تمام مخاطب ماده 190 قانون مالیاتهای مستقیم، اشخاص حقیقی و حقوقی هستند. عبارت مالیات عملکرد در متن علی الحساب پرداختی بابت مالیات عملکرد هر سال مالی قبل از سررسید مشمول جایزه و پرداخت بعد از آن مشمول جریمه می‌باشد. جایزه و جرایم اشاره شده فقط در رابطه با مالیات عمکرد بوده، بنابراین برای آشنایی بیشتر از جرایم و تشویقی مالیاتی در این مطلب ماده 190 را به صورت کامل بررسی کرده ایم و کاملا شرح داده ایم.
برای کسب اطلاعات بیشتر با مشاوران بخش مشاوره مالی کارمنتو همراه باشید.
تحلیل ماده 190 قانون مالیات های مستقیم
این ماده برای پرداخت‌کنندگان مالیات یعنی هم اشخاص حقیقی و هم اشخاص حقوقی کاربرد دارد. طبق متن دقیق این ماده «علی‌الحساب پرداختی بابت مالیات عملکرد هر سال مالی قبل از سر رسید مقررموجب تعلق جایزه‌ای معادل یک درصد و پرداخت مالیات پس از آن موعد، موجب تعلق جریمه‌ای معادل 5/2% مالیات به ازای هر ماه خواهد بود».
اما معنی این جملات چیست؟ این یعنی به عنوان شخص یا شرکت (حقیقی یا حقوقی)، اگر قبل از تشخیص مبلغ مالیات توسط ممیز و رسیدگی به اعداد و ارقام، مالیات خودتان را بپردازید، 1% بخشودگی جایزه خوش‌حسابی (به تعداد ماههایی که زودتر از موعد واریز کردهاید) خواهید گرفت. اما اگر مبلغ مالیات شما توسط ممیز مشخص و ابلاغ شود و دیرتر از مهلت پرداخت کنید، به ازای هر ماه 2.5% آن مبلغ را جریمه خواهید شد.
بیایید با یک مثال ماده 190 را بهتر بفهمیم. اگر مالیات ماه تیر شما 2.5 میلیون تومان باشد و پیش از ابلاغ آن را در ماه اردیبهشت پرداخت کنید (2 ماه زودتر) 2% جایزه خوش‌حسابی شما 50000 تومان خواهد بود. با این حال، اگر بعد از تشخیص ممیز مالیات همان ماه تیر را 3 ماه دیرتر (در ماه مهر) بپردازید، 7.5% یعنی 187500 تومان به آن اضافه میشود.
ماده 190 قانون مالیات های مستقیم
(اصلاحی 7/02/1371)- معادل چهار درصد از مالیاتهای پرداختی مودی تا سررسید مقرر به عنوان جایزه خوش حسابی از بدهی مالیاتی او کسر خواهد شد و‌هرگاه مالیات پس از حداکثر چهار ماه از سررسید مقرر پرداخت شود مشمول جریمه‌ای معادل ده درصد مالیات پرداخت نشده تا سررسید مقرر خواهد‌بود و در صورت تقسیط و پرداخت اقساط در سررسید مقرر نصف جریمه مذکور بخشوده خواهد شد. حکم این ماده شامل مالیات‌هایی که به موجب مقررات این قانون اشخاص دیگر به عنوان مالیات مودی پرداخت می‌نمایند نخواهد بود.
- تبصره ۱ (منسوخه 7/02/1371)- آن مقدار از بدهی مالیاتی که خارج از فواصل تعیین شده در این ماده پرداخت میشود مشمول جریمه‌ای معادل بیست درصد آن خواهد‌بود و چنانچه مودی بدهی مالیاتی مذکور را تقسیط و اقساط مربوط را در موعد مقرر پرداخت نماید نصف جریمه موضوع این تبصره بخشوده خواهد‌شد.
- تبصره ۲ (اصلاحی 7/02/1371)- در موارد مذکور در ماده ۲۳۹ این قانون هر گاه مودی برگ تشخیص صادره را قبول و یا با ممیز کل توافق نماید و یا نسبت به پرداخت‌مالیات متعلقه یا ترتیب پرداخت آن اقدام کند از هشتاد درصد جرائم مقرر در این قانون معاف خواهد بود.
- تبصره ۲ (اصلاحی 7/02/1371)- چنانچه فاصله تاریخ وصول اعتراض مودی نسبت به برگ تشخیص مالیات تا تاریخ قطعی شدن مالیات از یک سال تجاوز نماید، جریمه دو و نیم درصد (5/2%) در ماه موضوع این ماده نسبت به مدت زمان بیش از یک سال مذکور تا تاریخ ابلاغ برگ قطعی مالیات قابل مطالبه از مودی نخواهد‌بود. سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است ترتیباتی اتخاذ نماید که رسیدگی و قطعیت یافتن مالیات مودیان حداکثر تا یک سال پس از تاریخ تسلیم اعتراض آنان صورت پذیرد.
دستورالعمل و بخشنامه
ابلاغ نظر اکثریت اعضای شورای عالی مالیاتی موضوع صورتجلسه شماره ۲۰۱- ۳۸ مورخ ۱۳۹۷/۱۲/۱۳
به پیوست نظر اکثریت اعضای شورای عالی مالیاتی موضوع صورتجلسه شماره201-38 مورخ 1397/12/13 در خصوص “جریمه موضوع ماده 190 قانون مالیاتهای مستقیم نسبت به مالیات نقل و انتقال قطعی املاک و حق واگذاری محل اشخاص حقوقی و مبدأ محاسبه آن” که در اجرای قسمت اخیر بند 3 ماده 255 قانون مالیات های مستقیم اصلاحی مصوب 1394/04/31 به تنفیذ رئیس کل محترم سازمان امور مالیاتی کشور رسیده، برای اجراء ابلاغ میشود.
محمود علیزاده
معاون حقوقی و فنی مالیاتی
شماره:210/99/12
مالیات مقطوع عملکرد سال ۱۳۹۶ برخی از صاحبان مشاغل در اجرای تبصره ماده ۱۰۰ اصلاحی مصوب ۱۳۹۴/۴/۳۱ قانون مالیات های مستقیم
بنابه اختیار حاصل از تبصره ماده 100 اصلاحی مصوب 1394/4/31 قانون مالیات های مستقیم و به منظور تکریم مودیان و تسهیل وصول مالیات و ایجاد هماهنگی و وحدت رویه در تعیین مالیات عملکرد سال 1396 برخی از صاحبان مشاغل که در گروه سوم ماده 2 آیین نامه اجرایی موضوع ماده 95 قانون فوق موضوع بخشنامه شماره 200/94/118 مورخ 1394/12/9 قرار می¬گیرند، به شرح ذیل مقرر می گردد:
الف – مشمولین تبصره ماده 100:
1– کلیه صاحبان مشاغل گروه سوم موضوع ماده 2 آیین نامه اجرایی موضوع ماده 95 قانون فوق که مجموع فروش کالا و خدمات آن ها در سال 1396 حداکثر ده برابر معافیت موضوع ماده 84 قانون مالیات های مستقیم (مبلغ 2,400,000,000ریال) باشد مشمول این دستورالعمل بوده و در صورت تکمیل و ارسال فرم موضوع این دستورالعمل که در سامانه سازمان امور مالیاتی کشور قرار داده شده است، از نگهداری اسناد و مدارک موضوع این قانون و تسلیم اظهارنامه مالیاتی معاف می باشند.
ب- نحوه تعیین مالیات مقطوع و پرداخت آن :
2– میزان مالیات عملکرد سال 1396 صاحبان مشاغل فوق با افزایش پنج درصد ( 5%) نسبت به مالیات قطعی عملکرد سال 1395 به صورت مقطوع تعیین می گردد.
بدیهی است مودیانی که در عملکرد سال 1395 معاف از مالیات بوده اند صرفا می¬بایست مراتب قبول این دستورالعمل را بدون پرداخت مالیات از طریق سیستم الکترونیکی (طبق فرم مربوط) به سازمان امور مالیاتی کشور اعلام نمایند. حکم اخیرالذکر (اعلام مراتب به سازمان امور مالیاتی کشور) درخصوص مودیان موضوع صدر این بند نیز الزامی است. درخصوص مودیانی که امکان پرداخت مالیات مقطوع موضوع این دستورالعمل را به صورت یکجا در خردادماه 1397 ندارند، مالیات مقطوع فوق حداکثر تا چهارماه به صورت مساوی تقسیط می¬گردد. عدم پرداخت به موقع مالیات و یا در صورت تقسیط، عدم پرداخت اقساط در سررسیدهای مقرر مشمول جریمه موضوع ماده 190 قانون مالیاتهای مستقیم خواهد بود.
3– هرگاه اسناد و مدارک مثبته ای بدست آید که مشخص شود مجموع فروش کالا و خدمات یا سایر درآمدهای مودی درسال 1396 بیش از مبلغ مندرج در جزء 1 بند الف این دستورالعمل می باشد، پرونده مودی وفق مقررات رسیدگی شده و مالیات مابه التفاوت و جرایم متعلقه مطالبه می گردد.
ج- سایر موارد :
4– مودیانی که مالیات عملکرد سال 1395 آنها حسب مورد با اعمال مقررات موضوع مواد 137 ، 165 و 172 قانون مالیاتهای مستقیم و یا به دلیل عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی بدون اعمال معافیت موضوع ماده 101 قانون مالیات های مستقیم محاسبه شده و یا در طی سال 1395 به صورت کامل فعالیت نداشته اند، ابتدا باید مالیات سال 1395 آنها بدون رعایت موارد مذکور محاسبه و سپس مبنای رشد مورد نظر قرار گیرد.
5– مالیات عملکرد سال 1396 مودیان موضوع این دستورالعمل در صورتی که اظهارنامه مالیاتی عملکرد سال 1396 خود را در موعد مقرر قانونی به صورت جداگانه تسلیم نمایند (به عنوان آخرین اقدام مودی قبل از پایان خردادماه 1397) و یا در مهلت مقرر در این دستورالعمل فرم مربوط به بند 6 این دستورالعمل را به سازمان امور مالیاتی کشور تسلیم نکنند و یا متقاضی اعمال مقررات قانونی از جمله مفاد مواد 137، 165و 172 قانون مالیات های مستقیم درخصوص درآمد عملکرد سال 1396 خود هستند، از شمول این دستورالعمل خارج بوده و با رعایت مقررات مربوطه تعیین خواهد شد.
6– صاحبان مشاغل گروه سوم که با توجه به مفاد بند یک فوق خود را مشمول این دستورالعمل می دانند می بایست حداکثر تا پایان خرداد ماه سال جاری با ورود به سامانه سازمان امور مالیاتی کشور نسبت به ارسال فرم موضوع بند 1 مذکور اقدام نمایند. 16-6/3
سید کامل تقوی نژاد
رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور
شماره:200/97/4/ص
در پایان
در پلتفرم کارمنتو، می‌توانید از مشاوران متخصص و کارشناسان باتجربه، درمورد قوانین مالی و مالیاتی مشاورههای کاربردی بگیرید. در این پلتفرم، فرایند مشاوره توسط افرادی انجام میشود که قوانین مالیات کشورمان را به خوبی می‌شناسند و از گوشه و کنارهای پنهان آن خبر دارند. همچنین برای دریافت پاسخ سوالاتتان، نیازی به مراجعه به جایی ندارید و کل فرایند را می‌توانید آنلاین و در منزل انجام بدهید.
