برای شرکت در دادگاه و رسیدگی به مسائل قانونی، مهم‌ترین برگ‌برنده شرکت‌کننده لایحه‌ای است که چگونگی نوشتن آن بسیار اهمیت دارد. نحوه تنظیم لایحه یک امر کاملا حرفه‌ای است و افراد معمول جامعه احتمالا قادر به تهیه یک پیش‌نویس مناسب از آن نیستند. در این مطلب کارمنتو به این موضوع می‌پردازیم و جوانب یک لایحه حرفه‌ای را بررسی خواهیم کرد. بی‌شک افرادی وجود دارند که نیاز به اطلاعات خوبی از نحوه نوشتن و نگارش یک لایحه ایده‌آل دارند.
تنظیم لایحه چیست؟
تنظیم لایحه عبارت است از نوشتن یک متن یا عریضه در ارتباط با دادرسی پرونده‌ای مشخص. تنظیم‌کننده لایحه می‌تواند از جمله اصحاب دعوا (خواهان و خوانده) باشد یا می‌تواند تنها یک فرد مطلع و مرتبط با پرونده برای ارائه اطلاعاتی به مقامات قانونی باشد. به عبارتی اگر یکی از طرفین دعوا هستید باید با فراهم کردن لایحه‌ای مشخص و ارائه آن به مقامات قانونی توضیحاتی در مورد پرونده بدهید.
ویژگی‌های یک لایحه دفاعیه خوب
بی‌شک تنظیم یک لایحه دفاعی خوب و قوی توسط فردی متخصص در این حوزه انجام می‌شود. وکلا، به خصوص وکلای حرفه‌ای و شناخته‌شده و همچنین افرادی که حوزه کاری یا تحصیلی مرتبطی دارند می‌توانند یک لایحه قوی بنویسند. با این حال ممکن است افرادی که سررشته زیادی دراین مورد ندارند، قصد نوشتن یک لایحه خوب را داشته باشند.
برای طراحی و نوشتن یک لایحه کامل و مناسب نیاز است تا به آیتم‌هایی توجه کنید. اولین چیزی که در نوشتن لایحه باید مورد توجه قرار گیرد، نگارش متن آن است. نگارش متن تاثیر نسبتا زیادی در نوع نگرش مقامات قانونی داشته باشد. باید توجه کرد که از به کار بردن کلمات سخت و نامفهوم در متن جلوگیری شود. همچنین به کار بردن کلمات عامی و غیرمرتبط می‌تواند نشان از لایحه‌ای مبتدیانه داشته باشد. پس باید حد تعادل رعایت شود. از سویی دیگر به کار بردن علائم نگارشی تاثیر زیادی در جابجایی مفاهیم دارد که باید به آن دقت کنید.
یک لایحه دفاعیه حقوقی مناسب باید لحن کاملا مناسب و حرفه‌ای داشته باشد. پایه یک لحن حرفه‌ای در احترام به خواننده مطلب وجود دارد. احترام به مخاطب متن یکی از امور بسیار ضروری در تنظیم لایحه دفاعیه است.
از دیگر ویژگی‌های یک لایحه دفاعیه خوب، متمرکز شدن روی موضوع است. پرداختن به حاشیه‌ها و دور شدن از موضوع اصلی ضربه بزرگی به اعتبار متن لایحه خواهد زد. باید به این نکته دقت داشته باشید که تا حد امکان از موضوع اصلی فاصله نگیرید و به موضوعات فرعی و غیرمرتبط نپردازید.
از طرفی در تنظیم یک لایحه قوی باید اشاره به قوانین مربوطه شود. به عبارتی باید در توصیح موضوعات مختلف تا حد امکان به قوانین استناد کنید تا اعتبار قضایی عریضه را بالا ببرید.
10 نکته هنگام تنظیم لایحه
برای تنظیم لایحه کیفری مناسب باید به نکاتی توجه داشته باشید:
- از زیاده‌گویی بپرهیزید و متن را در حجم مناسبی بنویسید.
- از نوشتن جملات و مفاهیم تکراری در متن خودداری کنید.
- یک موضوع یا اتفاق را به طور کامل و درست شرح دهید. (موضوع یا اتفاق مورد نظر را تحریف نکنید یا آن‌ها را ناقص ننویسید)
- به نگارش درست کلمات و جملات دقت داشته باشید. این موضوع می‌تواند شامل املای درست کلمات، به کار بردن علائم نگارشی در جای درست، معتبر بودن جملات از نظر معنایی و … باشد.
- لحن لایحه باید به صورت غیرمحاوره‌ای به کار برود. می‌توان برای راحتی، از ضمیر سوم شخص برای ملاک قرار دادن لحن استفاده کرد. (البته به کار بردن ضمیر سوم شخص در تمام متن عمومیت ندارد و البته الزامی به نگارش آن با مبنای سوم شخص نیست)
- اگر پاسخ به طرف دیگر دعوا، نیاز باشد باید آن را در متن گنجاند.
- اگر نیاز باشد باید اشاره به مستندات پرونده شود.
- متن نوشته شده را چند بار بخوانید و حتی بهتر است از افراد دیگر برای نگارش بهتر متن کمک بگیرید.
- هنگامی که فردی را درمتن مخاطب قرار می‌دهید مراقب نحوه نوشتن و لحن خود نسبت به او باشید. (بی‌احترامی نکنید)
- سعی کنید بیش از حد لزوم به یک موضوع نپردازید و همه جوانب پرونده را در نوشتن متن در نظر بگیرید.
نمونه تنظیم لایحه دفاعیه
برای نوشتن لایحه‌ای قوی و تاثیرگذار، بهترین کار بررسی نمونه متن‌هایی برای ارائه به دادگاه است. متن زیر نمونه نوشتن لایحه به دادگاه است و می‌تواند کمک زیادی به تنظیم کنندگان لایحه کند.
ریاست محترم ……..
سلام علیکم ؛
با احترام ، اینجانب ……… به وکالت از طرف متهم پرونده آقای / خانم ….. در برابر شکایت شاکی آقای / خانم …… و کیفر خواست دادستان محترم شهرستان ….. ، به تاریخ رسیدگی…… موضوع کلاسه ….. ناظر بر جرم سرقت ، معروض می دارد شکایت مطروحه و کیفر خواست صادره از سوی دادستان محترم ، بنا به دلایل ذیل اعتبار قانونی نداشته و ناقض اصول قانون اساسی و برخی از قوانین به شرح زیر بوده ؛ فلذا شایسته رد می باشد .
خلاصه پرونده و شرح ما وقع آن است که به موجب اظهارات مکتوب شاکی محترم به شرح صفحه … پرونده که اذعان می دارد قبل از اینکه متهم ، اموال برداشته شده را از شرکت خارج کند ، متوجه و مانع شدم و سپس متهم را نگه داشته و با پلیس تماس گرفته ام؛
اولا ، عنصر ربودن و اخراج از حرز محقق نیست ؛
ثانیا بر فرض ثبوت عنوان ، فعل موکل شروع به سرقت تعزیری از نوع ساده خواهد بود ؛
ثالثا مجازات جرم موکل ، حسب قانون مجازات اسلامی ، درجه شش می باشد ؛
رابعا در جرائم تعزیری درجه شش ، شروع به سرقت وجود ندارد ؛
خامسا آن مقدار از عمل مجرمانه موکل که صرفا یک نگهبان درب داخلی می باشد ، عنوان جرم مستقلی ندارد ؛
سادسا اصل تفسیر مضیق به نفع متهم و منع از تفسیر موسع و اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها در این مورد حاکم است .
بنا به مراتب معنونه و مستند به اصل برائت و اصل 37 قانون اساسی و همچنین ماده 4 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 و همچنین لزوم تفسیر قانون به نفع متهم در امور کیفری ، رسیدگی و صدور حکم برائت موکل از محضر دادگاه محترم مورد استدعاست.
سخن پایانی
تنظیم لایحه یک امر تخصصی است و در بیشتر مواقع توسط وکیلان انجام می‌شود. در این متن با چگونگی نوشتن لایحه آشنا شدید و از چالش‌هایی که با آن سرو کار دارید را از نزدیک شناختید. برای نوشتن یک متن خوب باید نکات گفته شده در این مطلب را به کار ببرید و به نکاتی از این قبیل که یک متن را تاثیرگذارتر می‌کند، توجه کنید.
همچنین امکان استفاده از مشاوره امور حقوقی رایگان نیز در کارمنتو برای شما عزیزان تدارک دیده شده است. مشاوران حقوقی ما در کمترین زمان ممکن به‌صورت رایگان پاسخگوی سؤالات شما خواهند بود.
