شاید تاکنون اسم پولشویی را زیاد شنیده باشید؛ اما درباره آن چه می‌دانید؟ پولشویی یکی از مواردی است که در همه کشورها جرم شناخته شده و مرتکبین آن با توجه به قوانین هر کشور دچار مجازات می‌شوند. این جرم همانگونه که از اسم آن پیداست به شست و شوی پول‌های کثیف و غیر قانونی و تبدیل آن به پول تمیز و مشروع اشاره دارد. معمولا افرادی که به کار قاچاق، تولید مواد مخدر و … مشغول هستند این جرم را مرتکب می‌شوند. در این مقاله به بررسی جرم پولشویی در قانون ایران و امور حقوقی مربوط به آن می‌پردازیم.
جرم پولشویی چیست؟
به تبدیل پول و سود حاصل از کارهای غیرقانونی، به سود و درآمد ظاهرا مشروع و قانونی، پولشویی گفته می‌شود. این کار معمولا به دلیل مخفی ماندن راه‌های درآمد فرد یا شرکت صورت میگیرد تا قانون نتواند منشا اصلی درآمد را پیدا کند. اغلب مرتکبین این جرم، در زمینه قاچاق مواد مخدر، اسلحه یا رشوه و اختلاس، مشغول فعالیت هستند. یکی دیگر از علل پولشویی، فرار مالیاتی است و افراد برای زیر پاگذاشتن قوانین مالیاتی مرتکب این جرم می‌شوند. پولشویی به سه نوع درونی، صادراتی و وارداتی تقسیم می‌شود.
پولشویی درونی: اگر فعالیت غیر قانونی و تبدیل سود آن به درآمد مشروع، در داخل کشور رخ داده باشد پولشویی، درونی است.
پولشویی صادراتی: اگر پول‌های غیرقانونی، برای رفع ابهام به خارج از کشور صادر شود، پولشویی صادراتی است.
پولشویی وارداتی: در صورتی که فعالیت‌های غیر قانونی در خارج کشور انجام شده و پول آن برای قانونی شدن به داخل کشور انتقال داده شود، پولشویی، وارداتی است.
عناصر تشکیل دهنده جرم پولشویی
هر جرمی برای وقوع دارای سه عنصر است:
عنصر قانونی جرم پولشویی
به هر عملی هنگامی جرم گفته می‌شود که توسط قانون‌گذار، جرم شناخته شود. در ماده ۲ قانون مبارزه با پولشویی به این جرم پرداخته شده است.
عنصر معنوی جرم پولشویی
عنصر روانی یا معنوی جرم، آگاهی و سو نیت مجرم برای این کار است. اگر فرد از روی عدم آگاهی نسبت به این جرم، دچار پولشویی شده باشد، مجرم شناخته نمی‌شود. همچنین این جرم باید با اختیار فرد صورت گرفته باشد. ممکن است شخصی دیگر، فرد را مجبور به این کار کرده باشد.
عنصر مادی جرم پولشویی
بر اساس ماده ۲ قانون مبارزه با پولشویی عنصر مادی این جرم به شرح زیر است:
- «تحصيل، تملك، نگه‌داري يا استفاده از عوايد (درآمد) حاصل از فعاليت‌هاي غيرقانوني با علم به اين كه به طور مستقيم يا غيرمستقيم در نتيجه ارتكاب جرم به دست آمده باشد.»
- «تبديل، مبادله يا انتقال عوايد به منظور پنهان كردن منشأ غيرقانوني آن با علم به اين كه به طور مستقيم يا غيرمستقيم ناشي از ارتكاب جرم بوده يا كمك به مرتكب به نحوي كه وي مشمول آثار و تبعات قانوني ارتكاب آن جرم نگردد.»
- « اخفاء يا پنهان يا كتمان كردن ماهيت واقعي، منشأ، منبع، محل، نقل و انتقال، جابه جايي يا مالكيت عوايدي كه به طور مستقيم يا غيرمستقيم در نتيجه جرم تحصيل شده باشد.»
مجازات جرم پولشویی
جرم پولشویی در ایران بر اساس ماده ۹ قانون مبارزه با پولشویی، به شرح زیر است:
مرتکبین این جرم علاوه بر برگشت درآمد و سود حاصل از آن، باید میزان یک چهارم عواید حاصل از پولشویی را به حساب درآمد عمومی در بانک مرکزی واریز نمایند. در تبصره این ماده بیان شده است که اگر عواید حاصل از این جرم به مال دیگری تبدیل شده باشد، آن مال مصادره می‌شود. به عنوان مثال، اگر خانه، زمین یا ماشینی با عواید این جرم خریداری شده باشد، در اختیار قانون قرار میگیرد. همچنین افرادی که مرتکب این عمل شده‌اند دچار حبس تعزیری نیز می‌شوند که میزان آن از دو تا ده سال متغیر است.
این مجازات تنها برای افرادی است که دچار پولشویی شده‌اند. در صورتی که جرم اصلی مانند کلاهبرداری اتفاق افتاده باشد، مجرم علاوه بر مجازات پولشویی دچار مجازات کلاهبرداری نیز می‌گردد.
جرم پولشویی در قانون مجازات اسلامی
همانطور که اشاره کردیم پولشویی جرم شناخته می‌شود و شامل مجازات‌هایی است که به آن پرداختیم. مصادیق پولشویی در قانون مجازات اسلامی به شرح زیر است:
- به دست آوردن سود بابت رفتار مجرمانه
- نگه‌داری از عواید و درآمد این جرم
- استفاده و مصرف از عواید حاصل از پولشویی
- تبدیل کردن عواید به صورت‌های دیگر
- مبادله عواید حاصل از پولشویی
- انتقال پول‌های کثیف
- پنهان کردن و کتمان درآمد غیر قانونی
سخن پایانی
پولشویی یکی از جرایمی است که قانون نسبت به آن مواضع سختی دارد. ممکن است برخی از افراد از روی ناآگاهی به این جرم دچار شوند. پس لازم است در خصوص این امر دقت کافی داشته باشید. شما می‌توانید سوالات خود درباره این جرم را از کارمنتو بپرسید و به صورت تلفنی و آنلاین با مشاورین این مجموعه در ارتباط باشید.
