بسياري از تاجران و بازرگانان ايراني علاوه بر تجارت داخلي، اقدام به نقل و انتقالات ارزي در در تجارت بين الملل هم مي‌كنند. اين مسير، در كنار سود سرشاري كه براي آنان به ارمغان می‌آورد، با مشكلات زيادي هم همراه است. از اين رو لازم است تا افراد با مواردی مثل نحوه بازگشت ارز به داخل کشور و انواع روش پرداخت در تجارت به طور کامل آشنا شوند. کارمنتو در این مقاله، اطلاعات جامعی در این خصوص بیان می‌کند.
نقل و انتقالات ارزی در تجارت به چه صورت است؟
تجارت صادراتی و وارداتی در حوزه بین‌الملل، ارتباط تنگاتنگی با نظام بانکی کشورهای مختلف دارد. متاسفانه در سال‌های اخیر با ایجاد تحریم‌ها، فضای مناسبی برای نقل و انتقالات ارزی در تجارت وجود ندارد و همین موضوع باعث شده است که تاجران ایرانی با مشکلات عدیده‌ای در صادرات و واردات روبه‌رو شوند. به منظور نقل و انتقالات ارزی در تجارت، روش‌های پرداختی مختلفی مانند برات ساده و پرداخت حواله‌ای وجود دارد که مرسوم هستند. هم‌چنین ابزار انتقال ارز در بانکداری بین‌المللی هم متفاوت هستند که در ادامه همه این موارد را به صورت جزئی بررسی می‌کنیم. اگر در این زمینه به اطلاعات جزیی تر و یا مشاوره نیاز دارید، می‌توانید با مشاوران ما در بخش مشاوره صادرات و واردات ارتباط برقرار نمایید.
بازگشت ارز حاصل از صادرات به داخل کشور
همان‌طورکه اشاره کردیم از مهم‌ترین دغدغه‌هایی که در ذهن بازرگانان و تجار ایرانی مخصوصا تازه‌کاران در عرصه صادرات در مورد نقل و انتقالات ارزی در تجارت شکل می‌گیرد، این موضوع است که چگونه می‌توان ارز حاصل‌شده از فعالیت‌های صادراتی را به داخل کشور بازگرداند. با توجه به اینکه در سال‌های گذشته، نوسانات ارزی به دفعات در کشور اتفاق افتاده است، برخی از تاجران به منظور بازگشت ارز حاصل از صادرات کالاهای مختلف، به مشکلات متعددی برخورد کرده‌اند. علاوه بر تاجران و بازرگانان، بانک مرکزی و دولت هم در این مورد دچار مشکل شده‌اند. در ادامه، قوانین داخلی که به منظور دریافت پول از مشتریان خارجی و بازگشت ارز حاصل از صادرات به داخل کشور، تدوین شده‌اند را خدمتتان معرفی می‌کنیم:
• تاجران میتوانند پول حاصل از صادرات را به صورت اسکناس به سامانه ثنا وارد کنند.
• تاجران میتوانند پول حاصل از صادرات را به حساب ارزی خود واریز کنند.
• بازرگانان و تاجران مختلف میتوانند پول حاصل از صادرات را بابت بدهی‌های ارزی خود به خارج از کشور صرف کنند.
• هم‌چنین تاجران میتوانند پول حاصل از صادرات را دوباره وارد چرخه نقل و انتقالات ارزی در تجارت خود کنند. مثلا میتوانند از این پول برای واردات اجناس مختلف دیگر استفاده کنند.
نقل و انتقالات ارزی در تجارت با کشورهای همسایه تحت قوانین فوق، عموما به شکل مطلوبی انجام می‌شود. اما متاسفانه با توجه به شرایط تحریم کنونی، موضوع نقل و انقال ارزی در تجارت با برخی دیگر از کشورها کمی مشکل شده است و تنها به‌وسیله واسطه‌های مختلف امکان‌پذیر است.
اگر به تجارت با کشورهای همسایه علاقه مندید حتما این مقاله را بخوانید:
انواع روش‌های پرداخت در تجارت
از دیگر موضوعاتی که در زمینه نقل و انتقالات ارزی در تجارت با افراد و سازمان‌های مختلف اهمیت دارد، انتخاب یک روش پرداختی مناسب است. تاجران ایرانی معمولا از چند روش پرداخت در تجارت خود استفاده می‌کنند که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنید.
• تجارت حساب‌باز
این روش پرداختی به نوعی دارای ریسک کمتری برای خریداران است؛ در این روش تجاری، بر اساس توافقی که بین فروشنده و خریدار حاصل می‌شود، مبلغ کالاهای مختلف در طی چند مرحله و در بازه‌های زمانی مختلف به حساب فروشنده واریز می‌شود. از روش پرداخت تجارت حساب باز، معمولا بین افرادی که اعتماد کامل به یکدیگر دارند، استفاده می‌شود. با وجود اینکه نقل و انتقالات ارزی با تجارت حساب باز، از نظر قانونی مشکل خاصی ندارد، اما دردسر آن بیشتر برای فروشندگان است؛ چراکه باید اجناس خود را به صورت آماده به گمرک خاص ارسال کنند.
• روش برات ساده
برات نام یکی از سندهای مفید در نقل و انتقالات ارزی در تجارت می‌باشد که برخی از خریداران از آن به عنوان ابزاری برای پرداخت مبلغ به فروشنده استفاده می‌کنند. در این روش، بعد از ارسال و ترخیص کالاها از گمرک، فروشنده باید سندی تحت عنوان برات را با شرایط خاص درج‌شده روی آن برای خریدار ارسال کند. شخص خریدار هم بر اساس همین شرایط، مبلغ مشخصی را در زمان مشخص به حساب فروشنده واریز می‌کند. این روش هم مانند تجارت حساب‌باز، ریسک کمتری برای خریدار و ریسک بیشتری برای فروشندگان دارد؛ اما روش مطمئن‌تری نسبت به تجارت حساب‌باز محسوب می‌شود.
• روش پرداخت حواله‌ای
بر خلاف روش تجارت حسب‌باز، این روش پرداختی یشترین ریسک را برای خریدار در پی خواهد داشت. چرداخت حواله‌ای بدین صورت است که قبل از اینکه فروشنده اقدام به ارسال کالاهای مختلف کند، خریدار باید مبلغ کالاها را به طور کامل به فروشنده بپردازد. در این روش هم طرفین باید اعتماد کافی به یکدیگر داشته باشند؛ در غیر این صورت، ممکن است فروشنده اقدام به درخواست مبلغ بیشتر و حتی عدم ارسال کالاها کند و هیچ ریسکی متوجه او نخواهد بود.
البته پرداخت حواله‌ای توسط خریدار، می‌تواند بعد از دریاف ضمانت‌نامه بانکی از سوی فروشنده انجام شود؛ در این صورت ریسک کمتری متوجه شخص خریدار خواهد بود. به این روش پرداخت در تجارت، پرداخت حواله‌ای با اخذ ضمانت‌نامه بانکی گفته می‌شود.
• روش پرداختی اعتبار اسنادی
از جمله مشهورترین روش پرداخت در تجارت، روش اعتبار اسنادی می‌باشد؛ نقل و انتقالات ارزی در تجارت با این روش تا حد زیادی یک تعادل منطقی بین ریسک خریدار و ریسک فروشنده ایجاد می‌کند و روش مطمئن‌تری محسوب می‌شود. در این روش بانک به عنوان یک واسطه ایفای نقش دارد، به نحوی که فروشنده باید سند حل‌ونقل کالاهای خود را به یک بانک در کشور خود ارائه کند و در قبال وجه موردنظر، اقدام به تحویل کالاهای خود کند.
حتما این مقاله را مطالعه کنید: صادرات کالا به گرجستان به همراه تعرفه های گمرکی
شیوه های انتقال ارز در بانکداری بین الملل
با وجود اینکه نقل و انتقالات ارزی در تجارت در طول سال‌های اخیر با مشکلاتی روبه‌رو شده است، اما تاجران و بازرگانان مختلف هم‌چنان از 4 ابزار انتقال ارز در بانکداری بین‌المللی استفاده می‌کنند:
• چک ارزی
در طول نقل و انتقالات ارزی در تجارت، از چک‌های ارزی به وفور در انتقال ارز استفاده می‌شود. وقتی که شخص خریدار تمایل دارد تا مبلغی مشخص را به طرف ذی‌نفع به صورت مستقیم و بدون واسطه پرداخت کند، از چک ارزی استفاده می‌کند. البته بانک مقصد به صورت مستقیم مبلغ چک را به شخص ارائه‌دهنده آن تحویل نمی‌دهد؛ بلکه این مبلغ پس از بررسی‌های لازم و اعتبار سنجی مناسب از طرف بانک پرداخت می‌شود.
• حواله ارزی
حواله ارزی دستور پرداخت ارزی است که از جانب یک بانک براساس تقاضای مشتریان صادر می‌شود. بعد از وصول وجه حواله، یکی از بانک‌های خارج از کشور به اشکال مختلف از جمله کتبی، تلگرافی، تلکس و یا سوئیفتی اقدام به صدور درخواست کرده و از آن بانک می خواهد تا مبلغی معینی ارز به ذی‌نفع پرداخت نماید.
- تلگراف: انتقال از طریق تلگراف در زمانی که از استفاده از شبکه مخابرات بدین منظور متداول بود، استفاده می‌شد. سرعت انتقال به این روش کمتر از سایرین است.
- تلکسی: انتقال ارز از طریق تلکس معمولا بین 2 بانک صورت می گیرد. از نظر سرعت انتقال، این روش نسبت به تلگراف بهتر است. ولی نسبت به سوئیفتی از سرعت پایینی برخوردار می‌باشد.
- سوئیفت: سوئیفت یک انجمن تعاونی می‌باشد که تحت قوانین خاص کشور بلژیک در بروکسل تاسیس شده است. این انجمن توسط ۲۴۰ بانک بزرگ اروپایی و امریکایی تاسیس شده و در حال حاضر بیش از ۹۰۰ بانک در بیش از ۴۰ کشور عضویت آن را پذیرفته‌اند. سوئیفت با استفاده از سیستم‌های پیشرفته الکترونیکی، به افراد این امکان را می‌دهد تا در مدت زمان بسیار کوتاهی پیامهای مربوط به نقل و انتقالات ارزی در تجارت را دریافت کرده و در صورتحساب مشتریان تغییرات لازم را اعمال کنند. هزینه این روش کمتر از تلکس و سرعت آن بیشتر از تلکس یا تلگراف می باشد. پیامهای سوئیفت به 9 گروه مختلف تقسیم می‌شوند که در 24 ساعت انتقال می‌یابند. به نظر می‌رسد، سوئیفت، بهترین ابزار انتقال ارز در بانکداری بین‌المللی محسوب می‌شود.
در تجارت بین الملل یکی از مسائل مهمی که مورد توجه تمام تجار می‌باشد، نحوه نقل و انتقال ارز است که به علت وجود تحریم ها تجار برای نقل و انتقال ارز با چالش های بزرگی روبه‌رو هستند. در این مقاله تمامی مسائل مربوط به نقل و انتقالات ارزی در تجارت بین الملل بررسی شد، اما اگر هنوز سوالی دارید که بی پاسخ مانده و یا به مشاوره در این زمینه نیاز دارید، می‌توانید با مشاوران کارمنتو در صفحه مشاوره تجارت و بازرگانی ارتباط برقرار نمایید.
