حال او می‌شود. این جریمه شامل ۲/۵٪ از مالیات به ازای هر ماه تاخیر است که باید به عنوان جریمه به اداره مالیات پرداخت شود.

جریمه عدم پرداخت مالیات عملکرد:

از دیگر انواع جرایم مالیاتی، جریمه عدم پرداخت مالیات عملکرد است که شرکت‌ها و افراد باید توجه داشته باشند که هرساله میزان سود و زیاد خود را محاسبه کنند و نتیجه را در قالب مالیات عملکرد در اظهارنامه مالیاتی خود ارسال کنند. لازم به ذکر است که جرایم دیرکرد مالیاتی عدم پرداخت مالیات عملکرد شامل جریمه‌ای معادل ۲/۵٪ به ازای هر ماه تاخیر را به همراه دارد.

جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی:

جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی نیز یکی دیگر از انواع این جرایم است. در خصوص این نوع جرم باید بگوییم که اگر به هر علتی اظهارنامه مالیاتی خود را در زمان مشخص ارسال نکنید، مطابق با قانون مالیاتی مشمول جریمه غیر قابل بخشش خواهید شد که معادل با ۳۰٪ مالیات برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل و ۱۰٪ مالیات برای اشخاص حقیقی می‌شود.

جریمه عدم ارائه ترازنامه و صورت سود و زیان:

مطابق با قانون مالیات‌های مستقیم مودی در صورت عدم تسلیم ترازنامه و یا صورت سود و زیان مشمول جریمه معادل ۲۰٪ مالیات برای هر یک از موارد خواهد شد.

جریمه مالیاتی کتمان درآمد و هزینه‌های غیر واقعی:

مطابق با قانون جرایم مالیاتی اگر فردی میزان درآمد خود را به صورت صحیح و کامل اعلام نکند و هزینه‌های غیر واقعی را در اظهارنامه مالیاتی خود بنویسد، مشمول جریمه‌ای معادل ۳۰٪ مالیات برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل و ۱۰٪ مالیات برای اشخاص حقیقی می‌شوند.

جریمه عدم پرداخت مالیات قطعی:

لازم به ذکر است که بعد از این‌که فرد اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه می‌دهد به او برگه‌ای تحت عنوان برگ تشخیص مالیات ابلاغ می‌شود که تا ۳۰ روز می‌توان نسبت به آن اعتراض کرد. بعد از اعتراض، در هیات اختلاف مالیاتی به آن رسیدگی می‌شود و رای صادره از سمت آن‌ها، به‌ عنوان میزان مالیات قطعی فرد در نظر گرفته می‌شود. حال اگر این مبلغ مشخص شده به هر علتی پرداخت نشود، فرد ممنوع‌ الخروج شده و حساب‌های او مسدود می‌شود و باید درصدی از مبلغ مالیات را به‌عنوان جریمه عدم پرداخت مالیات قطعی پرداخت کند.

جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیات بر ارث و عدم پرداخت مالیات بر ارث:

جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیات بر ارث و جریمه مالیات بر ارث جزو یکی از انواع لیست جرایم مالی است. در رابطه با این نوع جریمه باید بگوییم که اگر فردی فوت کند لازم است که وارثان او اظهارنامه مالیاتی را پر کنند. در پر کردن این اظهارنامه تاریخ، محدودیت زمانی و در نتیجه جریمه مالیاتی حذف شده است.

البته نکته حائز اهمیت در این مورد این است که اگر اظهارنامه مالیات را تحویل دهید و گواهی انحصار وراثت را دریافت کنید، اما اقدامی برای پرداخت مالیات انجام ندهید، به ازای هر ماه تاخیر باید ۲/۵٪ مبلغ مالیات را به‌ عنوان جریمه خود پرداخت کنید.

جریمه مالیات‌های تکلیفی:

مالیات تکلیفی بخشی از مالیات بر درآمد افراد است که کمدی وظیفه پرداخت آن را ندارد. بلکه اگر کارمند یک سازمان باشید و با این‌که به صورت پروژه‌ای با شرکتی کار کنید، کارفرما باید این مبلغ مالیات را از وجه پرداختی به شما کم کند و به امور مالیاتی بپردازد. در صورت پرداخت نکردن آن فرد معادل ۱۰٪ مالیات پرداخت نشده در موعد مقرر و ۲/۵٪ مالیات به ازای هر ماه تاخیر، جریمه خواهد شد.

جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیات بر درآمد اجاره:

اگر فردی ملکی را برای کسب درآمد اجاره داده باشد، مشمول ارسال اظهارنامه مالیات بر درآمد اجاره خواهد شد. در صورتی که این اظهارنامه مالیاتی را در زمان مقرر ارسال نکنید باید به میزان ۱۰٪ از مبلغ مالیات را تحت عنوان جریمه عدم ارسال اظهارنامه اجاره املاک پرداخت کنید. لازم به بیان است که این نوع جریمه قابل بخشش نبوده و باید به صورت کامل پرداخت شود.

جریمه عدم استفاده از سامانه صندوق مکانیزه فروش:

عدم استفاده و یا عدم نصب سامانه صندوق فروش فروشگاهی سبب جریمه‌ای معادل با ۲٪ فروش می‌شود. همچنین مأخذ محاسبه جریمه، آن بخش از فروشی است که عملیات آن در سامانه صندوق فروش ثبت نشده و یا اطلاعات آن­ در اختیار سازمان­ قرار­ نگرفته است.­

جریمه عدم پرداخت حق تمبر مالیاتی:

یکی از جرایم و تخلفات مالیاتی عدم پرداخت حق تمبر مالیاتی است که اولین عواقب عدم پرداخت آن اعمال جریمه دیر کرد بوده و به این معنی است که اگر شرکت‌ها در پرداخت مالیات مربوطه در موعد قانونی تاخیر داشته باشند، ملزم به پرداخت جریمه عدم پرداخت حق تمبر مالیات معادل ۲ برابر اصل مالیات خواهند بود.

جریمه عدم پرداخت مالیات سکه:

اگر مودیان بنا به هر علتی نسبت به پرداخت مالیات سکه در زمان مقرر اقدام نکنند، مشمول جریمه دیرکرد می‌شوند که این جریمه عدم پرداخت مالیات سکه شامل ۲/۵٪ برای هر یک ماه دیرکرد در نظر گرفته می‌شود.

جریمه مالیات بر ارزش افزوده:

تاخیر در پرداخت مالیات بر ارزش افزوده موجب جریمه‌ای به میزان ۲٪ در ماه نسبت به مالیات پرداخت نشده و مدت زمان تاخیر خواهد شد. به عبارت دیگر یعنی از فردی مالیات پرداخت نکند هر ماه به اندازه ۲ درصد از میزان مالیات پرداخت نکرده خود جریمه می‌شود.

جریمه عدم پرداخت مالیات بر حقوق:

در رابطه با جریمه عدم پرداخت مالیات حقوق در موعد مقرر باید بگوییم که فرد باید ۱۰٪ مالیات و به ازای هر دیرکرد خود ۲/۵٪ مالیات را تحت عنوان جریمه پرداخت کند.

جریمه عدم ارسال فهرست قراردادهای پیمانکاری و معاملات فصلی:

در خصوص پرداخت جرایم مالی عدم ارسال فهرست قراردادهای پیمانکاری و معاملات فصلی باید بگوییم که عدم ارائه کارپوشه معاملات فصلی انجام شده به سازمان امور مالیاتی کشور ممکن است به جریمه‌ای معادل ۱٪ از مبلغ معاملاتی که فهرست آن‌ها ارائه نشده است، منجر شود.

جریمه عدم صدور صورتحساب الکترونیکی:

در صورتی که واحد‌های اقتصادی بعد از قیمت گذاری کالاها از صدور صورتحساب الکترونیکی خودداری کنند، مشمول جریمه‌ای معادل ۱۰٪ مبلغ مجموع فروش انجام‌ شده یا ۲ میلیون تومان وجه می‌شوند.

جریمه عدم ارائه اسناد و مدارک:

جریمه عدم ارائه اسناد و مدارک به مأموران رسیدگی کننده ۲۵٪ از مبلغ مالیات است. همچنین اگر ثبت دفاتر قانونی همراه با اسناد و مدارک انجام نشود جریمه معادل ۵۰٪ مالیات خواهد بود.

عدم پلمپ دفاتر قانونی:

مودیانی که مکلف به نگه‌داری دفاتر قانونی هستند در صورت عدم تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان یا عدم ارائه دفاتر مشمول جریمه‌ای معادل ۲۰٪ مالیات برای هر یک از موارد مذکور خواهند شد.

جریمه مالیاتی مدیران شرکت:

میزان جریمه مالیاتی مدیران شرکت‌ها، بر اساس ماده 195 قانون مالیات‌های مستقیم، ۲٪ است .

جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی برای شرکت‌های منحل شده:

در واقع اگر مدیران یک شرکت بخواهند به هر علتی آن شرکت را منحل کنند باید اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال کنند. اگر که اظهارنامه ارسال نشود، مدیران شرکت باید ۲٪ سرمایه خود را به‌ عنوان جریمه به اداره مالیات بپردازند.

جریمه مدیران تصفیه در مورد تقسیم دارایی‌ها:

جریمه مدیران تصفیه در خصوص تقسیم دارایی شخص حقوقی، قبل از تصفیه امور مالیاتی شخص‌ حقوقی یا قبل از سپردن تامین مقرر شامل ۲۰٪ مالیات متعلق خواهد بود که از مدیر یا مدیران تصفیه گرفته می‌شود.

پیشنهاد می‌شود در خصوص جدول محاسبه جرایم مالیاتی از یک مشاوره با تجربه در این حوزه کمک بگیرید. مشاوران مجموعه کارمنتو با داشتن سابقه طولانی می‌توانند در این خصوص به شما راهنمایی‌های موثری را ارائه دهند.

مشاوره مالی و مالیاتی

از طریق مشاوره مالیاتی تلفنی آنلاین بدون پرداخت هزینه تلفن، از طریق اینترنت و تماس امن VOIP زیر 1 دقیقه پاسخ سوالات خود را در زمینه جرایم مالیاتی دریافت نمایید.

میزان جرایم مالیاتی

میزان جرایم مالیاتی بر اساس مواد قانون مالیات‌های مستقیم به شرح زیر است:

  • میزان جرایم مالیات عملکرد مطابق با ماده ۱۹۰ قانون مالیات ۲/۵٪ به ازای هر ماه دیر کرد است.
  • مقدار جریمه مالیات بر ارزش افزوده شامل ۲ برابر مالیات و عوارض گرفته شده و در صورت دریافت مالیات توسط شخصی غیر مجاز ۱ میلیون تومان یا ۲ برابر مالیات متعلقه است. در صورت عدم ثبت نام در سامانه، ۲ برابر مالیات متعلقه، در صورت کتمان درآمد یا کمتر یا بیشتر عوارض ناشی از خرید یا استفاده از اسناد جعلی یا ثبت معامله غیر به نام خود ۲٪ در هر ماه، نسبت به مالیات و عوارض پرداخت نشده، در صورت تاخیر در پرداخت آن است.
  • جریمه مالیات تکلیفی ماده با ماده ۱۹۹، ۱۰٪ مالیات پرداخت نشده و میزان جریمه مالیات های تکلیفی، بر اساس ماده 199 قانون مالیات های مستقیم، ۱۰٪ مالیات پرداخت نشده، برای عدم پرداخت در موعد مقرر ۲/۵٪ است.
  • جریمه لیست حقوق و دستمزد بر اساس ماده 197 قانون مالیات مستقیم، ۲٪ حقوق پرداختی و ۱٪ میزان کل قرارداد است.
  • میزان جریمه مدیران تصفیه، بر اساس ماده 196 مالیات مستقیم، ۲۰٪ مالیات متعلقه به شخص حقوقی خواهد بود.
  • میزان جریمه عدم استفاده از سامانه صندوق مکانیزه فروش، بر اساس ماده ۱۹۶، ۲٪ مبلغ فروش، است.
  • میزان جریمه مدیران شرکت ها، بر اساس ماده ۱۹۵، ۲٪ و ۱٪ سرمایه پرداخت شده در زمان انحلال است.
  • میزان جریمه ثبت درآمد غیر واقعی، بر اساس ماده ۱۹۵ محرومیت از تسهیلات مالیاتی و بخشودگی‌ها، تا ۳ سال و جریمه مالیاتی، به موجب قانون است.
  • میزان جریمه عدم ارسال و ثبت نام اظهارنامه مالیاتی، مطابق با ماده ۱۹۲، ۳۰٪ مالیات متعلقه، برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل و ۱۰٪ برای باقی مودیان است.
  • میزان جریمه عدم ارسال ترازنامه و صورت حساب سود و زیان، بر اساس ماده 193 قانون مالیات مستقیم، ۲۰٪ مالیات متعلقه خواهد بود.

جرایم مالیاتی قابل بخشش و جرایم مالیاتی غیر قابل بخشش

در خصوص گزارش جرایم مالیاتی باید بگوییم که لیستی از جرایم مالیاتی قابل بخشش و غیر قابل بخشش وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شود:

لیست جرایم مالیاتی غیر قابل بخشش:

  • عدم تکمیل و ارسال اظهارنامه‌های مالیاتی
  • جریمه کتمان درآمد و ذکر بیشتر یا کمتر گفتن آن
  • جریمه اعلام درآمد غیرواقعی که اختلاف آن با درآمد واقعی، بیشتر از ۱۵٪ باشد.
  • همدستی با مشتریان در ایجاد ارقام اشتباه داخل فاکتور

لیست جرایم مالیاتی قابل بخشش:

لازم به بیان است که هر آنچه که در دسته جرایم مالیاتی غیر قابل بخشش وجود نداشته باشد، شامل دسته جرایم مالیاتی قابل بخشش می‌شود.

  • عدم تسلیم فهرست مالیات حقوق و دستمزد
  • عدم صدور صورت‌ حساب
  • جریمه مالیات بر ارزش افزوده
  • جریمه عدم ارسال اسناد و مدارک
  • جریمه عدم ارسال فهرست قراردادهای پیمانکاری و معاملات فصلی
  • خودداری از ارسال صورت معاملات فصلی
  • و…

مجازات‌های قانونی برای جرایم مالیاتی

مجازات‌های قانونی برای جرایم مالیاتی

قانون مالیات‌های مستقیم مطابق با میزان اختلافات انحام شده برای جرایم مالیاتی اشخاص حقوقی و جرایم مالیاتی اشخاص حقیقی، مجازات‌هایی را در نظر گرفته است که این مجازات‌ها به شرح موارد زیر است:

  • جرایم اعتباری
  • جرایم تعزیری درجه شش
  • جرایم نقدی قابل پرداخت

جرایم مالیاتی نقدی:

جرایم مالیاتی نقدی به ۲ شکل از افراد دریافت می‌شود. عمومی ترین شکل دریافت جرایم نقدی بر اساس ماده 192 مالیات مستقیم شامل تعیین درصدی از مالیات متعلق است که به صورت نقدی و یا توقیف اموال بدهکاران مالیاتی اخذ می‌شود.

نوع دیگری دریافت جرایم نقدی مالیاتی که برای برخی مودیان مجرم اعمال می‌شود، محاسبه و مطالبه مالیات بر اساس اظهارنامه برآوردی است که در این روش سازمان مالیاتی، مالیات مجرمان را با در نظر گرفتن حداکثر درآمد و حداقل هزینه محاسبه و اخذ می‌کند.

لازم به ذکر است که مجرمان مالیاتی علاوه‌ بر پرداخت اصل مالیات و جریمه، در صورت بروز خسارت به دولت باید ضررهایی که به دولت وارده شده را نیز پرداخت کنند.

جرایم مالیاتی درجه شش:

بر اساس ماده 247 مالیات مستقیم، افراد بر اساس نوع جرم خود علاوه‌ بر تعلق جرایم نقدی و اعتباری در برخی موارد مشمول مجازات های تعزیری درجه شش نیز می‌شوند که شامل حبس از ۶ ماه تا ۲ سال، جزای نقدی بین ۲ تا ۸ میلیون تومان، شلاق از ۳۱ تا ۷۴ ضربه، محرومیت از حقوق اجتماعی از ۶ ماه تا ۵ سال، انتشار حکم قطعی جریمه‌های مالیاتی به صورت علنی، ممنوعیت از فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی حداکثر تا ۵ سال، ممنوعیت از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی حداکثر تا ۵ سال، ممنوعیت از اصدار بعضی از اسناد تجاری توسط اشخاص و حقوقی حداکثر به مدت ۵ سال می‌شود.

جرایم مالیاتی اعتباری:

جرایم مالیاتی اعتباری بر اساس نوع جریمه به صورت عدم امکان برخورداری از معافیت‌ها و تسهیلات مالیاتی و همچنین مواردی از قبیل ممنوع الخروجی مالیاتی برای مجرمان اعمال خواهد شد.

سخن پایانی

در این مطلب به موضوع جرایم مالیاتی چیست؟ و سوال جرایم دیرکرد مالیاتی چند درصد است؟ پرداختیم. اگر که شما در این خصوص نیاز به کسب راهنمایی دارید می‌توانید از مشاورین کارمنتو کمک‌های لازم خود را کسب کنید. در مجموعه کارمنتو امکان دریافت مشاوره آنلاین تلفنی بر بستر VOIP وجود دارد و می‌توانید مشاوره فوری در هر جای ایران در لحظه و زیر یک دقیقه با حفظ محرمانگی اطلاعات خود داشته باشید.

کسب و کار

از طریق مشاوره کسب و کار آنلاین تلفنی در حوزه مد نظر خود بدون پرداخت هزینه تلفن و اینترنت و از طریق تماس امن، پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.

با کلیک روی لینک زیر و از طریق (منو خدمات مشاوره) حوزه مد نظر خود را انتخاب نمایید

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟ 16 نظر

5 16
جرایم مالیاتی چه انواعی دارد؟جرایم دیرکرد مالیاتی چند درصد است؟

مشاورین مرتبط

مقالات مرتبط

نظرات کاربران

اشتراک در
اطلاع از

2 نظرات
قدیمی‌ترین
تازه‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

ایمیل شما با موفقیت ثبت شد