مالیات تکلیفی نوعی روش اخذ مالیات است که استفاده کلمه«تکلیفی»در آن بسیاری را در تعریف آن دچار گمراهی می‌کند. همه افراد حقیقی و حقوقی به‌نوبه خود تکلیف به پرداخت مالیات دارند، اما به این معنی نیست که در حال پرداخت مالیات تکلیفی هستند.
در واقع، مالیات تکلیفی قسمتی از مالیات بر درآمد اشخاص است که تکلیف کسر و پرداخت آن طبق احکام قانونی مربوطه در برخی منابع مالیات بر درآمد به عهده پرداخت کنندگان وجوه است(برای مثال همان مالیاتی که کارفرما از حقوق کارگر کسر و به اداره مالیات می‌پردازد). در ادامه با کارمنتو همراه باشید تا کمی بیشتر در مورد مالیات تکلیفی صحبت کنیم.
در صورتی که نیاز به مشاوره مالیاتی داشتید، می‌توانید در سامانه کارمنتو با کارشناسان و متخصصین این حوزه در ارتباط بوده و مشاوره دریافت نمایید. همچنین می توانید سوالات خود را در قسمت مشاوره رایگان مطرح کنید تا به آنها پاسخ داده شود.
مالیات تکلیفی چیست؟
مالیات تکلیفی به مالیاتی گفته می‌شود که وظیفه پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی بر عهده فرد دیگری غیر از فرد پرداخت‌کننده آن قرار دارد. به طور مثال، مالیات حقوق نوعی مالیات تکلیفی است که از حقوق کارگر کسر می‌شود اما توسط کارفرما به سازمان امور مالیاتی پرداخت می‌شود. این مثال ساده به میزان بسیاری شما را با مالیات تکلیفی آشنا می‌کند.
انواع مالیات تکلیفی
تهیه لیست کاملی از انواع مالیات تکلیفی کار چندان آسانی نیست، اما با استناد به همان قاعده اصلی مالیات تکلیفی تا حدودی می‌توان به یک لیست کلی از انواع مالیات تکلیفی رسید:
- مالیات تکلیفی اجاره املاک ماده53، تبصره9
- مالیات تکلیفی حقوق مواد85 و 86 اصلاحی
- مالیات تکلیفی مضاربه ماده102
- مالیات تکلیفی حق‌الوکاله ماده103
- مالیات تکلیفی حق‌الزحمه‌ها ماده104
- مالیات تکلیفی اشخاص حقوقی خارجی وموسسات مقیم خارج ماده107
- مالیات تکلیفی موسسات بیمه ماده109
- تکلیف مدیران تصفیه اشخاص حقوقی ماده116
- مسئولیت آخرین مدیران شخص حقوقی ومدیران تصفیه و ضامن‌ها ماده118
- مالیات تکلیفی منافع بلاعوض اموال ماده123
- مالیات تکلیفی نقل وانتقال سهام ماده143
دو مورد معروف مالیات تکلیفی، مالیات بر درآمد حقوق و مالیات بر درآمد اجاره املاک هستند.
مالیات تکلیفی حقوق
معروف‌ترین مالیات تکلیفی و منفورترین مالیات بین حقوق‌بگیران، مالیات تکلیفی حقوق است. کارفرمایان موظف‌اند هنگام پرداخت حقوق کارکنان خود، مالیات‌بر درآمد حقوق را از آن کسر کرده و در موعد مقرر به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنند. در اصل، این مالیات که از حقوق کارکنان کسر شده است، با واسطه، توسط کارفرمای آنها به سازمان امور مالیاتی پرداخت می‌شود و خود کارکنان در پرداخت آن نقشی ندارند.
مالیات تکلیفی اجاره املاک
در مورد مالیات تکلیفی اجاره املاک یک نکته بسیار مهم وجود دارد و آن این است که تنها از املاکی مالیات تکلیفی اجاره املاک دریافت می‌شود که توسط یک شخص حقوقی به اجاره رفته‌اند. درواقع اشخاص حقوقی‌ای که ملک اجاره‌ای در اختیاردارند، موظف‌اند مالیات بر درآمد اجاره املاک صاحب‌خانه خود را هرماه به سازمان امور مالیاتی پرداخت و رسید آن را به صاحب‌ملک خود تقدیم کنند. طبیعی است که اگر ملک خود را به اشخاص حقیقی اجاره داده باشید، پرداخت مالیات بر درآمد اجاره املاک آن سالیانه و مستقیماً توسط خود شما انجام می‌شود و پرداخت آن به‌صورت مالیات تکلیفی منتفی است.
بیشتر بخوانید : هر آنچه درباره مالیات بر ارث باید بدانید!
جرائم عدم پرداخت مالیات تکلیفی چیست؟
همان‌طور که مشخص شد، برخی از افراد موظف به دریافت مالیات تکلیفی و پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی هستند. در قانون برای عدم انجام این وظیفه جرائم و مجازاتی در نظر گرفته‌شده است. پیش‌فرض قانون در موارد عدم پرداخت مالیات تکلیفی، عدم پرداخت آن توسط فرد واسط است. در حقیقت چه شما مالیات تکلیفی را از مؤدی دریافت کرده باشید و چه دریافت نکرده باشید، در صورت عدم پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی به‌اندازه مؤدی مقصر بوده و مشمول پرداخت جریمه خواهید بود.
عدم پرداخت به‌موقع مالیات تکلیفی، مشمول جریمه‌ای معادل 10 درصد میزان مالیات پرداخت‌نشده است. علاوه بر این به ازای هرماه دیرکرد 2.5 درصد به این میزان افزوده می‌شود. همان‌طور که می‌بینید، این میزان در ارقام بالا، مبلغ قابل‌ملاحظه‌ای می‌شود. در کنار این‌ها در صورت شکایت سازمان امور مالیاتی، ممکن است به مجازات درجه ششم که شامل شش ماه تا 2 سال حبس تعزیری و بسیاری چیزهای دیگر است نیز محکوم شوید.
چگونه مالیات تکلیفی را به مطمئن‌ترین شکل ممکن پرداخت کنیم؟
اندکی غفلت در پرداخت مالیات تکلیفی کافی است تا مشمول جرائم آن از سوی سازمان امور مالیاتی شوید. چه بسیار افرادی که پس از موعد سالیانه پرداخت مالیات خود، به دلیل عدم پرداخت مالیات تکلیفی، از سوی سازمان امور مالیاتی مجبور به پرداخت هزینه‌های سنگین به‌عنوان جریمه می‌شوند.
در این راستا، استفاده از مشاوره مالیاتی بهترین و مطمئن‌ترین راه برای پرداخت مالیات تکلیفی است.
