قانون ارث برای فرزند فوت شده قبل از پدر و مادر یکی از چالشبرانگیزترین بخشهای مقررات ارث در ایران است. مطابق قانون مدنی، اگر فرزند (چه دختر و چه پسر) قبل از پدر و مادر خود فوت کند، این پرسش مطرح میشود که آیا والدین همچنان وارث او محسوب میشوند یا خیر؟ و چقدر سهم خواهند داشت؟
قانون به صراحت اعلام میکند که پدر و مادر در طبقه اول وراث قرار دارند و جنسیت فرزندی که فوت کرده، تأثیری در اصل ارث بردن آنها ندارد، یعنی چه فرزند پسر قبل از والدین فوت شود و چه فرزند دختر، پدر و مادر از اموال او ارث میبرند. اگر فرزند قبل از والدین خود فوت شود، در صورتی که فرزند و همسر نیز نداشته باشد، سهم ارث مادر به صورت یک سوم و پدر دو سوم است. در حالتی که فرد متوفی شده دارای همسر و فرزندانی باشد، سهم هر کدام از والدین یک ششم خواهد بود.
اما پرسش مهمتر این است که آیا بازماندگان فرزندی که پیش از پدر و مادرش فوت کرده، از پدربزرگ و مادربزرگ ارث میبرند؟ طبق قانون، شخصی که هنگام فوت مورث زنده نباشد، ارث نمیبرد، بنابراین فرزند فوت شده هیچ سهمی از پدر یا مادر خود نخواهد داشت. با این حال، فرزندان او (نوهها) در بعضی شرایط میتوانند قائممقام پدر یا مادر فوت شده خود شوند و از پدربزرگ یا مادربزرگ ارث ببرند، اما تنها زمانی که وارث نزدیکتری مانند فرزندان دیگر وجود نداشته باشد.
در صورت نیاز میتوانید از خدمات مشاوره کارمنتو که در کمتر از 1 دقیقه و فوری ارتباط شما را با افراد متخصص این حوزه فراهم میکند، استفاده کرده و راهنماییهای لازم را دریافت کنید. در ادامه این مقاله قصد داریم، نکاتی در زمینه سهم پدر و مادر از ارث فرزند برای شما شرح دهیم.
مصادیق تقسیم ارث فرزند فوت شده
سهم الارث پدر و مادر بعد از فوت فرزند در زمانی که فرزندی فوت شود، با توجه به این امر که آیا فرزند ازدواج کرده و یا خیر و همچنین بر اساس اینکه فرد متوفی فرزندی دارد یا خیر، تقسیم ارث وی نیز متفاوت به شکلهای مختلفی انجام شود. بر همین اساس در مورد ارث پدر و مادر از فرزند به طور کلی 4 حالت کلی و اصلی وجود دارد که ما قصد داریم در این قسمت به آن اشاره کنیم.
لازم است این نکته را ذکر کنیم که در کشور ما ایران با توجه شرع اسلام و البته احکامی که در قرآن وجود دارد، موضوع ارث پدر و مادر از فرزند فوت شده که به عنوان فرزند خوانده است، به رسمیت شناخته نشده و به همین دلیل مشخص نمودن میزان سهم الارث آنها منتفی شده است.
اما علی رغم این موضوع والدین میتوانند برای تامین مال طفلی که به سرپرستی گرفته شده است از روشهای مختلفی مانند وصیت اقدامات لازم را انجام دهند. به طور کلی از جمله 4 حالت کلی در زمینه تقسیم ارث فرزند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- وجود والدین فرزند فوت شده، بدون فرزند: در این حالت اختصاص دادن ارث به پدربزرگ و یا مادربزرگ بدون داشتن نوه و فوت فرزند است.
- وجود فرزندان فرد متوفی بدون والدین
- وجود والدین و فرزندان
- وجود همسر ( زوج یا زوجه )
| وضعیت وراث دیگر | سهم مادر | سهم پدر | توضیحات |
|---|---|---|---|
| فرزند فوت شده هیچ همسر یا فرزندی ندارد | ۱/۳ | ۲/۳ | سهم مادر و پدر بر اساس قانون مدنی، جنسیت فرزند مهم نیست |
| فرزند فوت شده دارای همسر یا فرزند | ۱/۶ | ۱/۶ | سهم والدین کاهش مییابد چون همسر و فرزندان متوفی هم وراث هستند |
| فرزند فوت شده تنها دارای همسر و بدون فرزند | ۱/۶ | ۱/۶ | سهم والدین ثابت است، همسر سهم جداگانه دارد |
| فرزند فوت شده دارای فرزند و بدون همسر | ۱/۶ | ۱/۶ | سهم والدین با وجود نوهها کاهش مییابد، اما جنسیت فرزند تاثیری ندارد |
تقسیم ارث فرزند فوت شده در حالت وجود پدر و مادر
در مورد تقسیم ارث فرزند فوت شده قبل از والدین باید گفت که در این حالت باید پدر و مادر هردو و یا یکی از آنها در لحظهای که فرزند فوت میشود، زنده باشند. در این قسمت قصد داریم نحوه تقسیم ارث فرزند فوت شده که مجرد و یا بدون همسر و فرزند باشد را برای شما بررسی کنیم.
بر اساس ماده 906 قانون مدنی در مورد این وضعیت، در صورتی که برای فردی که متوفی شده اولادی از هر درجهای وجود نداشته باشد، هر یک از والدین در صورت انفراد میتوانند تمام ارث فرزند خود را ببرد.
همچنین اگر پدر و مادر هردو در قید حیات باشند، مادر یک ثلث و پدر دو ثلث ارث خواهد برد. بنابراین بر این اساس در مورد نحوه تقسیم ارث فرزند فوت شده میتوان 2 حالت کلی زیر را بیان کرد:
- تنها یکی از والدین یعنی یا پدر و یا مادر در قید حیات باشند. در این صورت یکی از والدین میتوانند تمام داراییهای فرزند فوت شده خود را به ارث ببرند.
- والدین و یا پدر و مادر هر دو زنده باشند. در این هنگام سهم پدر و مادر بعد از فوت فرزند به ترتیب دو سوم و یک سوم ترکه خواهد بود.
در صورتی که تمایل دارید در این زمینه راهنمایی دریافت کنید و همچنین در مورد ارث پدر و مادر از فرزند دختر فوت شده سوالاتی داشته باشید، میتوانید با مشاوران کارمنتو در ارتباط باشید. استفاده از جدیدترین تکنولوژیهای دنیا، وجود یک پلتفرم جامع ویژه مشاور و کارفرما، ارائه خدمت با معقولترین قیمت بازار و نمایش وضعیت مشاور به منظور صرفه جویی در زمان کاربر (آنلاین و آفلاین) از مهمترین مزایای مرکز کارمنتو است که باعث میشود شما بتوانید به راحتی مشاوره دریافت کنید.
تقسیم ارث فرزند فوت شده در حالت وجود فرزندان
در صورتی که در هنگام فوت فرزند، پدر و مادر وی نیز فوت شده باشند، اما خود متوفی دارای یک یا چند فرزند باشد، وضعیت ارث فرزند فوت شده بر اساس ماده 907 قانون مدنی بین فرزندان تقسیم خواهد شد. البته لازم است این نکته را نیز ذکر کنیم که تقسیم ارث پیش از فوت فرزند جز از طریق قانون ممکن نخواهد بود. طبق ماده 907، اگر فرد متوفی والدین خود را از دست داشته باشد و دارای یک یا چند فرزند باشد، ترکه به صورت زیر تقسیم خواهد شد:
اگر متوفی تنها یک فرزند داشته باشد، فرقی نمیکند که فرزند دختر و یا پسر باشد، تمام داراییهای متوفی به وی خواهد رسید. علاوه بر این اگر فرزندان متعددی وجود داشته باشند اما همهی آنها دختر و یا پسر باشند، ترکه بین آنها به صورت مساوی تقسیم خواهد شد. اما اکر متوفی دارای فرزندان متعددی باشند و برخی از آنها پسر و برخی دیگر دختر باشند، فرزندان پسر باید دو برابر فرزندان دختر ارث ببرند.
در ادامه این مقاله ارث فرزند فوت شده به پدر و مادر لازم است این نکته را ذکر کنیم که با توجه به قواعد و نکاتی که در طی ماده 907 ذکر شده است، هیچ تفاوتی بین فرزندان از نکاح دائم و یا موقت وجود نخواهد داشت. به عبارتی بهتر طبق قانون ارث در ازدواج موقت، فرزندان ناشی از نکاح موقت همانند نکاح دائم از متوفی ارث خواهند برد.
تقسیم ارث فرزند فوت شده در حالت وجود پدر و مادر و فرزندان
در صورتی که پدر و مادر و فرزندان در قید حیات باشند و همچنین از آن جایی که همگی در یک طبقه ارث قرار میگیرند، همه آنها نیز ارث میبرند. اما با دقت به این موضوع که فرزند باقی مانده از متوفی، دختر یا پسر باشد و همچنین با توجه به تعداد فرزندان، نحوه تقسیم سهم پدر و مادر از ارث پسر فوت شده نیز متفاوت خواهد بود.
به همین دلیل در ادامه قصد داریم دیگر فرضهای موجود در این زمینه را برای شما بررسی کنیم. لازم به توصیه است که اگر در این زمینه نیازمند دریافت مشاوره هستید میتوانید با مرکز کارمنتو در ارتباط باشید.
این مرکز امکان دریافت مشاوره آنلاین تلفنی، در دسترس بودن خدمات به صورت 7 روز هفته و 24 ساعت، پشتیبانی به صورت 7 روز هفته و 24 ساعت و همچنین امکان چت آنلاین با پشتیبان را برای شما فراهم کرده است. از جمله دیگر فرضهای موجود در این زمینه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
پدر و مادر و یک دختر
اگر که والدین فرزند متوفی باشند و یا اینکه تنها یکی از آنها در زمان فوت فرزند در قید حیات باشند و همچنین یک فرزند دختر داشته باشد، سهم الارث پدر و مادر در صورت فوت فرزند پس از بر اساس ماده 908 قانون مدنی انجام خواهد شد.
طبق این ماده هر گاه والدین متوفی هردو و یا یکی از آنها در قید حیات باشند و وی یک دختر نیز داشته باشد، پدر و مادر هر یک سدس ترکه و دختر نصف آن ارث خواهد برد و مابقی نیز باید بین دیگر وراث بر اساس فرض آنها تقسیم شود.
به عبارتی بهتر بر اساس این قانون ارث برای فرزند فوت شده قبل از پدر، اگر پدر و مادر در قید حیات باشند و فرزند دارای دختر باشد، سهم والدین هر کدام یک ششم ترکه خواهد بود و دختر یک دوم ترکه را به ارث خواهد برد. مابقی ترکه نیز در بین وراث نسبت به سهام آنها تقسیم میشود.
فقط در کمتر از یک دقیقه میتوانید با مشاوران حقوقی کارمنتو ارتباط برقرار کنید. این متخصصان مثل یک راهنمای مطمئن کنار شما هستند تا قبل از ایجاد هر مشکل قانونی، بهترین مسیر را نشان دهند و از دردسرهای حقوقی جلوگیری کنند.
-
پدر و مادر و چند دختر
حالت دیگری که در تقسیم سهم پدر و مادر از ارث فرزند باید در نظر گرفت این است که متوفی دارای چند دختر باشد. به طور کلی لازم است بدانید که اگر علاوه بر پدر و مادر، چند دختر نیز وجود داشته باشد، قانون 909 مدنی در اصل، قانون ارث فرزند فوت شده در نظر گرفته خواهد شد.
بر اساس این ماده هر زمان والدین در قید حیات باشند و چند دختر نیز وجود داشته باشد، فرض این است که تمامی دخترها دو ثلث ترکه را به صورت مساوی به ارث میبرند. پدر و مادر نیز هر کدام یک سدس و دیگر وراث بر اساس فرض آنها تقسیم خواهد شد.
-
پدر و مادر و فرزند یا فرزندان پسر
اگر که فرد متوفی دارای پدر، مادر و همچنین فرزندان پسر باشد، سهم هر یک از والدین از ترکه یک ششم و مابقی ترکه به فرزندان به ارث میرود. بنابراین در این حالت تقسیم کردن ترکه بین وراث نسبت به سهم آنها مطرح نخواهد شد.
تقسیم ارث فرزند فوت شده در حالت وجود همسر (زوج یا زوجه)
علاوه بر قانون ارث برای فرزند فوت شده قبل از پدر، یک قانون دیگری نیز وجود دارد که مربوط به حالتی است که زوج یا زوجه وجود داشته باشند. در واقع بر اساس قانون 913 قانون مدنی، در تمامی حالتها و قوانینی که در این وجود وجود دارند، اگر هر کدام از زوجین در قید حیات باشند، فرضی در بر خواهد گرفت.
این فرض عبارت است از اینکه نصف ترکه برای زوج و ربع آن برای زوجه آن هم در حالتی که فرد فوت شده اولاد و یا اولاد اولاد نداشته باشد. اگر در زمان فوت فرزند، همسر وی در قید حیات باشند، در ابتدا و پیش از اینکه ارث پدر و مادر از فرزند به آنها داده شود، سهم ارث زوج یا زوجه از ترکه به وی داده خواهد شد.
بر این اساس ارث مرد از زن، یک دوم ترکه در صورت عدم داشتن فرزند، یک چهارم ترکه در صورت داشتن فرزند برای متوفی خواهد بود. سهم ارث زوجه نیز یک چهارم ترکه در صورت نبود فرزند و یک هشتم در صورت داشتن فرزند خواهد بود. پس از اینکه این سهام پرداخت شد، مابقی ترکه در بین وراث و بر اساس ترتیبی که آن را برای شما شرح دادیم، تقسیم خواهد شد.
بر اساس توضیحاتی که تا این قسمت از مقاله برای شما ارائه دادیم، قوانین متعددی در این زمینه و همچنین نکات مختلفی در مورد ارث پدر و مادر از فرزند دختر فوت شده وجود دارند که توجه به همه آنها بسیار ضروری است. به همین دلیل توصیه میشود که حتما از مشاوران موجود در کارمنتو راهنمایی دریافت کنید. این مرکز دارای تنوع حوزهها (11 حوزه و 31 زیرحوزه)، تنوع خدمات (مشاوره و پروژه) و همکاری با بیش از 350 مشاور برتر کشور است.
سهم مادر و پدر از حقوق فرزند فوت شده
لازم است بدانید دادن سهم پدر و مادر از حقوق فرزند فوت شده نیز نیازمند رعایت نکاتی است. شرط اینکه والدین بتوانند وارث فرزند فوت شده شوند و به عبارتی از حقوق وی نیز ارث ببرند این است که فرد متوفی در زمان حیاتش درخواست کفالت را به دلیل ناتوان بودن در تامین کردن معاش، داده باشد. برای اینکه والدین بتوانند تحت پوشش قرار بگیرند، سن پدر باید 60 سال تمام و مادر نیز 55 سال کامل باشد.
علاوه بر این شرط سنی، تامین کردن معاش والدین باید حتما بر عهده بیمه باشد و از هیچ سازمان دیگری مستمری دریافت نکند و یا اینکه بر اساس کمیسیون پزشکی ماده 91، ناتوان و یا از کار افتاده باشد. همچنین در هنگام ارائه دادن تقاضای کفالت به والدین، آنها نباید بیمه شده تامین اجتماعی باشند. در این هنگام سهم ارث فرزند فوت شده قبل از پدر و مادر به صورت 20 درصد از حقوق فرزند فوت شده خواهد بود.
آیا پدر و مادر از طفل به سرپرستی گرفته شده ارث دارند؟
از مهمترین سوالات در زمینه ارث پدر و مادر از فرزند، این است که آیا پدر و مادر طفل به سرپرستی گرفته شده ارث دارند؟ لازم است بدانید که از جمله شرط و قانون ارث برای فرزند فوت شده قبل از پدر و یا مادر این است که فرزند دارای رابطه نسبی داشته باشد. اما طفلی که به سرپرستی گرفته شده این رابطه را ندارد و بنابراین فرزند خوانده ارث نخواهد داشت.
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم نکات مهم و مختلفی در زمینه سهم ارث پدر و مادر از فرزند فوت شده برای شما ارائه دهیم. توجه کنید برای اینکه والدین بتوانند از فرزند متوفی خود ارث ببرند باید شرایط مختلفی در نظر گرفته و در صورت وجود و یا عدم وجود فرزند میزان سهم ارثی که باید به والدین برسد نیز متفاوت خواهد بود. به دلیل اینکه قوانین و شرایط متعددی در زمینه پروندههای مربوط به فوت فرزند قبل از پدر و مادر وجود دارد، بهتر است از مشاوران کارمنتو کمک بگیرید. کارمنتو در واقع مرکزی است که از جمله مزایای آن میتوان به امکان دریافت مشاوره فوری در هر جای ایران در لحظه و زیر یک دقیقه، شارژ اولیه رایگان، قابلیت استفاده از کیف پول و محرمانه بودن اطلاعات اشاره کرد.
از طریق مشاوره کسب و کار آنلاین تلفنی در حوزه مد نظر خود بدون پرداخت هزینه تلفن و اینترنت و از طریق تماس امن، پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.
با کلیک روی لینک زیر و از طریق (منو خدمات مشاوره) حوزه مد نظر خود را انتخاب نمایید.
