همه چیز درباره‌ی نحوه‌ی محاسبه‌ی حقوق ایام مرخصی

مرخصی، از حقوق قانونی کارکنان و کارگران است و نحوه استفاده و شرایط استفاده از مرخصی‌ها نیازمند آگاهی از قانون کار و انواع مرخصی‌های قانونی می‌باشد. تقریبا همه‌ی ما مرخصی استحقاقی را می‌شناسیم ولی با سایر مرخصی‌ها آشنایی کافی نداریم.برای آشنایی کامل درباره‌ی انواع مرخصی، با کارمنتو همراه باشید.

مرخصی های استفاده نشده

بر اساس ماده ۶۶ قانون کار، کارگر نمی تواند بیش از ۹ روز از مرخصی سالانه خود را ذخیره کند. اگرشخصی در طول سال از مرخصی استفاده نکند در انتها می تواند کل مبلغ مربوط به ۳۰ روز مرخصی را از شرکت دریافت نماید. اما اگر بخواهد مقداری از مبلغ مرخصی را مانند سنوات ذخیره نماید و در آینده از آن استفاده کند حداکثر مدت ذخیره مرخصی معادل ۹ روز مرخصی بوده و مابقی آن باید در پایان سال به کارگر پرداخت گردد.

توجه نمایید بر اساس قانون خدمات کشوری کلیه کارکنان دولتی مجاز به ذخیره مرخصی خود تا سقف ۱۵ روز می باشند مرخصی پرداخت شده مشمول بیمه و مالیات نیست.

• استفاده از مرخصی برای کارکنان ۲٫۵ روز در ماه و ۳۰ روز در سال با احتساب ۴ روز جمعه است.

• مرخصی روزهای پنج شنبه ۴ ساعت در نظر گرفته می‌شود.

• مرخصی های ساعتی هر ۸ ساعت یک روز محاسبه می‌شود.

• ذخیره مرخصی بیشتر از ۹ روز امکان پذیر نیست.

نحوه محاسبه مبلغ مانده مرخصی باقی مانده

دو حالت می توان متصور شد:

1- شرکت‌ها در پایان هرسال با کارکنان خود تسویه حساب می‌نماید که در این حالت تمام روزهای باقی مانده مرخصی محاسبه و به کارمند پرداخت می‌گردد.

2- شرکت‌ها در پایان هرسال با کارکنان خود تسویه حساب نمی‌کنند. بنا بر اصل تطابق هزینه با درآمدهای همان دوره باید مانده مرخصی هرسال را در پایان همان سال تحت عنوان ذخیره باقی مانده مرخصی استفاده نشده کارکنان، در حساب ها ثبت نماید. کارکنان پس از اتمام خدمت یا تسویه حساب با شرکت می توانند مبلغ مرخصی های استفاده نشده خود را از شرکت مطالبه نمایند. که در این حالت تنها ۹ روز مرخصی ذخیره شده و مابقی روزهای استفاده نشده به کارگر پرداخت می گردد.

مثال:

اگر شخصی ۱۰ روز مرخصی در طی یک سال استفاده کرده باشد و قرار باشد مرخصی در پایان سال ذخیره گردد فرمول محاسبه آن به شرح زیر می‌باشد:

مانده مرخصی ۱۱ روز =ذخیره مرخصی۹ روز – ۲۰ روز = ۱۰ روز – ۳۰ روز

۵۰۵.۶۲۷×۱۱=۵.۵۶۱.۸۹۷  مبلغ قابل پرداخت در پایان سال به کارگر

۵۰۵.۶۲۷×۹=۴.۵۵۰.۶۴۳  ذخیره مانده مرخصی استفاده نشده 

مهمترین مواد قانون کار مرتبط با مرخصی‌ها

• ماده ۶۴ قانون کار: مرخصی استحقاقی سالانه کارگران با استفاده از مزد و احتساب ۴ روز جمعه، جمعاً یک ماه است سایر روزهای تعطیل جزء ایام مرخصی محسوب نخواهد شد. برای کار کمتر از یک سال مرخصی مزبور به نسبت مدت کار انجام یافته محاسبه می شود.

• ماده ۶۵ قانون کار: مرخصی سالیانه کارگرانی که به کارهای سخت و زیان آور اشتغال دارند ۵ هفته است استفاده از این مرخصی حتی الامکان در دو نوبت و در پایان هر شش ماه کار صورت می گیرد.

• ماده ۶۶ قانون کار: کارگر نمی تواند بیش از ۹ روز از مرخصی سالانه خود را ذخیره کند.

• ماده ۶۷ قانون کار: هر کارگر حق دارد به منظور ادای فرضیه حج واجب در تمام مدت کار خویش فقط برای یک نوبت یک ماه به عنوان مرخصی استحقاقی یا مرخصی بدون حقوق استفاده نماید.

• ماده ۶۸ قانون کار: میزان مرخصی استحقاقی کارگران فصلی برحسب ماه های کارکرد تعیین می شود.

• ماده ۶۹ قانون کار: تاریخ استفاده از مرخصی با توافق کارگر و کارفرما تعیین می شود. و در صورت اختلاف بین کارگر و کارفرما، نظر اداره کار و امور اجتماعی محل لازم الاجراست.

• تبصره ماده ۶۹ قانون کار: در مورد کارهای پیوسته(زنجیره ای) و تمامی کارهای که همواره حضور حداقل معینی از کارگران در روزهای کار را اقتضا می نماید کارفرما مکلف است حدود زمانی استفاده از مرخصی کارگران را ظرف سه ماه آخر هرسال برای سال بعد تنظیم و پس از تائید شورای اسلامی کار یا انجمن صنفی یا نماینده کارگران اعلام نماید.

• ماده ۷۰ قانون کار: مرخصی کمتر از یک روز کار جزء مرخصی استحقاقی منظور می شود.

• ماده ۷۱ قانون کار: در صورت فسخ یا خاتمه قرارداد کار یا بازنشستگی و ازکارافتادگی کلی کارگر و یا تعطیل کارگاه مطالبات مربوط به مدت مرخصی استحقاقی کارگر به وی در صورت فوت او به ورثه او پرداخت می شود.

• ماده ۷۲ ق.ک: نحوه استفاده از مرخصی بدون حقوق کارگران و مدت آن و شرایط برگشت آن ها به کار پس از استفاده از مرخصی با توافق کتبی کارگر یا نماینده قانونی او و کارفرما تعیین خواهد شد.

• ماده ۷۳ قانون کار: کلیه کارگران در موارد ذیل حق برخورداری از سه روز مرخصی با استفاده از مزد رادارند:

•  الف) ازدواج دائم

• ب) فوت همسر، پدر، مادر و فرزندان.

• ماده ۷۴ قانون کار: مدت مرخصی استعلاجی، با تائید سازمان تأمین اجتماعی جزء سوابق کار و بازنشستگی کارگران محسوب خواهد شد.

• ماده ۷۸ قانون کار: در کارگاه هایی که دارای کارگر زن هستند کارفرما مکلف است به مادران شیرده تا پایان دوسالگی کودک، پس از هر سه ساعت، نیم ساعت فرصت شیر دادن بدهد این فرصت جزء ساعات کار آنان محسوب می‌شود.

سخن پایانی

در این مطلب نگاهی به چگونگی محاسبه‌ی حقوق ایام مرخصی انداختیم. در صورتی که هرگونه سوال و یا ابهامی در این خصوص داشتید، می‌‎توانید با کارشناسان و متخصصین حوزه بیمه و قانون کار در اپلیکیشن تخصصی کسب و کار کارمنتو، همراه شده و راهنمایی‌های لازم را دریافت نمایید.