وقتی که تنش عصبی در یک جامعه رو به افزایش می‌رود، حجم تهدیدات در جامعه نیز به طور ملموسی بیشتر می‌شود. حال آن که تهدیدکردن برخلاف ظاهر آن امری عادی نیست و شامل پیگردهای قانونی است. جرم تهدید در قانون می‌تواند بسیار سنگین باشد و فرد تهدیدکننده را دچار مشکلات عدیده قانونی کند. تهدیدکردن دیگران می‌تواند جنبه‌های خطرناک و نمایشی داشته باشد. به هر حال و در هر صورت شامل خط قرمزهای یک جامعه محسوب می‌شود. در این مقاله به انواع پیگردهای قانونی تهدید و همچنین شرح ماهیت آن می‌پردازیم.
جرم تهدید چیست؟
برای بیان ماهیت جرم تهدید بهتر است ابتدا تعریفی از تهدید ارائه کنیم. تهدید در اصل همان ترساندن به قصد دستیابی به هدف خاصی است. به عبارتی دیگر به وسیله ترساندن یا حتی توسل به خشونت (کلامی) برای انجام یا عدم انجام کاری هشدار داده می شود. از آن جایی که انجام این کار در قوانین اجتماعی جرم تلقی می‌شود، پس می‌توان گفت این تعریفی از همان جرم تهدید است.
البته جرم تهدید اشکال گوناگونی دارد و می‌تواند هم به صورت لفظی و هم به صورت فیزیکی باشد. در صورتی که تهدید فیزیکی اتفاق بیفتد، احتمالا پای دیگر بندهای قانونی هم به داستان باز شود و فرد تهدیدکننده تنها با چالش تهدید فیزیکی روبرو نباشد.
طبق ماده 669 مجازات اسلامی، تعریف تهدید و محدوده انجام آن به شرح زیر است:
«هرگاه کسی، شخص دیگری را به هر نحو، تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشای سری نسبت به خود یا بستگان او نماید، اعم از اینکه به این واسطه تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد ، به مجازات … محکوم خواهد شد.»
مجازات جرم تهدید
تهدیدکردن به خودی خود شامل مجازاتی از سوی قانون است. درجه مجازات تهدید متغیر است و بستگی به نوع و درجه تهدید و همچنین چگونگی آن دارد. به طور کلی در قانون دو نوع مجازات برای تهدیدکردن تعریف شده که از ماده 669 قانون مجازات اسلامی قابل دریافت است:
«هرگاه کسی، شخص دیگری را به هر نحو تهدید به قتل یا ضررهای نفسی یا شرفی یا مالی و یا به افشای سری نسبت به خود یا بستگان او نماید ، اعم از اینکه به این واسطه تقاضای انجام امر یا ترک فعلی را نموده یا ننموده باشد ، به مجازات شلاق تا 74 ضربه یا زندان از دو ماه تا دو سال محکوم خواهد شد.»
این دو مجازات شامل موارد زیر است:
- مجازات حداکثر 74 ضربه شلاق
- مجازات حبس حداکثر تا 2 سال
این که کدام یک از این دو نوع شامل حال فرد مجرم باشد، بستگی به شرایط وی و درجه تهدید می باشد.
شکایت افترا، تهمت و مزاحمت
جرم افترا و تهمت یکی از انواع جرم‌هایی است که همانند جرم تهدید، در جامعه بسیار رایج است. در تعریف تهمت و افترا باید گفت که یعنی نسبت دادن جرمی به یک فرد، درحالی که تهمت‌زننده نتواند دلایل کافی برای اثبات آن بیاورد. به عنوان مثال می‌توان به این مورد اشاره کرد که اگر فردی به فرد دیگر تهمت ارتکاب قتل بزند، در حالی چنین جرمی توسط فرد متهم رخ نداده باشد.
جرم قذف و مجازات قذف، حد قذف
قذف یا همان جرم قذف در قوانین بیان‌کننده تهمت ناروای زنا یا لواط به یک فرد است. این تعریف طبق ماده 245 قانون مجازات اسلامی برداشت می‌شود و مجازات آن 80 ضربه شلاق حدی است.
اتهام‌زنی قذف کار بسیار پیچیده و سنگینی در مجازات اسلامی و طبق شرع اسلامی است. پس فرد اتهام‌زننده باید مدارک کافی و دقیق از شرح موضوع و جزئیات اتفاق افتادن آن داشته باشد.
بررسی حقوقی جرم توهین و فحاشی
جرم توهین و فحاشی عبارت است از به کار بردن هر گونه الفاظ رکیک و توهین‌آمیز (تحقیر کننده) که معمولا به منظور تخریب شخصیتی اتفاق می‌افتد. مجازات اسلامی تعیین‌شده برای جرم فحاشی 74 ضربه شلاق یا حداکثر 1 میلیون ریال جزای نقدی است. در قوانین مجازات اسلامی از جرم توهین و فحاشی با عنوان هتک حرمت فرد یا افراد نام برده می‌شود. بر اساس ماده 608 قوانین مجازات اسلامی:
« توهین به افراد از قبیل فحاشی و استعمال الفاط رکیک، چنانچه موجب حد قذف نباشد، به مجازات شلاق تا ۷۴ ضربه و یا پنجاه هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی خواهد بود.»
شایان ذکر است که توهین به افراد از جمله جرم‌های قابل گذشت است و کاملا وابسته به نظر شاکی است.
نمونه شکوائیه و رای کیفری تهدید، توهین و افتراء
برای نوشتن یک شکوائیه مناسب باید از الگوی خاصی تبعیت کرد:
پیش از شرح شکوائیه باید ابتدا برخی اطلاعات شامل نام شاکی همراه با مشخصات کوتاه ذکر شود. در ادامه باید از فردی که شاکی از آن شکایت دارد نام برده شود و مشخصات وی نیز تا حد امکان کامل شود. در آخر و پیش از شروع متن شکوائیه باید موضوع دعوا (مثلا قذف، توهین، تهدید یا …) مطرح شود. پس از ذکر این موارد دیگر می‌توان متن شکوائیه را نوشت.
متن رای کیفری تهدید و توهین به شکل زیر است:
- پرونده کلاسه : ….
- تصمیم نهایی شماره : …..
- مرجع رسیدگی : شعبه ….. دادگاه كيفري …..
- شاکی : خانم …… فرزند ….. با وکالت آقای …… به نشاني …… .
- متهم : آقای …….. با وکالت آقای …….. به نشاني ………. .
- اتهام : توهین و تهدید
- دادگاه ختم رسیدگی را اعلام و به شرح ذیل مبادرت به صدور رای می نماید.
- متن رای دادگاه توهین و تهدید
سخن پایانی
در این مقاله کارمنتو با انواع جرم های رایج در جامعه که تقریبا در یک دسته قرار می‌گیرند آشنا شدیم. جرم تهدید کردن را به عنوان یک شهروند در هر جامعه‌ای که زندگی می‌کنید جدی بگیرید. به هیچ وجه فردی را تهدید نکنید و اجازه تهدید خود را به افراد دیگر ندهید، چرا که فرد مقابل به طور قانونی حق دفاع از خود و شکایت از شما را خواهد داشت.
