راه‌های اصولی مطالبه وجه چک

مدت مطالعه: 5 دقیقه
تاریخ به روزرسانی: 31 مرداد 1401
نویسنده: Niloofar Zamani

مطالبه وجه روش‌های متعددی دارد که بسته به اسناد، مدارک و اهدافی که داریم می‌توانیم از هرکدام از این روش‌ها استفاده کنیم. در صورتی که طلب ما در قالب چک باشد می‌توانیم از طریق کیفری، اداره ثبت یا از شیوه حقوقی برای مطالبه وجه آن اقدام کنیم. شیوه‌های کیفری زمان‌بر هستند اما در مقابل روش‌های حقوقی احتمالاً زودتر به نتیجه برسند. انتخاب روش مناسب اقدام برای وصول وجه چک به نوع آن (صیادی و غیر صیادی) و اهداف فرد بستگی دارد. زیرا هر کدام از روش‌های مطالبه وجه چک نتایج متفاوتی را در بر خواهد داشت. برخی منجر به گرفتن حکم جلب فرد صادرکننده چک بی‌محل شده و برخی باعث محرومیت فرد از داشتن دسته‌چک می‌شوند. اگر نتیجه خاصی مدنظر دارید باید روش متناسب با آن را برگزینید. در ادامه مفهوم مطالبه وجه و راه‌های مختلف مطالبه وجه چک را مرور می‌کنیم. تا پایان مقاله با کارمنتو همراه باشید.

می‌توانید با مراجعه به بخش مشاوره حقوقی تلفنی در اپلیکیشن کارمنتو با مشاورین و متخصصان این حوزه در ارتباط باشید.

مطالبه وجه چیست؟

مطالبه وجه به معنی مطالبه طلب بوده که این طلب عمدتاً به شکل وجه رایج کشور است. البته این طلب می‌تواند اشکال دیگری هم داشته باشد و به معنی عام آن به کار می‌رود. به عبارت دیگر اگر شما از کسی پول نقد یا هر طلب دیگری داشته باشید می‌توانید با طرح دعوای مطالبه طلب یا مطالبه وجه، پول یا مال مورد ادعای خود را از او مطالبه کنید. طلبکاری شما از فرد دیگری ممکن است به دلایل متعددی ایجاد شود. ممکن است به او پول نقد داده باشید یا طبق قراردادی چیزی به او فروخته و وجه معامله را طلبکار شوید یا ممکن است او به شما خسارتی وارد کرد باشد یا دلایل دیگری داشته باشید. در کل به هر دلیلی که از کسی طلبکار هستید می‌توانید با تنظیم دادخواست به فرم صحیح و یا مراجعه به وکلای متخصص طلب خود را مطالبه کنید. این مطالبه روش‌های متعددی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

راه‌های مطالبه وجه چک

مطالبه وجه چک مانند هر اقدام دیگری راه و روش خاص خود را دارد. در ادامه به سه روش معمول برای مطالبه وجه چک و نکات مرتبط با این روش‌ها می‌پردازیم:

۱) مطالبه وجه چک از طریق شکایت کیفری: اگر چک شما دارای شرایط شکایت کیفری است می‌توانید برای مطالبه وجه آن با مراجعه به دادسرا شکایت کیفری کرده و علیه صادرکننده اعلام‌جرم کنید. اما از آنجا که مطالبه وجه چک از طریق کیفری فرایندی زمان‌بر است ابتدا مطمئن شوید که گرفتن حکم جلب بدهکار برای او مهم است و فرد را برای پس‌دادن بدهی‌اش به اندازه کافی تحت‌فشار قرار خواهد داد. برای مثال اگر فرد بدهکار را پیدا نکنید یا حضور در دادسرا برای او اهمیتی نداشته باشد این روش می‌تواند زمان زیادی را هدر دهد.

بیشتر بدانیم: صفر تا صد مطالبه وجه رسید عادی 

چند نکته را در مورد مطالبه چک به شیوه کیفری در نظر داشته باشید:

در شکایت کیفری دارنده چک صرف‌نظر از مبلغ چک خواستار مجازات صادرکننده آن می‌شود؛ همین امر ترسی را در صادرکننده ایجاد می‌کند.
در شیوه کیفری ممکن است با صدور حکم جلب بدهکار بسیار زود به نتیجه برسیم؛ اما این موضوع همیشه صادق نیست.
اگر صادرکننده چک در دادسرا حاضرشده و وثیقه یا کفیل معرفی کند می‌تواند فرایند مطالبه چک را زمان‌بر و طولانی بکند.
شکایت کیفری نسبت به دیگر روش‌ها هزینه رسیدگی کمتری دارد.

۲) مطالبه وجه چک از طریق شکایت حقوقی: راه دوم مطالبه وجه چک شکایت حقوقی است که بیشتر در مورد چک‌های صیادی کاربرد دارد. در این روش دارنده چک یک دادخواست تنظیم و تقدیم دادگاه کرده و تقاضا می‌کند تا اموال بدهکار توقیف شود. این روش مخصوصاً اگر چک صیادی باشد بهترین روش مطالبه وجه چک است. در این روش امکان توقیف اموال و گرفتن حکم جلب و ممنوع‌الخروجی فرد نیز وجود دارد.

در صورت مطالبه چک از طریق شکایت حقوقی نکات زیر را مدنظر داشته باشید:

بهترین زمان برای اقدام حقوقی برگشت‌زدن آن تا ۱۵ روز پس از تاریخ سررسید چک است. در غیر این صورت لازم است تا ۲۰ درصد مبلغ چک را (به تشخیص دادگاه) در صندوق دادگستری سپرده کنید.
این روش مخصوصاً با وجود چک‌های صیادی که روی گواهی عدم پرداخت آن‌ها کد ره‌گیری وجود دارد بسیار سریع به نتیجه می‌رسد.
در صورتی از این روش اقدام کنید که بدهکار، مالی برای توقیف داشته باشد یا هزینه دیرکرد قابل‌توجهی برای برگشت خوردن چک وجود داشته باشد.
می‌توانید پس از شکایت کیفری و رسیدگی اولیه به آن در دادسرا، برای شکایت حقوقی اقدام کنید. لذا این دو شیوه را می‌توان هم‌زمان به کار بست. گرچه موجب افزایش هزینه خواهد شد و مگر در موارد خاص چنین کاری ضرورت ندارد.
 
همچنین بخوانیم: نکات کلیدی قرارداد جعاله و نحوه تنظیم آن
 

۳) مطالبه وجه چک از طریق اداره ثبت: یکی دیگر از راه‌های مطالبه وجه چک اقدام از طریق اداره ثبت و شکایت اجرایی و درخواست صدور اجرائیه است. در این روش نیز می‌توانید اموال صادرکننده چک را مصادره و او را ممنوع‌الخروج کنید. فقط توجه داشته باشید که برای اقدام از این طریق علت عدم پرداخت چک مغایرت امضاء نباشد.

در صورت مطالبه چک از طریق اداره ثبت نکته زیر را مدنظر داشته باشید:

اقدام از طریق اداره ثبت هزینه خاصی ندارد؛ اما اگر هدف دارنده چک گرفتن حکم جلب صادرکننده آن باشد، از این روش به هدف خود نمی‌رسد.

با توجه به اینکه امروزه اکثر چک‌ها از نوع صیادی هستند، در روش حقوقی نیازی به مراجعه به دادگاه عمومی برای این نوع چک‌ها نیست. به همین علت این روش سریع‌ترین و بهترین راه مطالبه وجه چک است؛ اما استثنا‌های زیادی نیز وجود دارد. بنابراین بهترین راه پیش از اقدام برای مطالبه وجه چک مشورت با کارشناسان حقوقی کارمنتو است.

نمونه دادخواست مطالبه وجه چک در دادگاه حقوقی

در این قسمت از مقاله نمونه‌ای از دادخواست مطالبه وجه چک در دادگاه حقوقی را مشاهده می‌کنید. مهم‌ترین ارکان یک دادخواست خواهان، خوانده، وکیل، تعیین خواسته و بهای آن و دلایل و مدارک دادخواست است:

دادخواست مطالبه وجه چک در دادگاه

مشخصات

طرفين

نام

نام خانوادگي

نام پدر

سن

شغل

محل 

اقامت                     خیابانکوچه

پلاک-کدپستي

خواهان

خوانده

وکيل يا نماينده  قانوني

خواسته يا موضوع و بهاي آن

در این قسمت درخواست خود و مقدار آن را وارد کنید. این دستور می‌تواند به این صورت باشد که:

۱) صدور حکم مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت یک فقره چک به شماره x مورخ x و به مبلغ x به عهده بانک  x

۲) پرداخت خسارت تأخیر در پرداخت

۳) صدور قرار تأمین خواسته وجه چک از اموال خوانده

دلایل و منضمات دادخواست (مدارک)

لاشه چک، کپی مدارک هویتی، گواهی عدم پرداخت صادر شده از سمت بانک و وکالت‌نامه در صورت وجود

شرح دادخواست

در این قسمت خواسته خود را خطاب به ریاست دادگاه‌های عمومی شهر خود شرح دهید:

ریاست محترم دادگاه‌های عمومی ….

با سلام و احترام

به استحضار می‌رساند خوانده محترم خانم …. در تاریخ ….. یک فقره چک به شرح ردیف خواسته در وجه اینجانب صادر کرده‌اند که در تاریخ سررسید چک با مراجعه اینجانب به بانک، گواهی عدم پرداخت از سمت بانک صادر شده است. با عنایت به دلایل و مدارک فوق خواهشمندم دستور فرمایید وجه چک و کلیه خسارات دادرسی به اینجانب پرداخت شود.

                                                                                                                       

                                                                                                      

                                                                                                                     محل امضاء مهر اثر انگشت

         محل نقش تمبر

شماره و تاريخ ثبت دادخواست

رياست محترم شعبه ………….. دادگاه ……..……… رسيدگي فرمایید

نام و نام خانوادگي ارجاع‌کننده …………………………………

تاريخ …………… امضاء

دادخواست فوق می‌تواند از طرف وکیل شما نیز تنظیم شود.

جمع‌بندی

در این مقاله مطالبه وجه و راه‌های اصولی مطالبه وجه چک بررسی شد و عنوان شد که سه راه اصلی برای مطالبه وجه چک شامل شکایت کیفری، شکایت حقوقی و اقدام از طریق اداره ثبت وجود دارد. در ادامه نتیجه گرفتیم که بهترین راه مطالبه وجه چک مخصوصاً برای چک‌های صیادی اقدام از طریق شکایت حقوقی است.

در پایان مطلب نمونه‌ای از دادخواست مطالبه وجه چک در دادگاه حقوقی با جزئیات موردنظر ارائه شد؛ اما از آنجا که انتخاب روش مناسب، نحوه تنظیم دادخواست و نحوه ارائه مدارک و دفاع شامل جزئیات مهم بسیاری بوده و نیازمند تبحر و شناخت کافی از قانون است، مراجعه به متخصصین فرایند مطالبه وجه راه بسیار آسان و کارآمدتر می‌کند.

مجموعه کارمنتو به‌عنوان اولین پلتفرم تخصصی مشاوره کسب‌وکار در ایران با دارا بودن بیش از ۳۰۰ مشاور فعال و متخصص آماده ارائه مشاوره‌های فنی و تخصصی به کاربران در سراسر کشور است. برای دریافت مشاوره رایگان می‌توانید با مجموع ما تماس بگیرید.

آیا این مقاله برای شما مفید بود؟ 4 نظر

5 4
راه‌های اصولی مطالبه وجه چک

مشاورین مرتبط

مقالات مرتبط

مقالات مرتبط

نظرات کاربران

اشتراک در
اطلاع از
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

ایمیل شما با موفقیت ثبت شد