یکی از دغدغه‌های مهم کارگران و کارمندان در روزهای پایانی سال این است که آیا حداقل حقوق کارگران و کارمندان افزایش پیدا می‌کند؟ در صورت افزایش، چه درصدی بر مبلع دستمزدها اضافه می‌شود؟
با توجه به این که هر سال، هزینه اقلام مورد نیاز برای زندگی از جمله خوراک و پوشاک افزایش پیدا می‌کند، مشخص شدن پایه حقوق اداره کار هم اهمیت زیادی دارد. دولت برای این که مردم بتوانند نیازهای خود را برطرف کنند و از آن طرف هم کارفرمایان اجازه سوء‌استفاده نداشته باشند، حقوق پایه وزارت کار را در نظر می‌گیرد.
بر همین اساس، هیچ کارفرمایی اجازه ندارد که دستمزد کارگر خود را کمتر از حداقل حقوق وزارت کار تعیین کند. از سوی دیگر، با توجه به این که در حال حاضر به ماه‌ها پایانی سال رسیده‌ایم، تصمیم گرفته‌ایم که در این مطلب از وبسایت کارمنتو، اطلاعات کاملی درباره پایه حقوق 1402 و حداقل حقوق کارگران در 1403 را به شما ارائه کنیم.
حداقل حقوق چیست؟
قبل از هرچیزی باید پاسخ سوال حقوق پایه چیست را به طور کامل ارائه کنیم تا درک بقیه مسائل برای کارگران و کارفرمایان آسان‌تر انجام شود. تمامی افرادی که با عنوان کارگر و کارمند در شرکت‌های مختلف مشغول به کار می‌شوند، حقوق و دستمزد خاصی را دریافت می‌کنند.
اما سوال این جا است که حداقل حقوق کارگری چگونه تعیین می‌شود؟ آیا هر فرد با دلخواه خود می‌تواند حداقل خاصی برای کارمندان در نظر بگیرد؟ اصلا اگر این اتفاق پیش بیاید، آیا بین کارگران و کارفرمایان شرکتها اختلافی پیش نمی‌آید؟
فرض کنید که کارفرمای شرکتی 2 میلیون تومان به عنوان حداقل حقوق کارمند در نظر بگیرد و کارفرمای دیگر، 4 میلیون تومان به کارگر بدهد. قطعا در این زمان، بین نیروی کار مشکلات مختلفی به وجود می‌آید و برخی از کارفرمایان فرصت طلب هم به راحتی حتی حداقل حقوق کارگر با 10 سال سابقه را زیر پا میگذارند.
تمامی این موارد سبب شده‌اند که در قانون، میزان پایه حقوق وزارت کار تعیین شود تا همه به صورت یکسان حقوق دریافت کنند. حداقل حقوق کارمندان و کارگران، کمترین دستمزدی است که نیروی کار به ازای انجام کار یا خدمات مشخص شده در زمانی خاص، از کارفرما دریافت می‌کند و کارفرما هم به هیچ عنوان نمی‌تواند این میزان را کمتر کند.
حداقل حقوق کارمندان تامین اجتماعی به دست دولت تعیین می‌شود و به عنوان قانون برای تمامی واحدها و سازمان‌ها باید اجرا شود. همچنین میزان حداقل و حداکثر حقوق کارگران هر سال در پایان سال مشخص می‌شود.
بر اساس قانون، حداقل حقوق کارگران در سال 1402، به منظور بهره‌وری بیشتر نیروی کار و حمایت یکسان از نیروی کار زن و مرد در شرایط‌های مختلف انجام می‌شود. بنابراین تمامی افراد واجد شرایط در مشاغل خانگی، مشاغل آزاد، مشاغل دولتی و مشاغل غیر استاندارد می‌توانند از پایه حقوق قانون کار استفاده کنند.
پایه حقوق وزارت کار چگونه و توسط چه مرجعی تعیین می‌شود؟
در حالت کلی برای تعیین حقوق پایه اداره کار در هر سال، دولت پشنهادات خود را برای افزایش پایه حقوق کارگر به همراه لایحه بودجه، به مجلس ارسال می‌کند. مسئولین مردمی در مجلس، پیشنهادات دولت را بررسی می‌کنند و در صورت تایید، آن را به شورای نگهبان انتقال می‌دهند. در مراحل بعدی هم تایید نهایی برای تعیین حداقل حقوق کارمندان دولت انجام می‌شود.
اما برای کارگران غیر دولتی، طبق ماده 41 قانون کار، شورای عالی باید درباره حداقل حقوق کارگران تامین اجتماعی تصمیم‌گیری کند. شورای عالی کار، حداقل حقوق کارگر طبق قانون کار را بر اساس درصد تورمی که بانک مرکزی اعلام کرده است، مشخص می‌کند.
اگر میزان تورم در آن سال افزایش پیدا کرده باشد، پایه حقوق سال 1402 هم تغییر پیدا می‌کند. این میزان حداقل حقوق قانون کار، بدون توجه به شرایط جسمی و روحی کارگران و میزان سختی کار انجام شده آنها تعیین می‌شود؛ اما مبنای اصلی حداقل حقوق کارگر، مبلغی است که فرد با کمک آن، هزینه‌های زندگی خانواده خود را تامین می‌کند.
از طرفی شورای عالی کار، جدای از تعیین حداقل حقوق کارگران در سال جدید، میزان افزایش سطح‌های دیگر دستمزد برای طبقه‌بندی مشاغل را هم مشخص می‌کند. البته با توجه به اعتراض کارگران درباره کم بودن پایه حقوق کارگر نسبت به حداقل حقوق کارمندان دولت، میزان حداقل حقوق کارمند و کارگر افزایش پیدا کرده است و تقریبا با حقوق کارمندان دولت یکسان شده است.
-
شورای عالی کار چگونه حداقل حقوق را مشخص می‌کند؟
بعد از دانستن مفهوم حقوق پایه چیست و با توجه به این که شورای عالی کار مسئولیت تعیین حداقل حقوق کارگران در سال جاری را به عهده گرفته است، شاید این سوال را داشته باشید که چگونه پایه حقوق وزارت کار 1402 تعیین می‌شود؟ آیا تنها شخص خاصی میزان حداقل دستمزد کارگر طبق اداره کار را تعیین می‌کند؟
قطعا تصمیم‌گیری برای حداقل و حداکثر حقوق کارگران، به دست یک نفر انجام نمی‌شود. شورای عالی کار، از اعضای مختلفی تشکیل شده است که با همکاری هم و بر اساس قانون کار و شرایط موجود در کشور، پایه حقوق قانون کار را تعیین می‌کنند.
اما از طرفی برای این که حقوق تمامی افراد از جمله کارگر و کارفرما در شرایط‌های مختلف برای تعیین حداقل حقوق کارگران در ماه حفظ شود، اعضای شورای عالی کار، از گروه‌های مختلفی تشکیل می‌شود که هر کدام را معرفی می‌کنیم:
- ریاست شورای عالی کار برای تعیین حداقل حقوق کارگران 1402 را وزیر کار و امور اجتماعی به عهده دارد.
- همچنین دو نفر از افراد متخصص در خصوص مسائل اجتماعی و اقتصادی هم به پیشنهاد مستقیم وزیر کار و امور اجتماعی و تصویب هیئت وزیران برای تصمیم‌گیری درباره پایه حقوق سال 1403 و دیگر سال‌های قبلی انتخاب می‌شود که یکی از آنها هر از اعضای شورای عالی صنایع انتخاب می‌شود.
- سه نفر دیگر اعضای شورای عالی کار برای مشخص کردن پایه حقوق وزارت کار، از نمایندگان کارفرمایان است که از طرف خود کارفرمایان هم تعیین می‌شود. ضمنا یک نفر از آنها هم از بخش کشاورزی است.
- سه نفر از نمایندگان کارگران که یکی از آنها حتما در بخش کشاورزی باشد، برای کانون عالی شورای اسلامی انتخاب می‌شود.
توجه کنید که اعضای شورای عالی کار برای تعیین حداقل حقوق کارگران سال 1402، در دوره‌های 2 ساله انتخاب می‌شوند؛ اما در بین تمامی اعضا، وزیر کار و امور اجتماعی عضو ثابت است.
همچنین تصمیمات قطعی شورا برای تصویب حقوق پایه وزارت کار، زمانی گرفته می‌شود که از تمامی گروه‌ها نمایندگان مختلفی در جلسه حضور داشته باشند. همچنین هر تصمیمی که در شورا برای پایه حقوق اداره کار 1402 گرفته می‌شود، باید برای همه کارفرمایان و کارگران اجباری اجرا شود. از طرفی تمامی کارفرمایان باید بر اساس پایه حقوق کارگری سال 1402، هر ماه دستمزد کارگران را پرداخت کنند.
آیا پایه حقوق تنها یک بار در سال تعیین می‌شود؟
با توجه به این که در اکثر موارد، حداقل مزد کارگران مصوب شورای عالی کار تنها یک بار در سال انجام شده است، برای برخی از افراد این چالش وجود دارد که آیا افزایش حقوق تنها یکبار در سال جزو قانون است؟ باید بگوییم که اصولا میزان حقوق پایه اداره کار به صورت سالیانه و در هنگام تعیین بودجه برای سال جدید تعیین می‌شود.
اما بر اساس ماده 41 قانون کار، شورای عالی کار بدون محدودیت زمانی، مثلا باید پایه حقوق 1402 را تعیین کند. بنابراین اگر شرایط اقتصادی به قدری تغییر کند که کارگران توانایی پرداخت مخارج خود را نداشته باشند، شورای عالی کار باید در طول سال هم پایه حقوق اداره کار را تغییر دهند. البته توجه کنید که اظهارنامه های مالیاتی هم هر سال بر اساس نحوه محاسبه حداقل حقوق کارگران تغییر می‌کند.
درمورد پایه حقوق کارگران و کارمندان در سال 1403 سوالات بیشتری دارید؟ دریافت مشاوره بیمه و قانون کار آنلاین و تلفنی کارمنتو که در لحظه انجام می‌شود، می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.
حداقل حقوق کارگران در سال 1402 چقدر است؟
با توجه به مصوبه شورای عالی کار درباره پایه حقوق کارگران 1402، افزایش 27 درصدی برای حداقل حقوق کارگران در سال 1402 در نظر گرفته شده است. بر همین اساس، میزان حداقل حقوق و دستمزد کارگرات در سال 1402، از 750/179/4 تومان به 282/308/5 میلیون تومان افزایش پیدا کرده است. اما با وجود تنوع بین حقوق و دستمزد کارگران، تمامی این موارد در جدول حداقل حقوق کارمندان در سال 1402 جمع‌آوری شده است. اما اگر می‌خواهید با جدول حداقل حقوق کارگران آشنا شوید، جدول زیر را بررسی کنید:
| اقلام حقوق | میزان حقوق در سال 1402 (بر حسب ریال) | میزان حقوق در سال 1402 (بر حسب ریال) |
|---|---|---|
| حداقل دستمزد روزانه | ۱,۳۹۳,۲۵۰ | ۱,۷۶۹,۴۲۰ |
| حداقل دستمزد ماهیانه | ۴۱,۷۹۷,۵۰۰ | ۵۳,۰۸۲,۸۲۵ |
| حق مسکن ماهیانه | ۶,۵۰۰,۰۰۰ | ۸,۲۵۵,۰۰۰ |
| بن نقدی | ۸,۵۰۰,۰۰۰ | ۱۰,۷۹۵,۰۰۰ |
| حق اولاد | ۴,۱۷۹,۷۵۰ | ۵,۳۰۸,۲۸۲ |
| حق سنوات به شرط یک سال سابقه | ۲,۱۰۰,۰۰۰ | ۲,۶۶۷,۰۰۰ |
| مجموع دریافتی بدون فرزند و سابقه کار | ۵۶,۷۹۷,۵۰۰ | ۷۲,۱۳۲,۸۲۵ |
| مجموع دریافتی افراد متاهل با یک فرزند | ۶۳,۰۷۷,۲۵۰ | ۸۰,۱۰۸,۱۰۷ |
| مجموع دریافتی افراد متاهل با دو فرزند | ۶۷,۲۵۷,۰۰۰ | ۸۵,۴۱۶,۳۹۰ |
| مجموع دریافتی افراد متاهل 3/3 نفری | ۶۴,۳۳۱,۱۷۵ | ۸۱,۷۰۰,۵۹۲ |
با توجه به موارد موجود در جدول حداقل حقوق کارگران در سال 1402، تفاوت زیادی بین حقوق افراد با شرایط های مختلف وجود دارد. مثلا حداقل حقوق کارگر مجرد با میزان حداقل حقوق کارگر با یک فرزند تفاوت دارد. همچنین با توجه به این که در پایان سال 1402 هستیم، بهتر است که جدول حداقل حقوق کارمندان 1403 را هم مشاهده کنید:
| موارد حقوق | مبلغ در سال 1403 بر اساس ریال |
|---|---|
| حداقل حقوق ماهانه | 63,699,408 |
| حداقل دستمزد روزانه | 2,123,313 |
| بن کارگری | 13,200,000 |
| حق مسکن | 10,800,000 |
| حق اولاد | 6,369,940 |
| پایه سنوات | 2,520,000 |
البته توجه کنید که موارد موجود در این جدول کامل نیست و امکان تغییر آن وجود دارد. اما طبق مصوبات انجام شده، حداقل حقوق وزارت کار این گونه برای سال آینده تعیین شده است.
مقایسه حداقل حقوق کارگران در سال 1401 و 1402
طبیعتا حداقل حقوق کارمندان در سال جدید تغییرات زیادی داشته است؛ برای درک این موضوع، کافی است که به اعداد موجود در جدول پایه حقوق اداره کار سال 1402 توجه کنید. اکثر موارد موجود در جدول حداقل حقوق کارگران 1402، افزاییش 21 درصدی و 27 درصدی داشته است؛ اما با توجه به تورم موجود در کشور، پرداخت حقوق برای کارفرمایان سخت‌تر شده است و از آن طرف هم کارگران و کارمندان با وجود حداقل حقوق پایه کارگران در سال 1402، سخت‌تر هزینه‌های زندگی را پرداخت می‌کنند.
اما با توجه به خبرهای اعلام شده، میزان حداقل حقوق کارگران بدون سابقه کار یا با سابقه کار در سال جدید، به میزان 20 درصد افزایش پیدا می‌کند؛ اما برای قطعی شدن اطلاعات، بهتر است که به مشاوره بیمه و قانون کار در کارمنتو مراجعه کنید و به صورت غیر حضوری، اطلاعات خود را درباره حداقل حقوق کارگران 1403 به روزرسانی کنید.
سخن پایانی
آگاهی از میزان پایه حقوق اداره کار سال 1402 و تغییرات ن در سال جدید، جزو دغدغه های مهم برای تمامی کارگران و کارمندان مشمول قانون کار است. تمامی افراد به دنبال این هستند که حداقل حقوق کارگران چقدر است؟ بر همین اساس شورای عالی کار هر ساله، نرخ جدیدی از میزان حداقل حقوق کارگر بدون فرزند یا با فرزند را ارائه می‌کند و تمامی کارفرمایان هم باید بر همین اساس، حقوق کارمندان و کارگران خود را پرداخت کنند. اما توجه کنید که اگر کارفرمایی به وظیفه قانونی خود عمل نکند، شما به عنوان کارگر می‌توانید از آن درباره عدم پرداخت پایه حقوق وزارت کار 1402 شکایت کنید.
البته اگر می‌خواهید روند قانونی دریافت پایه حقوق کارگر در سال 1402 را بدون مشکل خاصی طی کنید، از مشاور بیمه و قانون کار تلفنی و آنلاین در گروه حقوقی کارمنتو کمک بگیرید. این وبسایت با بیش از 350 مشاور برتر در کشور همکاری می‌کند و توانایی حل مشکلات شما در 11 حوزه و 31 زیر حوزه مختلف از جمله آگاهی از حداکثر حقوق کارگران در سال 1402 را دارد.
بنابراین شما می‌توانید با استفاده از پلتفرم ویژه کاربر و کارفرما، سوالات خود را درباره پایه حقوق چیست و حداقل حقوق کارگر با دو فرزند بپرسید. همچنین تعرفه ارائه خدمات در کارمنتو مقرون به صرفه است و حتی امکان استفاده از شارژ اولیه رایگان هم برای کاربران وجود دارد.
از طریق مشاوره کسب و کار تلفنی آنلاین در حوزه مد نظر خود بدون پرداخت هزینه تلفن و اینترنت و از طریق تماس امن، پاسخ سوالات خود را دریافت نمایید.
با کلیک روی لینک زیر و از طریق (منو خدمات مشاوره) حوزه مد نظر خود را انتخاب نمایید.
